RAM
New member
Dün açıklanan ikinci çeyrek büyüme sayıları iktidar tarafınca bir muvaffakiyet olarak sunuldu. Lakin bilgilerina inildiğinde bilgiler pembe bir tablo çizmekten uzak. Türkiye İstatistik Kurumu’nun deklare ettiğı bilgilere bakılırsa Türkiye, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 7,6 büyüdü. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Türkiye’nin, verisi açıklanan OECD ve G20 ülkeleri içerisinde yılın ikinci çeyreğinde en yüksek büyüme kaydeden ikinci ülke olduğunu söylemiş oldu. Nebati, Türkiye’nin beş çeyrektir devam eden istikrarlı büyümeyi bu vakitte de sürdürdüğünü vurguladı.
Peki Türkiye hakikaten istikrarlı mi büyüyor?
Büyüme datalarında öne çıkan en çarpıcı data, işgücü ödemelerinin Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’dan (GSYH) aldığı hissenin düşmesi oldu. Geniş kitlelerin yüksek büyümenin tesirini hissetmediğini vurgulayan iktisatçılar, bunun iktidarın başarısızlığından değil şuurlu tercihinden kaynaklandığını vurguluyor. Lakin uzun yıllardır devam eden bu siyaset tercihi artık sürdürülebilir değil.
“Büyük bir tahribat var”
DW Türkçe’ye konuşan Kadir Has Üniversitesi’nden iktisatçı Prof. Dr. Erinç Yeldan, “AKP resmi söylemi bunu büyük bir mucize, büyük bir muvaffakiyet olarak paylaşıyor. Ancak bu sayının arkasında yatan gerçekleri biraz incelediğimiz vakit fiyatlı emek gelirleriyle geçinen beşerler açısından büyük bir tahribat olduğunu görüyoruz” diyor.
Erinç Yeldan Fotoğraf: Privat
2020’nin ikinci çeyreğinde yüzde 36,8 olan işgücü ödemelerinin GSYH’deki hissesi, yüzde 25,4’e indi ve 2000’li yılların en düşük düzebir daha geriledi. Birebir periyotta sermaye hasılatının GSYH’deki hissesi ise yüzde 42,9’dan yüzde 54’e çıktı.
DW Türkçe’ye konuşan çalışma iktisadı uzmanı Yrd. Doç. Dr. Özgür Müftüoğlu, “Bu kadar hüzünlü bir düşüşün, emeğin gelirindeki, bu kadar büyük bir düşüşün göstergesi aslında Türkiye’deki sınıflar içindeki güç istikrarının ne kadar bozuk olduğudur” sözlerini kullanıyor.
Özgür Müftüoğlu Fotoğraf: Privat
Borsa şirketlerinin kârı uçtu
Yılın ikinci çeyreğinde 429 borsa şirketinin kârı bir yılda yüzde 293 artarak rekora ulaşmıştı. Fiyatlı emeğin ulusal gelirden elde ettiği gelir seviyesi ise enflasyondan arındırıldığında geçen yıla nazaran yüzde 6 buçuk daha düşük.
“Bazıları tahminen daha az, kimileri daha epeyce büyüyor lakin tüm Türkiye büyüyor, gelirleri artıyor savı büsbütün yanlış. Resmi sayılar bize bunun aykırısını söylüyor” diyen Profesör Yeldan, iktisat literatüründe bunun fakirleştiren büyüme olarak isimlendirildiğini söylüyor. Yeldan, “Yoksullaştıran büyüme, AKP’nin kurguladığı iktisat siyasetlerinin direkt yansıması ve doğal bir kararı. Çünkü AKP özü prestijiyle bir şirketler, yandaş şirketler, cemaatler koalisyonu. AKP daima olarak bir finansal rant ve spekülatif gelir yaratarak yandaş şirketlere kaynak aktarmak durumunda. Ve bu kaynağın ana merkezi de fiyatlı emeğin sömürüsü olacaktır” diye konuşuyor.
“Spekülatif gelirler arttı”
Dün açıklanan bilgilere göre finansal hizmetler dalı yüzde 26,6 büyürken, tarım 2,9, emek ağır bir bölüm olan inşaat yüzde 11 geriledi. Endüstrideki büyüme ise yüzde 7,8’de kaldı.
Yeldan, AKP’nin izlediği siyasetlerin direkt doğruya finansal sermaye gelirlerini arttırıcı, fiyatlı emeğin fiyat ve maaş gelirlerini düşürücü siyasetlerden oluştuğuna işaret ediyor. Fiyatlı emekten bilhassa finans sermayesine bir kaynak transferi olduğuna işaret eden Yeldan, “Spekülatif gelirler alıp başını gitmiş ve büyümenin de temel kaynağını oluşturmuş durumda. bu biçimde bir ortamda tabi ki bölüşüm olarak fiyatlı emekten sermayeye ancak özel olarak bilhassa finans sermayesine bir kaynak transferi, derinleşen bir sömürü görüyoruz” sözlerini kullanıyor.
“İktidarın şuurlu tercihi”
Akademisyen Müftüoğlu’na bakılırsa de bu AKP’nin başarısızlığı değil şuurlu bir tercihi.
“Bu datalar, Türkiye’deki sömürü ve soygun sisteminin tablosudur” diyen Müftüoğlu, “Bu siyasi iktidarın şuurlu bir tercihidir ve bu tercihin kararı olarak da bugün zenginler epeyce daha zenginleşirken, fakirler açlık sonun altında beslenmelerini bile karşılayamaz durumdadırlar” diye devam ediyor.
Türkiye nüfusunun büyük çoğunluğunu fiyatlı çalışanların oluşturduğunu tabir eden Müftüoğlu, AKP’nin siyaset tercihleri kararı ortaya çıkan tablonun sınıf çabasının başarısızlığını da gösterdiği görüşünde.
Müftüoğlu, “Çalışma Bakanlığı’nın son bilgilerine göre bugün 4 buçuk milyon civarında sendika üyesi var. İşçilerin artık gidip o sendikaların kapılarına dayanması lazım. Siz ne iş yapıyorsunuz burada bu kadar işçi fakirleşirken, birileri bu biçimdesine zenginleşirken niçin bir uğraş örgütlenmiyor? Bütün işçilerin, başta sendika üyelerinin bunun hesabını sormaları lazım” diye konuşuyor.
“Altılı Masa’nın da sınıfsal perspektifi yok”
Müftüoğlu’na bakılırsa bu tablo fakat sendikal hak ve özgürlüklerin önünü açacak bir programla değişebilir. CHP’nin öncülüğünde yürüyen Altılı Masa’nın iktisat konusunda sınıfsal tercihler bakımından AKP’den çok da farklı düşünmediğini savunan Müftüoğlu, muhalefetin sınıfsal temelli perspektife dayanan ve bu eşitsizliği ortadan kaldıracak bir program ortaya koyması gerektiğini aksi biçimde toplumun buna ikna olmayacağını tabir ediyor.
Gelirlerinde “muazzam” bir çöküntü yaşayan işçilerin bir yandan işsizlik baskısı başka yandan da yüzde 100’ün üzerinde bir enflasyon ve gecikmiş artırımlarla karşı karşıya olduğunu söz eden Erinç Yeldan ise dünyanın hiç bir iktisadında bu türlü bir büyüme karşısında bu biçimde bir gelir tahribatının yaşanmadığını lisana getiriyor.
Yılın ikinci çeyreğinde, birinci çeyreğe nazaran sabit sermaye yatırımlarının da daraldığına dikkat çeken Yeldan, yüzde 22,5 artışla ikinci çeyrek büyüme sayılarına 13,6 puan katkı veren hanehalkı tüketim harcamalarının ise üst gelir kümelerinin Covid daha sonrası ertelenmiş olan devasa yükseklikte hacimli tüketiminden kaynaklandığını vurguluyor.
“İktisadi ve toplumsal açıdan devam edemez”
Yatırımların inişli çıkışlı olduğu ve büyümenin tüketime dayandığı bir iktisadın iktisadi manada sürdürülebilir olmadığını vurgulayan Yeldan “Diğer yandan bu kadar ağır ve şiddetli bir sömürü, yoksulluğu artıran bir büyüme, bu kadar yüksek bir enflasyon ortamının yarattığı belirsizlik ve ümitsizlik dünyasının hukuken ve toplumsal olarak sürdürülmesi imkânsız” sözlerini kullanıyor.
AKP’nin büyüme bilgilerinde de ortaya çıkan yoksulluk tablosunu makyajlamak için seçim öncesinde toplumsal yardımlara başvurabileceğine işaret eden Yeldan, bunun Türkiye’ye kayıt dışı kaynak girişiyle sağlanabileceğine dikkat çekiyor. Yeldan, “Anlıyoruz ve okuyoruz ki AKP her ne değerine olursa olsun yurtharicinden döviz kazandırıcı kayıt dışı kaynak yaratarak bu önümüzdeki altı dokuz ayı bir yama sağlamak üzerine geçirmeye çalışacaktır. Bunun bedeli de korkarım epeyce ağır olacaktır” diyor.
Peki Türkiye hakikaten istikrarlı mi büyüyor?
Büyüme datalarında öne çıkan en çarpıcı data, işgücü ödemelerinin Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’dan (GSYH) aldığı hissenin düşmesi oldu. Geniş kitlelerin yüksek büyümenin tesirini hissetmediğini vurgulayan iktisatçılar, bunun iktidarın başarısızlığından değil şuurlu tercihinden kaynaklandığını vurguluyor. Lakin uzun yıllardır devam eden bu siyaset tercihi artık sürdürülebilir değil.
“Büyük bir tahribat var”
DW Türkçe’ye konuşan Kadir Has Üniversitesi’nden iktisatçı Prof. Dr. Erinç Yeldan, “AKP resmi söylemi bunu büyük bir mucize, büyük bir muvaffakiyet olarak paylaşıyor. Ancak bu sayının arkasında yatan gerçekleri biraz incelediğimiz vakit fiyatlı emek gelirleriyle geçinen beşerler açısından büyük bir tahribat olduğunu görüyoruz” diyor.
Erinç Yeldan Fotoğraf: Privat
2020’nin ikinci çeyreğinde yüzde 36,8 olan işgücü ödemelerinin GSYH’deki hissesi, yüzde 25,4’e indi ve 2000’li yılların en düşük düzebir daha geriledi. Birebir periyotta sermaye hasılatının GSYH’deki hissesi ise yüzde 42,9’dan yüzde 54’e çıktı.
DW Türkçe’ye konuşan çalışma iktisadı uzmanı Yrd. Doç. Dr. Özgür Müftüoğlu, “Bu kadar hüzünlü bir düşüşün, emeğin gelirindeki, bu kadar büyük bir düşüşün göstergesi aslında Türkiye’deki sınıflar içindeki güç istikrarının ne kadar bozuk olduğudur” sözlerini kullanıyor.
Özgür Müftüoğlu Fotoğraf: Privat
Borsa şirketlerinin kârı uçtu
Yılın ikinci çeyreğinde 429 borsa şirketinin kârı bir yılda yüzde 293 artarak rekora ulaşmıştı. Fiyatlı emeğin ulusal gelirden elde ettiği gelir seviyesi ise enflasyondan arındırıldığında geçen yıla nazaran yüzde 6 buçuk daha düşük.
“Bazıları tahminen daha az, kimileri daha epeyce büyüyor lakin tüm Türkiye büyüyor, gelirleri artıyor savı büsbütün yanlış. Resmi sayılar bize bunun aykırısını söylüyor” diyen Profesör Yeldan, iktisat literatüründe bunun fakirleştiren büyüme olarak isimlendirildiğini söylüyor. Yeldan, “Yoksullaştıran büyüme, AKP’nin kurguladığı iktisat siyasetlerinin direkt yansıması ve doğal bir kararı. Çünkü AKP özü prestijiyle bir şirketler, yandaş şirketler, cemaatler koalisyonu. AKP daima olarak bir finansal rant ve spekülatif gelir yaratarak yandaş şirketlere kaynak aktarmak durumunda. Ve bu kaynağın ana merkezi de fiyatlı emeğin sömürüsü olacaktır” diye konuşuyor.
“Spekülatif gelirler arttı”
Dün açıklanan bilgilere göre finansal hizmetler dalı yüzde 26,6 büyürken, tarım 2,9, emek ağır bir bölüm olan inşaat yüzde 11 geriledi. Endüstrideki büyüme ise yüzde 7,8’de kaldı.
Yeldan, AKP’nin izlediği siyasetlerin direkt doğruya finansal sermaye gelirlerini arttırıcı, fiyatlı emeğin fiyat ve maaş gelirlerini düşürücü siyasetlerden oluştuğuna işaret ediyor. Fiyatlı emekten bilhassa finans sermayesine bir kaynak transferi olduğuna işaret eden Yeldan, “Spekülatif gelirler alıp başını gitmiş ve büyümenin de temel kaynağını oluşturmuş durumda. bu biçimde bir ortamda tabi ki bölüşüm olarak fiyatlı emekten sermayeye ancak özel olarak bilhassa finans sermayesine bir kaynak transferi, derinleşen bir sömürü görüyoruz” sözlerini kullanıyor.
“İktidarın şuurlu tercihi”
Akademisyen Müftüoğlu’na bakılırsa de bu AKP’nin başarısızlığı değil şuurlu bir tercihi.
“Bu datalar, Türkiye’deki sömürü ve soygun sisteminin tablosudur” diyen Müftüoğlu, “Bu siyasi iktidarın şuurlu bir tercihidir ve bu tercihin kararı olarak da bugün zenginler epeyce daha zenginleşirken, fakirler açlık sonun altında beslenmelerini bile karşılayamaz durumdadırlar” diye devam ediyor.
Türkiye nüfusunun büyük çoğunluğunu fiyatlı çalışanların oluşturduğunu tabir eden Müftüoğlu, AKP’nin siyaset tercihleri kararı ortaya çıkan tablonun sınıf çabasının başarısızlığını da gösterdiği görüşünde.
Müftüoğlu, “Çalışma Bakanlığı’nın son bilgilerine göre bugün 4 buçuk milyon civarında sendika üyesi var. İşçilerin artık gidip o sendikaların kapılarına dayanması lazım. Siz ne iş yapıyorsunuz burada bu kadar işçi fakirleşirken, birileri bu biçimdesine zenginleşirken niçin bir uğraş örgütlenmiyor? Bütün işçilerin, başta sendika üyelerinin bunun hesabını sormaları lazım” diye konuşuyor.
“Altılı Masa’nın da sınıfsal perspektifi yok”
Müftüoğlu’na bakılırsa bu tablo fakat sendikal hak ve özgürlüklerin önünü açacak bir programla değişebilir. CHP’nin öncülüğünde yürüyen Altılı Masa’nın iktisat konusunda sınıfsal tercihler bakımından AKP’den çok da farklı düşünmediğini savunan Müftüoğlu, muhalefetin sınıfsal temelli perspektife dayanan ve bu eşitsizliği ortadan kaldıracak bir program ortaya koyması gerektiğini aksi biçimde toplumun buna ikna olmayacağını tabir ediyor.
Gelirlerinde “muazzam” bir çöküntü yaşayan işçilerin bir yandan işsizlik baskısı başka yandan da yüzde 100’ün üzerinde bir enflasyon ve gecikmiş artırımlarla karşı karşıya olduğunu söz eden Erinç Yeldan ise dünyanın hiç bir iktisadında bu türlü bir büyüme karşısında bu biçimde bir gelir tahribatının yaşanmadığını lisana getiriyor.
Yılın ikinci çeyreğinde, birinci çeyreğe nazaran sabit sermaye yatırımlarının da daraldığına dikkat çeken Yeldan, yüzde 22,5 artışla ikinci çeyrek büyüme sayılarına 13,6 puan katkı veren hanehalkı tüketim harcamalarının ise üst gelir kümelerinin Covid daha sonrası ertelenmiş olan devasa yükseklikte hacimli tüketiminden kaynaklandığını vurguluyor.
“İktisadi ve toplumsal açıdan devam edemez”
Yatırımların inişli çıkışlı olduğu ve büyümenin tüketime dayandığı bir iktisadın iktisadi manada sürdürülebilir olmadığını vurgulayan Yeldan “Diğer yandan bu kadar ağır ve şiddetli bir sömürü, yoksulluğu artıran bir büyüme, bu kadar yüksek bir enflasyon ortamının yarattığı belirsizlik ve ümitsizlik dünyasının hukuken ve toplumsal olarak sürdürülmesi imkânsız” sözlerini kullanıyor.
AKP’nin büyüme bilgilerinde de ortaya çıkan yoksulluk tablosunu makyajlamak için seçim öncesinde toplumsal yardımlara başvurabileceğine işaret eden Yeldan, bunun Türkiye’ye kayıt dışı kaynak girişiyle sağlanabileceğine dikkat çekiyor. Yeldan, “Anlıyoruz ve okuyoruz ki AKP her ne değerine olursa olsun yurtharicinden döviz kazandırıcı kayıt dışı kaynak yaratarak bu önümüzdeki altı dokuz ayı bir yama sağlamak üzerine geçirmeye çalışacaktır. Bunun bedeli de korkarım epeyce ağır olacaktır” diyor.