RAM
New member
Türkiye’de yapılacak cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinin resmi tarihi 18 Haziran 2023 tarihi. Fakat hükümet ve AKP kanadından gelen açıklamalara bakılırsa seçimler öne çekilecek. çabucak hemen bir karar alınma da muhtemel tarihler olarak 30 Nisan ile 14 Mayıs öne çıkıyor. Seçime giden süreci etkileyecek kıymetli davaların başında HDP’ye yönelik Anayasa Mahkemesi’nde (AYM) devam eden kapatma davası geliyor. 2018 seçimlerinde yaklaşık 6 milyon şahıstan dayanak alarak yüzde 11,7 oy oranına ulaşan HDP’nin seçime girip girmemesi ya da kapatma sonucu çıkması durumu da 2023 seçimlerini etkileyecek değerli faktörlerin başında.
HDP “seçim daha sonrası” dedi
HDP Eş Genel Lideri Mithat Sancar, katıldığı Habertürk televizyonunun yayınında, AYM’ye işaret ederek “Son ana kadar kendilerinin hukuka ve vicdana uygun karar verecek olan inancımı korumak istediğimi belirttim ancak Türkiye’de yargının durumu ortada. Yalnızca mahkeme salonunda karara bağlanacak bir davadan kelam etmek naiflik olur. Biz de naif değiliz. İktidarın bu kararların rastgele birinde tesiri olacağı açık. Bu kararlardan hangisinin ne vakit çıkacağı kıymetlidir. Seçim sürecinin öncesinde çıkması değerlidir. Seçim daha sonrasına bırakılması hukuka ve vicdanlara en uygunu olandır. Biz AYM’den bu biçimde bir talepte bulunacağız” açıklaması yaptı.
Serhat Eren: Yargı siyasete istikamet vermiş olacak
DW Türkçe, Sancar’ın açıklamaları daha sonrası hem bu müracaat sürecinin nasıl işleyeceğini birebir vakitte mümkün kapatma kararlarına rağmen HDP’nin yol haritasını araştırdı.
HDP Hukuk ve İnsan Hakları Komitesinden Sorumlu Eş Genel Lider Yardımcısı ve kapatma davası avukatlarından Serhat Eren, müracaata dair çalışmaların sürdüğünü ve çabucak hemen olgunlaşmadığını söylemiş oldu. DW Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Serhat Eren, “Seçimin hemilk öncesinde AYM’nin vereceği bir karar yargının siyasete istikamet vermesi olacaktır. bu biçimde olmayacağını umuyoruz lakin biz sonucun seçim daha sonrasını bırakılmasını da resmen talep edeceğiz” değerlendirmesi yaptı.
Başvuru 4 Şubat’a kadar yapılacak
“Tam seçime giderken adil bir seçim kampanyası yapılması gerekiyor lakin kapatma davası bunu engelleyen bir müddetç oldu” sözlerini kullanan Serhat Eren, başvuruyu hangi çerçevede ve ne vakit yapacaklarına dair soruya da şu cevabı verdi:
“AİHM ve Anayasa Mahkemesi kararları çerçevesinde öngörülebilirlik unsuru gereği kanunlardan doğacak sonuçların önce kestirilebilir olması gerekir. Şu an bu biçimde bir müddetç yok. Biz HDP olarak öngörülebilirlik unsuru çerçevesinde AYM’ye 4 Şubat’a kadar müracaatımızı yaparak sonucun seçim daha sonrasına ertelenmesini isteyeceğiz. AYM, Hazine yardımına ait önlem sonucunı 4 Şubat’ta kıymetlendirecek ve buna dair savunma için bir ay müddet vermişti. Biz de 4 Şubat’a kadar bu müracaatımızı yaparak kapatma davasının seçim daha sonrasına bırakılmasını isteyeceğiz. çabucak sonrasında da sonucu bekleyeceğiz.”
HDP Eş Genel Lider Yardımcısı Mehmet Rüştü Tiryaki de, “Seçim arifesinde verilecek karar katiyen siyaseti dizayn etme sonucu olacaktır” dedi. Tiryaki, “Seçim daha sonrası oluşabilecek mümkün tabloya nazaran AYM sonucunı değiştirme ihtimali görüp görmediğine” dair soruya da “Bu talebimiz kapatma tehdidini ortadan kaldıran bir durum değil. Yalnızca AYM’ye seçimler geçsin, sonucunı o denli ver seçime müdahale etme diyeceğiz” karşılığını verdi.
HDP sonucu niye seçim daha sonrasında istiyor?
Peki HDP hakkında muhtemel kapatma sonucuna rağmen nasıl bir yol haritası izleyecek? DW Türkçe’nin edindiği bilgiye bakılırsa epeyce sayıda çeşitli senaryolara bakılırsa hazırlık yapılıyor.
Seçim daha sonrası Anayasa Mahkemesi’nden mümkün bir kapatma sonucu çıkması durumunda seçilecek milletvekilleri siyasi yasak kapsamına alınsa dahi milletvekillikleri düşmüyor. Fakat bir partiye üye olamıyor.
Bu süreçte yeni bir parti kurulsa dahi siyasi yasak gelen isimler bu partiye katılamayacak, üye olamayacak. Fakat siyasi yasak, bağımsız olarak siyaset yapmaya mahzur değil.
Bu durumda Meclis’te siyasi yasak kapsamında olmayan 20’den çok isim bulunması halinde siyasi parti kümesi kurulabilecek. HDP’nin listelerini yaparken en az 20 ismi buna bakılırsa siyasi yasak almayacak isimler içerisinden belirlemesi planlanıyor.
Seçim öncesi HDP kapatılırsa ne adım atacak?
Anayasa Mahkemesi’nin seçimdilk evvel kapatma sonucu vermesi durumunda ise bu sonucun verildiği tarih pek kıymetli.
Yüksek Seçim Heyeti (YSK) takvimine bakılırsa “listelerin sunulma,” “listelere itiraz” ve “listelerin kesinleşmesi” süreçlerine nazaran farklı durumlar ortaya çıkacak.
Eğer listelerin sunulma evresi öncesi kapatma sonucu çıkarsa HDP’den siyasi yasak almayan isimler öbür partilerden aday olabilecek.
Ancak YSK’nin milletvekili aday listelerini kesinleştirdikten daha sonra parti kapatma sonucu verilirse HDP listesindeki tüm isimlerin adaylıkları düşecek ve seçime giremeyecek.
Bu durumda HDP’nin seçmene, seçime giren bir partiye oy verilmesi daveti yapması bekleniyor. Muhtemel bu partinin de Emek ve Özgürlük İttifakı bileşenlerinden biri olabileceği üzere Demokratik Bölgeler Partisi ve Yeşil Sol Parti üzere seçenekler olduğuna da dikkat çekildi.
HDP’li Eren: Seçeneksiz değiliz
HDP’de mümkün bu süreçlere dair görüşmeler ve liste hazırlıkları da sürerken çabucak hemen kesin alınmış bir karar bulunmadığına da dikkat çekiliyor.
HDP’li Serhat Eren, “HDP seçmeni hiç bir vakit seçeneksiz kalmaz. Geçmişte de gibisi gelişmeler oldu seçeneksiz kalmadı. Tahminen çabucak yeni bir parti kurmak mümkün olmayacak fakat bizimle bir arada uğraş eden çok sayıda parti var. Bu partiden birkaçı seçime girebilecek durumda. Seçeneksiz değiliz” değerlendirmesi yaptı.
Kapatma davası süreci
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Anayasa Mahkemesi’ne kelamlı mütalaasını sundu. bu biçimdece kelamlı kademede başlamış oldu. HDP’ye savunma için müddet verilecek ve akabinde savunmadan daha sonra Anayasa Mahkemesi Lideri belgeyi raportöre iletecek. AYM Genel Heyeti ise son sonucunı verecek. Partiyi kapatma, kapatmama ve Hazine yardımından men etme üzere karar seçenekleri bulunuyor. Kararlar üçte iki çoğunluk ile alınıyor. Bu durumda 15 üyeden 10’unun kapatma istikametinde oy kullanımı gerekiyor.
Bu süreçte kapatma ile birlikte “siyasi yasak” sonucu da verilebiliyor.
HDP “seçim daha sonrası” dedi
HDP Eş Genel Lideri Mithat Sancar, katıldığı Habertürk televizyonunun yayınında, AYM’ye işaret ederek “Son ana kadar kendilerinin hukuka ve vicdana uygun karar verecek olan inancımı korumak istediğimi belirttim ancak Türkiye’de yargının durumu ortada. Yalnızca mahkeme salonunda karara bağlanacak bir davadan kelam etmek naiflik olur. Biz de naif değiliz. İktidarın bu kararların rastgele birinde tesiri olacağı açık. Bu kararlardan hangisinin ne vakit çıkacağı kıymetlidir. Seçim sürecinin öncesinde çıkması değerlidir. Seçim daha sonrasına bırakılması hukuka ve vicdanlara en uygunu olandır. Biz AYM’den bu biçimde bir talepte bulunacağız” açıklaması yaptı.
Serhat Eren: Yargı siyasete istikamet vermiş olacak
DW Türkçe, Sancar’ın açıklamaları daha sonrası hem bu müracaat sürecinin nasıl işleyeceğini birebir vakitte mümkün kapatma kararlarına rağmen HDP’nin yol haritasını araştırdı.
HDP Hukuk ve İnsan Hakları Komitesinden Sorumlu Eş Genel Lider Yardımcısı ve kapatma davası avukatlarından Serhat Eren, müracaata dair çalışmaların sürdüğünü ve çabucak hemen olgunlaşmadığını söylemiş oldu. DW Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Serhat Eren, “Seçimin hemilk öncesinde AYM’nin vereceği bir karar yargının siyasete istikamet vermesi olacaktır. bu biçimde olmayacağını umuyoruz lakin biz sonucun seçim daha sonrasını bırakılmasını da resmen talep edeceğiz” değerlendirmesi yaptı.
Başvuru 4 Şubat’a kadar yapılacak
“Tam seçime giderken adil bir seçim kampanyası yapılması gerekiyor lakin kapatma davası bunu engelleyen bir müddetç oldu” sözlerini kullanan Serhat Eren, başvuruyu hangi çerçevede ve ne vakit yapacaklarına dair soruya da şu cevabı verdi:
“AİHM ve Anayasa Mahkemesi kararları çerçevesinde öngörülebilirlik unsuru gereği kanunlardan doğacak sonuçların önce kestirilebilir olması gerekir. Şu an bu biçimde bir müddetç yok. Biz HDP olarak öngörülebilirlik unsuru çerçevesinde AYM’ye 4 Şubat’a kadar müracaatımızı yaparak sonucun seçim daha sonrasına ertelenmesini isteyeceğiz. AYM, Hazine yardımına ait önlem sonucunı 4 Şubat’ta kıymetlendirecek ve buna dair savunma için bir ay müddet vermişti. Biz de 4 Şubat’a kadar bu müracaatımızı yaparak kapatma davasının seçim daha sonrasına bırakılmasını isteyeceğiz. çabucak sonrasında da sonucu bekleyeceğiz.”
HDP Eş Genel Lider Yardımcısı Mehmet Rüştü Tiryaki de, “Seçim arifesinde verilecek karar katiyen siyaseti dizayn etme sonucu olacaktır” dedi. Tiryaki, “Seçim daha sonrası oluşabilecek mümkün tabloya nazaran AYM sonucunı değiştirme ihtimali görüp görmediğine” dair soruya da “Bu talebimiz kapatma tehdidini ortadan kaldıran bir durum değil. Yalnızca AYM’ye seçimler geçsin, sonucunı o denli ver seçime müdahale etme diyeceğiz” karşılığını verdi.
HDP sonucu niye seçim daha sonrasında istiyor?
Peki HDP hakkında muhtemel kapatma sonucuna rağmen nasıl bir yol haritası izleyecek? DW Türkçe’nin edindiği bilgiye bakılırsa epeyce sayıda çeşitli senaryolara bakılırsa hazırlık yapılıyor.
Seçim daha sonrası Anayasa Mahkemesi’nden mümkün bir kapatma sonucu çıkması durumunda seçilecek milletvekilleri siyasi yasak kapsamına alınsa dahi milletvekillikleri düşmüyor. Fakat bir partiye üye olamıyor.
Bu süreçte yeni bir parti kurulsa dahi siyasi yasak gelen isimler bu partiye katılamayacak, üye olamayacak. Fakat siyasi yasak, bağımsız olarak siyaset yapmaya mahzur değil.
Bu durumda Meclis’te siyasi yasak kapsamında olmayan 20’den çok isim bulunması halinde siyasi parti kümesi kurulabilecek. HDP’nin listelerini yaparken en az 20 ismi buna bakılırsa siyasi yasak almayacak isimler içerisinden belirlemesi planlanıyor.
Seçim öncesi HDP kapatılırsa ne adım atacak?
Anayasa Mahkemesi’nin seçimdilk evvel kapatma sonucu vermesi durumunda ise bu sonucun verildiği tarih pek kıymetli.
Yüksek Seçim Heyeti (YSK) takvimine bakılırsa “listelerin sunulma,” “listelere itiraz” ve “listelerin kesinleşmesi” süreçlerine nazaran farklı durumlar ortaya çıkacak.
Eğer listelerin sunulma evresi öncesi kapatma sonucu çıkarsa HDP’den siyasi yasak almayan isimler öbür partilerden aday olabilecek.
Ancak YSK’nin milletvekili aday listelerini kesinleştirdikten daha sonra parti kapatma sonucu verilirse HDP listesindeki tüm isimlerin adaylıkları düşecek ve seçime giremeyecek.
Bu durumda HDP’nin seçmene, seçime giren bir partiye oy verilmesi daveti yapması bekleniyor. Muhtemel bu partinin de Emek ve Özgürlük İttifakı bileşenlerinden biri olabileceği üzere Demokratik Bölgeler Partisi ve Yeşil Sol Parti üzere seçenekler olduğuna da dikkat çekildi.
HDP’li Eren: Seçeneksiz değiliz
HDP’de mümkün bu süreçlere dair görüşmeler ve liste hazırlıkları da sürerken çabucak hemen kesin alınmış bir karar bulunmadığına da dikkat çekiliyor.
HDP’li Serhat Eren, “HDP seçmeni hiç bir vakit seçeneksiz kalmaz. Geçmişte de gibisi gelişmeler oldu seçeneksiz kalmadı. Tahminen çabucak yeni bir parti kurmak mümkün olmayacak fakat bizimle bir arada uğraş eden çok sayıda parti var. Bu partiden birkaçı seçime girebilecek durumda. Seçeneksiz değiliz” değerlendirmesi yaptı.
Kapatma davası süreci
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Anayasa Mahkemesi’ne kelamlı mütalaasını sundu. bu biçimdece kelamlı kademede başlamış oldu. HDP’ye savunma için müddet verilecek ve akabinde savunmadan daha sonra Anayasa Mahkemesi Lideri belgeyi raportöre iletecek. AYM Genel Heyeti ise son sonucunı verecek. Partiyi kapatma, kapatmama ve Hazine yardımından men etme üzere karar seçenekleri bulunuyor. Kararlar üçte iki çoğunluk ile alınıyor. Bu durumda 15 üyeden 10’unun kapatma istikametinde oy kullanımı gerekiyor.
Bu süreçte kapatma ile birlikte “siyasi yasak” sonucu da verilebiliyor.