RAM
New member
Amasra’daki maden faciasıyla ilgili patlamanın nasıl yaşandığı ve sorumlularının kimler olduğu dair idari ve isimli soruşturma başlatıldı. Lakin Türkiye’de çoğunlukla rastlanan iş cinayeti davalarının seyri, soruşturmanın ne kadar aktif olacağına dair soru işaretlerine niye oluyor.
Her yıl yüzlerce çalışanın iş cinayetlerinde hayatını yitirdiği Türkiye’de, bu cinayetlere ait davalar da sürecin mağdur emekçi ailelerinin değil şirket yetkilileri ve kamu bakılırsavlilerinin lehine işlediğini gösteriyor.
Yargılamaya müsaade çıkmıyor
DW Türkçe’ye konuşan ve uzun yıllardır iş cinayetleri davalarına bakan Avukat Berrin Demir, Türkiye’de bir cezasızlık ikliminin karar sürdüğünü, aktif yargılama yapılmadığını belirterek, “Eğer bu yapılmış olsaydı Amasra üzere öbür iş cinayetleri olmazdı” diyor.
Demir’e bakılırsa cezasızlık örneklerinin epey sık görüldüğü iş cinayetlerine ait dava belgelerinde kamu çalışanının yargılanmasına yüzde 99 oranında müsaade çıkmıyor.
Demir, “İş cinayeti davalarında hiç bir vakit gerçek sorumluların tamamının, yani bir cinayetin meydana gelmesindeki sorumluların tamamının tespit edilerek yargı karşısına çıkarılması üzere bir durum kelam konusu olmuyor. Biz avukatların savcılığa hata duyurusunda bulunmamız. Gerçek sorumluların tamamının yargılanmasını sağlamaya çalışmamızla yol alabiliyoruz” diyor.
Denetim nazaranviyle yükümlü kamu işçisinin yargılanmasını sağlamanın hiç kolay olmadığını lisana getiren Demir, “Çünkü orada bir müsaade sistemi var ve yüzde 99, hiç bir vakit müsaade verilmiyor. Yani onların yargılanmasını sağlamak için o yargılama sürecini yasal yollardan aşmak gerekiyor. Bu yasal yollar da hayli uzun sürüyor” tabirlerini kullanıyor.
Yargılamanın aktif yapılmadığı mahkeme süreçlerinde üst seviye yetkililer ve ötürüsıyla gerçek sorumlular cezalandırılmazken, alt seviye yetkililere verilen cezalar da alt sondan veriliyor. Aileler ise bir üst mahkemeye başvurarak adalet arayışını sürdürüyor.
Soma’da 301 emekçi hayatını yitirmişti Fotoğraf: picture-alliance/dpa/T. Bozoglu
Soma faciası
13 Mayıs 2014’te Manisa’nın Soma ilçesinde, Soma Holding tarafınca işletilen kömür ocağında meydana gelen maden faciasında 301 kişi hayatını yitirmişti. Lakin facianın üzerinden sekiz yıl geçmesine karşın, haklarında soruşturma başlatılan devlet bakılırsavlileri için 16 aydır iddianame hazırlanmadı.
Soma faciası ile ilgili Çalışma ve Güç Bakanlığı çalışanlarının yargılanması için müracaat yaptıklarını söz eden Avukat Demir şöyleki konuşuyor:
“Suç duyurusunda bulunmuştuk ve reddedilmişti, kovuşturmaya yer olmadığı sonucu verilmişti. Anayasa Mahkemesi’nden geçen yıl döndü örneğin bu. Anayasa Mahkemesi, Çalışma Bakanlığı ve Güç Bakanlığında çalışan sorumluların da yargı önüne çıkarılması gerektiğine karar verdi. Ve bu karar şu anda tam on altı aydan beri Soma Savcılığı’nın önünde bekliyor ve Soma Savcılığı çabucak hemen bununla ilgili bir iddianame düzenlemiş, bir dava açmış değil.”
Gerçek sorumlulara ulaşmanın meşakkatli ve uzun bir müddetç olduğunu tabir eden Demir, bir daha de vazgeçmediklerini ve çabayı sürdürdüklerini belirtiyor.
İşletmenin sahibi Can Gürkan ise dört buçuk yıl mahpus yattıktan daha sonra Nisan 2019’da yurt dışına çıkış yasağı kuralıyla cezaevinden tahliye edildi. Yargıtay 12. Ceza Dairesi, Ocak 2021’de, 30 Eylül 2020’de aldığı Soma Kömür İşletmeleri A.Ş’nin İdare Konseyi Lideri Can Gürkan, Genel Müdür Ramazan Gerçek, İşletme Müdürü Akın Çelik ve yardımcısı İsmail Adalı’ya 301 sefer mümkün kastla öldürme ve 162 defa mümkün kastla yaralama kabahatlerinden ceza verilmesi tarafındaki sonucunı ikiye karşı üç oyla bozdu. İtirazda sanıklar hakkında ‘taksirle vefata niye olmaktan’ ceza verilmesi istendi. ‘Bilinçli taksirle öldürme ve yaralamaya niye olma’ cürmünden 20 yıl mahpus cezasına çarptırılan Can Gürkan, 2020’deki infaz düzenlenmesinden yararlanarak ceza indirimi aldı lakin tutuklanmadı.
Ostim-İvedik davası
Ostim-İvedik davasında da aileler 11 yıldır adalet bekliyor. 3 Şubat 2011’de Ankara Ostim OSB’deki Özkanlar Hidrolik İmalat San ve Tic Ltd. şirketinde meydana gelen patlama ve yangında dokuz emekçi ömrünü kaybederken 30 emekçi yaralandı. Birebir gün İvedik OSB’deki Metsan Yedek Kesim Otomotiv San ve Tic. şirketinde meydana gelen patlama ve yangında ise 11 personel hayatını yitirdi, 13 emekçi yaralandı. Birinci duruşması Eylül 2011’de görülen davanın Eylül 2015’teki 28. duruşmasında mahkeme 18 sanıktan 13’ü hakkında beraat, gaz firması yetkilileri olan beş sanığa ise 10 ila 37 yıl altı ay içinde mahpus cezaları verdi. Hukukçular ve çalışanların aileleri mahkeme sonucunı kabul etmeyerek Yargıtay’a başvurdu. Yargıtay’dan çıkan karar ise davayı sanıklar lehine döndürdü. Yargıtay Başsavcılığı’nın itirazı üzerine Yargıtay Ceza Genel Konseyi, iki farklı patlamayı tek aksiyon olarak kıymetlendirerek sanıkların cezalarını yarı oranında düşüren bir karara imza attı. bir daha başlayan davanın birinci duruşması kasım ayında görülecek.
DW Türkçe’ye konuşan ailelerin avukatlarından Murat Kemal Gündüz, gerçekleşen patlama ve yangında kamunun sorumluluğuna ait son olarak Anayasa Mahkemesi’ne müracaat yaptıklarını, Sanayi Bakanlığı, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı, Ankara Büyükşehir Belediyesi hakkında açtıkları idari davaların sürdüğünü belirtiyor.
Kozlu maden faciası
Kozlu maden faciasına ait devam eden yargı sürecinde de adalet yerini bulmadı. Ocak 2013’te sekiz madencinin vefatına, yedi madencinin ise faydalanmasına niye olan Kozlu maden faciasına ait davanın Nisan 2019’da gerçekleşen duruşmasında mahkeme, taşeron Star AŞ’nin üç yöneticisine sekizer yıl dörder ay mahpus cezasına hükmederken, beş sanık hakkında beraat sonucu çıktı. Periyodun Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Kozlu Kuruluş Müdürü olan TTK Genel Müdürü Kazım Eroğlu ile yardımcısı Nurettin Yılmaz’ın ise üç yıl dört ay mahpus cezası ile mahkumiyetine karar verildi. Mahkeme kuruluş yöneticilerine verdiği mahpus cezasını da paraya çevirerek 24 takside böldü. Sanıkların şuurlu taksirle daha fazla ceza alması talebiyle aile avukatlarının Eylül 2019’da yapılan istinaf başvurusu ise reddedildi. Karar Yargıtay’a taşındı.
Kozlu’da, Ağır Ceza Mahkemesi’nin eksper raporlarının TTK idare heyeti üyelerine kusur verdiğini söyleyen Avukat Murat Kemal Gündüz, kamu vazifelilerinin yargılanmasına ait süreci şu biçimde aktardı:
“2015’te bu bireyler hakkında soruşturma müsaadesi talep etmiştik. Güç Bakanlığı reddetti, soruşturma müsaadesi vermedi. Biz de idari yargıya başvurduk. Danıştay da itirazlarımızı reddedince Anayasa Mahkemesi’ne kişisel müracaat yaptık. Anayasa Mahkemesi 2018 yılında ‘TTK idaresi kusurludur’ dedi. Ömür hakkının adap boyutu ihlal edilmiştir diye bir daha yargılama sonucu verdi. 2019’da Yönetim Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi sonucu uyarınca soruşturma müsaadesi verilmemesi sonucunı iptal etti. Peşine de oldukça bi uğraşmamızla bu sene savcılığa TTK İdare Heyeti hakkında ceza davasını açtırdı. Onun birinci duruşmasına da kasımda gireceğiz.”
Davutpaşa patlaması
Davutpaşa’daki havai fişek atölyesinde 20’si personel 21 kişinin vefatına, 130 kişinin ise faydalanmasına yol açan patlamayla ilgili açılan davada da aileler 14 yıldır adalet bekliyor. Altı buçuk yıl süren yargılama kararı Zeytinburnu Belediyesi yetkililerine üç-dokuz yıl ortası, bina sahiplerine ise altı yıl mahpus cezası verildi. Devrin Zeytinburnu Belediye Lideri Murat Aydın ve eski Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı İstanbul Bölge Müdürü Atakan Tanış ise beraat etti. Yargıtay Ekim 2017’de sonucu kısmen bozdu, dava bir daha başladı. bir daha görülen davada kusurlu olmalarına karşın Zeytinburnu Belediyesi yetkilileri bu defa iki yılın altında mahpus cezası aldı, kararın açıklanması geriye bırakıldı. Çabasını sürdüren aileler Anayasa Mahkemesi’ne itirazda bulundu. Başvuruyu kıymetlendiren Yüksek Mahkeme, Anayasa’nın 17’nci hususunda garanti altına alınan ömür hakkının maddi ve metot boyutunun ihlal edildiğine hükmetti. İhlâlinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için bir daha yargılama yapılmak üzere sonucun, Bakırköy 6. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verdi. 1 Kasım’da duruşma görülecek.
Esenyurt çadır yangını
Esenyurt Marmara Park AVM şantiyesinde gerçekleşen iş cinayetiyle ilgili açılan davada da durum başkalarından farklı değil. Yargılama süreci yaklaşık 10 yıl sürdü.
11 Mart 2012’de Esenyurt Marmara Park AVM şantiyesinde çalışanların yatakhane olarak kullandığı üç çadırda yangın çıkmış, 11 emekçi yanarak ömrünü kaybetmişti. Açılan davada taşeron firma Kaldem İnşaat’ın sahiplerinin de ortalarında olduğu dört bireye 10’ar yıl, iş güvenliği uzmanı olan iki şahsa altışar yıl, bir bireye de beş yıl mahpus cezası verildi. Mahkeme, Ece Gayrimenkul, Marmara Park AVM, Kayı İnşaat, Miratek ve kamu yetkililerinin ise sorumluluklarının olmadığına hükmetti, altı kişi beraat etti. Yargıtay Haziran 2017’de sonucu kısmen bozdu; Kayı İnşaat yöneticileri ile Miratek yöneticilerinin de yargılanması gerektiğini vurguladı. Yargılama süreci bir daha başladı. Mahkeme, 12 sanığı “bilinçli taksirle birden çok kişinin vefatına niye olma” hatasından beş yıl 10 ay ile 14 yıl içinde değişen oranlarda mahpusla cezalandırdı, üç sanığın beraatine karar verdi. Kimi sanıklara verilen cezada “iyi hâl” indirimi uygulandı. İçi ailelerinin avukatları sonucu temyiz etti, evrak Yargıtay’da.
Milas-Güllük Akfen davası
Haziran 2013’te Muğla’nın Milas ilçesine bağlı Güllük’te Akfen AŞ’ye ilişkin atık su arıtma sistemi işletmesi terfi merkezinde yedi personel hayatını kaybetti. İş cinayetinin meydana gelmesinin olması niçinleri içinde havalandırma yapılmaması, metan gazı ölçüm aygıtının kullanılmaması, risk tahlilinin yapılmaması ve muhtemel risklere bakılırsa tedbir alınmaması, koruyu maske üzere iş güvenliği ekipmanlarının kullanılmaması, kâfi kontrolün yapılmaması yer alıyordu. Açılan davanın birinci duruşması Mayıs 2014’te görüldü fakat şirket yetkilisi iki şahidin sözü Haziran 2015’te alınabildi. Hazırlanan eksper raporlarında Akfen AŞ yöneticisi sanıklara kusur vermeyerek ölen çalışanlara kusur verdi. Ailelerin avukatları, Akfen şirketinin yöneticileri, Vilayetler Bankası ve Güllük Belediyesi yetkilileri ve Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Heyeti Başkanlığı’nın yetkili ve yöneticilerinin yargılanmasını istediler. Lakin Çalışma Bakanlığı’ndan İş Teftiş Şurası Başkanlığı için soruşturma müsaadesi çıkmadı. Aile avukatları soruşturma müsaadesi vermeme sonucuna itiraz etti lakin Danıştay bu itirazı reddetti. Anayasa Mahkemesi’ne yapılan müracaat da ceza davasının sürüyor olması nedeni öne sürülerek reddedildi. İş cinayetinin akabinde dokuz yıldan fazla müddet geçmesine karşın ceza davası devam ediyor.
Van Bayram Otel Davası
9 Kasım Van zelzelesinin üzerinden yaklaşık 11 yıl geçmesine karşın ihmallere ait mahallî mahkemenin mahpus cezası verdiği Bayram Oteli’nin sahibi Tevfik Bayram’ın evrakı Yargıtay’da bozuldu. Karardan daha sonra bir daha başlayan yargılamanın birinci duruşması geçen hafta yapıldı, davanın ikinci duruşması aralık ayında görülecek.
Van’da 23 Ekim 2011’de meydana gelen 7,2 büyüklüğündeki sarsıntıdan 17 gün daha sonra kent bu kere 9 Kasım’da 5,6 şiddetindeki zelzeleyle sarsılmıştı. Sarsıntıda ortalarında gazeteci, aktivist ve kente gelen yardım kuruluşu gruplarının de yer aldığı 42 kişi hayatını yitirdi. Ortadan geçen 10 yıla karşın binaları girilmesi istikametinde davetler yapan kamu bakılırsavlileri yargılanmadı. Tevfik Bayram’a ise 11 yıl 8 ay mahpus cezası verildi.
Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası
Sakarya’nın Hendek ilçesindeki Büyük Coşkunlar havai fişek fabrikasında 3 Temmuz 2020’de gerçekleşen patlama, yedi emekçinin hayatını kaybetmesi, 127 kişinin de faydalanmasıyla sonuçlandı.
Patlamaya ait açılan ve ikisi tutuklu yedi kişi yargılandı. Mahkeme heyeti, Şubat 2022’de verdiği kararda, “bilinçli taksirle birden çok kişinin vefatına ve faydalanmasına niye olma” kabahatinden sanıklar fabrika sahiplerinden Yaşar Coşkun ve Ali İstek Ergenç Coşkun’u 16 yıl üç ay, Hasan Ali Velioğlu’nu 12 yıl altı ay ve tutuksuz sanıklar Erşan Öztürk, Asiye Angın, Aslı Bozkurt ve Ahmet Çağırıcı’yı altı yıl sekiz ay mahpus cezasına çarptırdı. Tutuklulukta geçirdiği mühlet göz önüne alınarak Hasan Ali Velioğlu’nun tahliyesine karar veren mahkeme heyeti, Yaşar Coşkun’un tutukluluk halinin devamına hükmetti. Mağdur yakınları ve avukatları kararın muhtemel kasttan kurulmasını istiyordu. Karar, taraflarca istinaf mahkemesine taşındı.
Her yıl yüzlerce çalışanın iş cinayetlerinde hayatını yitirdiği Türkiye’de, bu cinayetlere ait davalar da sürecin mağdur emekçi ailelerinin değil şirket yetkilileri ve kamu bakılırsavlilerinin lehine işlediğini gösteriyor.
Yargılamaya müsaade çıkmıyor
DW Türkçe’ye konuşan ve uzun yıllardır iş cinayetleri davalarına bakan Avukat Berrin Demir, Türkiye’de bir cezasızlık ikliminin karar sürdüğünü, aktif yargılama yapılmadığını belirterek, “Eğer bu yapılmış olsaydı Amasra üzere öbür iş cinayetleri olmazdı” diyor.
Demir’e bakılırsa cezasızlık örneklerinin epey sık görüldüğü iş cinayetlerine ait dava belgelerinde kamu çalışanının yargılanmasına yüzde 99 oranında müsaade çıkmıyor.
Demir, “İş cinayeti davalarında hiç bir vakit gerçek sorumluların tamamının, yani bir cinayetin meydana gelmesindeki sorumluların tamamının tespit edilerek yargı karşısına çıkarılması üzere bir durum kelam konusu olmuyor. Biz avukatların savcılığa hata duyurusunda bulunmamız. Gerçek sorumluların tamamının yargılanmasını sağlamaya çalışmamızla yol alabiliyoruz” diyor.
Denetim nazaranviyle yükümlü kamu işçisinin yargılanmasını sağlamanın hiç kolay olmadığını lisana getiren Demir, “Çünkü orada bir müsaade sistemi var ve yüzde 99, hiç bir vakit müsaade verilmiyor. Yani onların yargılanmasını sağlamak için o yargılama sürecini yasal yollardan aşmak gerekiyor. Bu yasal yollar da hayli uzun sürüyor” tabirlerini kullanıyor.
Yargılamanın aktif yapılmadığı mahkeme süreçlerinde üst seviye yetkililer ve ötürüsıyla gerçek sorumlular cezalandırılmazken, alt seviye yetkililere verilen cezalar da alt sondan veriliyor. Aileler ise bir üst mahkemeye başvurarak adalet arayışını sürdürüyor.
Soma’da 301 emekçi hayatını yitirmişti Fotoğraf: picture-alliance/dpa/T. Bozoglu
Soma faciası
13 Mayıs 2014’te Manisa’nın Soma ilçesinde, Soma Holding tarafınca işletilen kömür ocağında meydana gelen maden faciasında 301 kişi hayatını yitirmişti. Lakin facianın üzerinden sekiz yıl geçmesine karşın, haklarında soruşturma başlatılan devlet bakılırsavlileri için 16 aydır iddianame hazırlanmadı.
Soma faciası ile ilgili Çalışma ve Güç Bakanlığı çalışanlarının yargılanması için müracaat yaptıklarını söz eden Avukat Demir şöyleki konuşuyor:
“Suç duyurusunda bulunmuştuk ve reddedilmişti, kovuşturmaya yer olmadığı sonucu verilmişti. Anayasa Mahkemesi’nden geçen yıl döndü örneğin bu. Anayasa Mahkemesi, Çalışma Bakanlığı ve Güç Bakanlığında çalışan sorumluların da yargı önüne çıkarılması gerektiğine karar verdi. Ve bu karar şu anda tam on altı aydan beri Soma Savcılığı’nın önünde bekliyor ve Soma Savcılığı çabucak hemen bununla ilgili bir iddianame düzenlemiş, bir dava açmış değil.”
Gerçek sorumlulara ulaşmanın meşakkatli ve uzun bir müddetç olduğunu tabir eden Demir, bir daha de vazgeçmediklerini ve çabayı sürdürdüklerini belirtiyor.
İşletmenin sahibi Can Gürkan ise dört buçuk yıl mahpus yattıktan daha sonra Nisan 2019’da yurt dışına çıkış yasağı kuralıyla cezaevinden tahliye edildi. Yargıtay 12. Ceza Dairesi, Ocak 2021’de, 30 Eylül 2020’de aldığı Soma Kömür İşletmeleri A.Ş’nin İdare Konseyi Lideri Can Gürkan, Genel Müdür Ramazan Gerçek, İşletme Müdürü Akın Çelik ve yardımcısı İsmail Adalı’ya 301 sefer mümkün kastla öldürme ve 162 defa mümkün kastla yaralama kabahatlerinden ceza verilmesi tarafındaki sonucunı ikiye karşı üç oyla bozdu. İtirazda sanıklar hakkında ‘taksirle vefata niye olmaktan’ ceza verilmesi istendi. ‘Bilinçli taksirle öldürme ve yaralamaya niye olma’ cürmünden 20 yıl mahpus cezasına çarptırılan Can Gürkan, 2020’deki infaz düzenlenmesinden yararlanarak ceza indirimi aldı lakin tutuklanmadı.
Ostim-İvedik davası
Ostim-İvedik davasında da aileler 11 yıldır adalet bekliyor. 3 Şubat 2011’de Ankara Ostim OSB’deki Özkanlar Hidrolik İmalat San ve Tic Ltd. şirketinde meydana gelen patlama ve yangında dokuz emekçi ömrünü kaybederken 30 emekçi yaralandı. Birebir gün İvedik OSB’deki Metsan Yedek Kesim Otomotiv San ve Tic. şirketinde meydana gelen patlama ve yangında ise 11 personel hayatını yitirdi, 13 emekçi yaralandı. Birinci duruşması Eylül 2011’de görülen davanın Eylül 2015’teki 28. duruşmasında mahkeme 18 sanıktan 13’ü hakkında beraat, gaz firması yetkilileri olan beş sanığa ise 10 ila 37 yıl altı ay içinde mahpus cezaları verdi. Hukukçular ve çalışanların aileleri mahkeme sonucunı kabul etmeyerek Yargıtay’a başvurdu. Yargıtay’dan çıkan karar ise davayı sanıklar lehine döndürdü. Yargıtay Başsavcılığı’nın itirazı üzerine Yargıtay Ceza Genel Konseyi, iki farklı patlamayı tek aksiyon olarak kıymetlendirerek sanıkların cezalarını yarı oranında düşüren bir karara imza attı. bir daha başlayan davanın birinci duruşması kasım ayında görülecek.
DW Türkçe’ye konuşan ailelerin avukatlarından Murat Kemal Gündüz, gerçekleşen patlama ve yangında kamunun sorumluluğuna ait son olarak Anayasa Mahkemesi’ne müracaat yaptıklarını, Sanayi Bakanlığı, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı, Ankara Büyükşehir Belediyesi hakkında açtıkları idari davaların sürdüğünü belirtiyor.
Kozlu maden faciası
Kozlu maden faciasına ait devam eden yargı sürecinde de adalet yerini bulmadı. Ocak 2013’te sekiz madencinin vefatına, yedi madencinin ise faydalanmasına niye olan Kozlu maden faciasına ait davanın Nisan 2019’da gerçekleşen duruşmasında mahkeme, taşeron Star AŞ’nin üç yöneticisine sekizer yıl dörder ay mahpus cezasına hükmederken, beş sanık hakkında beraat sonucu çıktı. Periyodun Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Kozlu Kuruluş Müdürü olan TTK Genel Müdürü Kazım Eroğlu ile yardımcısı Nurettin Yılmaz’ın ise üç yıl dört ay mahpus cezası ile mahkumiyetine karar verildi. Mahkeme kuruluş yöneticilerine verdiği mahpus cezasını da paraya çevirerek 24 takside böldü. Sanıkların şuurlu taksirle daha fazla ceza alması talebiyle aile avukatlarının Eylül 2019’da yapılan istinaf başvurusu ise reddedildi. Karar Yargıtay’a taşındı.
Kozlu’da, Ağır Ceza Mahkemesi’nin eksper raporlarının TTK idare heyeti üyelerine kusur verdiğini söyleyen Avukat Murat Kemal Gündüz, kamu vazifelilerinin yargılanmasına ait süreci şu biçimde aktardı:
“2015’te bu bireyler hakkında soruşturma müsaadesi talep etmiştik. Güç Bakanlığı reddetti, soruşturma müsaadesi vermedi. Biz de idari yargıya başvurduk. Danıştay da itirazlarımızı reddedince Anayasa Mahkemesi’ne kişisel müracaat yaptık. Anayasa Mahkemesi 2018 yılında ‘TTK idaresi kusurludur’ dedi. Ömür hakkının adap boyutu ihlal edilmiştir diye bir daha yargılama sonucu verdi. 2019’da Yönetim Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi sonucu uyarınca soruşturma müsaadesi verilmemesi sonucunı iptal etti. Peşine de oldukça bi uğraşmamızla bu sene savcılığa TTK İdare Heyeti hakkında ceza davasını açtırdı. Onun birinci duruşmasına da kasımda gireceğiz.”
Davutpaşa patlaması
Davutpaşa’daki havai fişek atölyesinde 20’si personel 21 kişinin vefatına, 130 kişinin ise faydalanmasına yol açan patlamayla ilgili açılan davada da aileler 14 yıldır adalet bekliyor. Altı buçuk yıl süren yargılama kararı Zeytinburnu Belediyesi yetkililerine üç-dokuz yıl ortası, bina sahiplerine ise altı yıl mahpus cezası verildi. Devrin Zeytinburnu Belediye Lideri Murat Aydın ve eski Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı İstanbul Bölge Müdürü Atakan Tanış ise beraat etti. Yargıtay Ekim 2017’de sonucu kısmen bozdu, dava bir daha başladı. bir daha görülen davada kusurlu olmalarına karşın Zeytinburnu Belediyesi yetkilileri bu defa iki yılın altında mahpus cezası aldı, kararın açıklanması geriye bırakıldı. Çabasını sürdüren aileler Anayasa Mahkemesi’ne itirazda bulundu. Başvuruyu kıymetlendiren Yüksek Mahkeme, Anayasa’nın 17’nci hususunda garanti altına alınan ömür hakkının maddi ve metot boyutunun ihlal edildiğine hükmetti. İhlâlinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için bir daha yargılama yapılmak üzere sonucun, Bakırköy 6. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verdi. 1 Kasım’da duruşma görülecek.
Esenyurt çadır yangını
Esenyurt Marmara Park AVM şantiyesinde gerçekleşen iş cinayetiyle ilgili açılan davada da durum başkalarından farklı değil. Yargılama süreci yaklaşık 10 yıl sürdü.
11 Mart 2012’de Esenyurt Marmara Park AVM şantiyesinde çalışanların yatakhane olarak kullandığı üç çadırda yangın çıkmış, 11 emekçi yanarak ömrünü kaybetmişti. Açılan davada taşeron firma Kaldem İnşaat’ın sahiplerinin de ortalarında olduğu dört bireye 10’ar yıl, iş güvenliği uzmanı olan iki şahsa altışar yıl, bir bireye de beş yıl mahpus cezası verildi. Mahkeme, Ece Gayrimenkul, Marmara Park AVM, Kayı İnşaat, Miratek ve kamu yetkililerinin ise sorumluluklarının olmadığına hükmetti, altı kişi beraat etti. Yargıtay Haziran 2017’de sonucu kısmen bozdu; Kayı İnşaat yöneticileri ile Miratek yöneticilerinin de yargılanması gerektiğini vurguladı. Yargılama süreci bir daha başladı. Mahkeme, 12 sanığı “bilinçli taksirle birden çok kişinin vefatına niye olma” hatasından beş yıl 10 ay ile 14 yıl içinde değişen oranlarda mahpusla cezalandırdı, üç sanığın beraatine karar verdi. Kimi sanıklara verilen cezada “iyi hâl” indirimi uygulandı. İçi ailelerinin avukatları sonucu temyiz etti, evrak Yargıtay’da.
Milas-Güllük Akfen davası
Haziran 2013’te Muğla’nın Milas ilçesine bağlı Güllük’te Akfen AŞ’ye ilişkin atık su arıtma sistemi işletmesi terfi merkezinde yedi personel hayatını kaybetti. İş cinayetinin meydana gelmesinin olması niçinleri içinde havalandırma yapılmaması, metan gazı ölçüm aygıtının kullanılmaması, risk tahlilinin yapılmaması ve muhtemel risklere bakılırsa tedbir alınmaması, koruyu maske üzere iş güvenliği ekipmanlarının kullanılmaması, kâfi kontrolün yapılmaması yer alıyordu. Açılan davanın birinci duruşması Mayıs 2014’te görüldü fakat şirket yetkilisi iki şahidin sözü Haziran 2015’te alınabildi. Hazırlanan eksper raporlarında Akfen AŞ yöneticisi sanıklara kusur vermeyerek ölen çalışanlara kusur verdi. Ailelerin avukatları, Akfen şirketinin yöneticileri, Vilayetler Bankası ve Güllük Belediyesi yetkilileri ve Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Heyeti Başkanlığı’nın yetkili ve yöneticilerinin yargılanmasını istediler. Lakin Çalışma Bakanlığı’ndan İş Teftiş Şurası Başkanlığı için soruşturma müsaadesi çıkmadı. Aile avukatları soruşturma müsaadesi vermeme sonucuna itiraz etti lakin Danıştay bu itirazı reddetti. Anayasa Mahkemesi’ne yapılan müracaat da ceza davasının sürüyor olması nedeni öne sürülerek reddedildi. İş cinayetinin akabinde dokuz yıldan fazla müddet geçmesine karşın ceza davası devam ediyor.
Van Bayram Otel Davası
9 Kasım Van zelzelesinin üzerinden yaklaşık 11 yıl geçmesine karşın ihmallere ait mahallî mahkemenin mahpus cezası verdiği Bayram Oteli’nin sahibi Tevfik Bayram’ın evrakı Yargıtay’da bozuldu. Karardan daha sonra bir daha başlayan yargılamanın birinci duruşması geçen hafta yapıldı, davanın ikinci duruşması aralık ayında görülecek.
Van’da 23 Ekim 2011’de meydana gelen 7,2 büyüklüğündeki sarsıntıdan 17 gün daha sonra kent bu kere 9 Kasım’da 5,6 şiddetindeki zelzeleyle sarsılmıştı. Sarsıntıda ortalarında gazeteci, aktivist ve kente gelen yardım kuruluşu gruplarının de yer aldığı 42 kişi hayatını yitirdi. Ortadan geçen 10 yıla karşın binaları girilmesi istikametinde davetler yapan kamu bakılırsavlileri yargılanmadı. Tevfik Bayram’a ise 11 yıl 8 ay mahpus cezası verildi.
Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası
Sakarya’nın Hendek ilçesindeki Büyük Coşkunlar havai fişek fabrikasında 3 Temmuz 2020’de gerçekleşen patlama, yedi emekçinin hayatını kaybetmesi, 127 kişinin de faydalanmasıyla sonuçlandı.
Patlamaya ait açılan ve ikisi tutuklu yedi kişi yargılandı. Mahkeme heyeti, Şubat 2022’de verdiği kararda, “bilinçli taksirle birden çok kişinin vefatına ve faydalanmasına niye olma” kabahatinden sanıklar fabrika sahiplerinden Yaşar Coşkun ve Ali İstek Ergenç Coşkun’u 16 yıl üç ay, Hasan Ali Velioğlu’nu 12 yıl altı ay ve tutuksuz sanıklar Erşan Öztürk, Asiye Angın, Aslı Bozkurt ve Ahmet Çağırıcı’yı altı yıl sekiz ay mahpus cezasına çarptırdı. Tutuklulukta geçirdiği mühlet göz önüne alınarak Hasan Ali Velioğlu’nun tahliyesine karar veren mahkeme heyeti, Yaşar Coşkun’un tutukluluk halinin devamına hükmetti. Mağdur yakınları ve avukatları kararın muhtemel kasttan kurulmasını istiyordu. Karar, taraflarca istinaf mahkemesine taşındı.