Avrupa Kurulu’ndan “Ankara ile siyasi diyalog” vurgusu

RAM

New member
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının uygulanışının denetleyicisi olan Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, Osman Kavala belgesini bu hafta Strasbourg’daki toplantılarında bir sefer daha ele aldı.

Komite, uzlaşıyla kabul ettiği kararda, Türkiye’nin, öbür tüm Avrupa ülkeleri üzere, AİHM kararlarını “koşulsuz yerine getirme yükümlülüğünü” hatırlatarak, Strasbourg Mahkemesinin Kavala hakkında 11 Temmuz 2022 tarihinde deklare ettiğı son karara atıfta bulundu. AİHM, bu son sonucunda, 10 Aralık 2019 tarihinde deklare ettiğı ve Osman Kavala’nın derhal özgür bırakılmasını isteyen birinci sonucun uygulanmadığı tespitinde bulunmuştu.

“Politik diyalog” vurgusu

Bakanlar Komitesi, geçmişte olduğu üzere, AİHM kararları gereği Türk yargısının Kavala’yı derhal özgür bırakması ve hakkındaki tüm suçlamaların düşürülmesi gerektiğini tabir etse de, bu hafta aldığı kararda önceliği Avrupa Kurulu ile Ankara içindeki politik diyaloğa ayırdı.

Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi Periyot Başkanlığını yürüten İrlanda’nın Dışişleri Bakanı ile Türkiye Dışişleri Bakanı içinde Kavala evrakına ait son vakit içinderda gerçekleşen üst seviye diyaloğa dikkat çekilen kararda, iki bakana mevzuyu görüşmek üzere en kısa müddette bir daha temas davetinde bulunuldu. Komite ayrıyeten, Avrupa Kurulu üyesi devletlerden, Kavala belgesiyle ilgili olarak Türkiye ile üst seviye temasları “yoğunlaştırmalarını” istedi.

AKPM devreye giriyor

Kararla birlikte Avrupa Kurulu Parlamenter Meclisi (AKPM) de Kavala evrakında resmen devreye giriyor. Bakanlar Komitesi Başkanlığı’ndan, “Kavala’nın mahpusta kalması halinde alınabilecek mümkün tedbirleri AKPM Lideri ile görüşmesi” isteniyor. AKPM mevzuyu 12 Ekim’de Strasbourg’da oylayacağı Türkiye raporu kapsamında ele alacak.

Avrupa KonseyiFotoğraf: Dominique Boutin/Sputnik/picture alliance

Kararda Türk yargısının Kavala evrakında oynadığı role de işaret edildi. Türk yargısına AİHM sonucunı uygulaması iletisi gönderildi. Bakanlar Komitesi, Osman Kavala hakkında iç hukukta devam eden temyiz ve Anayasa Mahkemesi süreçleri hakkında Türk makamlarından bilgi de istedi. Bu ayrıntıların en geç 13 Ekim 2022 tarihine kadar Strasbourg’a iletilmesi talebinde bulundu.

Komite, genel olarak da, “Avrupa Kurulu standartlarından esinlenilerek, başta Yargıçlar ve Savcılar Kurulu’nun yapısal bağımsızlığı olmak üzere, Türkiye’de yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığını garanti altına alacak hızlı adımlar atılması” davetinde bulundu.

Karar ne manaya geliyor?

Bakanlar Komitesi’nin sonucu Strasbourg kulislerinde, Kavala evrakını diyalog yoluyla çözme istemi olarak yorumlanıyor. Komite, AİHM sonucu bugüne kadar uygulanmadığı için kimi çevrelerce gündeme getirilen muhtemel yaptırımlar konusunu şimdilik gündeme taşımamayı tercih etmiş oldu. Bunun yerine, Türk yargısının Kavala belgesini, AİHM kararları ışığında, iç hukukta çözebileceğine olan inancını lisana getirdi. Komite, Türk hükümetinin de bu sürece katkı sağlayabileceği görüşünde.

Bakanlar Komitesi bu biçimdelikle, bir yandan Osman Kavala’yla ilgili temyiz sürecini takip etmeye, bu sürece paralel olarak da husus hakkında Türk makamlarıyla üst seviye politik diyalog yürütmeye dayalı bir cins yol haritası belirlemiş durumda.

Strasbourg’da gözler artık AKPM’nin gelecek ay alacağı Türkiye sonucuna çevrilmiş durumda. AKPM’nin Türkiye sonucunda Osman Kavala’nın durumuna ayrılacak paragraf(lar), Bakanlar Komitesi’nde bundan daha sonraki tartışmalar açısından da belirleyici olacak.

AKPM, Avrupa Kurulu üyesi 46 ülkenin ulusal parlamentolarına mensup parlamenterlerden oluşuyor. Türkiye AKPM bünyesinde 18 milletvekiliyle temsil ediliyor.