RAM
New member
Sürekli artan enflasyon karşısında çalışanların gözü mümkün taban fiyat artırımına çevrildi. Bu hususta son aylarda hükümet kanadından farklı açıklamalar gelse de temmuz ayında taban fiyata orta artırım yapılması konusundaki beklentiler giderek güçleniyor.
Sene başında yaklaşık yüzde 50 artırım yapılarak 4 bin 253 liraya çıkarılan taban fiyatın bir kısmı her ay yükselen enflasyon karşısında eridi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) deklare ettiğı bilgilere nazaran ocak ayında yüzde 48,69 olan yıllık enflasyon şubatta yüzde 55,44, martta yüzde 61,14, nisanda yüzde 69,97 ve mayıs ayında yüzde 73,50 çıktı. Ekonomistlerin genel beklentisi enflasyonun yıl sonuna kadar üç haneyi görmesi tarafında.
Ara artırım konusunda ise çabucak hemen bir oran netleşmiş değil. Lakin artırımın yüzde 10 ila 20 içinde olması ve birtakım prim takviyelerinin uygulanması gündemde.
DW Türkçe’ye değerlendirmelerde bulunan Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Lideri Dr. Dilek Çerkezoğlu, şimdiye kadar konuşulan yüzde 5, yüzde 10 üzere oranların ve son derece ufak prim takviyelerinin minimum fiyattaki kaybı asla karşılayamayacağını söylüyor.
bu biçimde sembolik oranların çalışanların muhtaçlığı olan uygunlaştırmayı sağlayamayacağını vurgulayan Çerkezoğlu, son aylarda yükselen enflasyon karşısında maaşların eridiğinin altını çiziyor.
Hesap yoksulluk sonuna nazaran olmalı
DİSK tarafınca yapılan araştırmaya bakılırsa minimum ücretlinin alım gücündeki kaybın son 5 ayda 5 bin lirayı bulduğunu anlatan Çerkezoğlu, yapılması gereken artırıma ait şu açıklamayı yapıyor: “Bizim bu noktada çizdiğimiz çerçeve muhakkak. Gelinen noktada fiyatlara yeni bir artırım muhtaçlığı daha doğmuştur. aslına bakarsanız minimum fiyata yapılan artırım oranı yüzde 50 olsa bile bunun yüksek enflasyon karşısında süratle eriyeceğini söylemiştik. Artık hayat pahalılığı ortada. Besin enflasyonu ortada. Biz en azından iki kişinin taban fiyatla çalıştığı bir ailede toplam gelirin yoksulluk sonunu yakalaması gerektiğini söz ediyoruz.”
Türkiye Emekçi Sendikaları Konfederasyonu’nun mayıs ayı raporuna nazaran Türkiye’de dört kişilik bir ailenin açlık sonu minimum fiyatı geçerek 6 bin 17 TL’ye, yoksulluk sonu ise 19 bin 602 TL’ye çıktı.
Asgari fiyat 4 sefer belirlenmeli
Asgari fiyatta acil artırım muhtaçlığı olduğunu ve bu husustaki davetlerini yenilediklerini belirten Çerkezoğlu, “Asgari Fiyat Tespit Komitesi’nin toplanması için bir yasal mani yok. Kurul çabucak toplanmalı ve süreç başlamalı. Enflasyonun bu kadar yüksek olduğu bir ortamda yılda bir defa artırım yapmak gerçekçi değil. Biz bu biçimde periyotlarda minimum fiyatın yılda 4 kere belirlenmesini talep ediyoruz. Ayrıyeten Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK) primlerinde patrona verilen takviyeler çalışanlara da verilmeli” diyor.
Halkın alım gücünün son vakit içinderda süratli biçimde düştüğüne değinen Çerkezoğlu, taban fiyatın haricinde çeşitli alanlarda da vatandaşın nefes almasını sağlayacak düzenlemeler yapılması gerektiğini söylüyor. Bu noktada az kazanandan az fazlaca kazanandan hayli vergi alınan adil bir vergi sistemi davetinde bulunan Çerkezoğlu, “Elektrik ve doğal gaz artırımları geri çekilmeli ve temel gereksinim mamüllerindeki vergiler düşürülmeli” tabirlerini kullanıyor.
Çerkezoğlu, ayrıyeten taban fiyat artırımının toplumun tüm kesitlerini ilgilendirdiğini ve öteki fiyatların de bu orana nazaran şekillendiğini vurguluyor.
Bu manada yalnızca taban fiyatlı çalışanlar değil bu fiyata yakın ve bu fiyatın çeşitli oranlarda üzerinde maaş alan çalışanlar da maaşlarının enflasyon karşısında eridiğini ve orta artırım yapılması gerektiğini düşünüyor.
Peki özel şirketler çalışanlarına orta artırım yapmayı düşünüyor mu?
Şirketlerin yarısı temmuzda artırım yapacak
Organizasyon, performans idaresi ve fiyat alanlarında danışmanlık hizmeti veren Willis Towers Watson Türkiye ve Azerbaycan Tertip ve Ödüllendirme Ülke Başkanı Doğan Çolak, bu hususta şirketlerin kıymetli bir kısmının çalışanlarına orta artırım yaptığını yahut yapmayı planladığını söylüyor.
608 şirket ile yaptıkları yeni anketin sonuçlarını paylaşan Doğan Çolak, “Şirketlerin yüzde 79’u 2022 yılında orta periyot artışı yaptığını yahut yapmayı planladığını beyan etti. Bu şirketlerin yüzde 48’i bu aksiyonu temmuz ayında yapacaklarını söylüyorlar” diyor.
Çolak, bu bahiste ortalama ara artırım oranlarının yüzde 30 olduğunu belirtiyor. Şirketler 2022 yılı ortasındaki toplam fiyat artışlarını ise yüzde 82 ile yüzde 99 içinde yapacaklarını beyan ediyor.
E-ticaret, güç ve otomotiv kesiminde ortalamanın yüzde 10 üzerinde orta artırım beklenirken bankacılık ve ilaç kesimlerinde ise ortalamanın altında artırım beklentisi var.
Yan haklarda yüzde 50 düzenleme
Bunun yanında özel kesimde daha evvel yılda bir defa düzenleme yapılan yemek, yol ve başka yan haklar konusunda da artık birden fazla şirketin yılda iki sefer düzenleme yapmaya başladığı ve bu fiyatlarda artışa gittiği belirtiliyor. Doğan Çolak, “Yan haklarda da yüzde 50’lere varan artışlar kelam konusu” diyor.
Asgari fiyat artırımının özel dalın her kademesi tarafınca yakından takip edildiğini aktaran Doğan Çolak, “Minimum fiyat belirli olduktan daha sonra üst düzeylerdeki çalışanların fiyatları de buradaki artışlara göre şekilleniyor. Çok sayıda şirket de bu vakitte çalışanlarının alım gücünü düşünerek minimum fiyat düzenlemesini beklemeden kendi asgarî fiyatlarını belirleyerek çeşitli artırımlar yaptılar” sözlerini kullanıyor.
Sene başında yaklaşık yüzde 50 artırım yapılarak 4 bin 253 liraya çıkarılan taban fiyatın bir kısmı her ay yükselen enflasyon karşısında eridi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) deklare ettiğı bilgilere nazaran ocak ayında yüzde 48,69 olan yıllık enflasyon şubatta yüzde 55,44, martta yüzde 61,14, nisanda yüzde 69,97 ve mayıs ayında yüzde 73,50 çıktı. Ekonomistlerin genel beklentisi enflasyonun yıl sonuna kadar üç haneyi görmesi tarafında.
Ara artırım konusunda ise çabucak hemen bir oran netleşmiş değil. Lakin artırımın yüzde 10 ila 20 içinde olması ve birtakım prim takviyelerinin uygulanması gündemde.
DW Türkçe’ye değerlendirmelerde bulunan Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Lideri Dr. Dilek Çerkezoğlu, şimdiye kadar konuşulan yüzde 5, yüzde 10 üzere oranların ve son derece ufak prim takviyelerinin minimum fiyattaki kaybı asla karşılayamayacağını söylüyor.
bu biçimde sembolik oranların çalışanların muhtaçlığı olan uygunlaştırmayı sağlayamayacağını vurgulayan Çerkezoğlu, son aylarda yükselen enflasyon karşısında maaşların eridiğinin altını çiziyor.
Hesap yoksulluk sonuna nazaran olmalı
DİSK tarafınca yapılan araştırmaya bakılırsa minimum ücretlinin alım gücündeki kaybın son 5 ayda 5 bin lirayı bulduğunu anlatan Çerkezoğlu, yapılması gereken artırıma ait şu açıklamayı yapıyor: “Bizim bu noktada çizdiğimiz çerçeve muhakkak. Gelinen noktada fiyatlara yeni bir artırım muhtaçlığı daha doğmuştur. aslına bakarsanız minimum fiyata yapılan artırım oranı yüzde 50 olsa bile bunun yüksek enflasyon karşısında süratle eriyeceğini söylemiştik. Artık hayat pahalılığı ortada. Besin enflasyonu ortada. Biz en azından iki kişinin taban fiyatla çalıştığı bir ailede toplam gelirin yoksulluk sonunu yakalaması gerektiğini söz ediyoruz.”
Türkiye Emekçi Sendikaları Konfederasyonu’nun mayıs ayı raporuna nazaran Türkiye’de dört kişilik bir ailenin açlık sonu minimum fiyatı geçerek 6 bin 17 TL’ye, yoksulluk sonu ise 19 bin 602 TL’ye çıktı.
Asgari fiyat 4 sefer belirlenmeli
Asgari fiyatta acil artırım muhtaçlığı olduğunu ve bu husustaki davetlerini yenilediklerini belirten Çerkezoğlu, “Asgari Fiyat Tespit Komitesi’nin toplanması için bir yasal mani yok. Kurul çabucak toplanmalı ve süreç başlamalı. Enflasyonun bu kadar yüksek olduğu bir ortamda yılda bir defa artırım yapmak gerçekçi değil. Biz bu biçimde periyotlarda minimum fiyatın yılda 4 kere belirlenmesini talep ediyoruz. Ayrıyeten Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK) primlerinde patrona verilen takviyeler çalışanlara da verilmeli” diyor.
Halkın alım gücünün son vakit içinderda süratli biçimde düştüğüne değinen Çerkezoğlu, taban fiyatın haricinde çeşitli alanlarda da vatandaşın nefes almasını sağlayacak düzenlemeler yapılması gerektiğini söylüyor. Bu noktada az kazanandan az fazlaca kazanandan hayli vergi alınan adil bir vergi sistemi davetinde bulunan Çerkezoğlu, “Elektrik ve doğal gaz artırımları geri çekilmeli ve temel gereksinim mamüllerindeki vergiler düşürülmeli” tabirlerini kullanıyor.
Çerkezoğlu, ayrıyeten taban fiyat artırımının toplumun tüm kesitlerini ilgilendirdiğini ve öteki fiyatların de bu orana nazaran şekillendiğini vurguluyor.
Bu manada yalnızca taban fiyatlı çalışanlar değil bu fiyata yakın ve bu fiyatın çeşitli oranlarda üzerinde maaş alan çalışanlar da maaşlarının enflasyon karşısında eridiğini ve orta artırım yapılması gerektiğini düşünüyor.
Peki özel şirketler çalışanlarına orta artırım yapmayı düşünüyor mu?
Şirketlerin yarısı temmuzda artırım yapacak
Organizasyon, performans idaresi ve fiyat alanlarında danışmanlık hizmeti veren Willis Towers Watson Türkiye ve Azerbaycan Tertip ve Ödüllendirme Ülke Başkanı Doğan Çolak, bu hususta şirketlerin kıymetli bir kısmının çalışanlarına orta artırım yaptığını yahut yapmayı planladığını söylüyor.
608 şirket ile yaptıkları yeni anketin sonuçlarını paylaşan Doğan Çolak, “Şirketlerin yüzde 79’u 2022 yılında orta periyot artışı yaptığını yahut yapmayı planladığını beyan etti. Bu şirketlerin yüzde 48’i bu aksiyonu temmuz ayında yapacaklarını söylüyorlar” diyor.
Çolak, bu bahiste ortalama ara artırım oranlarının yüzde 30 olduğunu belirtiyor. Şirketler 2022 yılı ortasındaki toplam fiyat artışlarını ise yüzde 82 ile yüzde 99 içinde yapacaklarını beyan ediyor.
E-ticaret, güç ve otomotiv kesiminde ortalamanın yüzde 10 üzerinde orta artırım beklenirken bankacılık ve ilaç kesimlerinde ise ortalamanın altında artırım beklentisi var.
Yan haklarda yüzde 50 düzenleme
Bunun yanında özel kesimde daha evvel yılda bir defa düzenleme yapılan yemek, yol ve başka yan haklar konusunda da artık birden fazla şirketin yılda iki sefer düzenleme yapmaya başladığı ve bu fiyatlarda artışa gittiği belirtiliyor. Doğan Çolak, “Yan haklarda da yüzde 50’lere varan artışlar kelam konusu” diyor.
Asgari fiyat artırımının özel dalın her kademesi tarafınca yakından takip edildiğini aktaran Doğan Çolak, “Minimum fiyat belirli olduktan daha sonra üst düzeylerdeki çalışanların fiyatları de buradaki artışlara göre şekilleniyor. Çok sayıda şirket de bu vakitte çalışanlarının alım gücünü düşünerek minimum fiyat düzenlemesini beklemeden kendi asgarî fiyatlarını belirleyerek çeşitli artırımlar yaptılar” sözlerini kullanıyor.