Parşömen Nedir? Parşömen’in Tarihi: İzmir’de 2 bin 200 yıllık parşömen külçeşidini ailece yaşatıyorlar

RAM

New member
Tarihi kaynaklara bakılırsa Bergama’da milattan evvel 2. yüzyılda papirüse alternatif olarak oğlak derisinin işlenmesiyle üretilen yazı gereci parşömen, ilçede yaşayan Demirel çiftinin eforlarıyla geleceğe taşınıyor.


Turizm bölümünde faaliyet gösteren Meltem Demirel, Bergama’nın değerli kültürel pahası parşömenin yaşatılması için çalışma yapan Macit Gönlügür’ün iş ilanına başvurarak 2014 yılında bu zanaatla tanıştı.


Parşömenin tüm imal evrelerinde ustalaşmak isteyen Demirel, son karatabak ustası olarak bilinen ve bir süre evvel Cumhurbaşkanlığı tarafınca “Yaşayan İnsan Hazineleri Geleceğe Aktarılan Mirasın Temsilcileri Ödülü”ne de layık görülen İsmail Araç’ın çıraklığını yaptı.


Meltem Demirel ve 2018 yılında “çıraklığa kabul ettiği” eşi Sinan Demirel, meskenlerinin çatı katına parşömen atölyesi kurdu.


Oğlak derisini, özgününe sadık kaldıkları yollarla bir yazı ve fotoğraf aracına dönüştüren çift, ikramlık eşya olarak ürettikleri parşömenleri Bergama’daki turistik merkezlerin yanı sıra internet üzerinden pazarlamaya başladı.


FİYATI NE KADAR?

Siparişe bakılırsa antik yazı ve fotoğrafların yanı sıra dijital baskı tekniğiyle farklı görsellerin işlenebildiği parşömen, dış pazarda büyüklüğüne bakılırsa 20 ile 50 avro içinde değişen fiyatlarda alıcı buluyor.



Coğrafik işaret daha sonrası ilgi arttı

Meltem Demirel deriyi tabaklama ve parşömen haline getirmenin uzun, kirli ve berbat kokulu bir süreç olduğunu, etrafındakilerin bir bayan olarak bu işte ustalaşmasını yadırgadığını lakin onlara aldırış etmediğini söylemiş oldu.



Tabakhaniçin aldıkları oğlak derilerini 10 gün kireçli suda beklettiklerini, kavaleta bıçağıyla üstündeki tüyleri sıyırdıklarını anlatan Demirel, çerçeveye gerdikleri deriyi inceltme bıçağıyla kazıyarak parşömen haline getirdiklerini anlattı.


Parşömenlerin ressam ve hattatlar tarafınca tuval olarak kullanılabildiğini, üzerine dijital baskıyla farklı görsellerin işlenebildiğini aktaran Demirel, geçen yıl coğrafik işaret tescil evrakı alındıktan daha sonra parşömene ilginin arttığına dikkati çekti.


Demirel, parşömene yurt haricinden da taleplerin arttığını belirterek, “Başta ABD ve İspanya olmak üzere çeşitli ülkelerden teklif almaya başladık. Klasik sistemlerle parşömen yaptığımız için ayda 50 adet yapabiliyoruz. Bunu ilerleyen süreçte ayda 200 adede kadar çıkarmayı hedefliyoruz.” tabirlerini kullandı.


Sinan Demirel ise işin zorluğunu eşiyle çalışmaya başlayınca gördüğünü söylemiş oldu.

Hazırladıkları her bir eserin kendisi için başka hoşluğu olduğunu lisana getiren Demirel, bu zanaatın yaygınlaşması ve usta sayısının artması için ellerinden geleni yaptıklarını kaydetti.



Parşömenin tarihi

Milattan evvel 2. yüzyılda Bergama Kütüphanesinin eser zenginliğiyle İskenderiye Kütüphanesi ile yarışır duruma gelmesi niçiniyle Mısır’ın papirüs ihracatını yasaklaması üzerine Bergama Hükümdarı II. Eumenes, alternatif bir yazı unsuru bulunmasını emretti.



Periyodun kütüphane müdürü Krates ile İrodikos’un oğlak derisini gerip kurutarak hazırladığı yazı gereci, Bergama Kağıdı (Pergaminae Chartae) ismiyle süratle yaygınlaştı ve daha sonraki senelerda “pergament” olarak anıldı.


İki tarafına da yazı yazılabilmesi ve dayanıklılığı yardımıyla tercih goren parşömen, kültürel yapıtların yanı sıra kutsal kitapların geniş kitlelere ulaştırılmasında faal bir aracılık fonksiyonu üstlendi.


2 bin 200 yıllık parşömen külçeşidini ailece yaşatıyorlar


2 bin 200 yıllık parşömen külçeşidini ailece yaşatıyorlar


2 bin 200 yıllık parşömen külçeşidini ailece yaşatıyorlar


2 bin 200 yıllık parşömen külçeşidini ailece yaşatıyorlar


2 bin 200 yıllık parşömen külçeşidini ailece yaşatıyorlar


2 bin 200 yıllık parşömen külçeşidini ailece yaşatıyorlar


2 bin 200 yıllık parşömen külçeşidini ailece yaşatıyorlar