Erdoğan’dan NATO için “gerekli adımlar” vurgusu

RAM

New member
İngiltere merkezli The Economist mecmuasında bir makale kaleme alan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyeliğine itirazına ait değerlendirmelerde bulundu.

Makalesinde Türkiye’ye nazaran İsveç ve Finlandiya’nın üyeliğe kabulünün kendi güvenliği ve örgütün geleceği açısından riskler barındırdığını belirten Erdoğan, “5’inci Husus uyarınca NATO’nun en büyük ikinci ordusunun yardımına koşmasını bekleyen bu ülkelerin, AB ve ABD tarafınca da terör örgütü olarak kabul edilen PKK’nın eleman devşirme, finansman ve propaganda faaliyetlerini engellemesini beklemek en doğal hakkımızdır. Türkiye aday ülkelerden tüm terör örgütlerinin faaliyetlerini durdurmalarını ve mensuplarını Türkiye’ye iade etmelerini istemektedir. Bu ülkelerin makamlarıyla açık deliller paylaşılmış ve adım atmaları beklenmiştir. İlaveten Türkiye, bu ülkelerin NATO üyelerince yapılacak terörle gayret operasyonlarına dayanak vermelerini istek etmektedir. Terör tüm üye ülkelere tehdit oluşturmaktadır ve aday ülkelerin örgüte katılmadan evvel bu gerçeği kabul etmeleri gerekmektedir. Gerekli adımları atmamaları hâlinde Türkiye bu mevzudaki duruşunu değiştirmeyecektir” tabirlerine yer verdi.

İsveç’in Türkiye’ye uyguladığı cinsten silah ambargosunun NATO şemsiyesi altıdaki askeri paydaşlık ruhuna alışılmamış olduğunu da ekleyen Erdoğan, “Bu üzere kısıtlamaların yalnızca ulusal güvenliğimiz değil NATO’nun kimliği açısından da son derece ziyanlı sonuçları olmaktadır. İsveç ve Finlandiya’nın ittifaka katılma ısrarı da NATO’nun gündemine gereksiz bir husus eklemiştir. Türkiye’nin, İsveç ve Finlandiya’nın üyeliklerine itirazı beraberinde şimdiye kadar terörün amacı olmuş tüm üyeler ismine atılmış kararlı bir adımdır” sözlerini kullandı.

İsveç ve Finlandiya’nın müttefik olmak istedikleri devletlerin güvenlik telaşları ve hassasiyetleri konusunda göstereceği tutumun, Türkiye’nin de bu ülkeleri ne kadar müttefik olarak görmek isteyeceğini belirleyeceğini tabir eden Erdoğan, “İttifakın her genişleme sürecinde olumlu ve yapan bir noktada duran Türkiye’nin kesimi olduğu örgütle bağlarını sorgulamaya cüret edenlerin cehaleti ve hadsizliği bu duruşumuzu değiştirmeyecektir. Diplomasi ve diyaloğun her türlüsüne açık olan ülkemiz, bu gayretlerin aday ülkelerin ikna edilmesine odaklanmasını tavsiye etmektedir. Terörle uğraş konusunda gönülsüz olan hiç bir ülkenin Ankara’da talimat verebileceği hiç bir makam bulunmamaktadır. NATO üyelerinin terörle uğraş konusunda ikili standart uygulaması hâlinde ittifakın prestijinin ve inandırıcılığının tehlikeye gireceğine inanıyoruz” değerlendirmesinde bulundu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin NATO’ya katkı sağladığını tabir ederek, “Türkiye’nin bu artan kapasitesi NATO’nun dayanıklılığına ve gücüne katkı sunmuştur. Ortaklarımız Türkiye’nin, NATO’nun kolektif güvenlik misyonuna sunduğu katkıyı her vakit takdir etseler de kendi güvenlikleri tehdit altında olmadığı vakit içinderda bu katkıyı çarçabuk unutmuştur. Türkiye’nin kıymetini sırf (Balkanlar’da yaşanan kriz gibi) karışıklık devirlerinde hatırlayan paydaşlarımız, Türkiye olmadan uzun vadeli istikrarın sağlanabileceği hülyasına kapılmış; bu niçinle tehdidin savuşturulmasının akabinde jeopolitik gerçekleri ve bölgede ortaya çıkması beklenen tehditleri gözardı etmiştir. Kuşkusuz bu hülyaları, yaşanan milletlerarası krizler kararında daima kısa sürmüştür. Son senelerda milletlerarası barış ve güvenliğin karşı karşıya olduğu tehditlerin değişime uğraması biroldukçalarının NATO’yu artık fonksiyonunu tamamlamış ve ‘demode’ bir örgüt olarak nitelemesine yol açmıştı. Hatta Emmanuel Macron 2019’da ittifakın ‘beyin ölümü’ yaşadığını söylemiştir. Birebir kısımlar Türkiye’nin de bu örgütteki rolünü sorgular olmuştu. olağanüstü bir hayalperestlik ile çok bir stratejik miyopluk kararı ortaya çıkan bu tutum NATO’ya uzun yıllar kaybettirdi. Buna karşın Türkiye, birtakım üye ülkelerin öngörüsüz ve yer yer sorumsuzca tutumlarını NATO’ya mal etmedi. Tersine NATO’nun ehemmiyetini vurgulayarak, üye ülkelere (NATO’nun misyonunu yeni tehditleri içerecek biçimde güncellemek ve örgütü yeni jeopolitik ve global sınamalar karşısında daha kıymetli kılmak gibi) adımları atmaları davetinde bulunduk. Türkiye’nin bu daveti giderek istikrarsızlaşan memleketler arası sisteme karşı aldığı durum ile paralellik taşıyordu” sözlerini aktardı.

“Türkiye yalnız bırakıldı”

Makalede, NATO üyesi ülkelerin terör tehdidine karşı kâfi adım atmadığını aktaran Erdoğan, “Bu açıdan Türkiye, tıpkı öbür milletlerarası örgütler üzere NATO’nun da yeni güvenlik tehditlerine karşı kimi ıslahatlar yapması gerektiğini savundu. Bilhassa terör tehdidi konusunda (biroldukca üye ülkenin direkt gaye alınmasına rağmen) kolektif güvenlik noktasında kâfi adım atılmaması, hem güvenlik işbirliğini zedeliyor birebir vakitte NATO ülkelerinin kamuoylarında örgüte yönelik derin bir güvensizlik oluşturuyordu. Türkiye bu durumu katıldığı tüm NATO doruklarında vurguladı ve terörle gayretin dönüşüm geçirmesi için memleketler arası işbirliğinin elzem olduğunu söz etti. Bu kapsamda NATO’nun terör örgütleriyle gayret ederken istihbari ve askeri konularda daha kuvvetli işbirliği ortasında olmasını dilek ettik. Bunun sırf terör ataklarının engellenmesi açısından değil, hem de NATO sonları ortasında terörün finansmanı ve eleman devşirme faaliyetlerinin engellenmesi konusunda gündeme getirdik. Tıpkı biçimde Türkiye’nin etrafında iç savaşlar yaşanırken NATO’dan kimi legal ve gerekli taleplerde bulunduk. Hudutlarımızın ve hava alanımızın güvenliğini sağlamak ve II. Dünya Savaşı’ndan bu yana görülen en büyük mülteci dalgası bölgede ortaya çıkarken ‘insani güvenlik’ için bu taleplerde bulunduk. Bu konularda büyük ölçüde yalnız bırakılan ülkemiz, bu krizlerle tek başına çaba etti ve bu uğraşta büyük bedel ödedi” yorumunu yaptı.

Erdoğan, yazısında ” NATO için Türkiye’nin ne kadar değerli ve kritik bir ülke olduğu bütün üyelerce bir daha kabul edilirken, kimi üyelerin Türkiye’ye yönelen kimi tehditleri tam olarak takdir edememesi bahtsız bir durumdur” sözlerini kullandı.

Ne olmuştu?

NATO’ya üyelik başvurus yapma sonucu alan İsveç ve Finlandiya, Türkiye’nin itirazı üzerine uyuşmazlıkların giderilmesi için Türkiye’ye heyet göndermişti. Erdoğan, görüşmelerin akabinde “Finlandiya ve İsveç’le bizim heyetimizin yapmış olduğu görüşmeler maalesef beklenen seviyede olmadı. Bunların beklentisi var ancak Türkiye ile ilgili atmaları gereken adımları atmadıkları üzere, bu görüşmeleri yaptığımız süreç içerisinde hala bunlar, bilhassa İsveç, Stockholm’ün caddelerinde teröristleri gezdiriyor, kendi polisleriyle onları teminat altına alıyor” tabirlerini kullanmıştı.

DHA,DW/BÖ,HT