Dolardaki yükseliş sürecek mi?

RAM

New member
Türkiye’de döviz kurları bir daha yükselişe geçerken, Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) hesaplarının bu durumdan nasıl etkileneceği merak konusu oldu. DW Türkçe’ye konuşan ekonomistlere nazaran, döviz kurlarındaki artış eğilimi sürdükçe, KKM hesaplarının kur farkı ve yüksek enflasyondan korunması mümkün olmayacak.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) arka arda gelen faiz indirimleri kararında, Aralık ayı sonunda 18 TL’yi geçerek tüm vakit içinderın rekorunu kıran dolar kuru, alınan bir dizi tedbir kararında son aylarda 14 TL düzeylerine demir atmıştı. Lakin Amerikan Merkez Bankası’nın (Fed) siyaset faizini beklentiler istikametinde 50 baz puan artırması, global ölçekte doların öteki para üniteleri karşısında son 20 yılın en kuvvetli düzeyine çıkmasına niye oldu. Dolar/TL 15 lirayı aşarak 2022 yılı içerisinde gördüğü en yüksek düzeye ulaştı. Dolar kuru 10 Mayıs Salı günü içerisinde 15,25 düzeylerine kadar çıkarken, Euro kuru ise 16,10 TL düzeylerinden süreç gördü.

Fed’in faiz artırımı tetikledi

ABD Merkez Bankası (Fed) 4 Mayıs’ta gerçekleştirilen toplantı daha sonrasında, siyaset faizini beklendiği biçimde 50 baz puan artırdı. bu biçimdelikle Fed 2000 yılından bu yana en yüksek ölçülü faiz artışını gerçekleştirmiş oldu. sonucun akabinde konuşan Fed Lideri Jerome Powell, önümüzdeki aylarda 50 baz puanlık faiz artışlarının devam edeceği bildirisini vermişti.

Dolar/TL, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi daha sonrasında 15 TL düzeyine yaklaşmış, lakin Merkez Bankası tarafınca yapılan döviz satışları ile 15 TL barajını aşması engellenmişti. TCMB’nin bugüne kadar dolar kurunu 15 TL’nin altında tutabilmek için haftalık 3-4 milyar dolarlık satış yaptığı iddia ediliyor.

Pekala döviz kurlarındaki bu yükseliş sürecek mi?


Dolar niye yükseliyor?

To view this görüntü please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 görüntü


Bolgün: Dolardaki yükseliş sürecek

Döviz kurlarındaki yükselişi DW Türkçe’ye kıymetlendiren ekonomist Doç. Dr. Cihan Bolgün, Fed’in önümüzdeki aylarda da faiz artışlarına devam edeceğini hatırlatıyor. Bu süreçte dolar kurunun artmaya devam edeceğini vurgulayan Bolgün, “Fed’in önümüzdeki iki toplantısında 50’şer baz puandan yüzde 1 kadar önümüzdeki 3 ayda bir artış olacak. Bu demek oluyor ki, doların kısa vadede kuvvetlenmemesi için hiç bir sebep yok. O yüzden önümüzdeki 1 ila 3 aylık periyod sıkıntılı” diyor.

Doç. Dr. Cihan BolgünFotoğraf: Privat

Dolar kurunda 15 TL hududunun kıymetli bir eşik olduğunu kaydeden İntegral Yatırım Araştırma Müdürü Seda Yalçınkaya Özer ise, DW Türkçe’ye yaptığı açıklamada, “2022’de kuvvetli dolar teması, her şartta bütün finansal piyasalarda hissedilecek. Türkiye’de ise 15 TL düzeyi değerli bir direnç noktasıydı. Bu düzeyin üzerinde kalmaya devam ettiği sürece, ölçülü istikametteki üst hareketin de sürmesini bekliyoruz” diye konuşuyor.

Özer: Yıl sonu kur varsayımı yapmıyoruz

Piyasa oyuncularına nazaran, Türkiye’de dolar kurundaki artış sürecek olsa da, iktisattaki belirsizlikler sebebi ile dolar kuru kestirimi yapılamıyor.

İktisattaki mevcut gelişmelere bakıldığında yıl sonu için öngörülebilir bir kur kestirimi yapmanın epey sıkıntı olduğunu tabir eden Seda Yalçınkaya Özer, “Yıl sonu kur beklentisi iddiası yapmıyoruz açıkçası. Zira bunun bu ortamda, hem yurtiçi ortamında hem yurtdışı ortamında yanlışsız bir şey olduğunu ve güzel bir öngörü sunabilecek ortamın olduğunu düşünmüyoruz. O niçinle bizim yıl sonu varsayımımız yok” biçiminde konuşuyor.

İntegral Yatırım Araştırma Müdürü Seda Yalçınkaya ÖzerFotoğraf: privat

Köksal: TL mevduata olan itimat azaldı

DW Türkçe’ye konuşan Finansal Okur Müelliflik ve Erişim Derneği (FODER) Lideri Atilla Köksal da, Türkiye’de küçük yatırımcıların son 20-30 yıldaki alışkanlıklarından yavaş yavaş vazgeçtiğine işaret ediyor.

Bugüne kadar finansal sistem ortasındaki varlıkların üçte birinin TL mevduatta, üçte birinin başta dolar olmak üzere döviz hesaplarında, üçte birinin de borsa üzere öteki enstrümanlarda değerlendirildiğini anlatan Köksal, şunları söylüyor: “Genelde TL mevduatlar daima enflasyonla başa baş düzeylerde getiri sağlamıştı Türkiye’de. Vatandaş, TL mevduatın istikrarına güveniyordu. Ancak geçen yıldan itibaren enflasyon yükselirken, faizleri düşürmeye başladık. Mevduatın gerçek getirisi eksi 40’lar üzere bir düzeye geldi. Şu an parayı TL mevduatta tutmak, en büyük yanılgı üzere görünüyor. Bu ne yazık ki düzgün bir gelişme değil.”

Finansal Okur Müelliflik ve Erişim Derneği (FODER) Lideri Atilla KöksalFotoğraf: privat

“Türk iktisadına bakış düzelmiyor”

Doların güçlenmesi ile bir arada Türk Lirası’nda yaşanan kıymet kaybı, yüksek enflasyon ve cari açık üzere niçinlerle Türkiye’nin global piyasalardaki kredi risk primi (CDS) 700 baz puanın üstündeki rekora bir daha yaklaşmış durumda.

Memleketler arası piyasalarda Türkiye’ye ait imgenin bozulmaya devam ettiğini belirten Doç. Dr. Cihan Bolgün’e nazaran, bilhassa CDS’lerde düzelme sağlanmadan Türk iktisadına dair olumsuz algı değişmeyecek.

Bolgün, “Dolar bedel kazanıyor, dolar endeksi paha kazanıyor. Petrol de nispeten paha kazanmaya devam ediyor. ötürüsıyla Türkiye’nin ithalat maliyeti yükü artmaya devam ediyor ve ülke risk primi artıyor. En kıymetli sorun aslında bir açıdan bu” diyor.

KKM sisteminin bütçeye yükü

Döviz kurlarındaki hareketlenme ile birlikte, KKM sisteminde birikecek mali yük de bir başka tartışma konusu. Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Lideri Alpaslan Çakar, geçtiğimi günlerde katıldığı bir TV programında nisan sonu itibariyle Muhafazalı Mevduatta (KKM) 782 milyar TL’ye ulaşıldığını açıklamıştı. Çakar, KKM ile Merkez Bankası rezervlerinin 9 milyar dolar arttığına da işaret etmişti.

Lakin döviz kurlarındaki artış, KKM’nin Hazine üstündeki yükü ağırlaştıracak. Varsayımlara göre, KKM sistemi bütçeye yaklaşık 40 milyar dolarlık ek yük getirebilir.

“KKM, yükselen kura karşı koruyamaz”

Doç. Dr. Cihan Bolgün, “Bu yükün bütçe üzerine getireceği maliyet esasen bu yılın sonuna kadarki en büyük handikap olacak. Oradaki senaryolar hayli geniş. Doğal bu kurun nereye kadar seyredeceği o manada önemli” değerlendirmesinde bulunuyor.

Bolgün’e göre, dövizdeki artış ve yüksek enflasyonla bir arada, KKM sistemine geçen vatandaşlar da yakın periyotta birikimlerini koruyamayacak. Bolgün, şu görüşleri lisana getiriyor:

“Bugün (dolarda) 15,30’ları görsek ya da yarın görsek, aslına bakarsanız nisan ayında yapmış olduğumuz 3 aylık kur muhafazalı mevduatı başa baş dolar/TL düzeyini epeyce kısa bir süre içerisinde yakalamış olacak. Yani bunu şunun için söylüyorum: Artık o taraftaki faizin sizi kura karşı muhafazası üzere bir durum kelam konusu değil.”