İstanbul Mukavelesi davası: “Hani iç hukukumuz kafiydi?”

RAM

New member
“İstanbul Sözleşmesi” olarak bilinen, Bayana Yönelik Şiddet ve Mesken İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Uğraşa Dair Avrupa Kurulu Mukavelesi’nin Cumhurbaşkanlığı sonucuyla feshedilmesinin iptali istemiyle Danıştay’da açılan davanın son duruşması bugün Ankara’da görüldü. sonucun 20 Temmuz’a kadar açıklanması bekleniyor.

Türkiye’nin dört bir yanından yüzlerce bayan, bugün Danıştay’da görülen İstanbul Mukavelesi davası için Ankara’da hazır bulundu. Bayanların duruşma öncesi Danıştay bahçesinde basın açıklaması yapmasına müsaade verilmedi. Son duruşma, heyet lideri Yılmaz Akçil’in “Kayıt altına almayalım” ikazında bulunmasıyla başladı. Duruşmada Samsun Barosu, Amasya Barosu, Antalya Barosu, Kocaeli Barosu, Batman Barosu, Yalova Barosu, Çanakkale Barosu, Ordu Barosu, Van Barosu, Körfez Bağımsız Bayan Dayanışması, Çanakkale Feminist Dayanışma, Kayseri Barosu, Muğla Barosu, Bursa Barosu, TMMOB, Türk Tabipleri Birliği ve Ankara Diş Tabipleri Odası kelam aldı.

Davada birinci kelamı, Samsun Barosu Lideri Pınar Gürsel Yıldıran aldı. Gürsel Yıldıran, “Bu ülke bayanları karanlığa mahkûm edilmeyecek, biz buna müsaade vermeyeceğiz” dedi. Samsun Barosu’ndan avukat Merve Çiftçi, Pınar Gültekin cinayeti davasında çıkan karara işaret ederek, “Güvende değiliz. Bugün yalnızca öldürülen bayanlar için değil, mukavele yardımıyla hayata tutunan bayanlar için de buradayız. İstanbul Kontratı Doğu’nun ya da Batı’nın icadı değil, bayan uğraşının kararıdur” diye konuştu.

“Şiddet hayatış, çaresizlikten yargıya başvuramamış bir avukatım”

Antalya Barosu’ndan avukat Umut Şener Çiftçi, İstanbul Mukavelesi’nin aileleri parçaladığı argümanlarına ait, “Aileyi şiddet modüller, İstanbul Mukavelesi değil. Sayın heyet, bu davada karar verirken Pınar Gültekin’in, Şule Çet’in sesi, Emine Bulut’un ‘Ölmek istemiyorum’ çığlıkları kulaklarınızda çınlasın” dedi. Bu kelamları uzun mühlet alkışlandı. Kocaeli Barosu’ndan avukat Nuriye Yılmaz ise baronun bayan hakları merkezinde şiddet mağduru bayanların çaresizliğine çoğunlukla şahit olduklarını belirterek, “Hem kendim tıpkı vakitte şiddet mağduru bayanlar için bugün buradayım. Bugün yalnızca baro avukatı olarak değil, şiddet mağduru bir bayan olarak karşınızdayım. Ben bu şiddeti hayatış ve çaresizlikten yargıya başvuramamış bir bayan olarak karşınızdayım. Mukavelenin siyasi münasebetlere feda edilmemesini sizden talep ediyorum” dedi. Yılmaz’ın bu kelamları de salonda uzun mühlet alkışlandı.

Kadınlar kontratın feshini protesto ediyor (Arşiv)Fotoğraf: Fatima Çelik/DW

“Sözleşme uygulansaydı haksız tahrik hususu uygulanmayacaktı”

Yalova Barosu’ndan avukat Dilan Ece Çetin, “Çapulcu olmadığımızı, sürtük olmadığımızı ispat etmek zorunda bırakıldık. Artık de kontrattan çekilmenin hukuksuzluğunu ispat etmek zorundayız. İspat etmek zorunda bırakan tek kişi, biz ise milyonlarız” dedi. Körfez Bağımsız Bayan Dayanışması ismine kelam alan Gökçeçiçek Ayata da Pınar Gültekin cinayeti davasında katil Cemal Metin Avcı’ya verilen haksız tahrik indirimine işaret ederek, “Hani iç hukuk kafiydi? Mukavele uygulansaydı Pınar hayatta olabilirdi” diye konuştu. Ayata, belgenin Anayasa Mahkemesi’ne gönderilmesini talep etti. Avukat Selin Nakıpoğlu, kontrattan Cumhurbaşkanlığı sonucuyla çekilmenin “fonksiyon gaspı” ve Anayasa’ya muhalif olduğunu söylemiş oldu. Avukat Hülya Gülbahar ise davacı olan bayan avukatların konuşmalarının mukavelenin ne kadar değerli olduğunu ortaya koyduğunu söylemiş oldu. Gülbahar da, hükümet yetkililerinin “İç hukukumuz yeterli” telaffuzuna karşı çıkarak, “Ama yetmiyor, yetmediği için bayanlar ölüyor. Nasıl oldu da Pınar Gültekin’in katiline 23 yıl ceza verildi? Nasıl haksız tahrik indirimi uygulandı? Pınar Gültekin ne yaptı da katili şiddetli eleme kapıldı? Mukavele uygulansaydı, haksız tahrik unsurunun de yanlışsız uygulanmasını sağlayacaktı” dedi. Danıştay sonucunın başka memleketler arası kontratlar açısından da hayati kıymette olduğuna dikkat çekti.

Cumhurbaşkanlığı: “Kadına şiddetle uğraş durmaksızın devam ediyor”

Çanakkale Barosu’ndan avukat İnci İncesağır, kontratın bayanlar, LGBTİ’ler ve çocuklar için şiddetin önlenmesi, şiddet mağdurunun korunması ve toplumsal cinsiyet konusunda bütüncül devlet siyaseti oluşturulması öngördüğünü lisana getirerek, “Hani iç hukukumuz kafiydi? Biz Türkiye’nin her yerinde cehennemi yaşıyoruz” diye konuştu. Van Barosu’ndan avukat Şeyma Şen ise, “İstanbul Kontratı cinayete giden yolları ortadan kaldırmayı amaçlıyor. Bayanla değil, aileyle ilgileniyorlar. İstanbul Kontratı uygulansaydı öldürülen bayanlar ortamızda olacaktı. Durum epey vahim. Şiddetsiz bir ömür en temel hakkımız. Oylayacağınız karar benim ömrüm, milyonlarca hanımın yaşamı” dedi. Muğla Barosu’ndan bayan avukatlar kelam aldığı sırada, Muğla’da öldürülen Pınar Gültekin’in fotoğrafının basılı olduğu tişörtleri giyen bir küme bayan ayağa kalkarak sessiz protesto yaptı.

Davacı avukatlarından akabinde Cumhurbaşkanlığı avukatları kelam aldı. Avukatlar, sonucun üst hukuk normlarına uygun olduğunu, Anayasa’ya ters olmadığını savunarak davanın reddini talep etti. Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürlüğü Muahedeler Daire Lideri Emre Topal, mukavelenin feshinin bayana şiddetle çabada rastgele bir aksamaya yol açmadığını da vurguladı. “Kadına karşı şiddetle uğraş durmaksızın devam etmektedir” dedi. Konuşmaların akabinde mütalaasını açıklayan Danıştay savcısı, İstanbul Mukavelesi’nin feshedilmesine dair sonucun iptalini talep etti. Heyet lideri sonucun yazılı olarak isimli tatil öncesi bildirim edileceğini söylemiş oldu.

Karara dair üç ihtimal

Bugün Danıştay’da görülen son duruşma daha sonrası sonucun 20 Temmuz’dan evvel açıklanması bekleniyor. Karara dair üç ihtimal bulunuyor. Birincisi, Danıştay, Cumhurbaşkanlığı sonucuyla mukavelenin feshedilmesini hukuka uygun bulabilir. Bu durumda karar, davacı vekiller tarafınca temyiz edilecek. İkincisi, Danıştay Savcısı Nazlı Yanıkdemir’in mütalaası tarafında karar çıkabilir. Yanıkdemir, “Sözleşme, Meclis tarafınca feshedilmesine ait kanun çıkarılmadıkça yalnızca Cumhurbaşkanı sonucuyla feshedilemez” demiş ve Anayasa Mahkemesi’ne başvurulması gerektiğini savunmuştu. Bu durumda, Anayasa Mahkemesi’ne gidilecek. Üçüncü ihtimal ise Danıştay Savcısı Aytaç Kurt’un İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme sonucunın iptaline karar verilmesi tarafında verdiği mütalaaya uygun karar çıkması.

Fesih sonucu iptal edilirse, Avrupa Kurulu süreci başlayacak. Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’ne yine taraf olabilmek için Avrupa Kurulu’na müracaat yapması gerekecek.