RAM
New member
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), 2023 cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri için seçim strateji çalışmalarında son etaba geldi. “Türkiye Yüzyılı” dokümanını açıklayan AKP’de seçim kampanyası için, yeni sistemin birinci seçimi olması niçiniyle “yeni bir lisan ve yeni bir söylem” aranıyor. Yeni telaffuz ise “kazanımları kaybetmeyelim” üzerine kurulacak. Panorama TR Araştırma Yöneticisi Osman Sert de AKP’nin üzerinde çalıştığı seçim telaffuzunun seçmene tesirlerini DW Türkçe’ye kıymetlendirdi.
AKP, 2002, 2007, 2011, 2015’teki iki seçim ve son olarak 2018 genel seçimleri ile 2014 Cumhurbaşkanlığı seçimleri dahil olmak üzere lokal seçimler dışındaki yedi seçimden de zaferle ayrıldı.
Önümüzdeki aylarda yapılacak milletvekili ve cumhurbaşkanlığı seçimlerini de kazanabilmek için çalışmalarına başlayan AKP, “Türkiye Yüzyılı” evrakını açıklamasının akabinde artık de seçimlerde kullanacağı ana telaffuz ve seçim beyannamesine odaklandı. Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın da her Salı katıldığı toplantılarda seçim hazırlıkları bedellendiriliyor.
“Yeni bir lisan kurulacak”
DW Türkçe’nin edindiği bilgiye nazaran çalışmalar kapsamında birinci vakit içinderda evvelki tüm seçim beyannameleri elden geçirildi. Vaatlere dair gerçekleşme oranları ele alındı. Gerçekleşen ve gerçekleşmeyen vaatler tek tek değerlendirildi.
AKP üst seviye kaynakları, “Yeni bir sistemde yapılan birinci seçim olacak. Bu niçinle bugüne kadarki açıklanan beyannamelerden farklı bir seçim beyannamesi açıklanacak. Yeni bir telaffuz, yeni bir lisan kuruluyor” değerlendirmesi yaptı.
Daha evvelki beyannamelerde “dev proje” ve “büyük yatırımlar” vurgusu yapılırken yeni beyannamede bu vaatlerdilk evvel “halkın somut gündemine” odaklanılacak. Vatandaşın ana gündemi olan iktisat başlığında yüksek enflasyon, alım gücü düşüklüğü, faiz siyasetleri daha ayrıntılı anlatılacak ve daha epey “umut” iletisi içerecek.
Taslağı 18 başlıktan oluşan beyannamenin ana çerçevesi bu niçinle iktisada oturtulacak. AKP kaynakları, “Ekonomide yeni bir telaffuz hazırlıklarında son evreye gelindi” değerlendirmesi de yaptı.
“Endişe duygusu” mu verilecek?
Seçim stratejisi toplantılarında yeni telaffuz oluşturulurken, “AKP seçimi kaybederse Türkiye kaybeder,” “AKP giderse ekonomik sıkıntılar daha da büyür,” “En başta iktisat olmak üzere her alanda sorunu yalnızca biz çözeriz” üzere bir çerçevenin çizilerek halka, “Sorunları muhalefet çözemez” telaffuzunu de bir daha daha kuvvetli vurgulayacak.
AKP Genel Lider Yardımcısı Hamza Dağ da bir süre evvel bir gazeteye verdiği demeçte, “Ekonomideki problemleri: minimum fiyat, EYT, sözleşmeliye takım üzere atılan adımlarla çözdük. Bugüne kadar biz çözdük, bir daha biz çözeceğiz” demişti. Seçim periyodunda de bu telaffuzun sık sık kullanılarak “muhalefetin problemleri çözmede kâfi olmadığı” ileri sürülecek.
Dış siyaset sıfır sorun hedefi
Muhalefetin en hayli eleştirdiği başlıklar, mesela kamuda atamalara dair yeni bir adım atılması gerekliliği beyannamede olacak. Beyannamenin bir kısmında de Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin 5 yılı pahalandırılacak ve gerekli eksikliklerin giderileceği iletisi verilecek.
Son devirde bilhassa İsrail, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Ermenistan, Suriye üzere ülkelerle olağanlaşma süreçleri ile Türkiye’nin Rusya-Ukrayna Savaşı’nda attığı adımlara geniş yer ayrılacak.
Beyannamede gençlere de farklı bir kısım açılacak. AKP’de “gençleri eski makûs periyodu anlatarak yahut geçmişte onların hiç görmediği yaşamadığı periyodu anlatarak ikna edemeyiz. Gelecek vizyonu sunarak onları ikna edebiliriz” görüşü de hakim.
Liste çalışması da sürüyor
AKP’de mevcut milletvekillerinin büyük oranda değişmesi bekleniyor. Daha evvel Erdoğan’ın “metal yorgunluğu” olarak tanımladığı şahısların bir daha partide olduğu ve bu isimlerle devam edilmeyeceğine vurgu yapılıyor.
AKP’de şu ana kadar da yaklaşık 40 milletvekili, aday olmayı düşünüp istifa edeceği bildirisini yollarken bunlardan 20’ye yakınına “istifa etme” denildiği de öğrenildi. AKP’de teşkilat mensuplarına istifaları için Ocak ayı ortasına kadar mühlet verildi. Birtakım vilayetlerde resmen aday adaylığı ilan eden hayli sayıda AKP yöneticisi de bulunuyor.
Seçimin Nisan sonu ile Mayıs ayının birinci yarısında olabileceği ihtimaline bakılırsa seçim hesapları yapan AKP’de yeni üye kazandırma çalışmaları da sürüyor. Her vilayette mahalle toplantılarına başlanırken üye sayısının artırılarak parti ile bağların kurulması hedefleniyor.
Üç dönemlikler ne olacak?
AKP’de üç periyot kuralının işletilip işletilmeyeceğine ise çabucak hemen karar verilmedi. Kurmaylar bunun listeler netleşirken değerlendirileceğine dikkati çekerken, “Eğer aday üç devirlik bir isimse ve hâlâ halkta önemli karşılığı var ise bu ayrıyeten değerlendirilir” yorumu yapılıyor. Üç periyot kuralına takılan milletvekillerinin bir daha aday yapılıp yapılmaması konusundaki yetki AKP Merkez Yürütme Şurası’nda (MYK) olacak.
İttifak protokolü çalışılıyor
Seçim beyannamesi ile bir arada yeni bir ittifak protokolü hazırlanacağı da söz edildi. “Cumhur İttifakı”nın HÜDA-PAR’ın da katılmasıyla genişlemesi ihtimali ayrıyeten öbür partilerin de muhtemel katılma durumları da göz önüne alınarak “ittifak protokolü” de kritik bir başlık. Seçim sürecinde seçim beyannamesi ile bir arada ittifak protokolü de açıklanacak ve akabinde da resmen Yüksek Seçim Heyeti’ne (YSK) sunulacak.
Osman Sert, Erdoğan’ın telaffuzunun muvaffakiyetinin muhalefetin telaffuzuna bağlı olduğu görüşünde.Fotoğraf: Privat
Osman Sert: Muhalefet alternatif sunmalı
AKP’nin mümkün seçim kampanyasını ve telaffuzunu Panorama TR Araştırma Yöneticisi Osman Sert, DW Türkçe’ye kıymetlendirdi. “AKP seçimlere yeni bir telaffuzla girmeye hazırlanıyor. 21 yıllık bir iktidarın yeni telaffuz vurgusu ne kadar tesirli olur?” sorusuna Sert, şu karşılığı verdi:
“Bu yeni sistemin birinci seçimi. Başkanlık sisteminin işlediği ortamda gerçekleştirilen birinci seçim de olacak, bu manada kıymetli. Ben Ak Parti ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu telaffuzlarının başarılı olmasının kendi telaffuzlarından çok muhalefetin telaffuzlarına bağlı olduğunu düşünüyorum. Cumhurbaşkanı Erdoğan alışılmış ki ’20 yıldır yaptığımız şeyi yapmaya devam edeceğiz ve bu türlü kazanacağız’ demeyecek, ‘yeni bir heyecan, ben Türkiye’ye yeni ufuklar vaat ediyorum’ diyecek. Bu Sayın Erdoğan değil diğeri olsa da bunu söyleyecekti esasen. Burada sorun Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın telaffuzlarının nitekim ne kadar yeni olduğunun, daha evvel verilen kelamların ne kadarının tutulup tutulmadığının ve artık verilecek kelamların ne kadar tutulup tutulmadığını anlatacak olan da muhalefet. Muhalefetin en değerli iki işlevi var, bir topluma daha güzel alternatif sunabilmek ‘ben ülkeyi olandan daha yeterli yönetirim’ demek, bunu programları ve vaatleri ile anlatmak. İkincisi de mevcut iktidarı denetlemek. Mevcut iktidarın kelamlarını ne kadar tutabildiğini ülkeyi ne kadar yeterli yönetebildiğini ya da niye yönetemediğini ötürüsıyla yanlışlarını uygun anlatabilmek.”
“Erdoğan muhalefetin açığını kullanıyor”
Seçime giderken iktisatta tüm tabloların olumluya hakikat dönmesinin ve AKP’nin “bakın düzeliyor biz gidersek bozulur” iletisi taşımasının “Bu bir yerde dehşet salma fakat bunun ötesinde bir şeyden bahsetmek lazım. Erdoğan bilhassa son altı ay içerisinde iktisat ile yaptıkları ile toplumsal dinamikleri ile yaptıkları ile yöneten bir başkan figürü çiziyor. Bu yanlışsız ya da yanlış tartışması değil. Semerkant’ta Şangay Beşlisi başkanları ile bir ortaya geliyor. New York’ta öteki dünya başkanları ile buluşan, Prag’ta Avrupa Siyasi Topluluğu ile aile fotoğrafına giren, BM toplantısında Biden ile görüşen, tahıl koridorunu açan, Putin ile konuşan, Ukrayna ile de temas eden bir başkan var, yöneten bir önder. Yanlışsız ya da yanlış yönetiyor içerik tartışmasını bir kenara koyuyorum. Şu anda beşerler yöneten bir cumhurbaşkanı görüyor. Ancak muhalefette yönetecek bir başkan görmüyorlar. Muhalefetin temel açığı bu. Cumhurbaşkanı Erdoğan da bu açığı kullanıyor” değerlendirmesi yaptı.
Sert, AKP’nin “Biz kaybedersek Türkiye geriye masraf, vesayet gelir, terör örgütleri daha faal olur” telaffuzunun de kendi tabanında tesirli olduğunu söylemiş oldu. Sert, “Ak Parti seçmeni Erdoğan’ın bu telaffuzlarını satın alıyor ve o yüzden de oy veriyor. Sıkıntı bu telaffuzun ne kadar satın alındığı ve bu telaffuzun aksini üretebilecek bir telaffuz olup olmadığı. Burada belirleyici olacak olan bu. Onun dışında bilhassa iktisatta ‘Erdoğan gidince daha makûs olacak’ yaklaşımının hayli satın alındığını düşünmüyorum ancak toplum ekonomik sıkıntıları da muhalefetin çözebileceğini düşünmüyor. İktidarın da çözebileceğini düşünmüyor. Panorama TR anketlerinde muhalefet tarafınca seçilen cumhurbaşkanı ülkeyi bugünden daha düzgün yönetebilir algısı var. ‘Bugün o kadar makûs yönetiliyor ki gelen bundan düzgün yönetir’ diye çıkıyor. Muhalefet ekonomik meseleleri çözer, dış siyaset sıkıntılarını, güvenlik meselelerini çözer, birikmiş sorunları çözer diye değil. Bugünden yeterli olur diye oy tercihinde bulunuyor” dedi.
“Sistem sorunu anketlerde çıkıyor”
Osman Sert, muhalefetin bu algıyı “biz de sıkıntıları çözeceğiz” üzerinden yürütmesi gerektiğini de söylemiş oldu. Panorama TR’nin araştırmalarında parlamenter sisteme dönüşe önemli dayanağın verildiğini söyleyen Sert, “Bu tek başına seçmeni sandığa mobilize etmeye yeten bir telaffuz değil. Bu bahiste bir bütünlük var toplumda. İdareye dair bütünlüklü telaffuz geliştirilmesi gerekiyor” tabirlerini kullandı.
AKP, 2002, 2007, 2011, 2015’teki iki seçim ve son olarak 2018 genel seçimleri ile 2014 Cumhurbaşkanlığı seçimleri dahil olmak üzere lokal seçimler dışındaki yedi seçimden de zaferle ayrıldı.
Önümüzdeki aylarda yapılacak milletvekili ve cumhurbaşkanlığı seçimlerini de kazanabilmek için çalışmalarına başlayan AKP, “Türkiye Yüzyılı” evrakını açıklamasının akabinde artık de seçimlerde kullanacağı ana telaffuz ve seçim beyannamesine odaklandı. Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın da her Salı katıldığı toplantılarda seçim hazırlıkları bedellendiriliyor.
“Yeni bir lisan kurulacak”
DW Türkçe’nin edindiği bilgiye nazaran çalışmalar kapsamında birinci vakit içinderda evvelki tüm seçim beyannameleri elden geçirildi. Vaatlere dair gerçekleşme oranları ele alındı. Gerçekleşen ve gerçekleşmeyen vaatler tek tek değerlendirildi.
AKP üst seviye kaynakları, “Yeni bir sistemde yapılan birinci seçim olacak. Bu niçinle bugüne kadarki açıklanan beyannamelerden farklı bir seçim beyannamesi açıklanacak. Yeni bir telaffuz, yeni bir lisan kuruluyor” değerlendirmesi yaptı.
Daha evvelki beyannamelerde “dev proje” ve “büyük yatırımlar” vurgusu yapılırken yeni beyannamede bu vaatlerdilk evvel “halkın somut gündemine” odaklanılacak. Vatandaşın ana gündemi olan iktisat başlığında yüksek enflasyon, alım gücü düşüklüğü, faiz siyasetleri daha ayrıntılı anlatılacak ve daha epey “umut” iletisi içerecek.
Taslağı 18 başlıktan oluşan beyannamenin ana çerçevesi bu niçinle iktisada oturtulacak. AKP kaynakları, “Ekonomide yeni bir telaffuz hazırlıklarında son evreye gelindi” değerlendirmesi de yaptı.
“Endişe duygusu” mu verilecek?
Seçim stratejisi toplantılarında yeni telaffuz oluşturulurken, “AKP seçimi kaybederse Türkiye kaybeder,” “AKP giderse ekonomik sıkıntılar daha da büyür,” “En başta iktisat olmak üzere her alanda sorunu yalnızca biz çözeriz” üzere bir çerçevenin çizilerek halka, “Sorunları muhalefet çözemez” telaffuzunu de bir daha daha kuvvetli vurgulayacak.
AKP Genel Lider Yardımcısı Hamza Dağ da bir süre evvel bir gazeteye verdiği demeçte, “Ekonomideki problemleri: minimum fiyat, EYT, sözleşmeliye takım üzere atılan adımlarla çözdük. Bugüne kadar biz çözdük, bir daha biz çözeceğiz” demişti. Seçim periyodunda de bu telaffuzun sık sık kullanılarak “muhalefetin problemleri çözmede kâfi olmadığı” ileri sürülecek.
Dış siyaset sıfır sorun hedefi
Muhalefetin en hayli eleştirdiği başlıklar, mesela kamuda atamalara dair yeni bir adım atılması gerekliliği beyannamede olacak. Beyannamenin bir kısmında de Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin 5 yılı pahalandırılacak ve gerekli eksikliklerin giderileceği iletisi verilecek.
Son devirde bilhassa İsrail, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Ermenistan, Suriye üzere ülkelerle olağanlaşma süreçleri ile Türkiye’nin Rusya-Ukrayna Savaşı’nda attığı adımlara geniş yer ayrılacak.
Beyannamede gençlere de farklı bir kısım açılacak. AKP’de “gençleri eski makûs periyodu anlatarak yahut geçmişte onların hiç görmediği yaşamadığı periyodu anlatarak ikna edemeyiz. Gelecek vizyonu sunarak onları ikna edebiliriz” görüşü de hakim.
Liste çalışması da sürüyor
AKP’de mevcut milletvekillerinin büyük oranda değişmesi bekleniyor. Daha evvel Erdoğan’ın “metal yorgunluğu” olarak tanımladığı şahısların bir daha partide olduğu ve bu isimlerle devam edilmeyeceğine vurgu yapılıyor.
AKP’de şu ana kadar da yaklaşık 40 milletvekili, aday olmayı düşünüp istifa edeceği bildirisini yollarken bunlardan 20’ye yakınına “istifa etme” denildiği de öğrenildi. AKP’de teşkilat mensuplarına istifaları için Ocak ayı ortasına kadar mühlet verildi. Birtakım vilayetlerde resmen aday adaylığı ilan eden hayli sayıda AKP yöneticisi de bulunuyor.
Seçimin Nisan sonu ile Mayıs ayının birinci yarısında olabileceği ihtimaline bakılırsa seçim hesapları yapan AKP’de yeni üye kazandırma çalışmaları da sürüyor. Her vilayette mahalle toplantılarına başlanırken üye sayısının artırılarak parti ile bağların kurulması hedefleniyor.
Üç dönemlikler ne olacak?
AKP’de üç periyot kuralının işletilip işletilmeyeceğine ise çabucak hemen karar verilmedi. Kurmaylar bunun listeler netleşirken değerlendirileceğine dikkati çekerken, “Eğer aday üç devirlik bir isimse ve hâlâ halkta önemli karşılığı var ise bu ayrıyeten değerlendirilir” yorumu yapılıyor. Üç periyot kuralına takılan milletvekillerinin bir daha aday yapılıp yapılmaması konusundaki yetki AKP Merkez Yürütme Şurası’nda (MYK) olacak.
İttifak protokolü çalışılıyor
Seçim beyannamesi ile bir arada yeni bir ittifak protokolü hazırlanacağı da söz edildi. “Cumhur İttifakı”nın HÜDA-PAR’ın da katılmasıyla genişlemesi ihtimali ayrıyeten öbür partilerin de muhtemel katılma durumları da göz önüne alınarak “ittifak protokolü” de kritik bir başlık. Seçim sürecinde seçim beyannamesi ile bir arada ittifak protokolü de açıklanacak ve akabinde da resmen Yüksek Seçim Heyeti’ne (YSK) sunulacak.
Osman Sert, Erdoğan’ın telaffuzunun muvaffakiyetinin muhalefetin telaffuzuna bağlı olduğu görüşünde.Fotoğraf: Privat
Osman Sert: Muhalefet alternatif sunmalı
AKP’nin mümkün seçim kampanyasını ve telaffuzunu Panorama TR Araştırma Yöneticisi Osman Sert, DW Türkçe’ye kıymetlendirdi. “AKP seçimlere yeni bir telaffuzla girmeye hazırlanıyor. 21 yıllık bir iktidarın yeni telaffuz vurgusu ne kadar tesirli olur?” sorusuna Sert, şu karşılığı verdi:
“Bu yeni sistemin birinci seçimi. Başkanlık sisteminin işlediği ortamda gerçekleştirilen birinci seçim de olacak, bu manada kıymetli. Ben Ak Parti ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu telaffuzlarının başarılı olmasının kendi telaffuzlarından çok muhalefetin telaffuzlarına bağlı olduğunu düşünüyorum. Cumhurbaşkanı Erdoğan alışılmış ki ’20 yıldır yaptığımız şeyi yapmaya devam edeceğiz ve bu türlü kazanacağız’ demeyecek, ‘yeni bir heyecan, ben Türkiye’ye yeni ufuklar vaat ediyorum’ diyecek. Bu Sayın Erdoğan değil diğeri olsa da bunu söyleyecekti esasen. Burada sorun Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın telaffuzlarının nitekim ne kadar yeni olduğunun, daha evvel verilen kelamların ne kadarının tutulup tutulmadığının ve artık verilecek kelamların ne kadar tutulup tutulmadığını anlatacak olan da muhalefet. Muhalefetin en değerli iki işlevi var, bir topluma daha güzel alternatif sunabilmek ‘ben ülkeyi olandan daha yeterli yönetirim’ demek, bunu programları ve vaatleri ile anlatmak. İkincisi de mevcut iktidarı denetlemek. Mevcut iktidarın kelamlarını ne kadar tutabildiğini ülkeyi ne kadar yeterli yönetebildiğini ya da niye yönetemediğini ötürüsıyla yanlışlarını uygun anlatabilmek.”
“Erdoğan muhalefetin açığını kullanıyor”
Seçime giderken iktisatta tüm tabloların olumluya hakikat dönmesinin ve AKP’nin “bakın düzeliyor biz gidersek bozulur” iletisi taşımasının “Bu bir yerde dehşet salma fakat bunun ötesinde bir şeyden bahsetmek lazım. Erdoğan bilhassa son altı ay içerisinde iktisat ile yaptıkları ile toplumsal dinamikleri ile yaptıkları ile yöneten bir başkan figürü çiziyor. Bu yanlışsız ya da yanlış tartışması değil. Semerkant’ta Şangay Beşlisi başkanları ile bir ortaya geliyor. New York’ta öteki dünya başkanları ile buluşan, Prag’ta Avrupa Siyasi Topluluğu ile aile fotoğrafına giren, BM toplantısında Biden ile görüşen, tahıl koridorunu açan, Putin ile konuşan, Ukrayna ile de temas eden bir başkan var, yöneten bir önder. Yanlışsız ya da yanlış yönetiyor içerik tartışmasını bir kenara koyuyorum. Şu anda beşerler yöneten bir cumhurbaşkanı görüyor. Ancak muhalefette yönetecek bir başkan görmüyorlar. Muhalefetin temel açığı bu. Cumhurbaşkanı Erdoğan da bu açığı kullanıyor” değerlendirmesi yaptı.
Sert, AKP’nin “Biz kaybedersek Türkiye geriye masraf, vesayet gelir, terör örgütleri daha faal olur” telaffuzunun de kendi tabanında tesirli olduğunu söylemiş oldu. Sert, “Ak Parti seçmeni Erdoğan’ın bu telaffuzlarını satın alıyor ve o yüzden de oy veriyor. Sıkıntı bu telaffuzun ne kadar satın alındığı ve bu telaffuzun aksini üretebilecek bir telaffuz olup olmadığı. Burada belirleyici olacak olan bu. Onun dışında bilhassa iktisatta ‘Erdoğan gidince daha makûs olacak’ yaklaşımının hayli satın alındığını düşünmüyorum ancak toplum ekonomik sıkıntıları da muhalefetin çözebileceğini düşünmüyor. İktidarın da çözebileceğini düşünmüyor. Panorama TR anketlerinde muhalefet tarafınca seçilen cumhurbaşkanı ülkeyi bugünden daha düzgün yönetebilir algısı var. ‘Bugün o kadar makûs yönetiliyor ki gelen bundan düzgün yönetir’ diye çıkıyor. Muhalefet ekonomik meseleleri çözer, dış siyaset sıkıntılarını, güvenlik meselelerini çözer, birikmiş sorunları çözer diye değil. Bugünden yeterli olur diye oy tercihinde bulunuyor” dedi.
“Sistem sorunu anketlerde çıkıyor”
Osman Sert, muhalefetin bu algıyı “biz de sıkıntıları çözeceğiz” üzerinden yürütmesi gerektiğini de söylemiş oldu. Panorama TR’nin araştırmalarında parlamenter sisteme dönüşe önemli dayanağın verildiğini söyleyen Sert, “Bu tek başına seçmeni sandığa mobilize etmeye yeten bir telaffuz değil. Bu bahiste bir bütünlük var toplumda. İdareye dair bütünlüklü telaffuz geliştirilmesi gerekiyor” tabirlerini kullandı.