RAM
New member
Suriye iç savaşından kaçan milyonlarca kişi komşu ülkelerin sonlarına yahut inançlı bölgelere gerçek harekete geçmiş ve bu göç hareketi 22,5 milyon Suriyeli’den 13 milyonunun yer değiştirmesine sebep olmuştu.
Göçün en çok etkilediği ülke Suriye ile 877 kilometre hududu olan Türkiye, Türkiye’de Hatay, Hatay’da ise sonun sıfır noktasındaki Reyhanlı ilçesi oldu. Cilvegözü Hudut Kapısına yakın bir uzaklıkta bulunan Reyhanlı o günden beri sığınmacılarla ilgili yaşanan her tartışmanın odak noktasında yer aldı.
Pekala, Suriye iç savaşının üzerinden geçen 11 yılda Reyhanlı’da ne değişti?
Mahallî halktan daha fazla sığınmacı var
Suriye iç savaşıyla başlayan göçü birinci karşılayan yerleşim yerlerinden biri, sonun sıfır noktasında olan Reyhanlı ilçesiydi. Bu niçinle de sığınmacılar Türkiye’ye girer girmez birinci buldukları yer olan bu küçük ilçeye yerleşti. Yaklaşık 100 bin lokal nüfusu olan Reyhanlı’da resmi olmayan sayılara bakılırsa 135 bin civarında sığınmacı yaşıyor. Birtakım kamu kurumları sayının son vakit içinderda 70 binlere kadar düştüğünü belirtiyor. Fakat buna dair resmi bir delil yok.
Hem Reyhanlı’nın küçük bir ilçe olması, tıpkı vakitte sayılarının fazlalığı niçiniyle Suriyeli sığınmacılar burada daha görünür durumdalar. Reyhanlı Çarşısı’nda daha fazla lokal kıyafetli insan ve daha fazla Arapça tabela görmek mümkün. Fakat hem mahallî halk tıpkı vakitte sığınmacılar hallerinden mutlu üzere görünüyor. Bu sıkıntısız hayatın değerli sebeplerinden birinin de akrabalık münasebetleri olduğu sıkça lisana getiriliyor.
sıradan sıkıntılar yaşasalar da toplumda sığınmacılara karşı bir rahatsızlık göze çarpmıyor lakin genç bölüme yönelik hoşnutsuzluk burada da daima tabir ediliyor. Burada yaşayan beşerlerle Suriyeli sığınmacılar içinde giysi ve gündelik ömür haricinde ise neredeyse hiç kültür farkı yok.
Ticarete tesirleri nasıl?
Reyhanlı’ya yerleşen Suriyeli sığınmacıların değerli bir kısmı gündelik işlerde çalışıyor. Lakin sermaye getirip burada esnaflık yapan, iş yeri açanlar da var. Toplam 11 bin esnafın bulunduğu ilçede kayıtlı bir biçimde çalışan Suriyeli esnaf sayısı 490 civarında. Kayıtlı olmayanlar da var, fakat bu sayının fazlaca fazla olmadığı belirtiliyor.
Buradaki Suriyeli nüfusun asıl tesiri ise Reyhanlı’nın ticaretine yansıyor.
Göçtilk evvel işleri berbat gittiği için iflas etmek üzere olan 55 yıllık konfeksiyoncu Bedir Koca, onların yaptığı alışveriş yardımıyla işlerini düzeltmiş. Suriyelilerin bir ziyanı olmadığını, bilakis yararı olduğunu söz eden Koca’ya bakılırsa, savaş bitince kıymetli bir kısmı esasen geri dönecek:
“Bize bir ziyanları yok. Çok cana yakın insanlardır. Bize fazlaca yardımları oldu. Birinci geldiklerinde hayli para kazandık. Meskenlerimizi kiraya verdik, alışveriş yaptık onlarla. Kazandığını yiyen, hoş yaşamayı seven beşerler. Onlar şayet olmazsa ben oldukcatan iflas etmiştim. Ben gitmelerini istemiyorum fakat savaş bitince gidecekler.”
Fotoğraf: DW/J. Hahn
“Aile üzere olduk”
Reyhanlı merkezindeki Atatürk Caddesi’nde gezerken vitrininde çeşit çeşit tatlıların olduğu bir işyeri dikkatimizi çekiyor. Camdaki “Tatlıcı Al Nasır” yazısından buranın bir Suriyeli’ye ilişkin olduğunu anlıyoruz. İçeri girdiğimizde bizi çok sıcak karşılıyor, Halep’in meşhur tatlısını ikram ediyorlar.
İş yeri sahibi Faris Nasır, savaştan evvel de Halep’te tatlıcılık yapıyormuş. 2011 yılında başlayan savaşın kısa müddette biteceğini düşünmüş. Lakin 9 yıl evvel Halep’teki konut ve işyerleri bombardımanda yıkılınca eşini ve üç çocuğunu alarak yollara düşmüş. Reyhanlı’ya gelince de bu iş yerini açmış. Ona bakılırsa Reyhanlı ve Halep içinde hiç bir fark yok. Geldiklerinde uygun karşılandıklarını ve lokal halkla ilgilerinin daima uygun olduğunu söyleyen Nasır, Türkiye’de yalnızca kardeşlik gördüklerini düşünüyor:
“Burası bizim ülkemiz üzere oldu. Bugüne kadar kimse beni rahatsız etmedi. Burada düzgün yaşayan hiç kimse sorun yaşamaz. Ben çok hoş yaşadım. Tıpkı apartmandaki komşularımızla, esnaflarla aile üzere olduk. Çoçuklarım 10 yaşına geldiler. Ne okulda, ne toplumsal etraflarında bir kötülük görmediler. Savaş biterse ben burada kalmayı düşünüyorum. Zira işimi kurdum, hayatımı kurdum. Ziyarete giderim, lakin tercihim olursa burada kalmak istiyorum.”
Gitmelerini isteyenlerin münasebetleri neler?
Reyhanlı’da da tıpkı Hatay’daki üzere sığınmacıların gitmesini isteyenler de var, kalmalarını isteyen de. Fakat burada öbür kentlerden daha fazla topluma entegre oldukları da göze çarpan bir gerçek.
İlçede sığınmacıların doğum oranlarının yüksek olduğu savlarına dair rahatsızlık duyanlar var. 32 yaşındaki esnaf Gökhan İsa Ergör de onlardan biri. Sığınmacılara ellerinden gelen yardımı yaptıklarını söyleyen Ergör’e nazaran, artık geri dönmeliler. İlçede Suriyeli dilenci sorunu belirten Ergör, yüksek doğum oranlarına dikkat çekiyor:
“Kendilerine kucak açtık ve bir problemimiz yok. Devletin yalnızca çocuk sıkıntısıyla ilgili bir sınırlama ve düzenleme getirmesi gerekiyor. Tahminen sonlandırma yaparlar, tahminen vergi getirirler. Fakat üç çocuktan fazla yapmazlarsa güzel olur. Zira biz burada azınlık kaldık. Biz azınlık kalmayalım. Yani vatan elimizden gitmesin. Hatay bölgesi olarak bir o tedirginliğimiz var.”
Suriyeliler tartışması | Hatay’da yaşayanlar anlatıyor
To view this görüntü please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 görüntü
“İş bulabilirsem burada kalmayı düşünüyorum”
Reyhanlı’da yaşayan sığınmacılar da onca yıldan daha sonra hala “Gitsinler” kelamlarıyla muhattap olmak istemediklerini söylüyor. Basına yansıyanla yaşadıklarının alakasız olduğunu söyleyen sığınmacılar, savaşın devam ettiği bir yere gönderilmelerinin insani olmayacağını savunuyor.
2012’de çabucak hemen 10 yaşındayken Halep’ten kaçan ve şu anda Manisa Celal Bayar Üniversitesi’nde okuyan Abdullah Şakruk geldiği günden beri Suriye’ye gitmemiş. Türkiye’ye kendi ülkesi üzere gördüğünü söyleyen Şakruk, Türk vatandaşlığı almak üzere olduğunu belirtiyor. Vatandaşlık aldıktan daha sonra askere gitmek istediğini söz eden Şakruk, savaş biterse de Türkiye’de kalmak istiyor:
“Burada Türk arkadaşlarımla aile üzere yaşıyoruz. Toplumsal medyada daima Surileli sığınmacılarla ilgili aslı astarı olmayan bilgiler yayılıyor. Lakin biz burada o denli birşey görmüyoruz. Onların söylemiş oldukleri farklı, bizim burada yaşadığımız farklı. Beşerler bize fazlaca uygun davranıyor. Burada herkes hayatından mutlu ve kültürlerimiz de birebir. Askere gidip, hoş bir iş bulabilirsem burada kalmayı düşünüyorum.”
Göçün en çok etkilediği ülke Suriye ile 877 kilometre hududu olan Türkiye, Türkiye’de Hatay, Hatay’da ise sonun sıfır noktasındaki Reyhanlı ilçesi oldu. Cilvegözü Hudut Kapısına yakın bir uzaklıkta bulunan Reyhanlı o günden beri sığınmacılarla ilgili yaşanan her tartışmanın odak noktasında yer aldı.
Pekala, Suriye iç savaşının üzerinden geçen 11 yılda Reyhanlı’da ne değişti?
Mahallî halktan daha fazla sığınmacı var
Suriye iç savaşıyla başlayan göçü birinci karşılayan yerleşim yerlerinden biri, sonun sıfır noktasında olan Reyhanlı ilçesiydi. Bu niçinle de sığınmacılar Türkiye’ye girer girmez birinci buldukları yer olan bu küçük ilçeye yerleşti. Yaklaşık 100 bin lokal nüfusu olan Reyhanlı’da resmi olmayan sayılara bakılırsa 135 bin civarında sığınmacı yaşıyor. Birtakım kamu kurumları sayının son vakit içinderda 70 binlere kadar düştüğünü belirtiyor. Fakat buna dair resmi bir delil yok.
Hem Reyhanlı’nın küçük bir ilçe olması, tıpkı vakitte sayılarının fazlalığı niçiniyle Suriyeli sığınmacılar burada daha görünür durumdalar. Reyhanlı Çarşısı’nda daha fazla lokal kıyafetli insan ve daha fazla Arapça tabela görmek mümkün. Fakat hem mahallî halk tıpkı vakitte sığınmacılar hallerinden mutlu üzere görünüyor. Bu sıkıntısız hayatın değerli sebeplerinden birinin de akrabalık münasebetleri olduğu sıkça lisana getiriliyor.
sıradan sıkıntılar yaşasalar da toplumda sığınmacılara karşı bir rahatsızlık göze çarpmıyor lakin genç bölüme yönelik hoşnutsuzluk burada da daima tabir ediliyor. Burada yaşayan beşerlerle Suriyeli sığınmacılar içinde giysi ve gündelik ömür haricinde ise neredeyse hiç kültür farkı yok.
Ticarete tesirleri nasıl?
Reyhanlı’ya yerleşen Suriyeli sığınmacıların değerli bir kısmı gündelik işlerde çalışıyor. Lakin sermaye getirip burada esnaflık yapan, iş yeri açanlar da var. Toplam 11 bin esnafın bulunduğu ilçede kayıtlı bir biçimde çalışan Suriyeli esnaf sayısı 490 civarında. Kayıtlı olmayanlar da var, fakat bu sayının fazlaca fazla olmadığı belirtiliyor.
Buradaki Suriyeli nüfusun asıl tesiri ise Reyhanlı’nın ticaretine yansıyor.
Göçtilk evvel işleri berbat gittiği için iflas etmek üzere olan 55 yıllık konfeksiyoncu Bedir Koca, onların yaptığı alışveriş yardımıyla işlerini düzeltmiş. Suriyelilerin bir ziyanı olmadığını, bilakis yararı olduğunu söz eden Koca’ya bakılırsa, savaş bitince kıymetli bir kısmı esasen geri dönecek:
“Bize bir ziyanları yok. Çok cana yakın insanlardır. Bize fazlaca yardımları oldu. Birinci geldiklerinde hayli para kazandık. Meskenlerimizi kiraya verdik, alışveriş yaptık onlarla. Kazandığını yiyen, hoş yaşamayı seven beşerler. Onlar şayet olmazsa ben oldukcatan iflas etmiştim. Ben gitmelerini istemiyorum fakat savaş bitince gidecekler.”
Fotoğraf: DW/J. Hahn
“Aile üzere olduk”
Reyhanlı merkezindeki Atatürk Caddesi’nde gezerken vitrininde çeşit çeşit tatlıların olduğu bir işyeri dikkatimizi çekiyor. Camdaki “Tatlıcı Al Nasır” yazısından buranın bir Suriyeli’ye ilişkin olduğunu anlıyoruz. İçeri girdiğimizde bizi çok sıcak karşılıyor, Halep’in meşhur tatlısını ikram ediyorlar.
İş yeri sahibi Faris Nasır, savaştan evvel de Halep’te tatlıcılık yapıyormuş. 2011 yılında başlayan savaşın kısa müddette biteceğini düşünmüş. Lakin 9 yıl evvel Halep’teki konut ve işyerleri bombardımanda yıkılınca eşini ve üç çocuğunu alarak yollara düşmüş. Reyhanlı’ya gelince de bu iş yerini açmış. Ona bakılırsa Reyhanlı ve Halep içinde hiç bir fark yok. Geldiklerinde uygun karşılandıklarını ve lokal halkla ilgilerinin daima uygun olduğunu söyleyen Nasır, Türkiye’de yalnızca kardeşlik gördüklerini düşünüyor:
“Burası bizim ülkemiz üzere oldu. Bugüne kadar kimse beni rahatsız etmedi. Burada düzgün yaşayan hiç kimse sorun yaşamaz. Ben çok hoş yaşadım. Tıpkı apartmandaki komşularımızla, esnaflarla aile üzere olduk. Çoçuklarım 10 yaşına geldiler. Ne okulda, ne toplumsal etraflarında bir kötülük görmediler. Savaş biterse ben burada kalmayı düşünüyorum. Zira işimi kurdum, hayatımı kurdum. Ziyarete giderim, lakin tercihim olursa burada kalmak istiyorum.”
Gitmelerini isteyenlerin münasebetleri neler?
Reyhanlı’da da tıpkı Hatay’daki üzere sığınmacıların gitmesini isteyenler de var, kalmalarını isteyen de. Fakat burada öbür kentlerden daha fazla topluma entegre oldukları da göze çarpan bir gerçek.
İlçede sığınmacıların doğum oranlarının yüksek olduğu savlarına dair rahatsızlık duyanlar var. 32 yaşındaki esnaf Gökhan İsa Ergör de onlardan biri. Sığınmacılara ellerinden gelen yardımı yaptıklarını söyleyen Ergör’e nazaran, artık geri dönmeliler. İlçede Suriyeli dilenci sorunu belirten Ergör, yüksek doğum oranlarına dikkat çekiyor:
“Kendilerine kucak açtık ve bir problemimiz yok. Devletin yalnızca çocuk sıkıntısıyla ilgili bir sınırlama ve düzenleme getirmesi gerekiyor. Tahminen sonlandırma yaparlar, tahminen vergi getirirler. Fakat üç çocuktan fazla yapmazlarsa güzel olur. Zira biz burada azınlık kaldık. Biz azınlık kalmayalım. Yani vatan elimizden gitmesin. Hatay bölgesi olarak bir o tedirginliğimiz var.”
Suriyeliler tartışması | Hatay’da yaşayanlar anlatıyor
To view this görüntü please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 görüntü
“İş bulabilirsem burada kalmayı düşünüyorum”
Reyhanlı’da yaşayan sığınmacılar da onca yıldan daha sonra hala “Gitsinler” kelamlarıyla muhattap olmak istemediklerini söylüyor. Basına yansıyanla yaşadıklarının alakasız olduğunu söyleyen sığınmacılar, savaşın devam ettiği bir yere gönderilmelerinin insani olmayacağını savunuyor.
2012’de çabucak hemen 10 yaşındayken Halep’ten kaçan ve şu anda Manisa Celal Bayar Üniversitesi’nde okuyan Abdullah Şakruk geldiği günden beri Suriye’ye gitmemiş. Türkiye’ye kendi ülkesi üzere gördüğünü söyleyen Şakruk, Türk vatandaşlığı almak üzere olduğunu belirtiyor. Vatandaşlık aldıktan daha sonra askere gitmek istediğini söz eden Şakruk, savaş biterse de Türkiye’de kalmak istiyor:
“Burada Türk arkadaşlarımla aile üzere yaşıyoruz. Toplumsal medyada daima Surileli sığınmacılarla ilgili aslı astarı olmayan bilgiler yayılıyor. Lakin biz burada o denli birşey görmüyoruz. Onların söylemiş oldukleri farklı, bizim burada yaşadığımız farklı. Beşerler bize fazlaca uygun davranıyor. Burada herkes hayatından mutlu ve kültürlerimiz de birebir. Askere gidip, hoş bir iş bulabilirsem burada kalmayı düşünüyorum.”