RAM
New member
Çin’de Uygurların ağır olarak yaşadığı Sincan bölgesinin güneyindeki Konaşehir kentinin, dünyada tutukluluk oranının en yüksek olduğu yer olduğu duyuruldu. Haber ajansı Associates Press’in (AP) edindiği datalara bakılırsa, nüfusu 267 binin üzerinde olan bu yerleşim yerindeki her 25 bireyden biri terör irtibatlı hatalardan tutuklandı.
On binden çok Uygur’un isminin yer aldığı bir listeye ulaşan ve bu isimleri kısmen doğrulayan ajans, kelam konusu şahıslara verilen mahpus cezalarının iki yıl ile 25 yıl içinde değiştiğini ve ortalama kararın dokuz yıl olduğunu bildirdi.
AP, listede erkek ya da bayan, genç ya da yaşlı, toplumun her kısmından insan bulunduğunu lakin hepsinin Uygur kökenli olma noktasında birleştiğini kaydetti. Ajansa konuşan uzmanlara göre, bu durum insanların yalnızca Uygur oldukları için amaç alındıklarının açık bir göstergesi.
Çinli yetkililerse bu iddiayı reddediyor. Sincan Özerk Bölgesi sözcüsü Elican Anayat, AP’ye yaptığı açıklamada, tüm cezaların kanunlar uyarınca verildiğini belirterek “Uygurlar dâhil, aşikâr bir etnik kümesi, bölgeyi ya da dini bilhassa gaye almalarının asla kelam konusu olmadığını” savundu.
Çin genelinin 30 kat üzerinde
Çin’de yayımlanan son resmi bilgilere nazaran, Konaşehir’deki tutukluluk oranı, ülke genelindeki oranın 30 katından fazlasına tekabül ediyor.
AP’ye konuşan sürgündeki Uygurlar, listedekilerin büyük kısmı 2017 yılında tutuklanmış olsa da verilen cezaların tartısından ötürü birçoğunun hala mahpusta olduğunu belirtti. Çin hükümeti, Sincan’daki baskıcı uygulamalarını 2017 yılında bir küme Uygur’un bıçaklı ve bombalı ataklarının akabinde ağırlaştırmıştı.
Çin, nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan Sincan’da son senelerda terörle çaba olarak tanımladığı operasyonlar kapsamında yüz binlerce kişiyi tutukladı. Çin hükümetinin bu doğrultuda gözaltı kamplarında ya da cezaevlerinde tuttuğu kişi sayısının 1 milyonu bulduğu varsayım ediliyor.
Çin, artan memleketler arası yansılar üzerine2019 yılında Uygurların rastgele bir yargılama yapılmaksızın tutulduğu kısa vadeli gözaltı kamplarını kapattığını duyurmuştu. Lakin kamplar kapatılırken Sincan’da yeni cezaevleri inşa edildi ve tutuklamalar devam etti. Binlerce Uygur’un senelerca mahpus yatmasına niye olan terör suçlamaları düzmece oldukları savıyla eleştiriliyor.
AP, yayımladığı listeye, Sincan hakkındaki çalışmalarıyla tanınan araştırmacı Yine Bunin üzerinden ulaştığını duyurdu. Ajansın haberine bakılırsa Bunin, bu belgeyi Han Çinlisi olan lakin kendisini “Çin hükümetinin Sincan’daki siyasetlerine karşı” olarak tanımlayan bir kaynaktan aldı. Liste, AP’ye Norveç’te sürgünde olan Uygur lisan bilimci Abdülveli Eyüp tarafınca iletildi.
Ajans, listedeki 194 kişiyi tanıyan sekiz Uygur’la yaptığı görüşmelerin yanı sıra yasal tebligatlar, Çin’li yetkililerle yapılan telefon konuşmalarının kayıtları ve adres teyitleri üzerinden bu listeyi kısmen doğruladığını bildirdi.
DW,AP/CÖ,BK
On binden çok Uygur’un isminin yer aldığı bir listeye ulaşan ve bu isimleri kısmen doğrulayan ajans, kelam konusu şahıslara verilen mahpus cezalarının iki yıl ile 25 yıl içinde değiştiğini ve ortalama kararın dokuz yıl olduğunu bildirdi.
AP, listede erkek ya da bayan, genç ya da yaşlı, toplumun her kısmından insan bulunduğunu lakin hepsinin Uygur kökenli olma noktasında birleştiğini kaydetti. Ajansa konuşan uzmanlara göre, bu durum insanların yalnızca Uygur oldukları için amaç alındıklarının açık bir göstergesi.
Çinli yetkililerse bu iddiayı reddediyor. Sincan Özerk Bölgesi sözcüsü Elican Anayat, AP’ye yaptığı açıklamada, tüm cezaların kanunlar uyarınca verildiğini belirterek “Uygurlar dâhil, aşikâr bir etnik kümesi, bölgeyi ya da dini bilhassa gaye almalarının asla kelam konusu olmadığını” savundu.
Çin genelinin 30 kat üzerinde
Çin’de yayımlanan son resmi bilgilere nazaran, Konaşehir’deki tutukluluk oranı, ülke genelindeki oranın 30 katından fazlasına tekabül ediyor.
AP’ye konuşan sürgündeki Uygurlar, listedekilerin büyük kısmı 2017 yılında tutuklanmış olsa da verilen cezaların tartısından ötürü birçoğunun hala mahpusta olduğunu belirtti. Çin hükümeti, Sincan’daki baskıcı uygulamalarını 2017 yılında bir küme Uygur’un bıçaklı ve bombalı ataklarının akabinde ağırlaştırmıştı.
Çin, nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan Sincan’da son senelerda terörle çaba olarak tanımladığı operasyonlar kapsamında yüz binlerce kişiyi tutukladı. Çin hükümetinin bu doğrultuda gözaltı kamplarında ya da cezaevlerinde tuttuğu kişi sayısının 1 milyonu bulduğu varsayım ediliyor.
Çin, artan memleketler arası yansılar üzerine2019 yılında Uygurların rastgele bir yargılama yapılmaksızın tutulduğu kısa vadeli gözaltı kamplarını kapattığını duyurmuştu. Lakin kamplar kapatılırken Sincan’da yeni cezaevleri inşa edildi ve tutuklamalar devam etti. Binlerce Uygur’un senelerca mahpus yatmasına niye olan terör suçlamaları düzmece oldukları savıyla eleştiriliyor.
AP, yayımladığı listeye, Sincan hakkındaki çalışmalarıyla tanınan araştırmacı Yine Bunin üzerinden ulaştığını duyurdu. Ajansın haberine bakılırsa Bunin, bu belgeyi Han Çinlisi olan lakin kendisini “Çin hükümetinin Sincan’daki siyasetlerine karşı” olarak tanımlayan bir kaynaktan aldı. Liste, AP’ye Norveç’te sürgünde olan Uygur lisan bilimci Abdülveli Eyüp tarafınca iletildi.
Ajans, listedeki 194 kişiyi tanıyan sekiz Uygur’la yaptığı görüşmelerin yanı sıra yasal tebligatlar, Çin’li yetkililerle yapılan telefon konuşmalarının kayıtları ve adres teyitleri üzerinden bu listeyi kısmen doğruladığını bildirdi.
DW,AP/CÖ,BK