RAM
New member
Şimuni Diril’i “canavarca hisle ve eziyet çektirerek öldürme, tasarlayarak öldürme” suçlamasıyla açılan davanın birinci duruşması bugün Şırnak 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Şırnak Barosu ve ailenin avukatlarının hazır bulunduğu davada tutuksuz yargılanan üç kuşkulu olan Apro D., Behçet Ö. ve İsmail Y. de hazır bulundu. DW Türkçe’ye konuşan Şırnak Barosu Lideri Rojhat Dilsiz, belgede geçen kanıtları talep ettiklerini ve davanın bir daha sonraki duruşmasının 16 Haziran’da görüleceğini belirtti.
Şırnak’ın Beytüşşebap ilçesine bağlı, eski ismiyle Mehri şimdiki ismiyle Kovankaya Köyü’nde yaşayan Şimuni ve Hürmüz Diril 8 Ocak 2020’de kaybolmuş, kaybolmalarından 70 gün daha sonra Şimuni Diril’in cansız vücudu konutundan bin 500 metre aradaki Hezil Çayı kenarında oğlu tarafınca bulunmuştu. Hürmüz Diril’in akıbeti ise bugüne kadar aydınlığa kavuşmadı.
Fotoğraf: Privat
1989’da köyünden çıkan, 1990’ların başında da bölgedeki köy boşaltmaları niçiniyle İstanbul’a göç eden Şimuni ve Hürmüz Diril, yaşadıkları köyün en eskilerinden. Keldani olan çiftten Hürmüz Diril yıllarce muhtar vekilliği de yaptığı için bölgeyi en güzel tanıyanlardan biri olarak biliniyor.
Diril ailesi, 2010’dan itibarilk evvel yazları köyüne gitmeye ve çadırda kalarak vakit geçirmeye, 2013’ten itibaren de yerle bir olan konutlarının yerine yenisini yapmaya başlamış. Konut bitince hayvan da alarak köye yerleşen Şimuni ve Hürmüz Diril çiftinin oğullarından Remzi Diril, anne ve babasının topraklarını, köyünü epeyce sevdiğini ve tatillerde bile gittiğinde ağaçlar diktiğini hatırlıyor. “Babam ceviz ağaçlarını epey seviyordu, annem de üzüm bağları ve şeftali ağaçlarına düşkündü” diye anlatıyor.
11 çocuğu ve 26 da torunu olan çift, Keldani cetlerinin da yaşadığı topraklarda, kendi kurdukları güneş sistemi de yardımıyla yaz kış kalmaya başlamış. Çocukları en son 7 Ocak 2020’de onlarla konuşmuş, daha sonrasındası ise tam bir muamma. “Bir iki gün ulaşamayınca 11-12 Ocak’ta köye gittik” diye anlatıyor Remzi Diril. Gittiklerinde meskenlerinin kapısı kapalıymış ve anne ve babasından tek iz bulamamışlar.
Akrabaları ve de komşuları da olan ve ortalarında evvelce kalma bir husumette de bulunan, Şimuni Diril’i öldürmekle suçlananlardan Apro D., Diril çiftinin evlatları köye birinci gittiğinde onlara anne ve babalarını PKK’nın kaçırdığını söylemiş. Bölgede o tarihte süren askeri operasyona ve kara karşın PKK’lıların nasıl ve niye kaçırmış olabileceğine mana veremese de aile arama çalışmalarına başlamış. Karda köye yanlışsız geliş izleri bulan Diril ailesi, gidiş istikametinde ayak ve hayvan izi nazaranmemiş. Remzi Diril, “Etraftaki mağaralara da baktık. Annemin elbiselerini bulduk. Bir de sürüklenerek gdolayıldüğünü iddia ettiğimiz eski battaniyeyi” diye hatırlıyor.
Remzi Diril: Babam ceviz ağaçlarını epey seviyordu, annem de üzüm bağları ve şeftali ağaçlarına düşkündü. Fotoğraf: Privat
Bütün taleplerine karşın olay yeri incelemesi haricinde arama çalışmaları yapılmamış. “1-8 Ocak ortası o bölgede askeri operasyon vardı, AFAD grupları de bekliyordu, dalgıçlar da, lakin bir sene evvel kolu kırılan annem için bölgeye helikopter gönderilirken, günlerce onlardan haber alamadığımız devirde hava koşulları mazeret gösterilerek arama çalışmaları yapılmadı” diyor Remzi Diril.
Çiftin kaybolmasından tam 70 gün daha sonra, karın yavaş yavaş eridiği güneşli bir Mart günü ağabeyinin, babasından yadigar kalan keçileri ahırdan çıkardığını ve uzaktaki bir iki mağaraya da bakmak, anne ve babasının izini bulmak umuduyla yola çıktığını aktarıyor. “Keçiler ağabeyimin sürdüğü yere değil, Hezil Çayı kenarına yönelince ağabeyim de peşlerinden gitmiş. Köpek suyun kenarındaki bir taşın gerisinde havlamaya başlayınca ağabeyim de gitmiş bakmış. Yaklaştığında bunun çıplak ve cansız bir vücut olduğunu, dikkatli bakınca da annemiz olduğu görmüş” diye yaşadıklarını hatırlıyor.
Otopsi azap edilerek öldürüldüğünü ortaya koyuyor
Şimuni Diril’in iddianamede de yer verilen otopsi raporu 65 yaşındaki 11 çocuk annesinin ağır azap kararı öldürüldüğünü ortaya koyuyor. Raporda, Şimuni Diril’in başından ayağına kadar fazlaca sayıda kırıklar, travmalar olduğunu, iç organlarının ağır hasar gördüğü, kimi uzuvlarının noksan olduğu belirtiliyor ve “maktulün ölene kadar ve ölmeye sebep verecek kadar darp edilerek öldürüldüğü” belirtiliyor.
Keldani rahibi de olan oğlu Remzi Diril, “Ölüm, olağan bir vefat baş tacıdır, herkes kabul eder fakat bu biçimde zalim bir hisle, zalim hislerle işlenmiş bir ölüm… Bunu o yaşta bir bayana lakin korkak, aşağılık, kendini bilmez bir insan yapmış olmalı” diye yansısını lisana getiriyor.
Şimuni Diril’in otopsi raporu ağır azapla öldürüldüğünü ortaya koyuyor.Fotoğraf: Privat
Şimuni Diril’i öldürmekle suçlanan üç kişi hakkında savcılığın hazırladığı rapordaki savlar da o tarafta. Savcı, Apro D., Behçet Ö. ve İsmail Y. isimli üç zanlıya “canavarca hisle yahut eziyet çektirerek öldürme ve tasarlayarak öldürme” suçlamalarını yöneltiyor. Zanlılardan Apro D. üç kere tutuklanmış, üç kere de hür bırakılmış, bu da olaya dair bir epeyce spekülasyona niye olmuştu. Apro D.’nin arkadaşları da olan başka iki sanık ise hiç gözaltına alınmamış, bu da tartışmaları daha da alevlendirmişti. Ailenin avukatlarından Nimet Kuzu, bu kadar ağır kuşku altında olan, farklı ve çelişkili tabir verdikleri savcılık tarafınca bile onaylanan şüphelilerin hür dolaşmasının olağan olmadığını söylüyor. “Defalarca yanlış, farklı ve çelişkili tabir veren Apro D.’nin özgür bırakılmış ve kayıp hadisesinin da tek şahidi olarak palavra bilgi vermesi bile aslında onun tutuklu yargılanmasına yetiyordu” diye ekliyor ve bugün nihayet bir daha tutuklanmasının gerçek olduğunu söylüyor.
PKK, aileler ortası hasımlık, toprak ve hazine spekülasyonları
Şimuni Diril’i öldürmekle yargılanan Apro D., bununla birlikte akrabaları ve komşuları. Çift kaybolduğunda ailesine haber vermemekle kalmayıp, köye gelen ailesine ve akrabalarına da “PKK tarafınca kaçırıldılar” diye palavra söylüyor. Savcının evraka giren raporunda, “O an korktum, o denli dedim” diye söylemiş olduklerinin palavra olduğunu itiraf ettiği de belirtiliyor. Fakat savcının gözünde kuşku uyandıran tek davranışı o da değil. Apro D.’nin telefonlarında yapılan incelemelerde de yazdığı bildirilerin mümkün bir soruşturmayı etkileme niyetiyle yapılmış, gerçeği yansıtmayan yazışmalar olduğu notu düşülüyor. İddianamede, savcı Apro D.’nin, Diril çiftinin oğlunu kastederek, “Remzi (Diril) Apoculara (BTO-Bölücü Terör Örgütü) yaptırmış, para yedirmiş, babasını öldürtmüş” halinde telefon görüşmeleri yaptığı fakat soruşturma sırasında buna dair hiç bir beyanda bulunmadığı üzere, bu konuşmayı da cep telefonunun dinlendiğinden yola çıkıp soruşturmayı etkilemek maksadıyla “suçlu pişkinliğiyle” yaptığı rapor ediliyor. İddianamede ayrıyeten, Apro D. ve öbür zanlılar olan Behçet Ö. ile İsmail Y. içindeki telefon kayıtlarından kimilerinde da “suç iştiraki gösterir biçimde konuşmaların tespit edildiğine” dikkat çekiliyor. HTS kayıtlarından da zanlıların olayın meydana geldiği periyotta fazlacaça görüştüklerinin anlaşıldığı belirtiliyor.
Yalnızca azap değil, sırtından ateş de edilmiş
İddianameyi hazırlayan savcı, “Şimuni Diril’in sırtına bir el ateş ettikleri, kafatası ve iskeletinde kırıklar oluşacak, iç organlarında harabiyete niye olacak biçimde eziyet çektirilerek ölene kadar darp ettikleri, ondan sonrasında da cesedini köyünden geçen dereye attıklarına” kanaat getiriyor. Şüphelilerin hareketlerinin ani bir kızgınlıkla işlenmediği, gerekli alet ve teçhizat temin edildikten daha sonra, kayıp şahsın (Hürmüz Diril) bulduğu söylenen defineye ulaşabilmek emeliyle düşmanca hislerle tasarlanarak işlendiğinin anlaşıldığı da vurgulanıyor.
İddianamede, Diril çiftinin hazine bulduğu teziyle kaçırıldığı ve Şimuni Diril’in öldürüldüğü ve Hürmüz Diril’den hâlâ haber alınamadığı belirtilirken, sahiden bir hazine bulunup bulunmadığına dair bilgiyse yer almıyor. Çiftin oğlu Remzi Diril, “Eğer sahiden bu biçimde bir palavraya inanıp bunu yaptılarsa Allah affetmesin” diye konuşuyor. Ve “Bir toprağın en büyük hazinesi işlenmesi ve ondan faydalanılmasıdır” diye devam edip, “Bizim topraklarımızın en büyük hazinesi de lezzetli balıdır” diye aktarıyor.
İki yıldır bütün kardeşleriyle birlikte derin bir ıstırap ortasında yaşadıklarını da hatırlatan Remzi Diril, “Acımıza karşın sabır ve umutla ömrümüze devam ediyor ve adalet talep ediyoruz. Evvelce biri öldüğünde fazlaca canım yanardı, artık bir olay olduğunda bakıyorum ki benim acımın üstünde bir acı yok” diye konuşuyor ve “Adalet bekliyoruz” diye de yinelıyor. “Adında da adalet geçen bir iktidardan, devletimizden bizi sahiplenmesini istiyoruz ki sahiplenme de adaletle olur. Biz bu toprakların öz evlatlarıyız, üvey çocukları değiliz” diye devam ediyor.
Keldaniler kimdir?
“Türkiyeli Asuri Keldaniler ve 20’nci Yüzyılın Son Çeyreğinde Fransa’ya Göçü” isimli doktora çalışmasıyla tanınan araştırmacı teolog Buğra Poyraz’a bakılırsa, Şimuni ve Hürmüz Diril’in başına gelenler, bilhassa topraklarını 80’li ve 90’li senelerda terk ederek Avrupa’ya yerleşen on binlerce Keldani içinde var olan tarihî endişelerini bir daha depreştirdi. Doktora çalışması için Fransa’ya yerleşen Keldanilerin sığınmacı müracaat beyanlarını da inceleyen Poyraz, orada bir hayli Keldaninin sebepsiz yere öldürüldüklerini anlattıklarını ve devletin de bunları engellemeyerek yahut kayıtsız kalarak bunu bir siyaset haline getirdiği izlenimini taşıdıklarını gördüğünü aktarıyor. Poyraz’a göre bugün Türkiye’nin kendi Keldanilerinin sayısı 250 ila en çok 800.
Memleketler arası araştırmacıların çoğunluğu Keldanilerin 1915’te yüzde 80-85’inin katledildiğini savunuyor ve bunu sayıyla da 250 bin olarak veriyor. 80’li ve 90’lı senelerda Keldanilerin yerleşim üniteleri olan Hakkari, Siirt, Mardin ve Şırnak başta olmak üzere bir epeyce bölgedeki şiddetin, köylerin boşaltılmasının, faili meçhullerin ve koruculaştırmanın da, içine kapanık yaşayarak yüzsenelerdır varlığını müdafaaya çalışan Keldaniler içinde büyük tedirginlik yarattığı ve göç etmelerine niye olduğu belirtiliyor.
Mezopotamya’nın en eski halklarından olan ve Katolikliği kabul ettikleri 16’nci yüzyıldan itibaren de Keldani ismini alan, 18’nci yüzyılda da kendi kiliselerini kuran Asuri halkına ilişkin bir topluluk olan Keldaniler Doğu Aramicesi denilen lisanı konuşuyor.
Şırnak’ın Beytüşşebap ilçesine bağlı, eski ismiyle Mehri şimdiki ismiyle Kovankaya Köyü’nde yaşayan Şimuni ve Hürmüz Diril 8 Ocak 2020’de kaybolmuş, kaybolmalarından 70 gün daha sonra Şimuni Diril’in cansız vücudu konutundan bin 500 metre aradaki Hezil Çayı kenarında oğlu tarafınca bulunmuştu. Hürmüz Diril’in akıbeti ise bugüne kadar aydınlığa kavuşmadı.
Fotoğraf: Privat
1989’da köyünden çıkan, 1990’ların başında da bölgedeki köy boşaltmaları niçiniyle İstanbul’a göç eden Şimuni ve Hürmüz Diril, yaşadıkları köyün en eskilerinden. Keldani olan çiftten Hürmüz Diril yıllarce muhtar vekilliği de yaptığı için bölgeyi en güzel tanıyanlardan biri olarak biliniyor.
Diril ailesi, 2010’dan itibarilk evvel yazları köyüne gitmeye ve çadırda kalarak vakit geçirmeye, 2013’ten itibaren de yerle bir olan konutlarının yerine yenisini yapmaya başlamış. Konut bitince hayvan da alarak köye yerleşen Şimuni ve Hürmüz Diril çiftinin oğullarından Remzi Diril, anne ve babasının topraklarını, köyünü epeyce sevdiğini ve tatillerde bile gittiğinde ağaçlar diktiğini hatırlıyor. “Babam ceviz ağaçlarını epey seviyordu, annem de üzüm bağları ve şeftali ağaçlarına düşkündü” diye anlatıyor.
11 çocuğu ve 26 da torunu olan çift, Keldani cetlerinin da yaşadığı topraklarda, kendi kurdukları güneş sistemi de yardımıyla yaz kış kalmaya başlamış. Çocukları en son 7 Ocak 2020’de onlarla konuşmuş, daha sonrasındası ise tam bir muamma. “Bir iki gün ulaşamayınca 11-12 Ocak’ta köye gittik” diye anlatıyor Remzi Diril. Gittiklerinde meskenlerinin kapısı kapalıymış ve anne ve babasından tek iz bulamamışlar.
Akrabaları ve de komşuları da olan ve ortalarında evvelce kalma bir husumette de bulunan, Şimuni Diril’i öldürmekle suçlananlardan Apro D., Diril çiftinin evlatları köye birinci gittiğinde onlara anne ve babalarını PKK’nın kaçırdığını söylemiş. Bölgede o tarihte süren askeri operasyona ve kara karşın PKK’lıların nasıl ve niye kaçırmış olabileceğine mana veremese de aile arama çalışmalarına başlamış. Karda köye yanlışsız geliş izleri bulan Diril ailesi, gidiş istikametinde ayak ve hayvan izi nazaranmemiş. Remzi Diril, “Etraftaki mağaralara da baktık. Annemin elbiselerini bulduk. Bir de sürüklenerek gdolayıldüğünü iddia ettiğimiz eski battaniyeyi” diye hatırlıyor.
Remzi Diril: Babam ceviz ağaçlarını epey seviyordu, annem de üzüm bağları ve şeftali ağaçlarına düşkündü. Fotoğraf: Privat
Bütün taleplerine karşın olay yeri incelemesi haricinde arama çalışmaları yapılmamış. “1-8 Ocak ortası o bölgede askeri operasyon vardı, AFAD grupları de bekliyordu, dalgıçlar da, lakin bir sene evvel kolu kırılan annem için bölgeye helikopter gönderilirken, günlerce onlardan haber alamadığımız devirde hava koşulları mazeret gösterilerek arama çalışmaları yapılmadı” diyor Remzi Diril.
Çiftin kaybolmasından tam 70 gün daha sonra, karın yavaş yavaş eridiği güneşli bir Mart günü ağabeyinin, babasından yadigar kalan keçileri ahırdan çıkardığını ve uzaktaki bir iki mağaraya da bakmak, anne ve babasının izini bulmak umuduyla yola çıktığını aktarıyor. “Keçiler ağabeyimin sürdüğü yere değil, Hezil Çayı kenarına yönelince ağabeyim de peşlerinden gitmiş. Köpek suyun kenarındaki bir taşın gerisinde havlamaya başlayınca ağabeyim de gitmiş bakmış. Yaklaştığında bunun çıplak ve cansız bir vücut olduğunu, dikkatli bakınca da annemiz olduğu görmüş” diye yaşadıklarını hatırlıyor.
Otopsi azap edilerek öldürüldüğünü ortaya koyuyor
Şimuni Diril’in iddianamede de yer verilen otopsi raporu 65 yaşındaki 11 çocuk annesinin ağır azap kararı öldürüldüğünü ortaya koyuyor. Raporda, Şimuni Diril’in başından ayağına kadar fazlaca sayıda kırıklar, travmalar olduğunu, iç organlarının ağır hasar gördüğü, kimi uzuvlarının noksan olduğu belirtiliyor ve “maktulün ölene kadar ve ölmeye sebep verecek kadar darp edilerek öldürüldüğü” belirtiliyor.
Keldani rahibi de olan oğlu Remzi Diril, “Ölüm, olağan bir vefat baş tacıdır, herkes kabul eder fakat bu biçimde zalim bir hisle, zalim hislerle işlenmiş bir ölüm… Bunu o yaşta bir bayana lakin korkak, aşağılık, kendini bilmez bir insan yapmış olmalı” diye yansısını lisana getiriyor.
Şimuni Diril’in otopsi raporu ağır azapla öldürüldüğünü ortaya koyuyor.Fotoğraf: Privat
Şimuni Diril’i öldürmekle suçlanan üç kişi hakkında savcılığın hazırladığı rapordaki savlar da o tarafta. Savcı, Apro D., Behçet Ö. ve İsmail Y. isimli üç zanlıya “canavarca hisle yahut eziyet çektirerek öldürme ve tasarlayarak öldürme” suçlamalarını yöneltiyor. Zanlılardan Apro D. üç kere tutuklanmış, üç kere de hür bırakılmış, bu da olaya dair bir epeyce spekülasyona niye olmuştu. Apro D.’nin arkadaşları da olan başka iki sanık ise hiç gözaltına alınmamış, bu da tartışmaları daha da alevlendirmişti. Ailenin avukatlarından Nimet Kuzu, bu kadar ağır kuşku altında olan, farklı ve çelişkili tabir verdikleri savcılık tarafınca bile onaylanan şüphelilerin hür dolaşmasının olağan olmadığını söylüyor. “Defalarca yanlış, farklı ve çelişkili tabir veren Apro D.’nin özgür bırakılmış ve kayıp hadisesinin da tek şahidi olarak palavra bilgi vermesi bile aslında onun tutuklu yargılanmasına yetiyordu” diye ekliyor ve bugün nihayet bir daha tutuklanmasının gerçek olduğunu söylüyor.
PKK, aileler ortası hasımlık, toprak ve hazine spekülasyonları
Şimuni Diril’i öldürmekle yargılanan Apro D., bununla birlikte akrabaları ve komşuları. Çift kaybolduğunda ailesine haber vermemekle kalmayıp, köye gelen ailesine ve akrabalarına da “PKK tarafınca kaçırıldılar” diye palavra söylüyor. Savcının evraka giren raporunda, “O an korktum, o denli dedim” diye söylemiş olduklerinin palavra olduğunu itiraf ettiği de belirtiliyor. Fakat savcının gözünde kuşku uyandıran tek davranışı o da değil. Apro D.’nin telefonlarında yapılan incelemelerde de yazdığı bildirilerin mümkün bir soruşturmayı etkileme niyetiyle yapılmış, gerçeği yansıtmayan yazışmalar olduğu notu düşülüyor. İddianamede, savcı Apro D.’nin, Diril çiftinin oğlunu kastederek, “Remzi (Diril) Apoculara (BTO-Bölücü Terör Örgütü) yaptırmış, para yedirmiş, babasını öldürtmüş” halinde telefon görüşmeleri yaptığı fakat soruşturma sırasında buna dair hiç bir beyanda bulunmadığı üzere, bu konuşmayı da cep telefonunun dinlendiğinden yola çıkıp soruşturmayı etkilemek maksadıyla “suçlu pişkinliğiyle” yaptığı rapor ediliyor. İddianamede ayrıyeten, Apro D. ve öbür zanlılar olan Behçet Ö. ile İsmail Y. içindeki telefon kayıtlarından kimilerinde da “suç iştiraki gösterir biçimde konuşmaların tespit edildiğine” dikkat çekiliyor. HTS kayıtlarından da zanlıların olayın meydana geldiği periyotta fazlacaça görüştüklerinin anlaşıldığı belirtiliyor.
Yalnızca azap değil, sırtından ateş de edilmiş
İddianameyi hazırlayan savcı, “Şimuni Diril’in sırtına bir el ateş ettikleri, kafatası ve iskeletinde kırıklar oluşacak, iç organlarında harabiyete niye olacak biçimde eziyet çektirilerek ölene kadar darp ettikleri, ondan sonrasında da cesedini köyünden geçen dereye attıklarına” kanaat getiriyor. Şüphelilerin hareketlerinin ani bir kızgınlıkla işlenmediği, gerekli alet ve teçhizat temin edildikten daha sonra, kayıp şahsın (Hürmüz Diril) bulduğu söylenen defineye ulaşabilmek emeliyle düşmanca hislerle tasarlanarak işlendiğinin anlaşıldığı da vurgulanıyor.
İddianamede, Diril çiftinin hazine bulduğu teziyle kaçırıldığı ve Şimuni Diril’in öldürüldüğü ve Hürmüz Diril’den hâlâ haber alınamadığı belirtilirken, sahiden bir hazine bulunup bulunmadığına dair bilgiyse yer almıyor. Çiftin oğlu Remzi Diril, “Eğer sahiden bu biçimde bir palavraya inanıp bunu yaptılarsa Allah affetmesin” diye konuşuyor. Ve “Bir toprağın en büyük hazinesi işlenmesi ve ondan faydalanılmasıdır” diye devam edip, “Bizim topraklarımızın en büyük hazinesi de lezzetli balıdır” diye aktarıyor.
İki yıldır bütün kardeşleriyle birlikte derin bir ıstırap ortasında yaşadıklarını da hatırlatan Remzi Diril, “Acımıza karşın sabır ve umutla ömrümüze devam ediyor ve adalet talep ediyoruz. Evvelce biri öldüğünde fazlaca canım yanardı, artık bir olay olduğunda bakıyorum ki benim acımın üstünde bir acı yok” diye konuşuyor ve “Adalet bekliyoruz” diye de yinelıyor. “Adında da adalet geçen bir iktidardan, devletimizden bizi sahiplenmesini istiyoruz ki sahiplenme de adaletle olur. Biz bu toprakların öz evlatlarıyız, üvey çocukları değiliz” diye devam ediyor.
Keldaniler kimdir?
“Türkiyeli Asuri Keldaniler ve 20’nci Yüzyılın Son Çeyreğinde Fransa’ya Göçü” isimli doktora çalışmasıyla tanınan araştırmacı teolog Buğra Poyraz’a bakılırsa, Şimuni ve Hürmüz Diril’in başına gelenler, bilhassa topraklarını 80’li ve 90’li senelerda terk ederek Avrupa’ya yerleşen on binlerce Keldani içinde var olan tarihî endişelerini bir daha depreştirdi. Doktora çalışması için Fransa’ya yerleşen Keldanilerin sığınmacı müracaat beyanlarını da inceleyen Poyraz, orada bir hayli Keldaninin sebepsiz yere öldürüldüklerini anlattıklarını ve devletin de bunları engellemeyerek yahut kayıtsız kalarak bunu bir siyaset haline getirdiği izlenimini taşıdıklarını gördüğünü aktarıyor. Poyraz’a göre bugün Türkiye’nin kendi Keldanilerinin sayısı 250 ila en çok 800.
Memleketler arası araştırmacıların çoğunluğu Keldanilerin 1915’te yüzde 80-85’inin katledildiğini savunuyor ve bunu sayıyla da 250 bin olarak veriyor. 80’li ve 90’lı senelerda Keldanilerin yerleşim üniteleri olan Hakkari, Siirt, Mardin ve Şırnak başta olmak üzere bir epeyce bölgedeki şiddetin, köylerin boşaltılmasının, faili meçhullerin ve koruculaştırmanın da, içine kapanık yaşayarak yüzsenelerdır varlığını müdafaaya çalışan Keldaniler içinde büyük tedirginlik yarattığı ve göç etmelerine niye olduğu belirtiliyor.
Mezopotamya’nın en eski halklarından olan ve Katolikliği kabul ettikleri 16’nci yüzyıldan itibaren de Keldani ismini alan, 18’nci yüzyılda da kendi kiliselerini kuran Asuri halkına ilişkin bir topluluk olan Keldaniler Doğu Aramicesi denilen lisanı konuşuyor.