RAM
New member
“Sınıfımızda biroldukça şeyler değişti. Empati kurmayı öğrendik.”
Mersinli 10 yaşındaki Ecrin, 6’sı Suriyeli, 1’i Iraklı 23 öğrencinin eğitim gördüğü bir devlet okulunda okuyor. Ayrımcılıkla çaba etmek için hayata geçirilen bir projenin sonunda, sınıf öğretmeni Suna Yelçi’ye bu notu iletmiş. Ecrin üzere proje yardımıyla empati kurmayı öğrendiğini düşünen çocukların sayısı az değil.
Çoğunluğu Suriyeli olan mülteci çocukların toplumsal ahenklerini artırmayı hedefleyen “YanYana Projesi”, Türkiye’nin mülteci nüfus oranı en yüksek 10 vilayetinde, yani Kilis, İstanbul, Mersin, Hatay, İzmir, Bursa, Adana, Antep, Urfa, Konya’da uygulandı. Birey ve Toplum Ruh Sıhhatinde İZ Derneği (Bir İZ), AB Demokrasi ve İnsan Hakları için Avrupa Aracı takviyesi ve Ulusal Eğitim Bakanlığı ile yürütülen, ayrımcılığı azaltma ve kaynaştırma odaklı interaktif etkinliklerden oluşan proje, 40 binden çok ilkokul ve ortaokul öğrencisine ulaştı.
Ancak projenin İstanbul’da düzenlenen basın toplantısına katılan ruhsal danışman ve öğretmenlerin de dediği üzere, muvaffakiyete ulaşmak kolay olmadı. Bunun niçinlerinden biri, Urfa’da nazaranvli ruhsal danışman Mehmet Ağaç’ın Albert Einstein’ın hatırlattığı kelamından kaynaklanıyor:
“Önyargıları kırmak atom çekirdeğini parçalamaktan daha sıkıntı.”
“Tek başlarına oturuyor, içlerine dönüyorlar”
Milli Eğitim Bakanlığı tarafınca hazırlanan bir rapora bakılırsa, 2022 prestiji ile Türkiye’de yabancı asıllı çocukların yüzde 68,51’i eğitim alabiliyorken yüzde 31,49’u eğitim hakkından yoksun kalıyor. Rapor, Türkiye’de bulunan okul çağındaki Suriyeli çocukların ise yaklaşık üçte birinin okula hiç gidemediğini ortaya koyuyor. Resmi datalara bakılırsa, okula gidemeyen Suriyeli çocuk sayısı 393 bin 547. Eğitimine devam edebilen mülteci çocuklar ise okul ortamında çoğunlukla ayrımcılık ve ötekileştirmeye maruz kalıyor.
Fotoğraf: Burcu Karakas/DW
YanYana Projesi’ne katılan öğretmenler, öğrencilerle yaptıkları çalışmalarda yemek ya da müzik üzere kültürlerarası benzerliklere odaklandıklarını, bu çalışmalar sırasında kendi önyargılarının da kırıldığını lisana getiriyor. Çocukların önyargılarının genelde konutta duyduklarından kaynaklandığını lisana getiriyorlar. DW Türkçe’ye konuşan, Urfa Akçakale’de bir köy okulunda çalışan ruhsal danışman Ayda Yılmaz, evvela önyargıların beslendiği kanalları yıkmak gerektiğini belirtiyor.
“Ayrımcılık fazlaca var. Arap öğrenciler dışlanıyor. Oyuna alınmıyorlar. Tek başlarına oturuyorlar, kendi içlerine dönüyorlar. ‘O Arap, bizden değil’ üzere telaffuzlar olabiliyor. Bu telaffuzun beslendiği epey alan var. Aile besleyebiliyor ya da televizyonda duyabiliyor. Lisanı düzeltmek, ‘Ben’ değil, ‘Biz’ diyebilmek kıymetli.”
İzmir’de çalışan ruhsal danışman Tülay Kaya, bir Suriyeli öğrencisinin sınıfta “istenmeyen kişi” ilan edildiğini aktarıyor. Çocuğun devamsızlığı üzerine durumun ayırdına vardığını söyleyen danışman, “Onun gelmediği günlerde sınıfın adeta bayram ettiğini, Suriye’de okurken ise okul birincisi olduğunu öğrendim. Lisan sorunu niçiniyle kendini burada gösteremiyordu” diyor.
Mülteci zıddı telaffuz niçiniyle okullarda akran zorbalıkları da yaşanıyor. DW Türkçe’ye konuşan Hatay Antakya’da nazaranvli ruhsal danışman Buse Karakadılar, şahit olduğu bir olayı anlatıyor:
“Türk öğrenciler rehberlik odasını dahi sahipleniyor. ‘Burası Türklerin, biz buradayız. Girme’ diyenler olabiliyor. Bunu duyan mülteci öğrenciler içinde kendisini irtibata kapatan, güya gözünün ışığı sönen çocuklar gördüm.”
Hatay Antakya’da nazaranvli ruhsal danışman Buse KarakadılarFotoğraf: Burcu Karakas/DW
“Bu sene sınıfımda daha az Türk öğrenci var”
Karakadılar’ın 13 yaşında Suriyeli bir kız öğrencisi olmuş. Ruhsal danışman, 10 yıl evvel Türkiye’ye sığınan ailenin kızıyla yaptığı görüşmeyi unutamıyor.
“‘yaşamımda siyah haricinde hiç bir renk yok’ demişti. Proje kapsamında yaptığımız görüşmeler sonunda renkli kıyafetler giymeye başladı. Tuval almıştım kendisine, fotoğrafta yeterliydi. Fotoğraf yapmaya başladı. Fotoğraflarıyla müsabakalara katıldı.”
Buse Karakadılar’a bakılırsa, Hatay ili Suriye ile komşuluğu niçiniyle ayrımcılık konusunda Türkiye’deki biroldukca kentten daha avantajlı durumda. Çocukların sınıflara konutta duyduklarını taşıdığını o da söylüyor.
“‘Çocuklarımın onlarla okumasını istemiyorum’ diyen hayli veli var. örneğin, bu sene sınıfımda geçen yıllare bakılırsa daha az Türk öğrenci var.”
Suriyeliler tartışması | Hatay’da yaşayanlar anlatıyor
To view this görüntü please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 video
Mültecilerin yoğunlukta yaşadığı vilayetlerin başında İstanbul geliyor. İstanbul’un Gaziosmanpaşa ilçesinde bakılırsav yapan, ismini vermek istemeyen bir ruhsal danışman da mülteci çocukların dışlandıklarını, oyunlara alınmadıklarını, “O yabancı, anlamaz”, “O Suriyeli, bilmez” üzere sözlerle etiketlendiklerini aktarıyor. Okulunda Ukrayna, Afganistan, Pakistan ve Suriye’den gelen çocuklar bulunan öğretmen, çift taraflı akran zorbalığına dikkati çekiyor:
“Çocukların farklılıklara hürmet göstermesi için eğitimler yapıyoruz. Ötekileştirmenin ortadan kaldırılması için çalışıyoruz. Her iki taraf da akran zorbalığına maruz kalabiliyor. Mülteci çocuklar lisan sorunu niçiniyle kendilerini söz edemediklerinde fizikî davranışlarda bulunabiliyor. Hiç Türkçe bilmeyen, yani hiç bağlantı kuramayan öğrencilerim var.”
Mülteci çocuklarla Türkiyeli çocukların bir ortada yaşamasını kolaylaştırmak maksadıyla uygulanan projeye katılan dördüncü sınıf öğrencisi İremsu’nun kelamları ise çocuklar içinde köprü kurabilmenin kıymetine işaret ediyor.
“Bence sevgiyi, görgüyü tüm dünya görsün. Çok hoş oyunlar oynadık. Âlâ ki oyunlarımızı oynamışız.”
Mersinli 10 yaşındaki Ecrin, 6’sı Suriyeli, 1’i Iraklı 23 öğrencinin eğitim gördüğü bir devlet okulunda okuyor. Ayrımcılıkla çaba etmek için hayata geçirilen bir projenin sonunda, sınıf öğretmeni Suna Yelçi’ye bu notu iletmiş. Ecrin üzere proje yardımıyla empati kurmayı öğrendiğini düşünen çocukların sayısı az değil.
Çoğunluğu Suriyeli olan mülteci çocukların toplumsal ahenklerini artırmayı hedefleyen “YanYana Projesi”, Türkiye’nin mülteci nüfus oranı en yüksek 10 vilayetinde, yani Kilis, İstanbul, Mersin, Hatay, İzmir, Bursa, Adana, Antep, Urfa, Konya’da uygulandı. Birey ve Toplum Ruh Sıhhatinde İZ Derneği (Bir İZ), AB Demokrasi ve İnsan Hakları için Avrupa Aracı takviyesi ve Ulusal Eğitim Bakanlığı ile yürütülen, ayrımcılığı azaltma ve kaynaştırma odaklı interaktif etkinliklerden oluşan proje, 40 binden çok ilkokul ve ortaokul öğrencisine ulaştı.
Ancak projenin İstanbul’da düzenlenen basın toplantısına katılan ruhsal danışman ve öğretmenlerin de dediği üzere, muvaffakiyete ulaşmak kolay olmadı. Bunun niçinlerinden biri, Urfa’da nazaranvli ruhsal danışman Mehmet Ağaç’ın Albert Einstein’ın hatırlattığı kelamından kaynaklanıyor:
“Önyargıları kırmak atom çekirdeğini parçalamaktan daha sıkıntı.”
“Tek başlarına oturuyor, içlerine dönüyorlar”
Milli Eğitim Bakanlığı tarafınca hazırlanan bir rapora bakılırsa, 2022 prestiji ile Türkiye’de yabancı asıllı çocukların yüzde 68,51’i eğitim alabiliyorken yüzde 31,49’u eğitim hakkından yoksun kalıyor. Rapor, Türkiye’de bulunan okul çağındaki Suriyeli çocukların ise yaklaşık üçte birinin okula hiç gidemediğini ortaya koyuyor. Resmi datalara bakılırsa, okula gidemeyen Suriyeli çocuk sayısı 393 bin 547. Eğitimine devam edebilen mülteci çocuklar ise okul ortamında çoğunlukla ayrımcılık ve ötekileştirmeye maruz kalıyor.
Fotoğraf: Burcu Karakas/DW
YanYana Projesi’ne katılan öğretmenler, öğrencilerle yaptıkları çalışmalarda yemek ya da müzik üzere kültürlerarası benzerliklere odaklandıklarını, bu çalışmalar sırasında kendi önyargılarının da kırıldığını lisana getiriyor. Çocukların önyargılarının genelde konutta duyduklarından kaynaklandığını lisana getiriyorlar. DW Türkçe’ye konuşan, Urfa Akçakale’de bir köy okulunda çalışan ruhsal danışman Ayda Yılmaz, evvela önyargıların beslendiği kanalları yıkmak gerektiğini belirtiyor.
“Ayrımcılık fazlaca var. Arap öğrenciler dışlanıyor. Oyuna alınmıyorlar. Tek başlarına oturuyorlar, kendi içlerine dönüyorlar. ‘O Arap, bizden değil’ üzere telaffuzlar olabiliyor. Bu telaffuzun beslendiği epey alan var. Aile besleyebiliyor ya da televizyonda duyabiliyor. Lisanı düzeltmek, ‘Ben’ değil, ‘Biz’ diyebilmek kıymetli.”
İzmir’de çalışan ruhsal danışman Tülay Kaya, bir Suriyeli öğrencisinin sınıfta “istenmeyen kişi” ilan edildiğini aktarıyor. Çocuğun devamsızlığı üzerine durumun ayırdına vardığını söyleyen danışman, “Onun gelmediği günlerde sınıfın adeta bayram ettiğini, Suriye’de okurken ise okul birincisi olduğunu öğrendim. Lisan sorunu niçiniyle kendini burada gösteremiyordu” diyor.
Mülteci zıddı telaffuz niçiniyle okullarda akran zorbalıkları da yaşanıyor. DW Türkçe’ye konuşan Hatay Antakya’da nazaranvli ruhsal danışman Buse Karakadılar, şahit olduğu bir olayı anlatıyor:
“Türk öğrenciler rehberlik odasını dahi sahipleniyor. ‘Burası Türklerin, biz buradayız. Girme’ diyenler olabiliyor. Bunu duyan mülteci öğrenciler içinde kendisini irtibata kapatan, güya gözünün ışığı sönen çocuklar gördüm.”
Hatay Antakya’da nazaranvli ruhsal danışman Buse KarakadılarFotoğraf: Burcu Karakas/DW
“Bu sene sınıfımda daha az Türk öğrenci var”
Karakadılar’ın 13 yaşında Suriyeli bir kız öğrencisi olmuş. Ruhsal danışman, 10 yıl evvel Türkiye’ye sığınan ailenin kızıyla yaptığı görüşmeyi unutamıyor.
“‘yaşamımda siyah haricinde hiç bir renk yok’ demişti. Proje kapsamında yaptığımız görüşmeler sonunda renkli kıyafetler giymeye başladı. Tuval almıştım kendisine, fotoğrafta yeterliydi. Fotoğraf yapmaya başladı. Fotoğraflarıyla müsabakalara katıldı.”
Buse Karakadılar’a bakılırsa, Hatay ili Suriye ile komşuluğu niçiniyle ayrımcılık konusunda Türkiye’deki biroldukca kentten daha avantajlı durumda. Çocukların sınıflara konutta duyduklarını taşıdığını o da söylüyor.
“‘Çocuklarımın onlarla okumasını istemiyorum’ diyen hayli veli var. örneğin, bu sene sınıfımda geçen yıllare bakılırsa daha az Türk öğrenci var.”
Suriyeliler tartışması | Hatay’da yaşayanlar anlatıyor
To view this görüntü please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 video
Mültecilerin yoğunlukta yaşadığı vilayetlerin başında İstanbul geliyor. İstanbul’un Gaziosmanpaşa ilçesinde bakılırsav yapan, ismini vermek istemeyen bir ruhsal danışman da mülteci çocukların dışlandıklarını, oyunlara alınmadıklarını, “O yabancı, anlamaz”, “O Suriyeli, bilmez” üzere sözlerle etiketlendiklerini aktarıyor. Okulunda Ukrayna, Afganistan, Pakistan ve Suriye’den gelen çocuklar bulunan öğretmen, çift taraflı akran zorbalığına dikkati çekiyor:
“Çocukların farklılıklara hürmet göstermesi için eğitimler yapıyoruz. Ötekileştirmenin ortadan kaldırılması için çalışıyoruz. Her iki taraf da akran zorbalığına maruz kalabiliyor. Mülteci çocuklar lisan sorunu niçiniyle kendilerini söz edemediklerinde fizikî davranışlarda bulunabiliyor. Hiç Türkçe bilmeyen, yani hiç bağlantı kuramayan öğrencilerim var.”
Mülteci çocuklarla Türkiyeli çocukların bir ortada yaşamasını kolaylaştırmak maksadıyla uygulanan projeye katılan dördüncü sınıf öğrencisi İremsu’nun kelamları ise çocuklar içinde köprü kurabilmenin kıymetine işaret ediyor.
“Bence sevgiyi, görgüyü tüm dünya görsün. Çok hoş oyunlar oynadık. Âlâ ki oyunlarımızı oynamışız.”