RAM
New member
Sayıları milyonlarla tabir edilen ‘emeklilikte yaşa takılanların (EYT’li)’ sıkıntısını çözmek için süreç hızlandı. Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, çalışmaların aralık ayına kadar sonuçlandırılacağını, ocak ayında da TBMM’ye sunulacağını söylemiş oldu. Alım, masada yalnızca bir tane EYT formülü bulunduğunu belirtti. Farklı kestirimler olsa da bu formülün ayrıntısı çabucak hemen ortaya çıkmadı. 8 Eylül 1999’dan evvel sigorta girişi olup da emekli olamayanların tamamı çıkacak düzenlemeye odaklanmış durumda.
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yıllardır yaşadıkları mağduriyetin sona ermesi için uğraş veriyor. Eski haklarının yine iade edilmesi için de gerek toplumsal medyada gerekse Türkiye’nin farklı noktalarında etkinliklerle seslerini duyurmaya çalışan EYT’lilerin problemlerinin çözülmesi için düğmeye basıldı ve bu yıl bitmeden düzenleme Meclis gündemine gelecek. Pekala bu EYT sorunu nasıl ortaya çıktı?
TOPLUMSAL GÜVENLİK REFORMLARI
Son senelerda mali yapısı bozulan ve bütçe üzerine önemli yük oluşturan toplumsal güvenlik kurumlarımızın mali yapısını düzeltmek nedeni öne sürülerek, toplumsal sigortalar kanunlarında daima değişiklikler yapıldı. Bu değişikliklerle, sigortalıların emekli olması zorlaştırılarak adete bu kurumların makûs yönetilmesinin faturası sigortalılara kesildi.
1999 YILI ETKİSİ
Yani EYT’lileri, toplumsal güvelik ıslahatı ismi altında toplumsal güvenlik kanunlarında yapılan değişiklikler doğurdu. Bu niçinle, EYT’lileri ve EYT mağduriyetini giderecek yasal düzenlemenin nasıl olması gerektiğinin düzgün anlaşılabilmesi için, evvela EYT’lilerin ortaya çıkmasına yol açan toplumsal güvenlik yasalarında yapılan değişikliklere göz atmakta fayda var. Islahat ismi altında yapılan bu düzenlemeler de bilhassa 1999 yılından itibaren gündeme geldi.
EMEKLİLİKTE 5 BAŞKA YASA, 5 FARKLI UYGULAMA
-Hizmet akdiyle çalışanlar (SSK’lılar) ‘506 sayılı Toplumsal Sigortalar Kanunu’na,
-Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışanlar (Bağkur’lular) ‘1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve başka Bağımsız Çalışanlar Toplumsal Sigortalar Kurumu Kanunu’ na,
-Memur olarak çalışanlar ‘5434 sayılı TC. Emekli Sandığı Kanunu’na,
-Tarımda hizmet akdiyle çalışanlar ‘2925 sayılı Tarım Emekçileri Toplumsal Sigortalar Kanunu’na,
-Tarımda kendi ismine ve hesabına bağımsız çalışanlar ‘2926 Tarımda Kendi İsmine ve Hesabına Çalışanlar Toplumsal Sigortalar Kanunu’na tabi olmak üzere çalışanların toplumsal güvenliği 5 farklı yasa ile sağlanmaktaydı.
Ayrıca, özel banka, sigorta şirketleri, ticaret ve sanayi odaları ve borsalar yahut bunların teşkil ettikleri birliklerin özel emekli sandıklarına tabi olanlar da, kendi vakıf senetlerine nazaran toplumsal güvenliklerini sağlamaktaydı.
Sosyal güvenlik reformlarıyla, toplumsal güvenlik kurumlarının bozulan mali yapılarının düzeltilmesini yanında, mevzuattaki fazlaca başlılığında giderilmesi amaçlanarak toplumsal güvenlik kurumlarının tek çatı altında toplanması hedeflendi. Sahiden de ülkemizde çalışanların toplumsal güvelikleri, farklı kanunlarla farklı norm ve standartlar da sağlanmaktaydı.
SÜRDÜRÜLEMEZ OLDUĞU GÖRÜLDÜ
böyle farklı toplumsal güvenlik kanunlarına tabi olarak çalışanların hak ve yükümlülükleri içinde norm ve standart birliği de bulunmuyordu. Tüm bu aksilikler toplumsal güvenlik sistemimizi uzun vadede sürdürülebilir olmaktan çıkartacağı tasası ıslahat gereksinimi doğurdu ve ıslahat çalışmaları yapıldı.
ADIM ADIM SORUNU DOĞURAN DÜZENLEMELER-İLKİ 8 EYLÜL 1999’DA
Sosyal güvenlik ıslahatı ismi altında toplumsal güvelik kanunlarımızda değişiklik yapan yasal düzenlemelerden mühimlerini şöyle sıralayabiliriz:
1-Türk toplumsal güvenlik sisteminde ıslahat çalışmaları birinci sefer 8 Eylül 1999 tarihindeki Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konan ‘4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’ ile yapılarak, toplumsal sigortalar kanunlarımızda çeşitli değişiklikler yapıldı ve birinci sefer ‘İşsizlik Sigortası’ da bu yasa ile sisteme dahil edildi.
2006’DA ‘TEK ÇATI’ GELDİ
2-2006’da ise kapsam genişletilerek ülkemizde toplumsal güvenlik kurumlarının birleştirilmesi, genel sıhhat sigortasının kurulması ve farklı rejimler halinde uygulanan toplumsal sigortalarda norm ve standart birliğinin sağlanması amaçlandı. 20 Mayıs 2006 tarihindeki Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konan ‘5502 sayılı Toplumsal Güvenlik Kurumu Kanunu’ ile Emekli Sandığı, Toplumsal Sigortalar Kurumu (SSK) ve Bağkur ‘Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) olarak tek çatı altında birleştirildi.
SONUNCUSU 2008’DE ÇIKTI
3-5502 sayılı Kanun’dan daha sonra 16 Haziran 2006 tarihindeki Resmi Gazete’de yayımlanan, lakin daha yürürlüğe girmeden kimi unsurları Anayasa Mahkemesi’nce iptal edilen ve en son 8 Mayıs 2008 tarihindeki Resmi Gazete’de yayımlanan kanunlarla toplumsal sigortalar kanunu bir sefer daha değiştirildi ve ayrıyeten sisteme birinci kere ‘Genel Sıhhat Sigortası (GSS)’ dahil edilerek toplumsal sigorta hak ve yükümlülüklerinde norm ve standart birliği sağlamaya yönelik düzenlemeler yapıldı.
GÜN GEÇTİKÇE KURALLAR ZORLAŞTI
Bu değişliklerle sigortalıların emekli olması için aranan kaideler daima ağırlaştırıldı ve emekli olacakları tarih daima uzatıldı. Sigortalılar içinde norm ve standart birliği yaratmak emeli ile yapılan toplumsal güvenlik ıslahatları, bilakis sigortalıların, sigorta başlangıç tarihlerine bakılırsa epey farklı emeklilik kurallarına tabi olmaları kararınu doğurdu ve ortaya EYT’li olarak isimlendirilen ve sayıları tam olarak da bilinmeyen milyonlarca mağdur çıkardı.
Türkiye’nin gündeminde daha fazlaca yer alacak EYT konusunun nasıl ortaya çıktığını, kimleri kapsadığını ve yıllar evvel ortaya çıkan mağduriyetlerin nasıl giderilebileceğini bugün prestijiyle Posta’da yayınlanacak.
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yıllardır yaşadıkları mağduriyetin sona ermesi için uğraş veriyor. Eski haklarının yine iade edilmesi için de gerek toplumsal medyada gerekse Türkiye’nin farklı noktalarında etkinliklerle seslerini duyurmaya çalışan EYT’lilerin problemlerinin çözülmesi için düğmeye basıldı ve bu yıl bitmeden düzenleme Meclis gündemine gelecek. Pekala bu EYT sorunu nasıl ortaya çıktı?
TOPLUMSAL GÜVENLİK REFORMLARI
Son senelerda mali yapısı bozulan ve bütçe üzerine önemli yük oluşturan toplumsal güvenlik kurumlarımızın mali yapısını düzeltmek nedeni öne sürülerek, toplumsal sigortalar kanunlarında daima değişiklikler yapıldı. Bu değişikliklerle, sigortalıların emekli olması zorlaştırılarak adete bu kurumların makûs yönetilmesinin faturası sigortalılara kesildi.
1999 YILI ETKİSİ
Yani EYT’lileri, toplumsal güvelik ıslahatı ismi altında toplumsal güvenlik kanunlarında yapılan değişiklikler doğurdu. Bu niçinle, EYT’lileri ve EYT mağduriyetini giderecek yasal düzenlemenin nasıl olması gerektiğinin düzgün anlaşılabilmesi için, evvela EYT’lilerin ortaya çıkmasına yol açan toplumsal güvenlik yasalarında yapılan değişikliklere göz atmakta fayda var. Islahat ismi altında yapılan bu düzenlemeler de bilhassa 1999 yılından itibaren gündeme geldi.
EMEKLİLİKTE 5 BAŞKA YASA, 5 FARKLI UYGULAMA
-Hizmet akdiyle çalışanlar (SSK’lılar) ‘506 sayılı Toplumsal Sigortalar Kanunu’na,
-Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışanlar (Bağkur’lular) ‘1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve başka Bağımsız Çalışanlar Toplumsal Sigortalar Kurumu Kanunu’ na,
-Memur olarak çalışanlar ‘5434 sayılı TC. Emekli Sandığı Kanunu’na,
-Tarımda hizmet akdiyle çalışanlar ‘2925 sayılı Tarım Emekçileri Toplumsal Sigortalar Kanunu’na,
-Tarımda kendi ismine ve hesabına bağımsız çalışanlar ‘2926 Tarımda Kendi İsmine ve Hesabına Çalışanlar Toplumsal Sigortalar Kanunu’na tabi olmak üzere çalışanların toplumsal güvenliği 5 farklı yasa ile sağlanmaktaydı.
Ayrıca, özel banka, sigorta şirketleri, ticaret ve sanayi odaları ve borsalar yahut bunların teşkil ettikleri birliklerin özel emekli sandıklarına tabi olanlar da, kendi vakıf senetlerine nazaran toplumsal güvenliklerini sağlamaktaydı.
Sosyal güvenlik reformlarıyla, toplumsal güvenlik kurumlarının bozulan mali yapılarının düzeltilmesini yanında, mevzuattaki fazlaca başlılığında giderilmesi amaçlanarak toplumsal güvenlik kurumlarının tek çatı altında toplanması hedeflendi. Sahiden de ülkemizde çalışanların toplumsal güvelikleri, farklı kanunlarla farklı norm ve standartlar da sağlanmaktaydı.
SÜRDÜRÜLEMEZ OLDUĞU GÖRÜLDÜ
böyle farklı toplumsal güvenlik kanunlarına tabi olarak çalışanların hak ve yükümlülükleri içinde norm ve standart birliği de bulunmuyordu. Tüm bu aksilikler toplumsal güvenlik sistemimizi uzun vadede sürdürülebilir olmaktan çıkartacağı tasası ıslahat gereksinimi doğurdu ve ıslahat çalışmaları yapıldı.
ADIM ADIM SORUNU DOĞURAN DÜZENLEMELER-İLKİ 8 EYLÜL 1999’DA
Sosyal güvenlik ıslahatı ismi altında toplumsal güvelik kanunlarımızda değişiklik yapan yasal düzenlemelerden mühimlerini şöyle sıralayabiliriz:
1-Türk toplumsal güvenlik sisteminde ıslahat çalışmaları birinci sefer 8 Eylül 1999 tarihindeki Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konan ‘4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’ ile yapılarak, toplumsal sigortalar kanunlarımızda çeşitli değişiklikler yapıldı ve birinci sefer ‘İşsizlik Sigortası’ da bu yasa ile sisteme dahil edildi.
2006’DA ‘TEK ÇATI’ GELDİ
2-2006’da ise kapsam genişletilerek ülkemizde toplumsal güvenlik kurumlarının birleştirilmesi, genel sıhhat sigortasının kurulması ve farklı rejimler halinde uygulanan toplumsal sigortalarda norm ve standart birliğinin sağlanması amaçlandı. 20 Mayıs 2006 tarihindeki Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konan ‘5502 sayılı Toplumsal Güvenlik Kurumu Kanunu’ ile Emekli Sandığı, Toplumsal Sigortalar Kurumu (SSK) ve Bağkur ‘Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) olarak tek çatı altında birleştirildi.
SONUNCUSU 2008’DE ÇIKTI
3-5502 sayılı Kanun’dan daha sonra 16 Haziran 2006 tarihindeki Resmi Gazete’de yayımlanan, lakin daha yürürlüğe girmeden kimi unsurları Anayasa Mahkemesi’nce iptal edilen ve en son 8 Mayıs 2008 tarihindeki Resmi Gazete’de yayımlanan kanunlarla toplumsal sigortalar kanunu bir sefer daha değiştirildi ve ayrıyeten sisteme birinci kere ‘Genel Sıhhat Sigortası (GSS)’ dahil edilerek toplumsal sigorta hak ve yükümlülüklerinde norm ve standart birliği sağlamaya yönelik düzenlemeler yapıldı.
GÜN GEÇTİKÇE KURALLAR ZORLAŞTI
Bu değişliklerle sigortalıların emekli olması için aranan kaideler daima ağırlaştırıldı ve emekli olacakları tarih daima uzatıldı. Sigortalılar içinde norm ve standart birliği yaratmak emeli ile yapılan toplumsal güvenlik ıslahatları, bilakis sigortalıların, sigorta başlangıç tarihlerine bakılırsa epey farklı emeklilik kurallarına tabi olmaları kararınu doğurdu ve ortaya EYT’li olarak isimlendirilen ve sayıları tam olarak da bilinmeyen milyonlarca mağdur çıkardı.
Türkiye’nin gündeminde daha fazlaca yer alacak EYT konusunun nasıl ortaya çıktığını, kimleri kapsadığını ve yıllar evvel ortaya çıkan mağduriyetlerin nasıl giderilebileceğini bugün prestijiyle Posta’da yayınlanacak.