Enflasyon Araştırma Kümesi (ENAG) evvel deklare ettiğı enflasyon oranlarının TÜİK’ten fazla yüksek olması ve halkın buna hissettiği enflasyon tartışmaları ile gündemi gelirken, akabinde geçen haftalarda da TÜİK’e alternatif ve müsaadesiz bilgi açıklayanların cezalandırılacağı savı ile gündeme geldi. ENAG kurucusu ve Yeditepe Üniversitesi’nde Öğretim bakılırsavlisi Prof. Dr. Veysel Ulusoy, yanlı bilgi monopolünü bir kesim da olsa kırdıklarını vurgularken, davalara, soruşturmalara karşı tahlillerini halkla paylaşmaya kararlı olduklarını söylemiş oldu.
Kaynak: Cumhuriyet
TÜİK, evvel ENAG’ın data yayımlanmaması için ihtiyati önlem talebinde bulundu, artık de yasa taslağı hazırlığına göre, TÜİK’in onaylamadığı bir metodoloji ile oluşturulan istatistiklere üç yıla kadar mahpus cezası verilebilecek. ENAG ne yapıyor ve niye rahatsız ediyor?
ENAG epey açık bir biçimde nazaranvini yapıyor. Türkiye’nin tüm bilgilerinin paydası olan, halkın gerçek gelirini ortaya çıkaran, fakirliğin ne demek olduğunun karşılığını veren, memleketler arası karşılaştırmaları yapabilme imkanını sağlıyor. Sokağa yansıyan gerçeği görme fırsatı veren fiyat bilgilerini topluyoruz ve kamuoyuyla paylaşıyoruz. Bu süreç siyasi gelecek tasası bulunan birfazlaca kimse ve kümesi rahatsız ediyor.
ENAG kümesini açıklar mısınız? Metotodolojisi nedir ve niye eleştiriliyor?
7 ile 10 içinde bir araştırma kümemiz var. Metodolojiyi eleştirenlerin enflasyonu hesaplamak ya da varsayım etmek için nasıl bir yol izlendiğini bilmediklerini, biliyorlarsa da niyetlerinin güzel olmadığını düşünüyorum. Tüm açıklamalar enagrup.org sayfasında ve bir makale olarak Dergipark’ta (devletin makale havuzu) mevcut. Bu makaleyi web sayfasından 2 bin 500’e yakın kişi indirmiş ve incelemiş. Bu bir rekordur temelinde.
Sistemimiz günlük 200 binden çok data ile TÜİK sepetinin birebirini, birebir yüklü olarak, matematik ve istatistik biliminin beraberliğiyle enflasyonu hesaplamak üzerine heyeti bir sistemdir.
ENAG, TÜİK’e alternatif bilgi mi hazırlıyor? Ne açıdan TÜİK’ten farklı?
ENAG rastgele bir kurum ya da kuruluşun alternatifi değildir lakin tamamlayıcı vazifesi vardır. Ortada bir boşluk yahut sistemik kusur varsa onu akademik çalışmalarla ortaya çıkarma bakılırsavi vardır. ENAG’ın başta bilgi sıhhati sorunu olmak üzere birfazlaca mevzuyu gündeme taşıdığı ve taraflı bilgi monopolünü bir modül da olsa kırdığını düşünüyorum.
ENAG’ın bu tezler, baskılar ve davalar karşısındaki tutumu ne olacak?
ENAG açılan ve bundan daha sonra açılma mümkünlüğü fazla olan soruşturma yahut davalara karşı yaklaşımı fazlaca açıktır ve kararlıyız. Bilgilerimizi ekonomik tahlillerle birlikte halkla buluşturacağız.
Türkiye iktisadı nereye gidiyor? İktisat nasıl yönetiliyor?
Türkiye iktisadını yönetmek için bir ekonomik siyaset uygulanmıyor. Günlük nakdî kaynak bulunması üzerine kurulmuş bir basiretsiz tüccar mantığı mevcut. Bu mantık aslında bir çaresizliğin, bir ekonomik yıkımın bir kararıdur. Buna karşın halkın refahının artırılması gayesiyle önerilen biroldukça yaklaşıma da göz kapatmak tahminen de en tehlikeli davranışı karşımıza getirmektedir. Ekonomik siyasette şahsi tasarruflar, yapısal uygulamalarda sıradan boşluklar olduğunda yararlı olabilir. Fakat son 10-12 yıldan bu yana tüm ekonomik kararlarda şahsi karar süreci uygulamaya konulmakta. Bunun en sıradan örneği kırmızı ete gelen son devir fahiş artırımlardan daha sonra et ithalinin bile TV ekranlarında canlı yayına bahis olması ve sonucun orada verilmesidir. İşte bu ve gibisi kurumsal olmayan ekonomik kararlar ülkenin geldiği durumun aynadaki yansımasıdır.
Türkiye, krizden çıkmak için ne yapmalı?
Krizden çıkışın başlangıç noktası yapısal ıslahatların uygulanmasıdır. bir evvel de ekonomiyi yöneten aklın ve metodolojinin esaslı bir değişime uğramasıdır. Öncelik hukukun kurallarının yeniden işler hale getirilmesidir. Onun şemsiye niteliğindeki yapısının altına mali sağlıktan, iş yapabilme özgürlüğüne, dış ticaretin önündeki pürüzleri kaldırmaktan, devlet ortaklı tarım işletmelerinin hayata geçirilmesine kadar biroldukca olgu var. Bu olgular ve uygulamaların kararlı ve şeffaf halde halkla birlikte ve halka açık biçimde yönetilmesi de temeldir. Gördüğümüz fotoğraf beklenenden çok daha farklı bir görünüme gitmekte. Rasyonel mikro ve makroekonomik yaklaşımları uygulamayan ekonomilerde çöküşün ne demek olduğunu görmek için fazla uzağa gitmeye gerek yok.
TÜİK enflasyonu ile ENAG enflasyonu içinde önemli fark var. Türkiye’de enflasyon ilerleyen günlerde nasıl seyredecek?
Bir ülkede bilgiler halka ve firmalara istikamet verirler. TÜİK’in bilgilerinin de bu kapsamda kıymetlendirilmesi faydalı olur. ENAG olarak günlük, birçok vakitte saatlik fiyat bilgiyle enflasyon hesaplıyoruz. Artık bu dataların yalnızca hane halkının enflasyonu öğrenmesinin yanında firmaların, bilhassa de ihracat ve ithalat yapan firmaların günlük fiyat dataları stratejilerini belirleme imkanı doğuyor. ENAG’ın epeyce yakında AB ülkeleri yanında ABD ve Latin Amerika ülkelerinin de günlük fiyat datalarını elde etmesiyle Türkiye’deki firmaların bu bilgi setine ulaşmasını sağlayacağız. Bu fiyat ayrıntıları ihracat ve ithalat yapan firmaların sipariş alırken ve verirken fiyat etiketi oluşturmada faydalı olacak. Türkiye’de bu inatla gidildiği, sloganlarla iktisat yönetildiği taktirde hayat pahalılığının boyutlarının daha nereye varacağını belirtmeye gerek bile yok. Ortada ne bir maliye ne de para siyasetinin olmadığı gerçeğiyle iktisadın dümensiz bir biçimde yol aldığı açıktır.
İktisattaki temel problemler neler?
Türkiye ekonomisindeki en temel sorun Merkez Bankası’nın rezerv eksikliği ile ortaya çıkan döviz şokları ve onun yarattığı maliyet temelli enflasyondur. birebir vakitte ortaya çıkan fakirlik, işsizlik, gelirsizlik ve geleceğin kaybolmasıdır. Geleceğini nazaranmeyen firmalar ve ulusal gelirin yüzde 65’ini harcamalarıyla şekillendiren tüketiciler iktisatta tüm makro istikrarları altüst eder. Yatırımlar bugünün geleceğe taşınan pahası olduğundan, bunu oluşturacak çerçeveyi sağlamak hükümetlerin işidir. Şu anda gelecekten umutlu olan ortalama bir firma ve tüketici yok. Uzun bir süre de olmayacak. Zira zayıf olan sermaye birikimimizi şimdiden erittik ve geri kalanını da hayatta kalmak için kullanıyoruz. Bunların tümünün restore edilmesi vakit alacak.
Yıl sonu büyüme, işsizlik, kur ve cari açık öngörüleriniz neler?
bu vakitte de cari açık büyüyecek ve ulusal gelir ortasındaki oranı yükselecek. Büyüme cılız yapıda olacak. Baskılanan döviz kuru eninde sonunda üste süratlice tırmanacak. Gerçek gelirler düşecek. Kurun seçim gayeli baskılandığı gerçeği eninde sonunda bir devalüasyon olgusunu çıkaracaktır.
Kaynak: Cumhuriyet
TÜİK, evvel ENAG’ın data yayımlanmaması için ihtiyati önlem talebinde bulundu, artık de yasa taslağı hazırlığına göre, TÜİK’in onaylamadığı bir metodoloji ile oluşturulan istatistiklere üç yıla kadar mahpus cezası verilebilecek. ENAG ne yapıyor ve niye rahatsız ediyor?
ENAG epey açık bir biçimde nazaranvini yapıyor. Türkiye’nin tüm bilgilerinin paydası olan, halkın gerçek gelirini ortaya çıkaran, fakirliğin ne demek olduğunun karşılığını veren, memleketler arası karşılaştırmaları yapabilme imkanını sağlıyor. Sokağa yansıyan gerçeği görme fırsatı veren fiyat bilgilerini topluyoruz ve kamuoyuyla paylaşıyoruz. Bu süreç siyasi gelecek tasası bulunan birfazlaca kimse ve kümesi rahatsız ediyor.
ENAG kümesini açıklar mısınız? Metotodolojisi nedir ve niye eleştiriliyor?
7 ile 10 içinde bir araştırma kümemiz var. Metodolojiyi eleştirenlerin enflasyonu hesaplamak ya da varsayım etmek için nasıl bir yol izlendiğini bilmediklerini, biliyorlarsa da niyetlerinin güzel olmadığını düşünüyorum. Tüm açıklamalar enagrup.org sayfasında ve bir makale olarak Dergipark’ta (devletin makale havuzu) mevcut. Bu makaleyi web sayfasından 2 bin 500’e yakın kişi indirmiş ve incelemiş. Bu bir rekordur temelinde.
Sistemimiz günlük 200 binden çok data ile TÜİK sepetinin birebirini, birebir yüklü olarak, matematik ve istatistik biliminin beraberliğiyle enflasyonu hesaplamak üzerine heyeti bir sistemdir.
ENAG, TÜİK’e alternatif bilgi mi hazırlıyor? Ne açıdan TÜİK’ten farklı?
ENAG rastgele bir kurum ya da kuruluşun alternatifi değildir lakin tamamlayıcı vazifesi vardır. Ortada bir boşluk yahut sistemik kusur varsa onu akademik çalışmalarla ortaya çıkarma bakılırsavi vardır. ENAG’ın başta bilgi sıhhati sorunu olmak üzere birfazlaca mevzuyu gündeme taşıdığı ve taraflı bilgi monopolünü bir modül da olsa kırdığını düşünüyorum.
ENAG’ın bu tezler, baskılar ve davalar karşısındaki tutumu ne olacak?
ENAG açılan ve bundan daha sonra açılma mümkünlüğü fazla olan soruşturma yahut davalara karşı yaklaşımı fazlaca açıktır ve kararlıyız. Bilgilerimizi ekonomik tahlillerle birlikte halkla buluşturacağız.
Türkiye iktisadı nereye gidiyor? İktisat nasıl yönetiliyor?
Türkiye iktisadını yönetmek için bir ekonomik siyaset uygulanmıyor. Günlük nakdî kaynak bulunması üzerine kurulmuş bir basiretsiz tüccar mantığı mevcut. Bu mantık aslında bir çaresizliğin, bir ekonomik yıkımın bir kararıdur. Buna karşın halkın refahının artırılması gayesiyle önerilen biroldukça yaklaşıma da göz kapatmak tahminen de en tehlikeli davranışı karşımıza getirmektedir. Ekonomik siyasette şahsi tasarruflar, yapısal uygulamalarda sıradan boşluklar olduğunda yararlı olabilir. Fakat son 10-12 yıldan bu yana tüm ekonomik kararlarda şahsi karar süreci uygulamaya konulmakta. Bunun en sıradan örneği kırmızı ete gelen son devir fahiş artırımlardan daha sonra et ithalinin bile TV ekranlarında canlı yayına bahis olması ve sonucun orada verilmesidir. İşte bu ve gibisi kurumsal olmayan ekonomik kararlar ülkenin geldiği durumun aynadaki yansımasıdır.
Türkiye, krizden çıkmak için ne yapmalı?
Krizden çıkışın başlangıç noktası yapısal ıslahatların uygulanmasıdır. bir evvel de ekonomiyi yöneten aklın ve metodolojinin esaslı bir değişime uğramasıdır. Öncelik hukukun kurallarının yeniden işler hale getirilmesidir. Onun şemsiye niteliğindeki yapısının altına mali sağlıktan, iş yapabilme özgürlüğüne, dış ticaretin önündeki pürüzleri kaldırmaktan, devlet ortaklı tarım işletmelerinin hayata geçirilmesine kadar biroldukca olgu var. Bu olgular ve uygulamaların kararlı ve şeffaf halde halkla birlikte ve halka açık biçimde yönetilmesi de temeldir. Gördüğümüz fotoğraf beklenenden çok daha farklı bir görünüme gitmekte. Rasyonel mikro ve makroekonomik yaklaşımları uygulamayan ekonomilerde çöküşün ne demek olduğunu görmek için fazla uzağa gitmeye gerek yok.
TÜİK enflasyonu ile ENAG enflasyonu içinde önemli fark var. Türkiye’de enflasyon ilerleyen günlerde nasıl seyredecek?
Bir ülkede bilgiler halka ve firmalara istikamet verirler. TÜİK’in bilgilerinin de bu kapsamda kıymetlendirilmesi faydalı olur. ENAG olarak günlük, birçok vakitte saatlik fiyat bilgiyle enflasyon hesaplıyoruz. Artık bu dataların yalnızca hane halkının enflasyonu öğrenmesinin yanında firmaların, bilhassa de ihracat ve ithalat yapan firmaların günlük fiyat dataları stratejilerini belirleme imkanı doğuyor. ENAG’ın epeyce yakında AB ülkeleri yanında ABD ve Latin Amerika ülkelerinin de günlük fiyat datalarını elde etmesiyle Türkiye’deki firmaların bu bilgi setine ulaşmasını sağlayacağız. Bu fiyat ayrıntıları ihracat ve ithalat yapan firmaların sipariş alırken ve verirken fiyat etiketi oluşturmada faydalı olacak. Türkiye’de bu inatla gidildiği, sloganlarla iktisat yönetildiği taktirde hayat pahalılığının boyutlarının daha nereye varacağını belirtmeye gerek bile yok. Ortada ne bir maliye ne de para siyasetinin olmadığı gerçeğiyle iktisadın dümensiz bir biçimde yol aldığı açıktır.
İktisattaki temel problemler neler?
Türkiye ekonomisindeki en temel sorun Merkez Bankası’nın rezerv eksikliği ile ortaya çıkan döviz şokları ve onun yarattığı maliyet temelli enflasyondur. birebir vakitte ortaya çıkan fakirlik, işsizlik, gelirsizlik ve geleceğin kaybolmasıdır. Geleceğini nazaranmeyen firmalar ve ulusal gelirin yüzde 65’ini harcamalarıyla şekillendiren tüketiciler iktisatta tüm makro istikrarları altüst eder. Yatırımlar bugünün geleceğe taşınan pahası olduğundan, bunu oluşturacak çerçeveyi sağlamak hükümetlerin işidir. Şu anda gelecekten umutlu olan ortalama bir firma ve tüketici yok. Uzun bir süre de olmayacak. Zira zayıf olan sermaye birikimimizi şimdiden erittik ve geri kalanını da hayatta kalmak için kullanıyoruz. Bunların tümünün restore edilmesi vakit alacak.
Yıl sonu büyüme, işsizlik, kur ve cari açık öngörüleriniz neler?
bu vakitte de cari açık büyüyecek ve ulusal gelir ortasındaki oranı yükselecek. Büyüme cılız yapıda olacak. Baskılanan döviz kuru eninde sonunda üste süratlice tırmanacak. Gerçek gelirler düşecek. Kurun seçim gayeli baskılandığı gerçeği eninde sonunda bir devalüasyon olgusunu çıkaracaktır.