RAM
New member
Avrupa’daki güç krizi ve resesyon telaşları ile birlikte doların euro karşısında kıymet kazanması daha sonrasında, Türkiye piyasalarında dolar kuru, euro kurunu geçti. Euro/dolar paritesi, 13 Temmuz’dan daha sonra bir sefer daha 1’in altına inerek 0,9967 düzeyini gördü. Piyasalarda euro 18,05 TL düzeylerinden satılırken, dolar kuru ise 18,10 TL düzeyine kadar yükseldi. Avrupa Birliği’nin (AB) para ünitesi euronun ABD Doları karşısında paha kaybının hızlanmasının Türkiye’nin dış ticaretinde önemli sorunlara niye olması bekleniyor.
“Eurodaki paha kaybı sürecek”
Euro/dolar paritesindeki başa baş seyrin temelde iki sebebi olduğunu lisana getiren Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, DW Türkçe’ye yaptığı açıklamada, birinci sebebin ABD Merkez Bankası’nın uyguladığı siyaset faizinin Avrupa Merkez Bankası faizlerine nazaran epeyce daha cazip hale gelmesi olduğunu söylüyor. “Şu anda ABD’de faiz yüzde 2,5 iken, Avrupa’da bu oran binde 10. Yıl başında bu oranlar yüzde 0’a yüzde -0,40 seviyesindeydi. Yani şu anda ABD Doları, euroya göre epeyce daha cazip bir yatırım aracı oldu” diyor.
Erhan AslanoğluFotoğraf: privat
Önümüzdeki aylarda da dolara olan talebin artacağını tabir eden Prof. Aslanoğlu, “Eurodaki zayıflamanın ikinci sebebi ise önümüzdeki süreçte Euro Bölgesi’nde güç krizi ile birlikte yaşanması beklenen sakinlik diyebiliriz. Jeopolitik risklerin artmış olması ve bunun büyüme üstündeki olumsuz tesirleri, doların euroya karşı güçlenmesi kararınu ortaya çıkarıyor” diye konuşuyor.
“Türkiye’nin ziyanına olacak”
İthalatını dolar ile yapan Türkiye, ihracatının ise yaklaşık yüzde 55’ini Euro Bölgesi’ne yapıyor. Türkiye iş dünyası, bugüne kadar Euro’nun dolar karşısında daha pahalı olması yardımıyla ihracatta avantaj sağlıyordu. Lakin paritenin başa baş gelmesi, ihracatçıların bu avantajını elinden almış durumda. Bu gelişme cari istikrarda de kendini göstermeye başladı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yayımladığı son bilgilere bakılırsa haziran ayında cari istikrarda 3,46 milyar dolar açık kaydedilirken, cari açık serisi sekizinci ayına ulaşmış oldu. Son 1 yıllık cari açık ise 32,7 milyar dolar ile 15 ayın en yüksek düzeyini gördü.
Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu’na nazaran, eurodaki bedel kaybı Türkiye’nin dış ticaretini olumsuz etkileyecek. Mevcut durumda Türkiye’nin ithalat masraflarının arttığına, ihracat gelirlerinin ise düştüğüne işaret eden Aslanoğlu, “aslına bakarsan son periyotta Türkiye’nin hem dış ticaret istikrarında tıpkı vakitte cari açıkta bir bozulma görüyorduk. Ben kısa devirde bu eğilimin aksine döneceği kanaatinde değilim. Doların daha da güçlendiğini nazaranbiliriz. Bu durum, AB’deki mümkün bir sakinlik ile birlikte, ihracatının büyük kısmını euro ile yapan Türkiye’nin büyümesini de negatif etkileyecek bir ögeye dönüşebilir” biçiminde konuşuyor.
Türkiye iş dünyası endişeli
Euro/dolarda yaşanan değişiklikler başta ihracatçılar olmak üzere Türkiye iş dünyası tarafınca da epeyce yakından izleniyor. Doların euro karşısında kıymet kazanması, gelirini eurodan elde ederken, hammadde gereksinimini dolar ile karşılayan ihracatçıların tasalarının artmasına niye oluyor. Örneğin Türkiye’nin ihracat kalemleri içerisinde birinci sırada yer alan otomotiv ihracatında, 2022 yılı birinci yarısında yapılan ihracatın yüzde 82’si euro ile yapılırken, sırf yüzde 11’i dolar ile gerçekleştirildi.
Kazım Taycı Fotoğraf: privat
“Avrupa’daki fiyat avantajımızı kaybettik”
DW Türkçe’ye konuşanİstanbul Hububat Bakliyat ve Yağlı Tohumlar İhracatçıları Birliği (İHBİR) Lideri Kazım Taycı, Türkiye’nin toplam ithalat maliyeti içerisinde doların yüzde 95’lik bir tartısı bulunduğuna dikkat çekiyor.
Petrolden doğalgaza, hammaddeden makinaya kadar her türlü ithal eserin dolar ile alındığına işaret eden Taycı, “Toplam ihracatımızın ise yüzde 53-55’lik kısmını Euro Bölgesi’ne euro üzerinden satıyoruz. Bugüne kadar Euro’nun bedelinin dolar karşısında yüzde 15 üstte olması, bizim en büyük rekabetçilik ve karlılık avantajımızdı. Artık ise Avrupa’daki tüm fiyat avantajımızı kaybettik” diye konuşuyor.
Bundan daha sonraki devirde Türkiye’den mal alan AB ülkelerinin daha cazip fiyatlar veren ülkelere yönelebileceğini belirten Taycı, “En kıymetlisi biz ihracatçılar olarak, dış ticaretteki en değerli kozumuzu, garantimizi kaybettik” diye konuşuyor.
“Uzakdoğu’ya karşı fırsat olabilir”
Ancak, eurodaki bedel kaybının dünyanın farklı pazarlarında Türkiye için bir avantaj yaratabileceğini düşünenler de var. DW Türkçe’ye konuşan Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Lideri Jak Eskinazi, “Türkiye’nin Avrupa’ya sattığı eserler, otomatik olarak artık yüzde 15 pahalandı” diyor.
Jak EskinaziFotoğraf: privat
Öte yandan Uzakdoğu ülkelerinin artan dolar maliyetleri karşısında Türkiye’nin az da olsa kendine bir avantaj sağlayabileceğine işaret eden Eskinazi, şu görüşleri lisana getiriyor:
“Uzakdoğu ülkeleri AB’den ithalat yapmak için dolar ile mal satıp onu euroya çeviriyordu. Artık onlar da bu eserleri yüzde 15 değerliye almış olacak. Bu da Türk şirketlere yaşadığı dezavantajı avantaja çevirecek bir fırsat sunabilir. Lakin bu zayıf bir ihtimal. Zira Avrupa’da resesyon dehşetinden dolayı, müşteriler fiyat farkı vermeye sıcak bakmıyorlar.”
“Vatandaş daha epey dolara yönelecek”
Peki eurodaki paha kaybı, Türkiye’de birikimlerinin büyük kısmını dolar ve euroda değerlendirmeyi yeğleyen vatandaşları nasıl etkileyecek?
TCMB ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BBDK) datalarına nazaran, Ağustos başı prestijiyle Türkiye’deki toplam mevduatlar ortasında döviz mevduatlarının hissesi yüzde 54,5 olurken, kur muhafazalı mevduatlar da dahil edildiğinde döviz mevduatların toplam mevduatlar ortasındaki oranı yüzde 71’e çıkmış durumda.
Türkiye’de vatandaşların bir yatırım aracı olarak dövize her vakit ilgi gösterdiklerini hatırlatan Prof. Aslanoğlu, “Önümüzdeki devirde de vatandaşın dövize olan ilgisi devam edecek lakin dolar fazlaca daha fazla talep görmeye başlayacak. Genel fiyatlama davranışlarında da dolar, euroya karşı güç kazanacak” değerlendirmesinde bulunuyor.
“Eurodaki paha kaybı sürecek”
Euro/dolar paritesindeki başa baş seyrin temelde iki sebebi olduğunu lisana getiren Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, DW Türkçe’ye yaptığı açıklamada, birinci sebebin ABD Merkez Bankası’nın uyguladığı siyaset faizinin Avrupa Merkez Bankası faizlerine nazaran epeyce daha cazip hale gelmesi olduğunu söylüyor. “Şu anda ABD’de faiz yüzde 2,5 iken, Avrupa’da bu oran binde 10. Yıl başında bu oranlar yüzde 0’a yüzde -0,40 seviyesindeydi. Yani şu anda ABD Doları, euroya göre epeyce daha cazip bir yatırım aracı oldu” diyor.
Erhan AslanoğluFotoğraf: privat
Önümüzdeki aylarda da dolara olan talebin artacağını tabir eden Prof. Aslanoğlu, “Eurodaki zayıflamanın ikinci sebebi ise önümüzdeki süreçte Euro Bölgesi’nde güç krizi ile birlikte yaşanması beklenen sakinlik diyebiliriz. Jeopolitik risklerin artmış olması ve bunun büyüme üstündeki olumsuz tesirleri, doların euroya karşı güçlenmesi kararınu ortaya çıkarıyor” diye konuşuyor.
“Türkiye’nin ziyanına olacak”
İthalatını dolar ile yapan Türkiye, ihracatının ise yaklaşık yüzde 55’ini Euro Bölgesi’ne yapıyor. Türkiye iş dünyası, bugüne kadar Euro’nun dolar karşısında daha pahalı olması yardımıyla ihracatta avantaj sağlıyordu. Lakin paritenin başa baş gelmesi, ihracatçıların bu avantajını elinden almış durumda. Bu gelişme cari istikrarda de kendini göstermeye başladı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yayımladığı son bilgilere bakılırsa haziran ayında cari istikrarda 3,46 milyar dolar açık kaydedilirken, cari açık serisi sekizinci ayına ulaşmış oldu. Son 1 yıllık cari açık ise 32,7 milyar dolar ile 15 ayın en yüksek düzeyini gördü.
Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu’na nazaran, eurodaki bedel kaybı Türkiye’nin dış ticaretini olumsuz etkileyecek. Mevcut durumda Türkiye’nin ithalat masraflarının arttığına, ihracat gelirlerinin ise düştüğüne işaret eden Aslanoğlu, “aslına bakarsan son periyotta Türkiye’nin hem dış ticaret istikrarında tıpkı vakitte cari açıkta bir bozulma görüyorduk. Ben kısa devirde bu eğilimin aksine döneceği kanaatinde değilim. Doların daha da güçlendiğini nazaranbiliriz. Bu durum, AB’deki mümkün bir sakinlik ile birlikte, ihracatının büyük kısmını euro ile yapan Türkiye’nin büyümesini de negatif etkileyecek bir ögeye dönüşebilir” biçiminde konuşuyor.
Türkiye iş dünyası endişeli
Euro/dolarda yaşanan değişiklikler başta ihracatçılar olmak üzere Türkiye iş dünyası tarafınca da epeyce yakından izleniyor. Doların euro karşısında kıymet kazanması, gelirini eurodan elde ederken, hammadde gereksinimini dolar ile karşılayan ihracatçıların tasalarının artmasına niye oluyor. Örneğin Türkiye’nin ihracat kalemleri içerisinde birinci sırada yer alan otomotiv ihracatında, 2022 yılı birinci yarısında yapılan ihracatın yüzde 82’si euro ile yapılırken, sırf yüzde 11’i dolar ile gerçekleştirildi.
Kazım Taycı Fotoğraf: privat
“Avrupa’daki fiyat avantajımızı kaybettik”
DW Türkçe’ye konuşanİstanbul Hububat Bakliyat ve Yağlı Tohumlar İhracatçıları Birliği (İHBİR) Lideri Kazım Taycı, Türkiye’nin toplam ithalat maliyeti içerisinde doların yüzde 95’lik bir tartısı bulunduğuna dikkat çekiyor.
Petrolden doğalgaza, hammaddeden makinaya kadar her türlü ithal eserin dolar ile alındığına işaret eden Taycı, “Toplam ihracatımızın ise yüzde 53-55’lik kısmını Euro Bölgesi’ne euro üzerinden satıyoruz. Bugüne kadar Euro’nun bedelinin dolar karşısında yüzde 15 üstte olması, bizim en büyük rekabetçilik ve karlılık avantajımızdı. Artık ise Avrupa’daki tüm fiyat avantajımızı kaybettik” diye konuşuyor.
Bundan daha sonraki devirde Türkiye’den mal alan AB ülkelerinin daha cazip fiyatlar veren ülkelere yönelebileceğini belirten Taycı, “En kıymetlisi biz ihracatçılar olarak, dış ticaretteki en değerli kozumuzu, garantimizi kaybettik” diye konuşuyor.
“Uzakdoğu’ya karşı fırsat olabilir”
Ancak, eurodaki bedel kaybının dünyanın farklı pazarlarında Türkiye için bir avantaj yaratabileceğini düşünenler de var. DW Türkçe’ye konuşan Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Lideri Jak Eskinazi, “Türkiye’nin Avrupa’ya sattığı eserler, otomatik olarak artık yüzde 15 pahalandı” diyor.
Jak EskinaziFotoğraf: privat
Öte yandan Uzakdoğu ülkelerinin artan dolar maliyetleri karşısında Türkiye’nin az da olsa kendine bir avantaj sağlayabileceğine işaret eden Eskinazi, şu görüşleri lisana getiriyor:
“Uzakdoğu ülkeleri AB’den ithalat yapmak için dolar ile mal satıp onu euroya çeviriyordu. Artık onlar da bu eserleri yüzde 15 değerliye almış olacak. Bu da Türk şirketlere yaşadığı dezavantajı avantaja çevirecek bir fırsat sunabilir. Lakin bu zayıf bir ihtimal. Zira Avrupa’da resesyon dehşetinden dolayı, müşteriler fiyat farkı vermeye sıcak bakmıyorlar.”
“Vatandaş daha epey dolara yönelecek”
Peki eurodaki paha kaybı, Türkiye’de birikimlerinin büyük kısmını dolar ve euroda değerlendirmeyi yeğleyen vatandaşları nasıl etkileyecek?
TCMB ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BBDK) datalarına nazaran, Ağustos başı prestijiyle Türkiye’deki toplam mevduatlar ortasında döviz mevduatlarının hissesi yüzde 54,5 olurken, kur muhafazalı mevduatlar da dahil edildiğinde döviz mevduatların toplam mevduatlar ortasındaki oranı yüzde 71’e çıkmış durumda.
Türkiye’de vatandaşların bir yatırım aracı olarak dövize her vakit ilgi gösterdiklerini hatırlatan Prof. Aslanoğlu, “Önümüzdeki devirde de vatandaşın dövize olan ilgisi devam edecek lakin dolar fazlaca daha fazla talep görmeye başlayacak. Genel fiyatlama davranışlarında da dolar, euroya karşı güç kazanacak” değerlendirmesinde bulunuyor.