Kerem
New member
Bakınız Kısaltması Nasıl Yazılır? Doğru Kullanımı ve Örnekler
Türkçede sıkça kullanılan “bakınız” kelimesinin kısaltması, özellikle akademik yazılar, resmi belgeler ve kaynak gösterimlerinde önemli bir yer tutar. Ancak bu kısaltmanın nasıl yazılacağı konusunda zaman zaman kafa karışıklıkları yaşanabilir. Bu makalede, “bakınız” kelimesinin doğru kısaltma biçimini, kullanım alanlarını ve örneklerini ele alacağız. Ayrıca, konuya ilişkin sıkça sorulan sorulara yanıt vereceğiz.
---
Bakınız Kelimesinin Kısaltması Nedir?
Türk Dil Kurumu (TDK) ve yazım kurallarına göre, “bakınız” kelimesinin kısaltması “bkz.” şeklinde yazılır. Burada dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır:
- Kısaltmada ilk harf küçük olmalıdır: bkz.
- Sonuna nokta konulmalıdır: bkz.
- Büyük harfle yazılmamalıdır: Bkz. yanlış bir kullanımdır.
Bu kısaltma, genellikle bir kaynak veya referansa yönlendirme yaparken kullanılır.
---
Bakınız Kısaltması Nerelerde Kullanılır?
bkz. kısaltması özellikle şu alanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır:
- Akademik Makaleler ve Kaynakça: Bilimsel makalelerde, okuyucuyu bir başka kaynağa yönlendirmek için kullanılır.
- Kitap ve Ansiklopedi Dipnotları: Bir kavramın daha detaylı açıklamasına yönlendirme yapmak için tercih edilir.
- Resmi Yazışmalar ve Raporlar: Kurumlar arası resmi belgelerde referans vermek amacıyla kullanılır.
- Sözlük ve Ansiklopediler: Bir kelimenin başka bir maddeyle bağlantısını göstermek için kullanılır.
---
Bakınız Kısaltmasının Doğru Kullanımına Örnekler
1. Dil bilgisi kurallarını öğrenmek için bkz. TDK Yazım Kılavuzu.
2. Bu konuda daha fazla bilgi almak için bkz. A. Çetinkaya, "Türkçe Yazım Kuralları", s. 45.
3. Fotoğrafçılıkta enstantane ayarları hakkında detaylı bilgi için bkz. Fotoğrafçılık Teknikleri.
Bu örneklerde de görüldüğü gibi, bkz. kısaltması daima bir kaynağa yönlendirme amacıyla kullanılır.
---
Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları
1. “Bakınız” kelimesinin başka bir kısaltma biçimi var mı?
Hayır, Türk Dil Kurumu’na göre “bakınız” kelimesinin tek doğru kısaltması “bkz.” şeklindedir. “Bknz.” veya “Bkz.” gibi kullanımlar hatalıdır.
2. “Bkz.” kısaltması cümlenin başında kullanılabilir mi?
Genellikle kısaltmalar cümle başında kullanılmaz. Ancak akademik çalışmalarda özel durumlar için tercih edilebilir. Yine de “bkz.” yerine cümlenin tam haliyle yazılması önerilir.
3. “Bkz.” kısaltması büyük harf ile yazılır mı?
Hayır, “bkz.” kısaltması küçük harflerle yazılmalıdır. Büyük harfle yazılması dilbilgisi kurallarına aykırıdır.
4. “Bkz.” kısaltmasının sonuna neden nokta konulur?
Çünkü Türkçede kısaltmaların sonuna nokta konması, ilgili kelimenin eksik bırakıldığını gösterir. Bu yüzden “bkz.” kısaltmasının sonunda nokta yer almalıdır.
5. “Bkz.” kısaltması tek başına kullanılabilir mi?
Hayır, “bkz.” mutlaka bir referansla birlikte kullanılmalıdır. Örneğin:
Doğru: bkz. Türk Dil Kurumu Sözlüğü.
Yanlış: bkz.
6. Bkz. kısaltmasının yazımında farklı kurallar var mı?
Standart yazım kuralı “bkz.” şeklindedir. Ancak bazı eski kaynaklarda farklı yazımlar görülebilir. Günümüzde geçerli olan kullanım yalnızca “bkz.” biçimindedir.
7. Resmi belgelerde “bkz.” yerine “bakınız” yazılabilir mi?
Evet, ancak resmi belgelerde yer tasarrufu sağlamak ve akademik standartlara uymak için “bkz.” kısaltması daha sık tercih edilir.
---
Sonuç
Türkçede “bakınız” kelimesinin kısaltması “bkz.” şeklinde yazılmalıdır. Bu kullanım, akademik makalelerden resmi belgelere kadar geniş bir alanda yer bulur. Doğru bir şekilde kullanıldığında, metinlerde yönlendirme yapmayı kolaylaştırır ve okuyucunun ilgili bilgilere daha hızlı ulaşmasını sağlar. “Bkz.” kısaltmasını kullanırken nokta konulmasına, küçük harfle yazılmasına ve mutlaka bir referans ile birlikte verilmesine dikkat edilmelidir.
Türkçede sıkça kullanılan “bakınız” kelimesinin kısaltması, özellikle akademik yazılar, resmi belgeler ve kaynak gösterimlerinde önemli bir yer tutar. Ancak bu kısaltmanın nasıl yazılacağı konusunda zaman zaman kafa karışıklıkları yaşanabilir. Bu makalede, “bakınız” kelimesinin doğru kısaltma biçimini, kullanım alanlarını ve örneklerini ele alacağız. Ayrıca, konuya ilişkin sıkça sorulan sorulara yanıt vereceğiz.
---
Bakınız Kelimesinin Kısaltması Nedir?
Türk Dil Kurumu (TDK) ve yazım kurallarına göre, “bakınız” kelimesinin kısaltması “bkz.” şeklinde yazılır. Burada dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır:
- Kısaltmada ilk harf küçük olmalıdır: bkz.
- Sonuna nokta konulmalıdır: bkz.
- Büyük harfle yazılmamalıdır: Bkz. yanlış bir kullanımdır.
Bu kısaltma, genellikle bir kaynak veya referansa yönlendirme yaparken kullanılır.
---
Bakınız Kısaltması Nerelerde Kullanılır?
bkz. kısaltması özellikle şu alanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır:
- Akademik Makaleler ve Kaynakça: Bilimsel makalelerde, okuyucuyu bir başka kaynağa yönlendirmek için kullanılır.
- Kitap ve Ansiklopedi Dipnotları: Bir kavramın daha detaylı açıklamasına yönlendirme yapmak için tercih edilir.
- Resmi Yazışmalar ve Raporlar: Kurumlar arası resmi belgelerde referans vermek amacıyla kullanılır.
- Sözlük ve Ansiklopediler: Bir kelimenin başka bir maddeyle bağlantısını göstermek için kullanılır.
---
Bakınız Kısaltmasının Doğru Kullanımına Örnekler
1. Dil bilgisi kurallarını öğrenmek için bkz. TDK Yazım Kılavuzu.
2. Bu konuda daha fazla bilgi almak için bkz. A. Çetinkaya, "Türkçe Yazım Kuralları", s. 45.
3. Fotoğrafçılıkta enstantane ayarları hakkında detaylı bilgi için bkz. Fotoğrafçılık Teknikleri.
Bu örneklerde de görüldüğü gibi, bkz. kısaltması daima bir kaynağa yönlendirme amacıyla kullanılır.
---
Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları
1. “Bakınız” kelimesinin başka bir kısaltma biçimi var mı?
Hayır, Türk Dil Kurumu’na göre “bakınız” kelimesinin tek doğru kısaltması “bkz.” şeklindedir. “Bknz.” veya “Bkz.” gibi kullanımlar hatalıdır.
2. “Bkz.” kısaltması cümlenin başında kullanılabilir mi?
Genellikle kısaltmalar cümle başında kullanılmaz. Ancak akademik çalışmalarda özel durumlar için tercih edilebilir. Yine de “bkz.” yerine cümlenin tam haliyle yazılması önerilir.
3. “Bkz.” kısaltması büyük harf ile yazılır mı?
Hayır, “bkz.” kısaltması küçük harflerle yazılmalıdır. Büyük harfle yazılması dilbilgisi kurallarına aykırıdır.
4. “Bkz.” kısaltmasının sonuna neden nokta konulur?
Çünkü Türkçede kısaltmaların sonuna nokta konması, ilgili kelimenin eksik bırakıldığını gösterir. Bu yüzden “bkz.” kısaltmasının sonunda nokta yer almalıdır.
5. “Bkz.” kısaltması tek başına kullanılabilir mi?
Hayır, “bkz.” mutlaka bir referansla birlikte kullanılmalıdır. Örneğin:
Doğru: bkz. Türk Dil Kurumu Sözlüğü. Yanlış: bkz. 6. Bkz. kısaltmasının yazımında farklı kurallar var mı?
Standart yazım kuralı “bkz.” şeklindedir. Ancak bazı eski kaynaklarda farklı yazımlar görülebilir. Günümüzde geçerli olan kullanım yalnızca “bkz.” biçimindedir.
7. Resmi belgelerde “bkz.” yerine “bakınız” yazılabilir mi?
Evet, ancak resmi belgelerde yer tasarrufu sağlamak ve akademik standartlara uymak için “bkz.” kısaltması daha sık tercih edilir.
---
Sonuç
Türkçede “bakınız” kelimesinin kısaltması “bkz.” şeklinde yazılmalıdır. Bu kullanım, akademik makalelerden resmi belgelere kadar geniş bir alanda yer bulur. Doğru bir şekilde kullanıldığında, metinlerde yönlendirme yapmayı kolaylaştırır ve okuyucunun ilgili bilgilere daha hızlı ulaşmasını sağlar. “Bkz.” kısaltmasını kullanırken nokta konulmasına, küçük harfle yazılmasına ve mutlaka bir referans ile birlikte verilmesine dikkat edilmelidir.