RAM
New member
Türkiye İnsan Hakları Davalarına Takviye Projesi’nin (TLSP) de ortalarında bulunduğu 10 milletlerarası ve lokal sivil toplum örgütü (STK), HDP’nin kapatılması istemiyle açılan davaya ait Anayasa Mahkemesi’ne üçüncü taraf görüşü sundu. Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi (AİHS) uyarınca görüş sunduklarına işaret eden STK’lar, meclis ve cumhurbaşkanlığı seçimi öncesinde TBMM’nin ikinci büyük muhalefet partisinin tasfiyesine yönelik gayretlerin olduğuna işaret etti.
Anayasa Mahkemesi’nden mecliste 56 milletvekili bulunan bir siyasi parti olanHDP’nin kapatılmasının ve 451 siyasetçi ile parti üyesine de beş yıl boyunca siyasi yasak getirilmesinin istendiğine dikkat çeken STK’lar, siyasi partilerin keyfi olarak kapatılmasının fazlaca sayıda hak ihlaline niçiniyet verdiğini kaydetti.
“Parti kapatmak hak ihlaline niçiniyet verir”
STK’ların sunumuyla ilgili olarak bir açıklama yapan TLSP’den Philip Leach, “HDP’nin kapatılma ihtimaline ait olarak Türkiye’de Anayasa Mahkemesi’nde görülen dava, mahkemenin memleketler arası hukuka uyup uymayacağı ve demokratik normlara hürmet gösterip göstermeyeceği konusunda temel bir test niteliği taşımaktadır. Bir siyasi partiyi mecburî münasebetler olmadan kapatmak fazlaca sayıda hak ihlaline niçiniyet verir ve bu beraberinde demokrasiye yönelik bir saldırıdır” sözlerini kullandı.
STK’lar sundukları görüşte, Kürtlerin haklarını savunan partilere ait AİHM’de görülen davalarda mahkemenin, Kürtçe lisanına ait hakların yahut Kürt kimliğinin tanınmasını barışçıl biçimde savunmanın kendi başına demokrasinin temel unsurlarına karşıt olmadığına, siyasi parti kapatmanın örgütlenme özgürlüğünü ihlal ettiğine karar verdiğini vurguladı. AİHM’nin siyasi partilerin kapatılmasının biroldukca durumda “acil bir toplumsal ihtiyacı” karşıladığının söylenemeyeceğini tespit ettiğine de dikkat çekildi.
İnsan Hakları Derneği Eş Genel Lideri Öztürk Türkdoğan da “Bir siyasi partinin kapatılmasına ait alınacak olağandışı bir önlem, demokratik toplum teriminin özünde yer alan çoğulculuğu bastırmak ve siyasi tartışma özgürlüğünü kısıtlamaya hizmet etmektedir” dedi.
HDP’ye kapatma davasının art planı
Anayasa Mahkemesi’nde görülen dava, 7 Haziran 2021 tarihindeki ve 834 sayfalık bir iddianameye dayanıyor. İddianamede HDP’nin faaliyetlerinin yasa dışı silahlı Kürdistan Emekçi Partisi/Kürdistan Topluluklar Birliği’nin (PKK/KCK) maksatları doğrultusunda yürütüldüğü öne sürülüyor. İddianameye bakılırsa, PKK/KCK ile HDP’nin faaliyetleri içinde “organik” bir bağ bulunuyor. “Devletin ülkesi ve milletiyle ayrılamaz bütünlüğüne aykırı” biçimde bölücülüğü desteklediğini ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 68/4. hususu ile Siyasi Partiler Kanunu’ndaki kararları ihlal ettiği savunulan iddianamede parti üyeleri ve alt organları, bu nitelikteki kabahatlerin işlenmesine iştirak etmekle, bu hataları işlemeye teşvik etmekle yahut bu cürümleri ve işleyenleri övmekle suçlanıyor.
5 Ocak tarihinde Anayasa Mahkemesi, partinin meclisteki siyasi parti kümelerinin almaya hak kazandığı hazine dayanağını içeren banka hesaplarının süreksiz olarak bloke edilmesine ait Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın önlem talebini kabul etmişti. 10 Ocak’ta da Başsavcı, Anayasa Mahkemesi’ne parti aleyhindeki davaya ait kelamlı beyanlarda bulunacak. HDP, Başsavcı’nın beyanlarına karşı daha sonraki bir tarihe kadar savunmalarını sunduktan daha sonra mahkeme müzakere için toplanarak en son bir karar verecek.
DW / HS,ET
Anayasa Mahkemesi’nden mecliste 56 milletvekili bulunan bir siyasi parti olanHDP’nin kapatılmasının ve 451 siyasetçi ile parti üyesine de beş yıl boyunca siyasi yasak getirilmesinin istendiğine dikkat çeken STK’lar, siyasi partilerin keyfi olarak kapatılmasının fazlaca sayıda hak ihlaline niçiniyet verdiğini kaydetti.
“Parti kapatmak hak ihlaline niçiniyet verir”
STK’ların sunumuyla ilgili olarak bir açıklama yapan TLSP’den Philip Leach, “HDP’nin kapatılma ihtimaline ait olarak Türkiye’de Anayasa Mahkemesi’nde görülen dava, mahkemenin memleketler arası hukuka uyup uymayacağı ve demokratik normlara hürmet gösterip göstermeyeceği konusunda temel bir test niteliği taşımaktadır. Bir siyasi partiyi mecburî münasebetler olmadan kapatmak fazlaca sayıda hak ihlaline niçiniyet verir ve bu beraberinde demokrasiye yönelik bir saldırıdır” sözlerini kullandı.
STK’lar sundukları görüşte, Kürtlerin haklarını savunan partilere ait AİHM’de görülen davalarda mahkemenin, Kürtçe lisanına ait hakların yahut Kürt kimliğinin tanınmasını barışçıl biçimde savunmanın kendi başına demokrasinin temel unsurlarına karşıt olmadığına, siyasi parti kapatmanın örgütlenme özgürlüğünü ihlal ettiğine karar verdiğini vurguladı. AİHM’nin siyasi partilerin kapatılmasının biroldukca durumda “acil bir toplumsal ihtiyacı” karşıladığının söylenemeyeceğini tespit ettiğine de dikkat çekildi.
İnsan Hakları Derneği Eş Genel Lideri Öztürk Türkdoğan da “Bir siyasi partinin kapatılmasına ait alınacak olağandışı bir önlem, demokratik toplum teriminin özünde yer alan çoğulculuğu bastırmak ve siyasi tartışma özgürlüğünü kısıtlamaya hizmet etmektedir” dedi.
HDP’ye kapatma davasının art planı
Anayasa Mahkemesi’nde görülen dava, 7 Haziran 2021 tarihindeki ve 834 sayfalık bir iddianameye dayanıyor. İddianamede HDP’nin faaliyetlerinin yasa dışı silahlı Kürdistan Emekçi Partisi/Kürdistan Topluluklar Birliği’nin (PKK/KCK) maksatları doğrultusunda yürütüldüğü öne sürülüyor. İddianameye bakılırsa, PKK/KCK ile HDP’nin faaliyetleri içinde “organik” bir bağ bulunuyor. “Devletin ülkesi ve milletiyle ayrılamaz bütünlüğüne aykırı” biçimde bölücülüğü desteklediğini ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 68/4. hususu ile Siyasi Partiler Kanunu’ndaki kararları ihlal ettiği savunulan iddianamede parti üyeleri ve alt organları, bu nitelikteki kabahatlerin işlenmesine iştirak etmekle, bu hataları işlemeye teşvik etmekle yahut bu cürümleri ve işleyenleri övmekle suçlanıyor.
5 Ocak tarihinde Anayasa Mahkemesi, partinin meclisteki siyasi parti kümelerinin almaya hak kazandığı hazine dayanağını içeren banka hesaplarının süreksiz olarak bloke edilmesine ait Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın önlem talebini kabul etmişti. 10 Ocak’ta da Başsavcı, Anayasa Mahkemesi’ne parti aleyhindeki davaya ait kelamlı beyanlarda bulunacak. HDP, Başsavcı’nın beyanlarına karşı daha sonraki bir tarihe kadar savunmalarını sunduktan daha sonra mahkeme müzakere için toplanarak en son bir karar verecek.
DW / HS,ET