Cumhurbaşkanlığı’na sınırsız araç yetkisi iptal edildi

RAM

New member
Anayasa Mahkemesi (AYM), 2021 yılında Cumhurbaşkanlığı tarafınca edinilecek taşıtların cinsi ve fiyatının bu kurumun üst yöneticisi tarafınca belirleneceği kararını anayasaya alışılmamış bularak, iptaline karar verdi. sonucun öne sürülen nedeninde, bu düzenlemeden Cumhurbaşkanlığı Makamı ve İdari İşler Başkanlığı haricinde kalan Cumhurbaşkanlığı’nın tamamının yararlanmasının mümkün olmadığı, bunun Taşıt Kanununa alışılmamış olduğu vurgulandı.

AYM; 2020 ve 2021 Yılı Merkezi İdare Bütçe Kanunlarının iptali istemiyle CHP’nin açtığı davalarla ilgili sonucunı deklare etti. 24 Şubat 2022’de görüşülen lakin öne sürülen sebebinin yazımı niçiniyle bugün (8 Ağustos) Resmi Gazete’de yayımlanan kararla, geçmiş iki yıla ait bütçe kanunlarında kısmi iptal kararları verildi.

AYM; her iki bütçe yılı kanununda yer alan “Cumhurbaşkanlığı ve TBMM tarafınca edinilecek taşıtların cinsi ve fiyatı bu kurumların üst yöneticileri tarafınca belirlenir” kararını anayasaya ters bularak iptal etti.

2021 yılına ait verilen iptal sonucunın öne sürülen sebebinde, 2879 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Teşkilatı Kanunu’nda Cumhurbaşkanlığı hizmetlerinin özelliği ve güvenlik koşuluna uygun biçimde yerine getirilmesini sağlamak gayesiyle Cumhurbaşkanlığı Makamı ve İdari İşler Başkanlığı hakkında 237 sayılı Taşıt Kanununun uygulanmayacağı açıklandı.

Kararda, “Cumhurbaşkanlığı bütçesinin temel olarak kullanıldığı Cumhurbaşkanlığı Merkez Teşkilatı ve DDK’dan sadece Cumhurbaşkanlığı Makamı ve İdari İşler Başkanlığı hakkında kimi kanunların uygulanmayacağını belirten bu düzenlemenin, Cumhurbaşkanlığının tamamına teşmil edilmesi mümkün değildir. Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanlığı Makamı ve İdari İşler Başkanlığı için edinilecek taşıtlar tarafından 237 sayılı Kanun kararları ile bağlı değilken, Cumhurbaşkanı yardımcıları, Cumhurbaşkanlığı siyaset konseyleri ve DDK 237 sayılı Taşıt Kanunu kararlarına tabidir” denildi.

Anayasa Mahkemesi, bu kuralla Cumhurbaşkanlığınca edinilecek taşıtlar içinde bir ayrıma gidilmeksizin tüm taşıtların cinsini ve fiyatını belirleme ytesirinin kurumun üst yöneticisine tanınması suretiyle 237 sayılı Taşıt Kanununun 9. ve 10. Hususlarının 2021 yılı için uygulanamaz hale getirildiği tespitinde de bulundu.

TBMM Başkanı’nın yetkisi de iptal edildi

Bu ortada Yüksek Mahkeme, TBMM’de edinilecek taşıtların cinsi ve fiyatının TBMM Lideri tarafınca belirleneceği kararını de iptal etti.

Taşıt Kanunu uyarınca kamu yönetimlerinin edinebilecekleri taşıtların cinsinin ve bedellerinin Bütçe Kanununda gösterilmesi gerektiği belirtilen kararda, TBMM Başkanı’na tanınan yetkinin ise Taşıt Kanunu’nda değişiklik yapılması manasına geldiği tabir edildi.

Kararda, “Bu yetkinin TBMM Liderine tanınması bütçe kanunlarıyla mevcut kanun kararlarının açık yahut zımnen değiştirilemeyeceği aslıyla bağdaşmamaktadır” denildi.

İdari İşler Başkanlığı’nın yetkisine tırpan

Öte yandan 2021 yılına ait Cumhurbaşkanlığı Bütçesinde yer alan düzenlemeyle; İdari İşler Başkanlığı’na ilişkin her türlü taşınır, taşınmaz, mal, hizmet, üretim ve tamire ait talep ve gereksinimlerin THY, kamu kurum ve kuruluşları ile sermayesi yarıdan fazlası kamuya ilişkin kuruluşlara bedelli yahut bedelsiz olarak yaptırılmasının önü açılmıştı.

Anayasa Mahkemesi, bu düzenlemeyi da anayasaya ters buldu ve iptaline hükmetti. sonucun öne sürülen nedeninde, “Her ne kadar Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı hakkında 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun uygulanmayacağı söz edilse de mal, hizmet, imal ve tamir işlerinin üretiminde anılan yönetim büsbütün hür bırakılmamıştır” denildi.

Kamu yönetimlerinin birbirlerine bedelli yahut bedelsiz mal ve hizmet devranına imkân sağlayan taleplerinin 6 başka kanunda düzenlendiği anlatılan gerekçeli kararda, “Eğer bir talep yahut muhtaçlık karşılığı bir kaynak kullanılacaksa bunun tabi olacağı yordam ve asılların neler olduğu olağan kanunların konusunu oluşturmaktadır” öne sürülen nedenine yer verildi.