Hekimden Pak İktisat Bilgisi: Özgür Demirtaş’ı Kızdıran Rezerv ve Dolar Sorusunda Gerçek Ne?

semaver

Global Mod
Global Mod
Prof. Dr. Özgür Demirtaş, toplumsal medyada en epeyce dikkat çeken ekonomistlerden biri. Milyonlarca takipçisi Demirtaş, bilgilendirme ismine yazdığı tweetler, yayınladığı görüntüleriyle dayanak topladığı kadar reaksiyon de topluyor. Ünlü ekonomist de hem yergiye hem yargıya tıpkı vakitte övgüye kayıtsız kalamıyor. Dün de Merkez Bankası, son iki aydır yaptığı faiz indirimlerinde tatlı kaşığından çorba kaşığına geçerek devam etti. Bu da haliyle finansal okuryazarlık ismine çabucak hemen eco101 düzeyinde olanların meraklı sorularına mazhar oldu. Zira temel öğretilerde ya da daha tanınan telaffuzla ‘ortodoks’ siyasetlerde faiz, kur, enflasyon münasebetinde tabloda fırça vuruşlarını değiştirdi. Özgür Demirtaş’ın yanıtına biz de ekleme yapalım istedik.


Her şey bu soruyla başlamıştı.


twitter.com

Demirtaş’ın yanıtı öncesi, biz birtakım grafikler ekledik ki eco101 dersi başlasın! Bu grafik 2012 yani 10 yıldır dolar/TL’nin seyrini gösteriyor.


Bize pek sabit üzere gelmedi. bir daha araştırmamızı önerebilirsiniz ancak manzaraya göre yüzde 936 oranında bir yükseliş konu bahis.


Burada da “aylardır” yani tam 12 aydır yani 21 Ekim 2021’den 21 Ekim 2022’ye ABD Doları’nın Türk Lirası karşısındaki seyri görünüyor.


Burada da yüzde 95,78 oranında bir yükseliş var lakin biz bu süratle gelişen teknolojinin yalancısıyız.


Yoksa aylardır sabit olan dolar/TL esasen 2022’ye de başladığında 13,37 düzeyindeydi bugün kaçmış bakalım: 18,59-60 civarında.


Belki de iktisattan fazla uzay bilimleri öğrenmekle işe başlamalıyız. Roket nasıl ateşlenir öğrenirsek daha anlaşılır olur. her neyse bilmediğimiz yerlere girmeyelim.


Gelelim, ders anlatmayı bizden hayli daha yeterli bilen Demirtaş’ın bu soruya cevabına
👇
😎



twitter.com

Asrın hiç bir şeyi, dünyaca bilinmeyen, Türkiye’nin de öylesine bir… Ömer Bey’e cevap vereyim. Dolar/TL son 13 yılda %1150 arttı. Yalnızca bir yılda ikiye katladı. Ben birinci ikazlarımı yaptığımda Dolar/TL 2 düzeyindeydi, artık DOKUZ katı. Algınızı da alın haydi hadi


“Bal üzere biliyorsun fakat işte amaç algı olsun diye soru sormak.”


twitter.com

Bal üzere biliyor MERKEZ BANKASI swap hariç rezervlerinin (EKSİ bak Ömer anlamazsın tekrar yazayım EKSİ-EKSİ, Eksi Ömer Eksi) Eksi 59 Milyar Dolar olduğunu.


“Ben senin yerinde olsam son 13 yılda Dolar/TL’nin 12 kat artmasından utanırım da bu soruyu sormam ancak işte sen Utanmamışsın”


twitter.com

Kullanıcının sorusuna finansal piyasalar uzmanı İris Cibre de karşılık vermiş.
👇



twitter.com

TCMB’ye sattırılan 40% ihracat bedelleri, KKM için TCMB ye satılan dövizler rezerve girmiyor mu? E hala niye net rezerv artmıyor? niçin net döviz konumu hala EKSİ 62 MLR USD? niçin karşılığını bilmeniz gereken bir soruyu soruyorsunuz, yorum yaptığınıza göre bilmeniz gerekir?


Sona gerçek yaklaşırken, sorular karşılıksız kalmasın diye bir de Mahfi Eğilmez’den feyz alalım istedik.


blogger.googleusercontent.com

Eğilmez, diyor ki:

Rezervin iki manası var:


  • İleride kullanılmak üzere artırılmış, biriktirilmiş, saklanmış şeyler.


  • Yatağında ya da havzasında bulunduğu hesaplanan maden, su, petrol üzere şeyler.
Ekonomide bunların birincisini kullanıyoruz.


“Merkez bankası rezervleri dediğimiz vakit fiilen ya da hesaben merkez bankasında saklanan döviz ve altınları kastediyoruz.”


Dövizlerden dolar, euro üzere her ülke tarafınca kolaylıkla kullanılan paralara rezerv para deniyor ve merkez bankaları bunları bulundurmaya itina gösteriyor. Zira bu paraların ve altının varlığı, ileride çıkabilecek borç ödeme meselelerini aşmak için, borç verenler yahut yatırım yapanlar için bir çeşit garanti olarak görülüyor.


“Son senelera gelinceye kadar TCMB’nin brüt rezervleri de net rezervleri ve oldukça swap mutabakatı olmadığı için swaplar hariç net rezervleri de müspet seviyedeydi.”


Son birkaç yıldır TCMB faizleri düşürmeye yönelince kurlar yükselişe geçti, bunu önlemek için bu kere TCMB döviz satarak piyasaya müdahaleye girişti, bu biçimdece kur denetlenmeye çalışıldı. Bunların kararı olarak swaplar hariç rezervler eksiye düştü.


Hangi rezerv ölçüsüne bakmak doğrudur?


İktidar partileri brüt rezervleri, muhalefet partileri swaplar hariç net rezervleri maksat alarak açıklama yaparlar. İkisi de doğrudur. Zira ikisi farklı şeyleri gösterir. Brüt rezervler elimizde ve banka hesabımızdaki para mevcudunu, swaplar hariç net rezervler ise bu meblağlardan borçlarımızı düştüğümüzde ne durumda olacağımızı anlatır. Kaynak: Kendime Yazılar


Siz bir de ödevimiz var: Dolar/TL niye aylardır sabit yazınız!(İkinci kağıt verilmeyecektir.) Yorumlara bekliyoruz.


Bugünlük bizden bu kadar… daha sonraki derslerde görüşmek üzere!
👋