RAM
New member
Altı siyasi partinin güçlendirilmiş parlamenter sistemi getirmek ve ortak aday belirlemek için yürüttüğü toplantılarda en somut adımlar, Gelecek Partisi konut sahipliğinde gerçekleşen 10’uncu görüşmede atıldı.
Toplantı daha sonrası yapılan açıklamada “ortak aday” iletisi verilerek son devirdeki “oldukçalu aday” tartışmalarının da önüne geçilmek istendiği öğrenildi. Açıklamada dikkat çeken sözler yer alırken “Genel liderler içinde ortak Cumhurbaşkanı adayının tespiti ile ilgili istişarelerin başlatılmasına karar verdik” tabirleri siyasetin de gündemine damga vurdu.
Altılı masa resmen aday belirleme çalışmalarına başlarken DW Türkçe, istişare sürecinin yol haritasına dair ayrıntılara ulaştı.
Adayın 30 Ocak’ta açıklanması beklenmiyor
DW Türkçe’nin edindiği bilgiye göre 26 Ocak’ta UYGUN Parti mesken sahipliğindeki 11’inci toplantıya kadar altı parti hem kendi iç çalışmasını tıpkı vakitte ortak çalışmasını yürütecek. Daha evvel yapılan anketler, yeni anketler, parti heyetlerinin ve tabanın görüşleri alınacak.
Ayrıca bu süreçte başkanların birebir telefon diplomasisi de yürüteceği, ikili heyetler halinde partiler ortası temasların olacağı da öğrenildi. 26 Ocak’ta önderler muhtemel eğilimleri masada konuşacak. Lakin bu görüşmede bir isim çıkması beklenmiyor. 30 Ocak’ta temel siyasetler evrakının açıklanmasının akabinde tek gündem ise adayın ismi olacak. Şubat ayındaki toplantılarda ise artık aday ismi netleşecek.
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu Fotoğraf: ANKA
İbre Kılıçdaroğlu’nu gösteriyor
İşte bu noktada altılı masada isim noktasında ön plana çıkan isim ise CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu.
Demokrat Parti Genel Lideri Gültekin Uysal, gazetecilere yaptığı açıklamada, “CHP, meclisin ikinci büyük partisidir. Kılıçdaroğlu da bu süreçte değerlendirilecektir. Aday siyasi parti genel liderlerinden biri olması gerektiğini paylaştım” kelamlarıyla Kılıçdaroğlu’nu işaret ederken Saadet Partisi, DEVA ve Gelecek partilerinin de Kılıçdaroğlu’na net bir karşı çıkışı bulunmuyor.
İYİ Parti ise altılı masa ortasında Kılıçdaroğlu’na en aralıklı parti. Bu noktada DÜZGÜN Parti de konseylerinde ve tabanında süreci kıymetlendirecek. Kıymetlendirme yaptıktan daha sonra çıkacak tabloya göre GÜZEL Parti’nin öbür bir adayı masaya taşıyabileceği tez ediliyor. Bu adayın altılı masada kabul görmemesi durumunda YETERLİ Parti Genel Lideri Meral Akşener’in de partisine “Ben masaya götürdüm, fakat kabul görmedi. Masadan çıkacak adayı destekleyeceğimizi taahhüt etmiştik, bu hususta tavrımız değişmeyecek” iletisi da verebileceği vurgulandı.
Beş yardımcısı olacak
Masanın en uzun toplantısındaki bir öbür uzlaşma ise 30 Ocak’ta açıklanacak geçiş süreci ve temel hükümet programında cumhurbaşkanının çalışma sistemine dair. Edinilen bilgiye nazaran, seçilecek cumhurbaşkanının yetkilerini kullanımına dair masada bir sorun yok. Aday kamuoyu önünde uygulayacağı siyasetleri açıklayacak. Lakin bu bir mecburilik değil, etik çerçeve olacak. Adayın aslına bakarsanız bu çerçeveye uyacak bir isim olacağı ve çabucak sonrasında mevcut sistemin verdiği gücü sonsuz kullanma yolunu tercih etmeyeceğine vurgu yapıldı.
Yeni sistemde cumhurbaşkanı haricinde beş cumhurbaşkanı yardımcısı olacak. Bu beş yardımcı, önderler olabileceği üzere parti önderlerinin belirleyeceği isimler de olabilecek. Şayet aday masa haricinden olursa, altı yardımcı olması da gündeme gelecek. Cumhurbaşkanı yardımcısının milletvekili olamayacağı düzenlemesi niçiniyle önderlerin bunu tercih edip etmeyeceği kendi takdirlerine bırakılacak. Cumhurbaşkanı kritik kurumlara atama yapacağı vakit altılı masa başkanları ile ortak karar alacak.
İYİ Parti Genel Lideri Meral Akşener Fotoğraf: DHA
Vekil listesi için birlikte çalışılacak
Şu an için bir “ittifak yapılanması” olmayan altılı masa seçim takvimi belirtildiktan daha sonra resmen ittifakını da duyuracak. Bu ittifakın nasıl seçime gireceği hangi vilayetlerde hangi parti çatısı altında nasıl listeler yapılacağı, bir partinin seçime gidip girmeyeceğine dair tüm ayrıntılar oluşturulacak komitede belirlenecek.
DEVA Partisi daha evvel hangi kuralda olursa olsun kendilerinin seçime gireceğini açıklamıştı. Lakin Saadet Partisi, Gelecek Partisi ve Demokrat Parti’nin CHP yahut DÜZGÜN Parti listelerinden seçime girme ihtimali de bulunuyor. Bu ise 81 vilayet ve bölge tahlilleri ve muhtemel aday isimlerine dair değerlendirmelerin akabinde netleşecek.
Başörtüsü uzlaşması
Bu ortada altılı masadan bir de başörtüsü uzlaşması çıktı. AKP’nin önümüzdeki hafta Meclis’te parti ziyaretlerine başlayacağı başörtüsü ve aileye dair anayasa teklifi öncesi altı önder, yeni ve yalnızca başörtüsünün düzenlendiği bir anayasa teklifini meclise sunacak. Yeni teklifte aile düzenlemesi yer almayacak. Bu teklife tüm partilerden takviye istenecek. Anayasa teklifi için 200 milletvekili imzası gerekiyor. Altılı masanın CHP, 134, DÜZGÜN Parti 37, Demokrat Parti 2, DEVA 1, Saadet Partisi 1 olmak üzere toplam 175 milletvekili bulunuyor.
Altılı masa teklifi için geriye kalan tüm partilerden yani AKP ve MHP de dahil olmak üzere, HDP, Memleket Partisi, BBP, TİP, DBP, Yenilik Partisi, Zafer Partisi ile bağımsızlar dahil tüm milletvekillerinden takviye istenecek. Milletvekillerinin ve bilhassa HDP’nin vereceği takviye ile 200 sonunun aşılması hedefleniyor. Bu adımın akabinde şayet 200 milletvekiline ulaşılırsa iki anayasa teklifi Meclis gündemine gelmiş olacak. Tekliflerin ortaklaşıp ortaklaşmayacağına ise Meclis’teki komite sürecinde karar verilecek.
Toplantı daha sonrası yapılan açıklamada “ortak aday” iletisi verilerek son devirdeki “oldukçalu aday” tartışmalarının da önüne geçilmek istendiği öğrenildi. Açıklamada dikkat çeken sözler yer alırken “Genel liderler içinde ortak Cumhurbaşkanı adayının tespiti ile ilgili istişarelerin başlatılmasına karar verdik” tabirleri siyasetin de gündemine damga vurdu.
Altılı masa resmen aday belirleme çalışmalarına başlarken DW Türkçe, istişare sürecinin yol haritasına dair ayrıntılara ulaştı.
Adayın 30 Ocak’ta açıklanması beklenmiyor
DW Türkçe’nin edindiği bilgiye göre 26 Ocak’ta UYGUN Parti mesken sahipliğindeki 11’inci toplantıya kadar altı parti hem kendi iç çalışmasını tıpkı vakitte ortak çalışmasını yürütecek. Daha evvel yapılan anketler, yeni anketler, parti heyetlerinin ve tabanın görüşleri alınacak.
Ayrıca bu süreçte başkanların birebir telefon diplomasisi de yürüteceği, ikili heyetler halinde partiler ortası temasların olacağı da öğrenildi. 26 Ocak’ta önderler muhtemel eğilimleri masada konuşacak. Lakin bu görüşmede bir isim çıkması beklenmiyor. 30 Ocak’ta temel siyasetler evrakının açıklanmasının akabinde tek gündem ise adayın ismi olacak. Şubat ayındaki toplantılarda ise artık aday ismi netleşecek.
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu Fotoğraf: ANKA
İbre Kılıçdaroğlu’nu gösteriyor
İşte bu noktada altılı masada isim noktasında ön plana çıkan isim ise CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu.
Demokrat Parti Genel Lideri Gültekin Uysal, gazetecilere yaptığı açıklamada, “CHP, meclisin ikinci büyük partisidir. Kılıçdaroğlu da bu süreçte değerlendirilecektir. Aday siyasi parti genel liderlerinden biri olması gerektiğini paylaştım” kelamlarıyla Kılıçdaroğlu’nu işaret ederken Saadet Partisi, DEVA ve Gelecek partilerinin de Kılıçdaroğlu’na net bir karşı çıkışı bulunmuyor.
İYİ Parti ise altılı masa ortasında Kılıçdaroğlu’na en aralıklı parti. Bu noktada DÜZGÜN Parti de konseylerinde ve tabanında süreci kıymetlendirecek. Kıymetlendirme yaptıktan daha sonra çıkacak tabloya göre GÜZEL Parti’nin öbür bir adayı masaya taşıyabileceği tez ediliyor. Bu adayın altılı masada kabul görmemesi durumunda YETERLİ Parti Genel Lideri Meral Akşener’in de partisine “Ben masaya götürdüm, fakat kabul görmedi. Masadan çıkacak adayı destekleyeceğimizi taahhüt etmiştik, bu hususta tavrımız değişmeyecek” iletisi da verebileceği vurgulandı.
Beş yardımcısı olacak
Masanın en uzun toplantısındaki bir öbür uzlaşma ise 30 Ocak’ta açıklanacak geçiş süreci ve temel hükümet programında cumhurbaşkanının çalışma sistemine dair. Edinilen bilgiye nazaran, seçilecek cumhurbaşkanının yetkilerini kullanımına dair masada bir sorun yok. Aday kamuoyu önünde uygulayacağı siyasetleri açıklayacak. Lakin bu bir mecburilik değil, etik çerçeve olacak. Adayın aslına bakarsanız bu çerçeveye uyacak bir isim olacağı ve çabucak sonrasında mevcut sistemin verdiği gücü sonsuz kullanma yolunu tercih etmeyeceğine vurgu yapıldı.
Yeni sistemde cumhurbaşkanı haricinde beş cumhurbaşkanı yardımcısı olacak. Bu beş yardımcı, önderler olabileceği üzere parti önderlerinin belirleyeceği isimler de olabilecek. Şayet aday masa haricinden olursa, altı yardımcı olması da gündeme gelecek. Cumhurbaşkanı yardımcısının milletvekili olamayacağı düzenlemesi niçiniyle önderlerin bunu tercih edip etmeyeceği kendi takdirlerine bırakılacak. Cumhurbaşkanı kritik kurumlara atama yapacağı vakit altılı masa başkanları ile ortak karar alacak.
İYİ Parti Genel Lideri Meral Akşener Fotoğraf: DHA
Vekil listesi için birlikte çalışılacak
Şu an için bir “ittifak yapılanması” olmayan altılı masa seçim takvimi belirtildiktan daha sonra resmen ittifakını da duyuracak. Bu ittifakın nasıl seçime gireceği hangi vilayetlerde hangi parti çatısı altında nasıl listeler yapılacağı, bir partinin seçime gidip girmeyeceğine dair tüm ayrıntılar oluşturulacak komitede belirlenecek.
DEVA Partisi daha evvel hangi kuralda olursa olsun kendilerinin seçime gireceğini açıklamıştı. Lakin Saadet Partisi, Gelecek Partisi ve Demokrat Parti’nin CHP yahut DÜZGÜN Parti listelerinden seçime girme ihtimali de bulunuyor. Bu ise 81 vilayet ve bölge tahlilleri ve muhtemel aday isimlerine dair değerlendirmelerin akabinde netleşecek.
Başörtüsü uzlaşması
Bu ortada altılı masadan bir de başörtüsü uzlaşması çıktı. AKP’nin önümüzdeki hafta Meclis’te parti ziyaretlerine başlayacağı başörtüsü ve aileye dair anayasa teklifi öncesi altı önder, yeni ve yalnızca başörtüsünün düzenlendiği bir anayasa teklifini meclise sunacak. Yeni teklifte aile düzenlemesi yer almayacak. Bu teklife tüm partilerden takviye istenecek. Anayasa teklifi için 200 milletvekili imzası gerekiyor. Altılı masanın CHP, 134, DÜZGÜN Parti 37, Demokrat Parti 2, DEVA 1, Saadet Partisi 1 olmak üzere toplam 175 milletvekili bulunuyor.
Altılı masa teklifi için geriye kalan tüm partilerden yani AKP ve MHP de dahil olmak üzere, HDP, Memleket Partisi, BBP, TİP, DBP, Yenilik Partisi, Zafer Partisi ile bağımsızlar dahil tüm milletvekillerinden takviye istenecek. Milletvekillerinin ve bilhassa HDP’nin vereceği takviye ile 200 sonunun aşılması hedefleniyor. Bu adımın akabinde şayet 200 milletvekiline ulaşılırsa iki anayasa teklifi Meclis gündemine gelmiş olacak. Tekliflerin ortaklaşıp ortaklaşmayacağına ise Meclis’teki komite sürecinde karar verilecek.