ABD ve İsrail’den bildiri: Nükleer İran’a müsaade vermeyeceğiz

RAM

New member
ABD Lideri Joe Biden ve İsrail Başbakanı Yair Lapid’in temasları daha sonrasında imzaladıkları “Kudüs Bildirisi”ne İran damgasını vurdu. Bildiride ABD’nin İsrail’in güvenliği konusundaki kuvvetli taahhüdü bir sefer daha vurgulandı, Washington İran’ın nükleer silah geliştirmesini engellemek için “ulusal gücünün tüm ögelerini” kullanma taahhüdünde bulundu.

Bildirinin imzalanması daha sonrasında iki önder basın toplantısı düzenledi. Lider olarak İsrail’e gerçekleştirdiği birinci ziyarette Biden, “İran’ın nükleer silah sahibi bulunmasına müsaade vermeyeceğiz” dedi.

İran’a karşı askeri güç kullanması konusunda ise iki başkan içindeki görüş ayrılığı dikkati çekti. İsrail Başbakanı Yair Lapid, İran’ın nükleer programının durdurulması için milletlerarası toplumun güç kullanmasına hazır olması gerektiğini belirterek “Diplomasi İran’ı durduramaz. İran’ı durduracak tek şey, nükleer programlarını geliştirmeye devam ederlerse özgür dünyanın güç kullanacağını bilmeleridir. Onları durduracak tek yol, masaya inandırıcı bir askeri tehdit koymaktır” dedi.

“ABD sonsuza kadar beklemeyecek”

Biden ise İran’ın nükleer programı ile ilgili Tahran idaresiyle varılan, lakin selefi Donald Trump idaresinin tek taraflı olarak feshettiği mutabakatın bir daha canlandırılması gayretlerine vurgu yaptı. “Bu sonuca ulaşmak için en uygun yolun diplomasi olduğuna yönelik inancımı sürdürüyorum” diyen Biden, mutabakatın geleceği konusunda hâlâ İran’ın cevabını beklediklerini söylemiş oldu ve “ABD sonsuza kadar beklemeyecek” dedi.

İran’ın nükleer silah üretimi ile nükleer muahede AB’nin de iştirakiyle 2015 yılında imzalanmış, 2018’de Trump idaresi muahededen tek taraflı olarak çekilmişti. İran’ın nükleer programının nükleer silah üretmesini engelleyecek biçimde kısıtlanmasını önnazarann muahede, karşılığında Tahran’a yönelik ekonomik yaptırımların evreli olarak kaldırılmasını gerektiriyordu. Trump idaresinin muahedeyi feshetmesi daha sonrasında muahededen kaynaklı yükümlülüklerinden basamaklı olarak çekilmeye başlayan İran, mutabakata geri dönmek için kendisine yönelik yaptırımların kaldırılmasını talep ediyor.

Biden’dan “iki devletli çözüm” vurgusu

İran’ın nükleer silahlara sahip olmasının engellenmesini “İsrail, ABD ve dünyanın geri kalanı için hayati kıymete sahip bir güvenlik meselesi” olarak nitelendiren Biden, İsrail’in bölgeye büsbütün entegre olmasının kıymetine de vurgu yaptı. İsrail, Trump idaresi devrinde imzalanan “İbrahim Anlaşmaları” daha sonrasında çeşitli bölge ülkeleriyle ilgileri olağanlaştırma sürecine girmişti. Kudüs Bildirisinde ABD ayrıyeten İsrail ile savunma ve teknoloji alanındaki iş birliği taahhüdünü bir defa daha bir dahaledi, Ortadoğu’da iki devletli tahlil temelinde İsrail ile Filistinliler içinde barış görüşmelerinin bir daha canlandırılmasından yana olduğunu tabir etti.

Biden İsrail temaslarının akabinde Suudi Arabistan’ı ziyaret edecek.

AP,rtr/BK,EC