RAM
New member
Altı muhalefet partisinin genel liderleri dün dördüncü defa bir ortaya geldi. Toplantı sonunda ortak bir açıklama ile 10 unsurluk kapsamlı bir bildiri yayımlanırken, muhalefetin halk nezdinde heyecan yaratıp yaratmadığı ya da toplumun acil problemlerine seçim sathına tam girilmeden tahliller sunmasının gerekip gerekmediği üzere hususlar tartışılmaya devam ediliyor.
Altı siyasi partinin genel liderlerinin dünkü toplantısı 7,5 saat ile şimdiye kadar yapılan en uzun görüşme oldu. Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu’nun mesken sahipliğindeki akşam yemeğinde, CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan, Demokrat Parti Genel Lideri Gültekin Uysal, DÜZGÜN Parti Genel Lideri Meral Akşener ve Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu buluştu.
Görüşmenin sonunda ortak kurulların çalışmalarına ait bilgi veren iki sayfalık basın açıklamasının yanı sıra, bir daha iki sayfadan ve 10 husustan oluşan Temel Unsurlar ve Amaçlar bildirisi yayımlandı.
Fakat gelinen noktada altılı masaya “Halkta yeteri kadar heyecan yaratamadıkları, acil sıkıntılara tahliller getirmedikleri” üzere kimi tenkitler yükseliyor.
HDP Eski Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş da bu tenkitlere katılan isimlerden. Demirtaş, bir medya kurumunda kaleme aldığı yazısında, “hemen çabucak derli toplu biçimde bir ortada duracak ve ortak bir telaffuz üretip ortak bir sloganda ‘Voltran’ı oluşturamadıkları için aslında hiç bir şey söylemiyorlar. O kadar fazlaca ve gereksiz şeyi tam bir kakafoni halinde söylüyorlar ki, sonuçta hiç bir şey söyleyememiş oluyorlar” yorumu yapıyor.
DP: Cumhur İttifakı 10 değil, birkaç hususta uzlaşabilir mi?
Pekala altılı masayı ya da yeni ismiyle Türkiye Masası’nı oluşturan altı farklı partinin her mevzuda uzlaşması kolay mı? Ya da bu gerçekçi bir beklenti mi?
Demokrat Parti Genel Sekreteri Serhan Yücel, DW Türkçe’ye değerlendirmesinde Pazar akşamı önderlerin altına imza attığı unsurlar bildirisinin daha evvelki güçlendirilmiş parlamenter sistem mutabakat metni kadar değerli olduğunu söylüyor. Yücel, altı partinin bu 10 unsurda uzlaşmasının zorluğunu ise şu sözlerle anlatıyor:
“Altı farklı tabandan gelmiş, altı farklı alandan beslenmiş siyasi parti fazlaca değerli 10 husus üstünde uzlaştı. Tıpkı 10 maddeyi Cumhur İttifakı’nı oluşturan partilere sorsak bu bildirinin birkaç başlığında bile sanki uzlaşabilir mi?”
Partilerin uzlaşmaya vardığı bahis başlıkları şu biçimde: “Kuvvetler Ayrılığı Prensibine Dayalı Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem, Özgürlükçü Kamu Nizamı, Her Çeşit Ayrımcılığa Son Verecek Çoğulcu, İştirakçi ve Özgürlükçü Demokrasi, Niyet, Tabir ve Basın Özgürlüğü, Din ve Vicdan Özgürlüğü, Toplumsal Barış ve Tarafsız/Bağımsız Yargı Önünde Hesap Verebilirlik, Toplumsal Devlet ve Gelir Adaleti, Üretim ve İstihdam Odaklı İktisat, Siyasi Etik Islahatı, Faal ve Prestijli Dış Siyaset.”
Uslu: Bildiri, ismi konulmamış ittifak protokolüdür
DW Türkçe’ye konuşan Siyasal İrtibat Uzmanı İbrahim Uslu ise muhalefete yönelik tenkitleri epey gerçekçi bulmuyor.
Açıklanan prensipler metninin aslında ismi konulmamış bir “İttifak protokolü” olduğunu ve bu niçinle kıymetli bulduğunu belirten Uslu, altılı masa kapsamında iktisat, seçim güvenliği ve öteki birtakım alanlarda komiteler kurulduğunu hatırlatarak, bunların tahminen bu kademede heyecan yaratmadığını, lakin yakında çalışma sonuçlarının açıklanacağını söylüyor.
Bu ortada dün gece yayımlanan ortak açıklama ile seçim güvenliği kurulunun çalışma sonuçlarını 6 Haziran’da, kurumsal ıslahatlar komitesinin ise 13 Haziran’da açıklaması karara bağlandı.
Uslu, ittifak çabucak hemen tam kurulmadan somut sıkıntılara tahlil getirilmesini beklememek gerektiğini de söyleyerek, “Seçim beyannamesinde gorebileceğimiz şeyi toplantı sonundaki basın bülteninde arıyoruz ve bulamayınca da hayal kırıklığı yaşıyoruz. halbuki örneğin Cumhur İttifakı da seçim beyannamesi deklare etti mı? Somut tahliller seçim beyannamesinde olur” yorumu yapıyor.
Tüm ülkelerde iktisat programı dahil bütün vaatlerin seçim beyannamesinde belirtildiğını belirten Uslu, “Ortada çabucak hemen seçim yokken seçim beyannamesi görmek isteyenler var. Ben bunu biraz yadırgıyorum açıkçası. Bu yalnızca muhalefet için de değil, Cumhur İttifakı için de geçerli” diyor.
Yıldırım: Bir nevi seçim öncesi koalisyon metni
Siyaset bilimcilere göre altılı masanın dünkü toplantısının sonunda yayımlanan bildiri ile yeni birtakım adımlar atılmış durumda lakin buna karşın halkta somut karşılığı olan mevzular üzerinde daha fazlaca odaklanılmalı.
Bildiriyi DW’ye kıymetlendiren Siyaset Bilimci Deniz Yıldırım, muhalefetin parlamentoda anayasayı değiştirecek çoğunluğa ulaşma üzere bir gaye ile çıtayı birinci başta yükseğe koyduğunu söyleyerek kelamlarını şu biçimde sürdürüyor:
“Baştan çıtanın bu kadar yükseğe konulması yerine daha temel, halkın sıkıntılarına dokunan bir siyasal içerikle kurulması gerektiğini uzun müddettir belirtmeye çalışıyorum. Yani anayasa tartışmasını kıymetsiz bulduğum için değil ancak halkın gündemi ile anayasa gündemini buluşturacak bir politik lisan ve stratejinin muhalefet partilerince tutturulamadığını düşünüyorum.”
Yıldırım, son kamuoyu araştırmalarında ekonomik sıkıntıların sebebi olarak epeyce büyük oranda iktidarın göründüğünü lakin bu meseleleri kimin çözeceğinde tıpkı oranda bir mutabakat bulunmadığına da işaret ederek şunları lisana getiriyor:
“Yani muhalefet ‘sorunlar iktidardan kaynaklanıyor’ diyenlerin oranında bir oranla ‘muhalefet bu ekonomik problemleri çözer’ dedirtemiyor. Bu da bize iktidarın yaptıklarının karşısında sıkıntıları çözecek bir muhalefet imajının hala oluşmadığını gösteriyor.”
Yıldırım, birebir vakitte partilerin imza attığı bildiriyi kendi ortasında yeni bir kademe olarak gördüğünü söz ederek, “Bildiri ile bir arada yalnızca anayasa değişikliği değil ayrıyeten şimdi her alana dair bir tıp hükümet programı üzere temel taban uzlaşısı ortaya çıkmış” diyor. Yıldırım ayrıyeten, bildiriyi bir nevi “seçim öncesi koalisyon metni” üzere gördüğünü de kelamlarına ekliyor.
“Seçim iktisadı riski hala masada”
Bu ortada muhalefetin hazırlıklarını hızlandırması gerektiğini düşünenler de mevcut.
Siyaset Bilimci Onur Alp Yılmaz, altı partinin artık güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçiş sürecinin nasıl olacağına ait daha somut konuşması gerektiğini belirterek, hemen yapılması gereken şeyin ise partilerin 100-200-300 günlük programlarının açıklanması olduğunu savunuyor.
Yılmaz, altılı masanın niye daha süratli olması gerektiğine ait görüşünü şöyleki aktarıyor:
“Muhalefet iktidardan evvel toplumu ikna etmeyi başaramazsa seçim iktisadı vasıtasıyla beşerler tek bir önderin varlığını, altılı ve taban müştereklerde uzlaşamamış bir mutabakata tercih edebilir. Bu risk hala masada.”
örneğin iktisat ve işsizlik üzere acil tahlil bekleyen konularda tahliller sunulması gerektiğini kaydeden Yılmaz, AKP’nin yol açtığı derin yoksulluk ağından toplumu çıkartacak somut bir siyaset ortaya konulmasının beklendiğini vurguluyor.
“Güçlendirilmiş parlamenter sistem tartışmaları bir siyaset bilimci olarak bana bir şey söz eder. Lakin öbür taraftan bu toplum bir siyaset bilimci değil” diyen Yılmaz, insanların ekonomik kriz ortasında ve taneyle meyve zerzevat alırken sistem tartışmasının epeyce manalı olmadığını vurguluyor”.
Bu ortada altı muhalefet partisi, seçim sonuçları Yüksek Seçim Şurası (YSK) tarafınca ilan edilip katılaşana kadar ortak çalışmaya ve iş birliğine devam edeceklerini de bildirdi.
Altı siyasi partinin genel liderlerinin dünkü toplantısı 7,5 saat ile şimdiye kadar yapılan en uzun görüşme oldu. Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu’nun mesken sahipliğindeki akşam yemeğinde, CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan, Demokrat Parti Genel Lideri Gültekin Uysal, DÜZGÜN Parti Genel Lideri Meral Akşener ve Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu buluştu.
Görüşmenin sonunda ortak kurulların çalışmalarına ait bilgi veren iki sayfalık basın açıklamasının yanı sıra, bir daha iki sayfadan ve 10 husustan oluşan Temel Unsurlar ve Amaçlar bildirisi yayımlandı.
Fakat gelinen noktada altılı masaya “Halkta yeteri kadar heyecan yaratamadıkları, acil sıkıntılara tahliller getirmedikleri” üzere kimi tenkitler yükseliyor.
HDP Eski Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş da bu tenkitlere katılan isimlerden. Demirtaş, bir medya kurumunda kaleme aldığı yazısında, “hemen çabucak derli toplu biçimde bir ortada duracak ve ortak bir telaffuz üretip ortak bir sloganda ‘Voltran’ı oluşturamadıkları için aslında hiç bir şey söylemiyorlar. O kadar fazlaca ve gereksiz şeyi tam bir kakafoni halinde söylüyorlar ki, sonuçta hiç bir şey söyleyememiş oluyorlar” yorumu yapıyor.
DP: Cumhur İttifakı 10 değil, birkaç hususta uzlaşabilir mi?
Pekala altılı masayı ya da yeni ismiyle Türkiye Masası’nı oluşturan altı farklı partinin her mevzuda uzlaşması kolay mı? Ya da bu gerçekçi bir beklenti mi?
Demokrat Parti Genel Sekreteri Serhan Yücel, DW Türkçe’ye değerlendirmesinde Pazar akşamı önderlerin altına imza attığı unsurlar bildirisinin daha evvelki güçlendirilmiş parlamenter sistem mutabakat metni kadar değerli olduğunu söylüyor. Yücel, altı partinin bu 10 unsurda uzlaşmasının zorluğunu ise şu sözlerle anlatıyor:
“Altı farklı tabandan gelmiş, altı farklı alandan beslenmiş siyasi parti fazlaca değerli 10 husus üstünde uzlaştı. Tıpkı 10 maddeyi Cumhur İttifakı’nı oluşturan partilere sorsak bu bildirinin birkaç başlığında bile sanki uzlaşabilir mi?”
Partilerin uzlaşmaya vardığı bahis başlıkları şu biçimde: “Kuvvetler Ayrılığı Prensibine Dayalı Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem, Özgürlükçü Kamu Nizamı, Her Çeşit Ayrımcılığa Son Verecek Çoğulcu, İştirakçi ve Özgürlükçü Demokrasi, Niyet, Tabir ve Basın Özgürlüğü, Din ve Vicdan Özgürlüğü, Toplumsal Barış ve Tarafsız/Bağımsız Yargı Önünde Hesap Verebilirlik, Toplumsal Devlet ve Gelir Adaleti, Üretim ve İstihdam Odaklı İktisat, Siyasi Etik Islahatı, Faal ve Prestijli Dış Siyaset.”
Uslu: Bildiri, ismi konulmamış ittifak protokolüdür
DW Türkçe’ye konuşan Siyasal İrtibat Uzmanı İbrahim Uslu ise muhalefete yönelik tenkitleri epey gerçekçi bulmuyor.
Açıklanan prensipler metninin aslında ismi konulmamış bir “İttifak protokolü” olduğunu ve bu niçinle kıymetli bulduğunu belirten Uslu, altılı masa kapsamında iktisat, seçim güvenliği ve öteki birtakım alanlarda komiteler kurulduğunu hatırlatarak, bunların tahminen bu kademede heyecan yaratmadığını, lakin yakında çalışma sonuçlarının açıklanacağını söylüyor.
Bu ortada dün gece yayımlanan ortak açıklama ile seçim güvenliği kurulunun çalışma sonuçlarını 6 Haziran’da, kurumsal ıslahatlar komitesinin ise 13 Haziran’da açıklaması karara bağlandı.
Uslu, ittifak çabucak hemen tam kurulmadan somut sıkıntılara tahlil getirilmesini beklememek gerektiğini de söyleyerek, “Seçim beyannamesinde gorebileceğimiz şeyi toplantı sonundaki basın bülteninde arıyoruz ve bulamayınca da hayal kırıklığı yaşıyoruz. halbuki örneğin Cumhur İttifakı da seçim beyannamesi deklare etti mı? Somut tahliller seçim beyannamesinde olur” yorumu yapıyor.
Tüm ülkelerde iktisat programı dahil bütün vaatlerin seçim beyannamesinde belirtildiğını belirten Uslu, “Ortada çabucak hemen seçim yokken seçim beyannamesi görmek isteyenler var. Ben bunu biraz yadırgıyorum açıkçası. Bu yalnızca muhalefet için de değil, Cumhur İttifakı için de geçerli” diyor.
Yıldırım: Bir nevi seçim öncesi koalisyon metni
Siyaset bilimcilere göre altılı masanın dünkü toplantısının sonunda yayımlanan bildiri ile yeni birtakım adımlar atılmış durumda lakin buna karşın halkta somut karşılığı olan mevzular üzerinde daha fazlaca odaklanılmalı.
Bildiriyi DW’ye kıymetlendiren Siyaset Bilimci Deniz Yıldırım, muhalefetin parlamentoda anayasayı değiştirecek çoğunluğa ulaşma üzere bir gaye ile çıtayı birinci başta yükseğe koyduğunu söyleyerek kelamlarını şu biçimde sürdürüyor:
“Baştan çıtanın bu kadar yükseğe konulması yerine daha temel, halkın sıkıntılarına dokunan bir siyasal içerikle kurulması gerektiğini uzun müddettir belirtmeye çalışıyorum. Yani anayasa tartışmasını kıymetsiz bulduğum için değil ancak halkın gündemi ile anayasa gündemini buluşturacak bir politik lisan ve stratejinin muhalefet partilerince tutturulamadığını düşünüyorum.”
Yıldırım, son kamuoyu araştırmalarında ekonomik sıkıntıların sebebi olarak epeyce büyük oranda iktidarın göründüğünü lakin bu meseleleri kimin çözeceğinde tıpkı oranda bir mutabakat bulunmadığına da işaret ederek şunları lisana getiriyor:
“Yani muhalefet ‘sorunlar iktidardan kaynaklanıyor’ diyenlerin oranında bir oranla ‘muhalefet bu ekonomik problemleri çözer’ dedirtemiyor. Bu da bize iktidarın yaptıklarının karşısında sıkıntıları çözecek bir muhalefet imajının hala oluşmadığını gösteriyor.”
Yıldırım, birebir vakitte partilerin imza attığı bildiriyi kendi ortasında yeni bir kademe olarak gördüğünü söz ederek, “Bildiri ile bir arada yalnızca anayasa değişikliği değil ayrıyeten şimdi her alana dair bir tıp hükümet programı üzere temel taban uzlaşısı ortaya çıkmış” diyor. Yıldırım ayrıyeten, bildiriyi bir nevi “seçim öncesi koalisyon metni” üzere gördüğünü de kelamlarına ekliyor.
“Seçim iktisadı riski hala masada”
Bu ortada muhalefetin hazırlıklarını hızlandırması gerektiğini düşünenler de mevcut.
Siyaset Bilimci Onur Alp Yılmaz, altı partinin artık güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçiş sürecinin nasıl olacağına ait daha somut konuşması gerektiğini belirterek, hemen yapılması gereken şeyin ise partilerin 100-200-300 günlük programlarının açıklanması olduğunu savunuyor.
Yılmaz, altılı masanın niye daha süratli olması gerektiğine ait görüşünü şöyleki aktarıyor:
“Muhalefet iktidardan evvel toplumu ikna etmeyi başaramazsa seçim iktisadı vasıtasıyla beşerler tek bir önderin varlığını, altılı ve taban müştereklerde uzlaşamamış bir mutabakata tercih edebilir. Bu risk hala masada.”
örneğin iktisat ve işsizlik üzere acil tahlil bekleyen konularda tahliller sunulması gerektiğini kaydeden Yılmaz, AKP’nin yol açtığı derin yoksulluk ağından toplumu çıkartacak somut bir siyaset ortaya konulmasının beklendiğini vurguluyor.
“Güçlendirilmiş parlamenter sistem tartışmaları bir siyaset bilimci olarak bana bir şey söz eder. Lakin öbür taraftan bu toplum bir siyaset bilimci değil” diyen Yılmaz, insanların ekonomik kriz ortasında ve taneyle meyve zerzevat alırken sistem tartışmasının epeyce manalı olmadığını vurguluyor”.
Bu ortada altı muhalefet partisi, seçim sonuçları Yüksek Seçim Şurası (YSK) tarafınca ilan edilip katılaşana kadar ortak çalışmaya ve iş birliğine devam edeceklerini de bildirdi.