İran’da Mahsa Amini protestoları: 41 meyyit

RAM

New member
İran’da 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin ahlak polisi tarafınca gözaltına alındıktan daha sonra ömrünü kaybetmesinin akabinde başlayan protestolar sürüyor. Protestoların dokuzuncu günü olan Cumartesi gecesi de epey sayıda insan sokaklara döküldü. İran devlet televizyonunun verdiği bilgilere göre, protestolarda şimdiye kadar 41 kişi hayatını kaybetti. Oslo merkezli İran İnsan Hakları (IHR) kuruluşunun bilgilerine göre ise protestolarda güvenlik güçlerinin müdahalesi kararı hayatını kaybedenlerin sayısı 54. Ölümlerin birçoklarının Gilan eyaletinde ve Mazandran vilayetinde gerçekleştiği bildirildi.

Sosyal medyada yapılan paylaşımlar, Gilan eyaletinin başşehri Reşt’te ve ülkenin başşehri Tahran’da protestoların Cumartesi akşamı bir daha başladığını gösteriyor. Şimdiye kadar yüzlerce protestocu, aktivist ve gazeteci gözaltına alındı.

İran’ın kuzeyinde bulunan Gilan eyalaetinde protestoların başlamasından bu yana 700’den çok kişi gözaltına alındı. Emniyet, 60’ı bayan olan 739 “isyancıyı“ gözaltına aldığını bildirdi. Sivil toplum kuruluşu Gazetecileri Muhafaza Kuruluşu (CPJ)‘nin deklare ettiğı bilgilere nazaran, protestoların başlamasından bu yana 17 gazeteci gözaltına alındı.

Norveç merkezli Kürt insan hakları kümesi Hengaw ise protestocuların Batı Azerbaycan eyaleti Oshnaviyeh’in kimi bölgelerinde denetimi ele geçirdiğini bildirdi. İranlı yetkililer, güvenlik güçlerinin bölgede denetimi kaybettiğini inkar ederken, “isyancıların“ İran’da İhtilal Muhafızlarının iç güvenlikten sorumlu kolu Basij’in üç merkezine saldırdığını deklare etti.

İran’daki ana reformist parti olan İslami İran Halk Partisi Birliği, ülkede İslami kıyafet kurallarına ve ahlak polisinin uygulamalarına son verilmesi daveti yaparken, hükümetin “barışçıl protestolara“ müsaade vermesi gerektiğini deklare etti.

Ne olmuştu?

Yaklaşık bir hafta evvel başşehir Tahran’da kıyafet kurallarına uygun biçimde örtünmediği sebebi öne sürülerek ahlak polisi tarafınca gözaltına alınan Mahsa Amini, gözaltına alınması daha sonrası komaya girmiş ve gdolayıldüğü hastanede 14 Eylül’de ömrünü kaybetmişti. Polis, genç hanımın mevt niçininin kalbe bağlı sıkıntılar olduğunu açıklarken, ailesi bu iddiayı yalanlamış, insan hakları örgütleri de Amini’nin başına aldığı darbeye bağlı olarak gelişen beyin kanaması niçiniyle hayatını kaybettiğini savunmuştu. Genç hanımın vefatının akabinde başlayan protestolar İran’da biroldukca kente yayılmıştı.

AFP/AI, JD