RAM
New member
Sağlık Bakanlığı, Türkiye’de daha nitelikli ve ulaşılabilir sıhhat hizmeti sunmak maksadıyla 2003 yılında “Sağlıkta Dönüşüm Programı” isimli bir proje başlatmıştı. Fakat gelinen noktada, sıhhatte şiddet hadiselerinin dönüştürülen sistem niçiniyle engellenemediği kanaati yaygın.
Konya Kent Hastanesi’nde nazaranvli Kardiyolog Dr. Ekrem Karakaya’nın mevti daha sonrası başlayan sıhhatte şiddet tartışmalarını DW Türkçe’ye kıymetlendiren Halk Sıhhati Uzmanı Prof. Dr. Kayıhan Pala, sıhhatte şiddetin çoklukla güvenlik siyasetleri üzerinden ele alındığını, fakat sorunun köküne inmek gerektiği kanaatinde. “Hastaneye X-Ray aygıtı koyarak şiddeti önleyemezsiniz” diyen Pala’ya göre karşılığı verilmesi gereken en değerli sorulardan biri Sıhhatte Dönüşüm Programı ile şiddetin niye bu kadar hayli arttığı.
Dr. Pala, sıhhatte dönüşüm ile birlikte sıhhat hizmetlerinin ticarileştiğini, sıhhat hizmetlerine yönelik talebin ise artış gösterdiğine dikkat çekiyor. Pala, “Sağlıkta Dönüşüm Programı’yla sırf özelde değil, kamuda da taşeronlar aracılığıyla özele kaynak aktarma teşebbüsü oldu. OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü) ülkeleri ortasında nüfus başına en az hemşire ve tabip düşen ülkelerden biriyiz. Talep artıyor lakin karşılayacak emek gücünüz yok” diyor.
Halk Sıhhati Uzmanı Prof. Dr. Kayıhan PalaFotoğraf: Privat
Hekimlerin artan talep niçiniyle polikliniğe birden çok hasta almak zorunda kaldıklarını, zorlanan şartlar niçiniyle hasta-hekim ilgisinin bozulduğunu lisana getiren Pala, bu süreçte tabiplerin hem hastalarına tıpkı vakitte meslektaşlarına yabancılaştığını söylüyor.
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Acil Servisi’nde iki tabibin geçtiğimiz Haziran ayında hasta yakınlarının saldırısına uğramasının akabinde Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Kurulu üyesi Dr. Halis Yerlikaya da yaptığı açıklamada “Sağlıkta şiddetin lakin sıhhatte dönüşüm siyasetlerinin yarattığı bu yıkımın bütün neticeleriyla birlikte ortadan kaldırılmasıyla önleneceğini biliyoruz” değerlendirmesini yapmıştı.
“Devlet kamuda çalışan sağlıkçıyı korumak zorunda”
Uğradığı hücum kararı öldürülen bir diğer tabip da göğüs cerrahisi uzmanı Dr. Kamil Furtun. Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde 29 Mayıs 2015 tarihinde nazaranvi başında uğradığı silahlı atak kararı ömrünü kaybeden Furtun’un kendi üzere tabip olan eşi Funda Furtun da sıhhat sisteminde yaşanan sıkıntılara dikkat çekiyor.
Dr. Furtun, bir periyot tıpkı hastanenin kantininde çalışan İsmail Koyun tarafınca öldürülmüş ve fail Koyun, “tasarlayarak öldürme” hatasından ağırlaştırılmış mahpus cezasına çarptırılmıştı. Cinayette hastane yönetiminin de dikkatsizliği olduğu nedeni öne sürülerek savcılığa şikâyette bulunan Funda Furtun’un açtığı dava cezasızlıkla sonuçlandı. DW Türkçe’ye konuşan Samsun Tabip Odası eski lideri enfeksiyon hastalıkları uzmanı Dr. Funda Furtun, “İş yeri güvenliği kıymetli. İdarelerin sorumluluğu var. Eşimin cinayetinde sanık, hastanede insanları tehdit eden bir durumdaydı. Bu kişi hastaniçin uzaklaştırılabilmeliydi” diyor.
Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın getirdiklerinden biri de performansa dayalı yaklaşım. Dr. Funda Furtun, “Doktorlar değersizleştirildi ve köleleştirildi. Performansa dayalı sistem ile sıhhat hizmeti ‘ne kadar epey iş yaparsan ödemen o kadar fazla olur’a getirildi. Hastalar müşteri oldu” diyor. Dr. Furtun, “beyaz kod” olarak bilinen hastanelerde acil durumlarda kullanılan davet bilgilerinin Sıhhat Bakanlığı tarafınca açıklanmadığını vurgulayarak “Ancak Türk Tabipler Birliği’nin araştırmasına bakılırsa, sağlıkçıların yüzde 84’ü bir biçimde şiddete maruz kalıyor ve bu sayılar giderek artıyor. Artış, devletin sıkıntıyı sahiplenmemesinden kaynaklanıyor. Siz devletsiniz, kamu çalışanı sağlıkçıyı korumak zorundasınız. İnançsız ortamlarda çalışıyoruz” diye ekliyor.
Furtun’a göre, hekimlere yönelik kullanılan olumsuz telaffuz de şiddeti körüklüyor. Bu niçinle türel adımların yetersiz kaldığını belirterek “Şiddet lisanının idare katında bitirilmesi gerekiyor. Aksi takdirde şiddet normalleştiriliyor. Değişen sıhhat sistemiyle vatandaşa cennet vadedildi ve bunu bulamayan vatandaş da öfkesini karşısında kim var ise ondan çıkarmaya başladı” diye konuşuyor.
Dr. Ekrem Karaya’nın öldürülmesi niçiniyle Perşembe günü ülke çapında aksiyonlar düzenlendi Fotoğraf: DHA
“Bakanlık sorunun kökenini bildiği için seyirci kalmayı tercih ediyor”
Dr. Kayıhan Pala, genel sıhhat sigortası içerisinde yer alamayan değerli bir kesim içim sıhhat hizmetine erişiminde pürüzler oluşmaya başladığına da dikkat çekiyor.
“İnsanlar acil olmadığı biçimde acile gitmeye başladı. Bunlar acil olaylar değil, sıhhat hizmetlerine erişemediği için acile gelen hadiseler. Acil olmadığı biçimde acile gelenlere bakılamayınca sıkıntılar yaşanmaya başladı” halinde yaşanan sıkıntıları aktaran Pala’ya göre, sıhhat hizmetine erişmeyen vatandaş yaratılan algı sebebiyle sorumluyu sıhhat çalışanları olarak görüyor.
“Sağlık Bakanlığı sorunun kökeninin sıhhatte dönüşüm olduğunu bildiği için şiddet olaylarına seyirci kalmayı tercih ediyor. Geldiğimiz noktada yasa çıkmış bulunmasına karşın azalma olmadı zira başından beri sorunun tek başına güvenlik tedbirleriyle çözülemeyeceği söylüyoruz” diyen Pala, sıhhatte şiddet olaylarının devam etmesi halinde hastaların nitelikli sıhhat hizmetine erişiminde meseleler yaşanacağını söylüyor.
Sağlıkta Dönüşüm Programı’yla ilgili araştırma
Süleyman Demirel Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Enstitüsü mecmuasında yayınlanan 2016 tarihindeki “Sağlıkta Dönüşüm Programı Uygulamalarının Hastane Hizmetleri Üzerindeki Değişim Tesiri: Sıhhat Çalışanlarının Görüşleri” başlıklı araştırmada da Dönüşüm Programı’na ait tasalar lisana getirilmişti.
Sağlıkta Dönüşüm Programı ile sıhhat hizmetlerinin sunumu, örgütlenmesi ve finansmanı alanında kıymetli değişiklikler yaşandığı belirtilen araştırmada, “Sağlık çalışanları program uygulamalarını kendileri açısından gereğince olumlu bulmamaktadır. Sıhhat hizmetlerinin mevcut işçiyle yürütüleceği düşünüldüğünde sürdürülebilirlik için sıhhat çalışanlarının dönüşümün sonuçlarını kendileri ortasında olumlu algılamalarını sağlayacak düzenleme ve uygulamalara muhtaçlık duyulduğu söylenebilir” deniliyordu.
Konya Kent Hastanesi’nde nazaranvli Kardiyolog Dr. Ekrem Karakaya’nın mevti daha sonrası başlayan sıhhatte şiddet tartışmalarını DW Türkçe’ye kıymetlendiren Halk Sıhhati Uzmanı Prof. Dr. Kayıhan Pala, sıhhatte şiddetin çoklukla güvenlik siyasetleri üzerinden ele alındığını, fakat sorunun köküne inmek gerektiği kanaatinde. “Hastaneye X-Ray aygıtı koyarak şiddeti önleyemezsiniz” diyen Pala’ya göre karşılığı verilmesi gereken en değerli sorulardan biri Sıhhatte Dönüşüm Programı ile şiddetin niye bu kadar hayli arttığı.
Dr. Pala, sıhhatte dönüşüm ile birlikte sıhhat hizmetlerinin ticarileştiğini, sıhhat hizmetlerine yönelik talebin ise artış gösterdiğine dikkat çekiyor. Pala, “Sağlıkta Dönüşüm Programı’yla sırf özelde değil, kamuda da taşeronlar aracılığıyla özele kaynak aktarma teşebbüsü oldu. OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü) ülkeleri ortasında nüfus başına en az hemşire ve tabip düşen ülkelerden biriyiz. Talep artıyor lakin karşılayacak emek gücünüz yok” diyor.
Halk Sıhhati Uzmanı Prof. Dr. Kayıhan PalaFotoğraf: Privat
Hekimlerin artan talep niçiniyle polikliniğe birden çok hasta almak zorunda kaldıklarını, zorlanan şartlar niçiniyle hasta-hekim ilgisinin bozulduğunu lisana getiren Pala, bu süreçte tabiplerin hem hastalarına tıpkı vakitte meslektaşlarına yabancılaştığını söylüyor.
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Acil Servisi’nde iki tabibin geçtiğimiz Haziran ayında hasta yakınlarının saldırısına uğramasının akabinde Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Kurulu üyesi Dr. Halis Yerlikaya da yaptığı açıklamada “Sağlıkta şiddetin lakin sıhhatte dönüşüm siyasetlerinin yarattığı bu yıkımın bütün neticeleriyla birlikte ortadan kaldırılmasıyla önleneceğini biliyoruz” değerlendirmesini yapmıştı.
“Devlet kamuda çalışan sağlıkçıyı korumak zorunda”
Uğradığı hücum kararı öldürülen bir diğer tabip da göğüs cerrahisi uzmanı Dr. Kamil Furtun. Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde 29 Mayıs 2015 tarihinde nazaranvi başında uğradığı silahlı atak kararı ömrünü kaybeden Furtun’un kendi üzere tabip olan eşi Funda Furtun da sıhhat sisteminde yaşanan sıkıntılara dikkat çekiyor.
Dr. Furtun, bir periyot tıpkı hastanenin kantininde çalışan İsmail Koyun tarafınca öldürülmüş ve fail Koyun, “tasarlayarak öldürme” hatasından ağırlaştırılmış mahpus cezasına çarptırılmıştı. Cinayette hastane yönetiminin de dikkatsizliği olduğu nedeni öne sürülerek savcılığa şikâyette bulunan Funda Furtun’un açtığı dava cezasızlıkla sonuçlandı. DW Türkçe’ye konuşan Samsun Tabip Odası eski lideri enfeksiyon hastalıkları uzmanı Dr. Funda Furtun, “İş yeri güvenliği kıymetli. İdarelerin sorumluluğu var. Eşimin cinayetinde sanık, hastanede insanları tehdit eden bir durumdaydı. Bu kişi hastaniçin uzaklaştırılabilmeliydi” diyor.
Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın getirdiklerinden biri de performansa dayalı yaklaşım. Dr. Funda Furtun, “Doktorlar değersizleştirildi ve köleleştirildi. Performansa dayalı sistem ile sıhhat hizmeti ‘ne kadar epey iş yaparsan ödemen o kadar fazla olur’a getirildi. Hastalar müşteri oldu” diyor. Dr. Furtun, “beyaz kod” olarak bilinen hastanelerde acil durumlarda kullanılan davet bilgilerinin Sıhhat Bakanlığı tarafınca açıklanmadığını vurgulayarak “Ancak Türk Tabipler Birliği’nin araştırmasına bakılırsa, sağlıkçıların yüzde 84’ü bir biçimde şiddete maruz kalıyor ve bu sayılar giderek artıyor. Artış, devletin sıkıntıyı sahiplenmemesinden kaynaklanıyor. Siz devletsiniz, kamu çalışanı sağlıkçıyı korumak zorundasınız. İnançsız ortamlarda çalışıyoruz” diye ekliyor.
Furtun’a göre, hekimlere yönelik kullanılan olumsuz telaffuz de şiddeti körüklüyor. Bu niçinle türel adımların yetersiz kaldığını belirterek “Şiddet lisanının idare katında bitirilmesi gerekiyor. Aksi takdirde şiddet normalleştiriliyor. Değişen sıhhat sistemiyle vatandaşa cennet vadedildi ve bunu bulamayan vatandaş da öfkesini karşısında kim var ise ondan çıkarmaya başladı” diye konuşuyor.
Dr. Ekrem Karaya’nın öldürülmesi niçiniyle Perşembe günü ülke çapında aksiyonlar düzenlendi Fotoğraf: DHA
“Bakanlık sorunun kökenini bildiği için seyirci kalmayı tercih ediyor”
Dr. Kayıhan Pala, genel sıhhat sigortası içerisinde yer alamayan değerli bir kesim içim sıhhat hizmetine erişiminde pürüzler oluşmaya başladığına da dikkat çekiyor.
“İnsanlar acil olmadığı biçimde acile gitmeye başladı. Bunlar acil olaylar değil, sıhhat hizmetlerine erişemediği için acile gelen hadiseler. Acil olmadığı biçimde acile gelenlere bakılamayınca sıkıntılar yaşanmaya başladı” halinde yaşanan sıkıntıları aktaran Pala’ya göre, sıhhat hizmetine erişmeyen vatandaş yaratılan algı sebebiyle sorumluyu sıhhat çalışanları olarak görüyor.
“Sağlık Bakanlığı sorunun kökeninin sıhhatte dönüşüm olduğunu bildiği için şiddet olaylarına seyirci kalmayı tercih ediyor. Geldiğimiz noktada yasa çıkmış bulunmasına karşın azalma olmadı zira başından beri sorunun tek başına güvenlik tedbirleriyle çözülemeyeceği söylüyoruz” diyen Pala, sıhhatte şiddet olaylarının devam etmesi halinde hastaların nitelikli sıhhat hizmetine erişiminde meseleler yaşanacağını söylüyor.
Sağlıkta Dönüşüm Programı’yla ilgili araştırma
Süleyman Demirel Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Enstitüsü mecmuasında yayınlanan 2016 tarihindeki “Sağlıkta Dönüşüm Programı Uygulamalarının Hastane Hizmetleri Üzerindeki Değişim Tesiri: Sıhhat Çalışanlarının Görüşleri” başlıklı araştırmada da Dönüşüm Programı’na ait tasalar lisana getirilmişti.
Sağlıkta Dönüşüm Programı ile sıhhat hizmetlerinin sunumu, örgütlenmesi ve finansmanı alanında kıymetli değişiklikler yaşandığı belirtilen araştırmada, “Sağlık çalışanları program uygulamalarını kendileri açısından gereğince olumlu bulmamaktadır. Sıhhat hizmetlerinin mevcut işçiyle yürütüleceği düşünüldüğünde sürdürülebilirlik için sıhhat çalışanlarının dönüşümün sonuçlarını kendileri ortasında olumlu algılamalarını sağlayacak düzenleme ve uygulamalara muhtaçlık duyulduğu söylenebilir” deniliyordu.