RAM
New member
Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, bugün Strasbourg’da deklare ettiğı bir kararla, Kıbrıslı Rumlar tarafınca Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde (AİHM) Ankara’ya karşı açılmış birinci mülkiyet davası olan Loizidou belgesinin kontrol sürecini sonlandırdığını duyurdu. Karara münasebet olarak, AİHM’nin Loizidou sonucunın uygulanmasına yönelik olarak alınan tedbirler gösterildi.
Karar geniş oy çoğunluğuyla alındı. AB üyesi Kıbrıs Cumhuriyeti ve Yunanistan’la birlikte yalnızca 5 ülke karar aleyhinde oy kullandı. Avrupa Birliği ülkelerinin ezici çoğunluğu Loizidou belgesinin kapatılması istikametinde oy verdi. Avrupa Kurulu’nun 46 üyesi bulunuyor.
Kararla birlikte, Kıbrıslı Rumların mülkiyet talepleri için 2005 yılında adanın kuzeyinde kurulmuş Taşınmaz Mal Komitesi’nin (TMK) “etkin iç hukuk yolu” olduğu bir defa daha tescil edilmiş oldu. TMK 2010 yılında AİHM tarafınca aktif iç hukuk yolu kabul edilmişti. Fakat Kıbrıs Cumhuriyeti ve Yunanistan, AİHM sonucuna karşın, bir siyasi organ olan Bakanlar Komitesi önünde TMK’nın hukukî planda yasal olmadığını savunuyordu.
TMK’nın rolü
Karar, TMK’nın uygun biçimde vereceği tazminat ve takas kararlarının iade sonucu kadar geçerli olacağını ortaya koyması bakımından değer taşıyor. TMK daha evvel Loizidou’nun dava konusu mülklerinin iadesinin mümkün olmadığını, lakin tazminat ve takas talebinde bulunabileceğini bildirmişti. Kıbrıslı Rumlar ve Atina’nın bugüne kadar reddettiği “iade yerine tazminat ve takas olabilir” formülü Bakanlar Komitesi tarafınca bu hafta alınan kararla onaylanmış oldu. Karar bu bakımdan TMK’nın Kıbrıslı Rumların mülkiyet müracaatlarını resen inceleyebileceği ve karara bağlayabileceği manası da taşıyor.
sonucun emsal ferdî Rum mülkiyet müracaatları için örnek oluşturacağı belirtiliyor. Adanın kuzeyinde taşınmazları kalmış Kıbrıslı Rumların Ankara’ya karşı AİHM önünde mülkiyet davası açmadan evvel TMK’ya başvurmaları gerekiyor.
Karara tepkiler
Kıbrıs Cumhuriyeti, diplomatik teamülleri de çiğneyerek, karar çabucak hemen Avrupa Kurulu tarafınca yayımlanmadan resmi reaksiyon yayımladı. Kıbrıs Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafınca yapılan yazılı açıklamada karar, “hukuksal açıdan geçersiz, siyasal açıdan tartışmalı” olarak değerlendirildi. Titina Loizidou ise bir Rum radyosuna yaptığı açıklamada sonucu, “siyasi kriterlerle alınan bir karar” olarak yorumladı.
Dünyada yalnızca Türkiye tarafınca tanınan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Dışişleri Bakanlığı tarafınca yapılan yazılı açıklamada ise “Bu karar, bir defa daha ülkemizin memleketler arası hukuka uygun bir mülkiyet rejimi tesis ettiğini göstermektedir. Kıbrıslı Rumların ülkemiz hudutları içerisinde bulunan mülklerine ait taleplerinin adresinin TMK olduğu aşikardır” tabirleri kullanıldı.
Davanın geçmişi
Titina Loizidou 1989 yılında Ankara’ya karşı yaptığı kişisel müracaat ile 1974 harekatından daha sonra Girne’de bulunan mülklerine el konulmasından ve mallarına ulaşamamasından şikayetçi oldu. Bu durumun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin mülkiyet hakkıyla ilgili unsurunu ihlal ettiğini savundu ve tazminat talebinde bulundu. Davaya katılan ve savunma veren Ankara, “kendi yargı organları olan bağımsız devlet statüsündeki KKTC tarafınca Kıbrıslı Rumların kuzeyde kalan mallarının kamulaştırıldığını” savundu. Bu niçinle Türkiye’yi sorumlu tutmanın olanaksız olduğunu ileri sürdü.
AİHM Ankara’nın tüm itirazlarını reddetti. Mahkeme davanın temeline ait olarak 1996’da deklare ettiğı birinci kararda, KKTC’nin milletlerarası toplulukta tanınmadığı ve gerçekleştirildiği ileri sürülen kamulaştırmanın tüzel bedeli olmadığı kararına vardı. Mahkeme, taşınmazların mülkiyet hakkının KKTC’ye geçmediğine ve Loizidou’nun mülkiyet hakkının Türkiye tarafınca ihlal edildiğine hükmetti. Mülküne ulaşamadığı için onları kullanımı daima engellendiğinden dolayı da “devam eden bir hak ihlali” kelam konusu olduğunu karara bağladı.
AİHM davada tazminata ait sonucunı ise 1998 yılında deklare etti ve Ankara’nın Loizidou’ya yaklaşık 700 bin dolar maddi tazminat ödemesine hükmetti.
Ankara, “Loizidou davası” sonucunı 1998-2003 yılları içinde “Kıbrıs’taki tahlil sürecini” münasebet göstererek yerine getirmeyi reddetti. Bu niçinle 700 bin dolarlık tazminata yıllık faiz işletilmeye başlandı. Fakat AKP hükümeti iktidara geldikten daha sonra, Avrupa Kurulu ve AB ile bağları düzeltme ismine tazminat, “bir seferliğine olmak kaydıyla”, 2003 yılında ödendi. Faizle bir arada Strasbourg’da Titina Loizidou’ya 1 milyon dolarlık çek verildi.
TMK 336 milyon sterlin ödedi
Benzer olaylarla karşılaşmamak için 2005 yılında adanın kuzeyinde Rumlar için TMK kuruldu. Bugüne kadar 7 bin 110 Kıbrıslı Rum TMK’ya müracaatta bulundu. Bu müracaatlardan bin 324’ü dostça tahlil yoluyla, 34’ü ise duruşma yoluyla sonuçlandı. Komite bugüne kadar başvuran Rumlara yaklaşık 336 milyon sterlin tazminat ödedi. Ayrıyeten 3 müracaat için iade, 2 müracaat için takas ve tazminat, 7 müracaat için de iade ve tazminat sonucu verildi.
Karar geniş oy çoğunluğuyla alındı. AB üyesi Kıbrıs Cumhuriyeti ve Yunanistan’la birlikte yalnızca 5 ülke karar aleyhinde oy kullandı. Avrupa Birliği ülkelerinin ezici çoğunluğu Loizidou belgesinin kapatılması istikametinde oy verdi. Avrupa Kurulu’nun 46 üyesi bulunuyor.
Kararla birlikte, Kıbrıslı Rumların mülkiyet talepleri için 2005 yılında adanın kuzeyinde kurulmuş Taşınmaz Mal Komitesi’nin (TMK) “etkin iç hukuk yolu” olduğu bir defa daha tescil edilmiş oldu. TMK 2010 yılında AİHM tarafınca aktif iç hukuk yolu kabul edilmişti. Fakat Kıbrıs Cumhuriyeti ve Yunanistan, AİHM sonucuna karşın, bir siyasi organ olan Bakanlar Komitesi önünde TMK’nın hukukî planda yasal olmadığını savunuyordu.
TMK’nın rolü
Karar, TMK’nın uygun biçimde vereceği tazminat ve takas kararlarının iade sonucu kadar geçerli olacağını ortaya koyması bakımından değer taşıyor. TMK daha evvel Loizidou’nun dava konusu mülklerinin iadesinin mümkün olmadığını, lakin tazminat ve takas talebinde bulunabileceğini bildirmişti. Kıbrıslı Rumlar ve Atina’nın bugüne kadar reddettiği “iade yerine tazminat ve takas olabilir” formülü Bakanlar Komitesi tarafınca bu hafta alınan kararla onaylanmış oldu. Karar bu bakımdan TMK’nın Kıbrıslı Rumların mülkiyet müracaatlarını resen inceleyebileceği ve karara bağlayabileceği manası da taşıyor.
sonucun emsal ferdî Rum mülkiyet müracaatları için örnek oluşturacağı belirtiliyor. Adanın kuzeyinde taşınmazları kalmış Kıbrıslı Rumların Ankara’ya karşı AİHM önünde mülkiyet davası açmadan evvel TMK’ya başvurmaları gerekiyor.
Karara tepkiler
Kıbrıs Cumhuriyeti, diplomatik teamülleri de çiğneyerek, karar çabucak hemen Avrupa Kurulu tarafınca yayımlanmadan resmi reaksiyon yayımladı. Kıbrıs Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafınca yapılan yazılı açıklamada karar, “hukuksal açıdan geçersiz, siyasal açıdan tartışmalı” olarak değerlendirildi. Titina Loizidou ise bir Rum radyosuna yaptığı açıklamada sonucu, “siyasi kriterlerle alınan bir karar” olarak yorumladı.
Dünyada yalnızca Türkiye tarafınca tanınan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Dışişleri Bakanlığı tarafınca yapılan yazılı açıklamada ise “Bu karar, bir defa daha ülkemizin memleketler arası hukuka uygun bir mülkiyet rejimi tesis ettiğini göstermektedir. Kıbrıslı Rumların ülkemiz hudutları içerisinde bulunan mülklerine ait taleplerinin adresinin TMK olduğu aşikardır” tabirleri kullanıldı.
Davanın geçmişi
Titina Loizidou 1989 yılında Ankara’ya karşı yaptığı kişisel müracaat ile 1974 harekatından daha sonra Girne’de bulunan mülklerine el konulmasından ve mallarına ulaşamamasından şikayetçi oldu. Bu durumun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin mülkiyet hakkıyla ilgili unsurunu ihlal ettiğini savundu ve tazminat talebinde bulundu. Davaya katılan ve savunma veren Ankara, “kendi yargı organları olan bağımsız devlet statüsündeki KKTC tarafınca Kıbrıslı Rumların kuzeyde kalan mallarının kamulaştırıldığını” savundu. Bu niçinle Türkiye’yi sorumlu tutmanın olanaksız olduğunu ileri sürdü.
AİHM Ankara’nın tüm itirazlarını reddetti. Mahkeme davanın temeline ait olarak 1996’da deklare ettiğı birinci kararda, KKTC’nin milletlerarası toplulukta tanınmadığı ve gerçekleştirildiği ileri sürülen kamulaştırmanın tüzel bedeli olmadığı kararına vardı. Mahkeme, taşınmazların mülkiyet hakkının KKTC’ye geçmediğine ve Loizidou’nun mülkiyet hakkının Türkiye tarafınca ihlal edildiğine hükmetti. Mülküne ulaşamadığı için onları kullanımı daima engellendiğinden dolayı da “devam eden bir hak ihlali” kelam konusu olduğunu karara bağladı.
AİHM davada tazminata ait sonucunı ise 1998 yılında deklare etti ve Ankara’nın Loizidou’ya yaklaşık 700 bin dolar maddi tazminat ödemesine hükmetti.
Ankara, “Loizidou davası” sonucunı 1998-2003 yılları içinde “Kıbrıs’taki tahlil sürecini” münasebet göstererek yerine getirmeyi reddetti. Bu niçinle 700 bin dolarlık tazminata yıllık faiz işletilmeye başlandı. Fakat AKP hükümeti iktidara geldikten daha sonra, Avrupa Kurulu ve AB ile bağları düzeltme ismine tazminat, “bir seferliğine olmak kaydıyla”, 2003 yılında ödendi. Faizle bir arada Strasbourg’da Titina Loizidou’ya 1 milyon dolarlık çek verildi.
TMK 336 milyon sterlin ödedi
Benzer olaylarla karşılaşmamak için 2005 yılında adanın kuzeyinde Rumlar için TMK kuruldu. Bugüne kadar 7 bin 110 Kıbrıslı Rum TMK’ya müracaatta bulundu. Bu müracaatlardan bin 324’ü dostça tahlil yoluyla, 34’ü ise duruşma yoluyla sonuçlandı. Komite bugüne kadar başvuran Rumlara yaklaşık 336 milyon sterlin tazminat ödedi. Ayrıyeten 3 müracaat için iade, 2 müracaat için takas ve tazminat, 7 müracaat için de iade ve tazminat sonucu verildi.