RAM
New member
Brezilya’dan geçen yaz söküm için Aliağa’ya gitmek üzere yola çıkan lakin tonlarca asbest barındırdığı için etraf örgütlerinin büyük reaksiyonuna niye olan ve aylarca süren davetlerin akabinde Türkiye’ye girişi yasaklanan eski askeri uçak gemisi,Atlantik Okyanusu’nda batırılacak.
Brezilya Donanması, Türkiye’nin kabul etmemesinin akabinde Atlantik Okyanusu’na geri gönen “NAE Sao Paulo” isimli geminin su aldığını ve batma riski bulunduğunu belirtti. Donanma, bu niçinle Brezilya limanlarına yanaşmasına müsaade verilmeyen 32 tonluk geminin “su yüzeyinde kalma şartlarının berbatlaşması ve denetimsiz biçimde batmasının kaçınılmaz olması” sebebiyle planlı biçimde batırılmasından öbür bir seçenek olmadığını söz etti.
Donanma, Brezilya’nın münhasır ekonomik bölgesinde, kıyıdan 350 kilometre açıkta ve yaklaşık 5 bin metre derinlikte batırılacağını duyurdu.
Brezilya Donanması’nın açıklamasında, gemimin batırılacağı bölgenin etraf muhafaza alanlarından uzak olduğu ve deniz altı irtibat kablolarının bulunmadığı açıklandı.
Brezilya Donanması, gemiyi dün batırmayı planlıyordu. Lakin savcılık, geminin içerdiği tonlarca asbest ve etraf için oluşturduğu tehdit niçiniyle Brezilya sularında batırılmaması talebinde bulunmuştu. Savcılığın bu talebini reddeden mahkeme, Donanma’nın çevresel tesir ve başka faktörleri tartarak bu biçimde bir karar vermiş olduğu kararına vardı.
Brezilya Etraf Bakanı Marina Silva da geminin batırılmaması talebinde bulunmuştu.
Brezilya’dan römorkörle Avrupa’ya çekilen gemi, Türkiye’nin geçen Ağustos ayında getirdiği giriş yasağı üzerine Cebelitarık Boğazı’ndan geri dönmüştü.
Geminin yasaklanma süreci
Fransız donanması tarafınca 37 yıl kullanıldıktan daha sonra 2000’de Brezilya’ya satılan ve 2017’de ıskartaya çıkarılan ülkenin en büyük savaş gemisi “NAE Sao Paulo” , Nisan 2021’de sonuçlanan ihaleyle 1,85 milyon dolara satılmıştı. Gemiyi Rio de Janeiro merkezli bir şirket olan Cormack Marítima aracılığıyla Aliağa’dan Sök Denizcilik isimli firma almıştı.
Geminin tehlikeli unsurlar envanterini hazırlayan Norveçli Grieg Green firması, kontrol sırasında Sök Denizcilik’in birtakım kısımları kilitli tuttuğunu ve NAE Sao Paulo’nun yalnızca yüzde 12’sine erişebildiklerini açıklamıştı. Geminin denetlenmeyen kısmında hangi tehlikeli toksik kimyasalın ne oranda bulunduğu bilinmiyor. Mevcut rapora nazaran, geminin incelenen yüzde 12’lik kısmında dokuz ton asbestin yanı sıra 473 ton kurşun, 173 ton da hem kurşun hem kadminyum içeren tehlikeli husus bulunuyor.
Türkiye’deki AB onaylı tersanelerden biri olan Sök Denizcilik, NAE Sao Paulo’yu Tehlikeli Husus Envanter Raporu’nu görmeden satın almıştı. İhalesi bu rapor olmadan yapılan NAE Sao Paulo’nun satışı Türkiye’nin de taraf olduğu Basel Sözleşmesi’ne alışılmamış bulunurken, geminin yola çıkarılması da bir daha birebir kontrata bakılırsa yasa dışı trafik niteliğindeydi.
Türkiye Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 26 Ağustos’ta giriş yasağını duyurduğu açıklamasında, “NAE Sao Paulo” ile ilgili olarak Brezilya Federal Bölge Mahkemesi’nin ihtiyati önlem sonucu alması üzerine bu gemideki asbest dâhil tehlikeli unsurlara ait yeni bir Tehlikeli Husus Envanter Raporu talep ettiklerini fakat bu dokümanın Bakanlığa gönderilmediğini belirtmişti. Bunun üzerine geminin Sök Denizcilik tarafınca sökümü için 30 Mayıs’ta vermiş oldukları kurallı onayı iptal etme sonucu aldıklarını belirten Bakanlık, “Bu karar doğrultusunda geminin Türk karasularına girmesine müsaade verilmeyecektir” açıklamasında bulunmuştu.
Belçika merkezli milletlerarası sivil toplum kuruluşu NGO Shipbreaking Platform’un edindiği bilgiye nazaran, Türkiye tarafınca 9 Ağustos’ta Brezilya Etraf Bakanlığına bağlı Etraf ve Yenilenebilir Doğal Kaynaklar Enstitüsü’ne iletilen mektupta “Yüksek Mahkeme’nin ihtiyati önlem sonucu, basında yer alan haberler ve Bakanlığımıza yapılan tehlikeli unsur ihbarları sonucunda kelam konusu eski deniz aracı için ülkemize gelmedilk evvel Brezilya karasularındayken yeni bir Tehlikeli Husus Envanteri hazırlanması gerektiği ortaya çıkmıştır” denilmişti.
Asbest dâhil etraf ve insan sıhhatine ziyanlı biroldukca tehlikeli toksik atık barındıran gemi, 4 Ağustos’ta Rio’dan yola çıktıktan daha sonra alınan ihtiyati önlem sonucuna karşın Brezilya’ya dönmemişti.
DW,rtr/CÖ,EC
Brezilya Donanması, Türkiye’nin kabul etmemesinin akabinde Atlantik Okyanusu’na geri gönen “NAE Sao Paulo” isimli geminin su aldığını ve batma riski bulunduğunu belirtti. Donanma, bu niçinle Brezilya limanlarına yanaşmasına müsaade verilmeyen 32 tonluk geminin “su yüzeyinde kalma şartlarının berbatlaşması ve denetimsiz biçimde batmasının kaçınılmaz olması” sebebiyle planlı biçimde batırılmasından öbür bir seçenek olmadığını söz etti.
Donanma, Brezilya’nın münhasır ekonomik bölgesinde, kıyıdan 350 kilometre açıkta ve yaklaşık 5 bin metre derinlikte batırılacağını duyurdu.
Brezilya Donanması’nın açıklamasında, gemimin batırılacağı bölgenin etraf muhafaza alanlarından uzak olduğu ve deniz altı irtibat kablolarının bulunmadığı açıklandı.
Brezilya Donanması, gemiyi dün batırmayı planlıyordu. Lakin savcılık, geminin içerdiği tonlarca asbest ve etraf için oluşturduğu tehdit niçiniyle Brezilya sularında batırılmaması talebinde bulunmuştu. Savcılığın bu talebini reddeden mahkeme, Donanma’nın çevresel tesir ve başka faktörleri tartarak bu biçimde bir karar vermiş olduğu kararına vardı.
Brezilya Etraf Bakanı Marina Silva da geminin batırılmaması talebinde bulunmuştu.
Brezilya’dan römorkörle Avrupa’ya çekilen gemi, Türkiye’nin geçen Ağustos ayında getirdiği giriş yasağı üzerine Cebelitarık Boğazı’ndan geri dönmüştü.
Geminin yasaklanma süreci
Fransız donanması tarafınca 37 yıl kullanıldıktan daha sonra 2000’de Brezilya’ya satılan ve 2017’de ıskartaya çıkarılan ülkenin en büyük savaş gemisi “NAE Sao Paulo” , Nisan 2021’de sonuçlanan ihaleyle 1,85 milyon dolara satılmıştı. Gemiyi Rio de Janeiro merkezli bir şirket olan Cormack Marítima aracılığıyla Aliağa’dan Sök Denizcilik isimli firma almıştı.
Geminin tehlikeli unsurlar envanterini hazırlayan Norveçli Grieg Green firması, kontrol sırasında Sök Denizcilik’in birtakım kısımları kilitli tuttuğunu ve NAE Sao Paulo’nun yalnızca yüzde 12’sine erişebildiklerini açıklamıştı. Geminin denetlenmeyen kısmında hangi tehlikeli toksik kimyasalın ne oranda bulunduğu bilinmiyor. Mevcut rapora nazaran, geminin incelenen yüzde 12’lik kısmında dokuz ton asbestin yanı sıra 473 ton kurşun, 173 ton da hem kurşun hem kadminyum içeren tehlikeli husus bulunuyor.
Türkiye’deki AB onaylı tersanelerden biri olan Sök Denizcilik, NAE Sao Paulo’yu Tehlikeli Husus Envanter Raporu’nu görmeden satın almıştı. İhalesi bu rapor olmadan yapılan NAE Sao Paulo’nun satışı Türkiye’nin de taraf olduğu Basel Sözleşmesi’ne alışılmamış bulunurken, geminin yola çıkarılması da bir daha birebir kontrata bakılırsa yasa dışı trafik niteliğindeydi.
Türkiye Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 26 Ağustos’ta giriş yasağını duyurduğu açıklamasında, “NAE Sao Paulo” ile ilgili olarak Brezilya Federal Bölge Mahkemesi’nin ihtiyati önlem sonucu alması üzerine bu gemideki asbest dâhil tehlikeli unsurlara ait yeni bir Tehlikeli Husus Envanter Raporu talep ettiklerini fakat bu dokümanın Bakanlığa gönderilmediğini belirtmişti. Bunun üzerine geminin Sök Denizcilik tarafınca sökümü için 30 Mayıs’ta vermiş oldukları kurallı onayı iptal etme sonucu aldıklarını belirten Bakanlık, “Bu karar doğrultusunda geminin Türk karasularına girmesine müsaade verilmeyecektir” açıklamasında bulunmuştu.
Belçika merkezli milletlerarası sivil toplum kuruluşu NGO Shipbreaking Platform’un edindiği bilgiye nazaran, Türkiye tarafınca 9 Ağustos’ta Brezilya Etraf Bakanlığına bağlı Etraf ve Yenilenebilir Doğal Kaynaklar Enstitüsü’ne iletilen mektupta “Yüksek Mahkeme’nin ihtiyati önlem sonucu, basında yer alan haberler ve Bakanlığımıza yapılan tehlikeli unsur ihbarları sonucunda kelam konusu eski deniz aracı için ülkemize gelmedilk evvel Brezilya karasularındayken yeni bir Tehlikeli Husus Envanteri hazırlanması gerektiği ortaya çıkmıştır” denilmişti.
Asbest dâhil etraf ve insan sıhhatine ziyanlı biroldukca tehlikeli toksik atık barındıran gemi, 4 Ağustos’ta Rio’dan yola çıktıktan daha sonra alınan ihtiyati önlem sonucuna karşın Brezilya’ya dönmemişti.
DW,rtr/CÖ,EC