RAM
New member
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile başlayan savaşta 78 gün geride kaldı. Bu süreçte fazlaca sayıda insan konutundan olurken kentler harabeye döndü. Son günlerde ise başşehir Kiev ve batı bölgelerde çatışmalar sonlanırken savaş ülkenin doğu ve güney bölgelerinde devam ediyor.
hem de Ukrayna’da ekonomik ve toplumsal hayatın bir daha toparlanması ise kuvvetli bir müddetç gerektiriyor. Kiev’de bulunan ve Türkiye Ukrayna İş İnsanları Derneği (TUİD) Başkanlığı’nı yürüten Burak Pehlivan’a bakılırsa ekonomik ve toplumsal hayatın bir daha yapılanması için Türk yatırımcıların da iştirak gösterdiği birinci milletlerarası görüşmeler başlamış durumda.
DW Türkçe’ye değerlendirmelerde bulunan Burak Pehlivan ABD, Kanada ve Avrupalı ülkelerin iştiraki ile şu an çevrimiçi olarak Ukrayna’nın toplumsal ve ekonomik olarak bir daha inşası için görüşmelerin yapıldığını ve Türk yatırımcıların da bu toplantılara davet edildiğini söylemiş oldu.
Pehlivan, çevrimiçi görüşmeleri takiben birinci somut adımların atılacağını ve dünyanın kıymetli kentlerinde bu çerçevede birtakım konferanslar düzenleneceğini belirtti. Pehlivan’a nazaran Ukrayna’nın bir daha inşası için gerçekleştirilecek birinci toplantı fazlaca büyük ihtimalle İstanbul’da olacak. Bu bahiste birinci temasların yapıldığını söz eden Pehlivan, savaş öncesinde Ukrayna iktisadında değerli bir rolü bulunan Türk iş dünyasının bundan daha sonraki süreçte de bu rolünü koruyacağının altını çizdi. İstanbul, geçtiğimiz günlerde Rusya ve Ukrayna içindeki barış görüşmelerine de mesken sahipliği yapmıştı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bilgilerine bakılırsa 2021’de Türkiye, Ukrayna’ya 2,9 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirirken ithalatta bu 4,5 milyar dolar olmuştu. Ayrıyeten Türk yatırımcıların savaş öncesinde ülkede 4,5 milyar dolarlık yatırımı bulunuyordu.
İstanbul’da Rusya ve Ukrayna heyetleri içindeki görüşmelerFotoğraf: Sergei Karpukhin/TASS/dpa/picture alliance
30 bin bireye istihdam sağlıyordu
Pehlivan, savaş öncesinde Türk firmaların Ukrayna’da 30 bin bireye istihdam sağladığını artık bu sayının 15 bine indiğini tabir ediyor. Buna bakılırsa savaşın başlaması ile bir arada ülkedeki yabancı yatırımlar ehemmiyeti ölçüde etkilendi. Bundan Türk yatırımları da hissesine düşeni aldı. Birtakım Türk yatırımlarının büsbütün kimilerinin ise kısmen etkilendiğini anlatan Pehlivan, “Bu süreçte cephe bölgelerinde kalan kimi yatırımlar büsbütün ziyan gördü. Fabrikası, deposu, santrali ve eserleri ziyan bakılırsan yatırımcılar var. beraberinde savaştan kısmen etkilenen yatırımcılar da oldu. Bir kısmı yaşanan ziyanı hiçe sayarak faaliyetlerine devam etti. Ve daha hayli Lviv üzere kentlerde fazlaca az etkilenen yatırımcılar da oldu. Onlar operasyonlarına hala kuvvetli biçimde devam ediyorlar” dedi.
Ukrayna’nın savaş sürecinde ekonomik olarak da bir çaba verdiğini aktaran Pehlivan, oradaki Türk yatırımlarının devam eden faaliyetlerinde istihdamın korunmasının ise ülke için çok kritik olduğunu vurguluyor. Buna bakılırsa Ukrayna, her bölgede ekonomik hayatın işlemesi için efor gösteriyor. Pehlivan, pandemi daha sonrası uzaktan çalışma alışkanlığının yerleşmesinin Türk yatırımcılar için bu manada bir avantaja dönüştüğünü, savaşın Kiev kapılarına dayanması ile birçok Türk vatandaşının ülkeyi terk ettiğini ancak uzaktan çalışma prosedürüyle bir biçimde işleyişi bir daha sağladıklarını anlatıyor. Pehlivan, istihdam noktasında ise ülkede kalan Ukrayna vatandaşlarının işlerine sahip çıktığını lisana getiriyor.
Mağazalar bir daha açılıyor
Savaşın doğu ve güney bölgelere kayması ile son günlerde birden fazla ülke Ukrayna’daki büyükelçiliklerine bir daha dönmeye başladı. Birebir hareketin ekonomik ve toplumsal hayatta da yaşandığını söyleyen Pehlivan, “Bu süreçte cirolarının tamamını kaybeden Türk firmaları var. Fakat şu anda Lviv üzere kentlerde neredeyse birden fazla mağazasını çalıştıran Türk yatırımları da var. Hatta perakende bölümü ülkede Türk yatırımcıların yükünde çalışmaya devam ediyor. Mağazalar birinci başlarda kapanmıştı ancak şu an neredeyse kapanan mağazaların yarıdan fazlası açıldı. Bu Türk mağazaları binlerce bireye istihdam sağlıyor. Besin, perakende, medikal ve yavaşça sanayi süratle toparlanmaya başladı. Kalıcı bir barışın sağlanması hepimizin dileği. Fakat bu süreçte iktisadın de bir biçimde ayakta kalması gerekiyor. Hem Avrupa tıpkı vakitte Ukrayna bunu epey önemsiyor. Ukrayna’nın bir daha inşası için 100 milyar dolara yakın dayanak verilecek. Bu uzun bir müddetç. Lakin bugünden bu istikamette adımlar atmak fazlaca daha önemli” diye konuştu.
Lviv’de Rus füzesiyle vurulan bir elektrik trafosuFotoğraf: Omar Marques/AA/picture alliance
Hasar tespiti daveti
Besin ve medikal üzere bölümlerdeki süratli güzelleşmeden bahseden Burak Pehlivan, madencilik, inşaat ve ağır endüstride ise tam zıddı bir durum olduğu bilgisini paylaşıyor. hem de Türk yatırımcılara bir davet yapan Pehlivan, yatırımları büsbütün ziyan bakılırsan iş insanlarından yaşadıkları zararın tespiti noktasında çalışma yapmasını istiyor.
Ukrayna’da 700’ün üzerinde Türk yatırımcı, giysi, kuyumculuk, makine sanayi, inşaat, inşaat gereçleri, deri, dokuma ve besin üzere bölümlerde faaliyet gösteriyordu.
Ukrayna ombudsmanlığının bu mevzuda bir yol haritası paylaştığını aktaran Pehlivan, “Ağır ziyan nazarann yatırımlar var. Bilhassa işgal edilen bölgelerde. Bu bahiste ne yapılacağı da aşikâr. Bu yatırımlarda oluşan ziyanlar ondan sonrasında telafi edilecek. Lakin bizim yatırımcılarımızın oluşacak hasarın tespitini gerçekleştirmesi gerekiyor. Bunu ne kadar erken yaparlarsa o kadar düzgün olur” tabirlerini kullandı.
Pehlivan’a nazaran Ukrayna’da faaliyet gösteren firmalardan en çok etkilenenler ise daha fazlaca kamuya çalışanlar. Buna bakılırsa işlerinin kıymetli kısmı ya da tamamı kamu ile olan firmalar ödeme almakta zorlanıyor. Ukrayna’da kamu ile iş yapan Türk şirketleri daha hayli inşaat ve güç alanında faaliyet gösteriyor.
Ukrayna iktisadının savaşla birlikte başlayan Rusya ablukasından çok etkilendiğini bunun da tüm dünya ekonomileri tarafınca hissedildiğini söyleyen Pehlivan, ablukanın Türk yatırımlarını da vurduğunu anlatıyor. Pehlivan, şöyleki devam ediyor: “Limanlarda ve birtakım bölgelerdeki ablukalar fazlaca değerli üretim alanları vuruyor. Bugün besin da yaşananlar ortada. Ülkede vakit zaman birtakım mamüllerin üretimi ile ilgili kısıtlamalar da getiriliyor fakat bunlar daha fazlaca iç piyasayı korumak ismine. Asıl kıymetli olan abluka yüzünden üretim süreçlerinin aksaması. Ülkedeki yabancı yatırımcılar bundan etkilendi. Türk yatırımları da bunu yaşadı. Ülkedeki ekonomik canlanmanın hızlanması için evvela ablukaların kalkması lazım. Ablukaların kalkması yalnızca Ukrayna’ya değil tüm dünyaya olumlu tesir gösterecektir.”
Pehlivan’ın paylaştığı bilgilere bakılırsa savaşla birlikte ülkedeki işletmelerin yüzde 32’si kapanmıştı fakat mayıs ayında açık olan işletme oranı bir daha yükselişe geçti. Firmaların yüzde 65’i de önemli ciro kayıpları yaşadı. Önümüzdeki günlerde tablonun daha net ortaya çıkacağını tabir eden Pehlivan cirolarda daha yüksek düşüş olacağını ve iktisadın de en az yüzde 40 küçüleceğini aktardı. Fakat Pehlivan, toparlanma süreci ve takviyelerle bu sürecin de olumlu seyredebileceğini belirtti.
hem de Ukrayna’da ekonomik ve toplumsal hayatın bir daha toparlanması ise kuvvetli bir müddetç gerektiriyor. Kiev’de bulunan ve Türkiye Ukrayna İş İnsanları Derneği (TUİD) Başkanlığı’nı yürüten Burak Pehlivan’a bakılırsa ekonomik ve toplumsal hayatın bir daha yapılanması için Türk yatırımcıların da iştirak gösterdiği birinci milletlerarası görüşmeler başlamış durumda.
DW Türkçe’ye değerlendirmelerde bulunan Burak Pehlivan ABD, Kanada ve Avrupalı ülkelerin iştiraki ile şu an çevrimiçi olarak Ukrayna’nın toplumsal ve ekonomik olarak bir daha inşası için görüşmelerin yapıldığını ve Türk yatırımcıların da bu toplantılara davet edildiğini söylemiş oldu.
Pehlivan, çevrimiçi görüşmeleri takiben birinci somut adımların atılacağını ve dünyanın kıymetli kentlerinde bu çerçevede birtakım konferanslar düzenleneceğini belirtti. Pehlivan’a nazaran Ukrayna’nın bir daha inşası için gerçekleştirilecek birinci toplantı fazlaca büyük ihtimalle İstanbul’da olacak. Bu bahiste birinci temasların yapıldığını söz eden Pehlivan, savaş öncesinde Ukrayna iktisadında değerli bir rolü bulunan Türk iş dünyasının bundan daha sonraki süreçte de bu rolünü koruyacağının altını çizdi. İstanbul, geçtiğimiz günlerde Rusya ve Ukrayna içindeki barış görüşmelerine de mesken sahipliği yapmıştı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bilgilerine bakılırsa 2021’de Türkiye, Ukrayna’ya 2,9 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirirken ithalatta bu 4,5 milyar dolar olmuştu. Ayrıyeten Türk yatırımcıların savaş öncesinde ülkede 4,5 milyar dolarlık yatırımı bulunuyordu.
İstanbul’da Rusya ve Ukrayna heyetleri içindeki görüşmelerFotoğraf: Sergei Karpukhin/TASS/dpa/picture alliance
30 bin bireye istihdam sağlıyordu
Pehlivan, savaş öncesinde Türk firmaların Ukrayna’da 30 bin bireye istihdam sağladığını artık bu sayının 15 bine indiğini tabir ediyor. Buna bakılırsa savaşın başlaması ile bir arada ülkedeki yabancı yatırımlar ehemmiyeti ölçüde etkilendi. Bundan Türk yatırımları da hissesine düşeni aldı. Birtakım Türk yatırımlarının büsbütün kimilerinin ise kısmen etkilendiğini anlatan Pehlivan, “Bu süreçte cephe bölgelerinde kalan kimi yatırımlar büsbütün ziyan gördü. Fabrikası, deposu, santrali ve eserleri ziyan bakılırsan yatırımcılar var. beraberinde savaştan kısmen etkilenen yatırımcılar da oldu. Bir kısmı yaşanan ziyanı hiçe sayarak faaliyetlerine devam etti. Ve daha hayli Lviv üzere kentlerde fazlaca az etkilenen yatırımcılar da oldu. Onlar operasyonlarına hala kuvvetli biçimde devam ediyorlar” dedi.
Ukrayna’nın savaş sürecinde ekonomik olarak da bir çaba verdiğini aktaran Pehlivan, oradaki Türk yatırımlarının devam eden faaliyetlerinde istihdamın korunmasının ise ülke için çok kritik olduğunu vurguluyor. Buna bakılırsa Ukrayna, her bölgede ekonomik hayatın işlemesi için efor gösteriyor. Pehlivan, pandemi daha sonrası uzaktan çalışma alışkanlığının yerleşmesinin Türk yatırımcılar için bu manada bir avantaja dönüştüğünü, savaşın Kiev kapılarına dayanması ile birçok Türk vatandaşının ülkeyi terk ettiğini ancak uzaktan çalışma prosedürüyle bir biçimde işleyişi bir daha sağladıklarını anlatıyor. Pehlivan, istihdam noktasında ise ülkede kalan Ukrayna vatandaşlarının işlerine sahip çıktığını lisana getiriyor.
Mağazalar bir daha açılıyor
Savaşın doğu ve güney bölgelere kayması ile son günlerde birden fazla ülke Ukrayna’daki büyükelçiliklerine bir daha dönmeye başladı. Birebir hareketin ekonomik ve toplumsal hayatta da yaşandığını söyleyen Pehlivan, “Bu süreçte cirolarının tamamını kaybeden Türk firmaları var. Fakat şu anda Lviv üzere kentlerde neredeyse birden fazla mağazasını çalıştıran Türk yatırımları da var. Hatta perakende bölümü ülkede Türk yatırımcıların yükünde çalışmaya devam ediyor. Mağazalar birinci başlarda kapanmıştı ancak şu an neredeyse kapanan mağazaların yarıdan fazlası açıldı. Bu Türk mağazaları binlerce bireye istihdam sağlıyor. Besin, perakende, medikal ve yavaşça sanayi süratle toparlanmaya başladı. Kalıcı bir barışın sağlanması hepimizin dileği. Fakat bu süreçte iktisadın de bir biçimde ayakta kalması gerekiyor. Hem Avrupa tıpkı vakitte Ukrayna bunu epey önemsiyor. Ukrayna’nın bir daha inşası için 100 milyar dolara yakın dayanak verilecek. Bu uzun bir müddetç. Lakin bugünden bu istikamette adımlar atmak fazlaca daha önemli” diye konuştu.
Lviv’de Rus füzesiyle vurulan bir elektrik trafosuFotoğraf: Omar Marques/AA/picture alliance
Hasar tespiti daveti
Besin ve medikal üzere bölümlerdeki süratli güzelleşmeden bahseden Burak Pehlivan, madencilik, inşaat ve ağır endüstride ise tam zıddı bir durum olduğu bilgisini paylaşıyor. hem de Türk yatırımcılara bir davet yapan Pehlivan, yatırımları büsbütün ziyan bakılırsan iş insanlarından yaşadıkları zararın tespiti noktasında çalışma yapmasını istiyor.
Ukrayna’da 700’ün üzerinde Türk yatırımcı, giysi, kuyumculuk, makine sanayi, inşaat, inşaat gereçleri, deri, dokuma ve besin üzere bölümlerde faaliyet gösteriyordu.
Ukrayna ombudsmanlığının bu mevzuda bir yol haritası paylaştığını aktaran Pehlivan, “Ağır ziyan nazarann yatırımlar var. Bilhassa işgal edilen bölgelerde. Bu bahiste ne yapılacağı da aşikâr. Bu yatırımlarda oluşan ziyanlar ondan sonrasında telafi edilecek. Lakin bizim yatırımcılarımızın oluşacak hasarın tespitini gerçekleştirmesi gerekiyor. Bunu ne kadar erken yaparlarsa o kadar düzgün olur” tabirlerini kullandı.
Pehlivan’a nazaran Ukrayna’da faaliyet gösteren firmalardan en çok etkilenenler ise daha fazlaca kamuya çalışanlar. Buna bakılırsa işlerinin kıymetli kısmı ya da tamamı kamu ile olan firmalar ödeme almakta zorlanıyor. Ukrayna’da kamu ile iş yapan Türk şirketleri daha hayli inşaat ve güç alanında faaliyet gösteriyor.
Ukrayna iktisadının savaşla birlikte başlayan Rusya ablukasından çok etkilendiğini bunun da tüm dünya ekonomileri tarafınca hissedildiğini söyleyen Pehlivan, ablukanın Türk yatırımlarını da vurduğunu anlatıyor. Pehlivan, şöyleki devam ediyor: “Limanlarda ve birtakım bölgelerdeki ablukalar fazlaca değerli üretim alanları vuruyor. Bugün besin da yaşananlar ortada. Ülkede vakit zaman birtakım mamüllerin üretimi ile ilgili kısıtlamalar da getiriliyor fakat bunlar daha fazlaca iç piyasayı korumak ismine. Asıl kıymetli olan abluka yüzünden üretim süreçlerinin aksaması. Ülkedeki yabancı yatırımcılar bundan etkilendi. Türk yatırımları da bunu yaşadı. Ülkedeki ekonomik canlanmanın hızlanması için evvela ablukaların kalkması lazım. Ablukaların kalkması yalnızca Ukrayna’ya değil tüm dünyaya olumlu tesir gösterecektir.”
Pehlivan’ın paylaştığı bilgilere bakılırsa savaşla birlikte ülkedeki işletmelerin yüzde 32’si kapanmıştı fakat mayıs ayında açık olan işletme oranı bir daha yükselişe geçti. Firmaların yüzde 65’i de önemli ciro kayıpları yaşadı. Önümüzdeki günlerde tablonun daha net ortaya çıkacağını tabir eden Pehlivan cirolarda daha yüksek düşüş olacağını ve iktisadın de en az yüzde 40 küçüleceğini aktardı. Fakat Pehlivan, toparlanma süreci ve takviyelerle bu sürecin de olumlu seyredebileceğini belirtti.