Fin halkı İsveç olmadan NATO’ya katılmaya sıcak bakıyor

RAM

New member
Finlandiya’da yapılan bir ankete katılanların birçok, İsveç’in NATO üyeliği süreci Türkiye’nin vetosu niçiniyle daha da uzarsa ülkelerinin ittifaka yalnız katılması gerektiği görüşünde.

Ankete katılanların yüzde 53’ü, “İsveç’in üyeliğine yönelik onay süreci Türkiye’nin karşı çıkması üzere bir sebepten uzarsa, Finlandiya NATO’ya katılmak için İsveç’i beklemeli?” sorusuna “Hayır” karşılığını verdi.

Katılımcıların yalnızca yüzde 28’i, Finlandiya’nın İsveç’i beklemesi gerektiğini söylemiş oldu.

Taloustutkimus şirketi tarafınca yapılan ve Fin gazetesi Ilta-Sanomat‘ta yayımlanan ankete, bin 21 Fin katıldı. Anket, 30 Ocak-1 Şubat içinde gerçekleştirildi.

Görüşmeleri askıya aldıran Kur’an yakma eylemi

NATO’ya katılmak için geçen Mayıs ayında birlikte resmi müracaatta bulunan İsveç ve Finlandiya, üyeliklerine güvenlik münasebetleriyle karşı çıkan Türkiye ile aylarca üçlü görüşmeler gerçekleştirdi. Üç ülkenin geçen Haziran ayında Madrid’deki NATO doruğunda imzaladığı mutabakat kapsamında yapılan görüşmelerde İsveç ve Finlandiya verdikleri çeşitli taahhütlerle Ankara’nın çekincelerini gidermeye çalışıyordu.

Ancak Türkiye, İsveç’in başşehri Stockholm’deki Türk Büyükelçiliği önünde gerçekleştirilen Kur’an yakma eylemiüzerine geçen hafta üçlü görüşmeleri askıya aldı. Bu aksiyonun akabinde İsveç’in Türkiye’den NATO üyeliğine müsaade vermesini beklememesi gerektiğinisöyleyen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ankara’nın Finlandiya hususundaysa farklı bir tavır sergileyebileceğinin sinyalini vermişti.

“Sabrımız var”

Finlandiya hükümetiyse önceliğinin komşusu İsveç’le birlikte NATO’ya katılmak olduğunu vurguluyor. Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto hafta başında gazetecilere yaptığı açıklamada İsveç olmadan NATO’ya katılmaları üzere bir seçeneğin olmadığını belirtirken “İsveç bizim savunma ve dış siyasette en yakın müttefikimiz” sözünü kullanmıştı. Finlandiya’nın İsveç’i ne kadar mühlet bekleyebileceği istikametindeki bir soruyu “Sabrımız var” diye yanıtlayan Haavisto, NATO üyeliğine başvurmalarının akabinde başta ABD ve İngiltere olmak üzere biroldukça ülkenin kendilerine güvenlik münasebetleri vermiş olmasının ellerini rahatlattığını söz etmişti. Kelam konusu NATO ülkeleri, Finlandiya ve İsveç’in üyelik süreçleri tamamlanana kadar her iki ülkeyi de muhtemel tehditlere karşı koruyacaklarına dair kelam vermişti.

Haavisto’nun tartışmayı başlatan çıkışı

Finlandiya’nın NATO üyeliği konusunda yola yalnız devam etmesi ihtimali, aslında Erdoğan’ın iletisinden evvel Haavisto’nun geçen haftaki açıklamaları üzerine gündeme gelmişti.

Haavisto, Fin kamu yayın organı Yle‘ye yaptığı açıklamada, Finlandiya’nın NATO’ya İsveç olmadan katılması seçeneğini değerlendirmesi gerektiğini tabir etmişti. Haavisto, “Uzun vadede İsveç’in ilerlemesini engelleyecek bir durum olup olmadığını pahalandırmak zorundayız” demişti. Buna rağmen “şu an bu bahiste bir duruş belirlemek için fazlaca erken olduğunu” belirten Haavisto, ortak müracaatın “ilk tercih” olduğunu vurgulamıştı.

Finlandiya ve İsveç’in üye olabilmesi için NATO’ya üye 30 ülkenin onayı gerekiyor. Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliklerine Türkiye haricinde meclis onayı vermeyen tek ülke Macaristan. Macaristan’ın ilgili protokolleri Şubat ya da Mart ayında meclisten geçirmesi bekleniyor. Uzmanlar, Türkiye’deki onay sürecininse 14 Mayıs’taki seçimlerin daha sonrasına sarkacağı görüşünde.

DW,rtr/CÖ,EC