RAM
New member
Muhalefet partilerinin sonuçlarını bildikleri biçimde zalimce kullandıkları en çarpıcı iki mevzudan birisi Emeklilikte Yaşa Takılanlar, oburu ise 3600 ek göstergedir. İktidar tarafınca polis, öğretmen, hemşire ve din vazifelileri ile idarecilerin ek göstergelerinin 3.600’e çıkarılacağı kelamı verildi. Gelinen noktada bu işin fazlaca boyutlu ve fazlaca kapsamlı bir çalışmayı gerektirdiği ortaya çıktı. Çalışmanın en değerli boyutu ise şüphesiz ortaya çıkacak maliyet ve yeni taleplere kapı aralamaktı. Hakikaten o denli de oldu ve öbür meslek kümelerinin ek göstergelerinde de artış talebi dikkate alındığında ek gösterge artışının nasıl bir çarpan tesiri oluşturacağı kestirim dahi edilemiyor. Bilhassa ek gösterge cetvelinin kendi içerisinde bir istikrara oturduğu dikkate alındığında yapılacak değişiklikle bu istikrarın önemli biçimde bozulacağı açıkça görülüyor. Bir de ek göstergesiz işçinin ek gösterge talepleri dikkate alındığında bahsin içerisindeki mayınlı alanlar daha uygun görülmektedir. Yani karşılanan her talep öteki taleplerin tetikleyicisi olabilmektedir. Bu çerçevede, yapılacak 3600 ek gösterge düzenlemesinin bütün boyutlarını başlıklar halinde izah etmeye çalışacağız.
1- 3600 EK GÖSTERGE NİYE BU KADAR KIYMETLİDİR?
3.600 ek gösterge 5434 sayılı Kanun’a tabi işçi açısından mana tabir etmektedir. Yani 15.10.2008 tarihindilk evvel memur olanlar açısından ehemmiyet arz etmektedir. 3600 ek gösterge eşik bedeldir. Zira 3599 ek gösterge olması dahi istenen kararı almaya yetmiyor. İlla ek gösterge 3600 olursa bir mana söz ediyor. 3600 ek gösterge talebi yıllardır vardı lakin bütün baskı ve ısrarlara karşın sonuç alınamıyordu. Sonuç alınamamasının en büyük niçini ise bütçeye getireceği yük, büyük bir kesiti ilgilendirmesi ve bu biçimde bir değişikliğin domino tesiri yapacağıydı. Hakikaten biroldukca meslek kümesi çabucak biz de isteriz demeye başladı ve siperde bekleyen sendikalar da bu taleplere sessiz kalmadı. Hatta ek göstergesi olmayan yardımcı hizmetler sınıfı çalışanı de ek gösterge istemeye başladı. Yapılacak bu düzenleme hem çalışanları, hem emekli olacakları, birebir vakitte mevcut emeklileri direkt etkileyecektir.
Mevzuyu daha net hale getirmek gerekirse, 5434 sayılı Kanun’un ek 70’inci hususuna bakılırsa; artırım, tazminat ve ödenekler ile gibisi ödemeler toplamına karşılık gelmek üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi En Yüksek Devlet Memuru Aylığı (ek gösterge dâhil) brüt meblağının; -Ek göstergesi 8400 ve daha yüksek olanlarda % 255’ına,- Ek göstergesi 7600 (dâhil) -8400 (hariç) içinde olanlarda % 215’üne, -Ek göstergesi 6400 (dahil)- 7600 (hariç) içinde olanlarda % 195’ine, -Ek göstergesi 4800 (dahil)- 6400 (hariç) içinde olanlarda % 165’sine, -Ek göstergesi 3600 (dahil)- 4800 (hariç) içinde olanlarda % 145’ine, -Ek göstergesi 2200 (dahil) -3600 (hariç) içinde olanlarda % 85’ine, -Diğerlerinde % 55’ine, tekabül eden ölçüsü emeklilik keseneğine ve kurum karşılığına tabi tutulmaktadır.
Bu hususa göre, 3.000 ek göstergeli çalışan bir işçinin emekli keseneğine temel fiyatına yani 9500* 0,235445*% 85 = 1.901,21 TL ek edilerek % 14 kesinti yapılırken emekli olan tıpkı çalışanın emekli maaşına temel ögelerine bu fiyat kadar ek edilmektedir. Bu çalışanın ek göstergesinin 3.600 olduğunda ise 9500* 0,235445*% 145 = 3.243,25 TL ek edilerek %14 kesinti yapılırken emekli olan tıpkı işçinin emekli maaşına temel ögelerine bu meblağ kadar ek edilmektedir. ötürüsıyla çalışırken emekli kesintisi niçiniyle maaşı düşen işçi emekli olduğunda maaşına yapılan ekten dolayı bayram yapmaktadır. Ayrıyeten bu fiyat emekli ikramiyesi hesabına da yansımaktadır.
Lakin, 5510 sayılı Kanun’la 15.10.2008 daha sonrası memuriyete başlayanların emekli maaş hesabı prime temel çıkar üzerinden yapılacağı için ek göstergenin 3000’den 3600’e yükseltilmesinin katkısı brüt 600*0,235445 = 141,26 TL kadar olacaktır. Lakin, bunların emekli ikramiyesi de 5434 sayılı Kanun’a tabi olanlar üzere olduğundan bunlar da emekli ikramiyesi artışından yararlanacaklardır. ötürüsıyla ek gösterge artışındaki en büyük piyango 5434 sayılı Kanun’a tabi olanlara vurdu diyebiliriz.
2- EK GÖSTERGE ARTIŞI daha sonraSINDA ÇALIŞANLARIN MAAŞI DÜŞECEK Mİ?
Düşünülen düzenleme olağan olarak emeklilik açısından olağanüstü bir ehemmiyete sahiptir. Lakin, üstte da bahsedildiği üzere emeklilik kesintisine tabi matrah arttığı için ister istemez maaşlarda düşme olacaktır. ötürüsıyla bu kadar hoş bir düzenlemeyi düşünen irade çalışanların maaşlarındaki düşmeyi de önleyecek düzenleme yapacaktır.
2200 ek göstergeli, evli ve çocuksuz, 25 yıllık hizmeti olan imam 7.814,07 TL maaş alırken tıpkı imam 3600 ek göstergeli olması halinde 7.671,94 TL alacaktır. Maaştaki düşüş 142 TL’dir.
3000 ek göstergeli, evli ve çocuksuz, 25 yıllık hizmeti olan öğretmen 8.288,99 TL maaş alırken tıpkı öğretmen 3600 ek göstergeli olması halinde 8.146,86 TL alacaktır. Maaştaki düşüş 142 TL’dir.
3-EMEKLİ İKRAMİYESİ AÇISINDAN 5510 SAYILI KANUN’A TABİ MEMURLA 5434 SAYILI KANUN’A TABİ MEMUR AÇISINDAN 3600 EK GÖSTERGE FARKLI MI UYGULANACAK?
5510 sayılı Kanun’la 15.10.2008 daha sonrası memuriyete başlayanların emekli emekli ikramiyesi de 5434 sayılı Kanun’a tabi olanlar üzere olduğundan bunlar da emekli ikramiyesi artışından yararlanacaklardır. ötürüsıyla 5510 sayılı Kanun’a tabi olan 1.10.2008 tarihinden daha sonra bakılırsave başlayan memurların emekli maaşındaki dezavantaj emekli ikramiyesi açısından kelam konusu olmayacaktır.
4- 3600 EK GÖSTERGE ARTIŞININ KAPSAMINDA HANGİ İŞÇİ KÜMESİ YER ALMAKTADIR?
3600 ek gösterge artışının kapsamında polis, öğretmen, hemşire ve din bakılırsavlileri ile yönetimciler yer almaktadır. Lakin memur sendikaları kapsamın genişlemesi için uğraşmaktadır.
5- KİT’LERDEKİ KONTRATLI İŞÇİ DE 3600 EK GÖSTERGEDEN YARARLANACAK MI?
Kamu İktisadi Teşebbüsleri’nde kontratlı olarak nazaranv yapan işçi de 3600 ek göstergeden yararlanacaktır. KİT’lerde vazife yapan kontratlı işçi emeklilik açısından memurların tabi olduğu emeklilik rejimine tabidir. Daha açık sözle 01.10.2008 tarihindilk evvel kontratlı olanlar 5434 sayılı Kanun’a tabi olacak, 01.10.2008 tarihinden daha sonra bakılırsave başlayan kontratlı işçi de 5510 sayılı Kanun’un 4/c unsuruna tabi olacaklardır.
KİT’lerde vazife yapan kontratlı işçi içinde 3600 ek göstergeden yararlanacak işçi unvanları yer almaktadır. Yani müdür yardımcısı, hemşire ve öğretmen unvanlarında kontratlı işçi bulunmaktadır.
6-EK GÖSTERGESİ 3000’DEN 3600’E YÜKSELENLERİN ÖRNEKLER IŞIĞINDA MAAŞI VE İKRAMİYESİ NASIL ETKİLENMEKTEDİR?
Ek göstergesi 3.000 iken 3.600 ek göstergeye yükseltilen 25 hizmet yılı olan bir öğretmenin emekli aylığı 5.275,61 TL iken ek gösterge 3.600 olduğunda bu aylık fiyatı 6.432,58 TL’ye yükseltilecektir. Ortadaki emekli maaş farkı ise 1.156,97 TL olacaktır. Bu öğretmenin emekli ikramiyesi 169.090 TL iken ek göstergesi 3.600 olduğunda bu fiyat 206.172,66 TL’ye yükseltilecektir. Ortadaki ikramiye farkı ise 37.082,66 TL olacaktır.
Aynı öğretmenin 30 hizmet yılı olması halinde ise; emekli aylığı 5.627 TL iken ek gösterge 3.600 olduğunda bu aylık fiyatı 6.861,42 TL’ye yükseltilecektir. Ortadaki emekli maaş farkı ise 1.234,42 TL olacaktır. Bu öğretmenin emekli ikramiyesi ise 202.908 TL iken ek gösterge 3.600 olduğunda bu meblağ 247.407 TL’ye yükseltilecektir. Ortadaki ikramiye farkı ise 44.499 TL olacaktır. ötürüsıyla hizmet müddeti arttıkça hem emekli maaşı tıpkı vakitte emekli ikramiyesi içindeki fark artarak devam etmektedir.
Sonuç olarak, ek göstergesi 3.000’den 3.600’e yükselen bütün işçi tıpkı biçimde emekli maaşı ve ikramiye artışı alacaktır. İkramiye artışından ise yalnızca emekli olanlar yararlanacaklardır. Daha evvel emekli olanların ise 3.600 ek göstergeye intibakı yapılarak emekli maaşları arttırılacaktır.
7- EK GÖSTERGESİ 2200’DEN 3600’E YÜKSELENLERİN EMEKLİ MAAŞINI NASIL ETKİLEDİĞİNE AİT ÖRNEKLER VEREBİLİR MİSİNİZ?
senelerdır emekliliği geldiği biçimde maaşlarındaki şok düşüşten korktukları için emekli olamayan şube müdürü ve eşiti vazifelerde bulunan yöneticiler adeta bu haberle bayram ettiler. Zira mevcut düzenlemeye nazaran şube müdürü ile memurun emekli maaşı içinde fark bulunmamaktadır. Taahhüt edilen düzenleme gerçekleşirse 30 yıl üzerinden emekli olan şube müdürü ve eşiti vazifelerde bulunan yöneticilerin emekli aylığı 5.470,61 TL iken ek gösterge 3.600 olduğunda bu aylık fiyatı 6.861,42 TL’ye yükseltilecektir. Ortadaki emekli maaş farkı ise 1.390,81 TL olacaktır.
Bu şube müdürü ve eşiti bakılırsavlerde bulunan yöneticilerin emekli ikramiyesi ise 197.257,62 TL iken ek gösterge 3.600 olduğunda bu meblağ 247.407 TL’ye yükseltilecektir. Ortadaki ikramiye farkı ise 50.149 TL olacaktır. Hizmet müddeti arttıkça da hem emekli maaşı tıpkı vakitte emekli ikramiyesi içindeki fark artarak devam edecektir.
8- 3600 EK GÖSTERGENİN KAPSAMI GENİŞLEYECEK Mİ?
Yapılan açıklamalar sonucunda 3.600 ek göstergenin çıkarılacağı şimdi katılaştı. Fakat, 3.600 ek göstergenin kapsamı ile nasıl bir formülle uygulamaya geçirileceği konusundaki tartışma hala devam ediyor. Sendikalar bütün çalışanların ek gösterge düzenlemesinin kapsamına alınmasını istek ediyor. Hatta ek göstergesiz işçi için de ek gösterge istiyor. Sendikalar da bu talebi karşılamanın sıkıntı olduğunu biliyor. “Biz istedik onlar vermedi” mantığı maalesef burada da kendini gösteriyor.
Gelinen noktada bu işin epeyce boyutlu ve fazlaca kapsamlı bir çalışmayı gerektirdiği ortaya çıktığı için süreç ister istemez uzuyor ve istenen uzlaşı sağlanamıyor. Nihayetinde yapılan çalışma direkt yahut dolaylı olarak 5 milyondan fazla kişiyi ilgilendiriyor. Ayrıyeten eksik bırakılan her husus ilerleyen vakit diliminde sorun olarak ortaya çıkacağı için çalışma dikkatle yürütülüyor. olağan olarak yapılan her yeni düzenleme bütün kısımları şad etmeyecek ve geride bir kısım küskün kitlesi oluşturacaktır.
9- KAMUOYUNA YANSIYAN FORMÜLLER TAHLİL OLUR MU?
Ek göstergeleri 2200 ve 3000 olanların ek göstergelerinin 3600 olacağı belirtiliyor. Lakin ek göstergeleri senelerdan beridir 3600 yahut daha yüksek olanlara nasıl bir formül üretilecek? Basına yansıdığı kadarıyla bunların ek gösterge sayılarına 600 gösterge ek edileceği söz ediliyor. Lakin kimi unvanlar için 600 ek gösterge eği emekli maaşlarında epeyce büyük artışlar sağlarken kimileri için fazla bir mana söz etmemektedir. Bilhassa de 5510 sayılı Kanun’a tabi olanlar için 3600 ek göstergenin emekli maaşları açısından fazla bir manası bulunmuyor. İşte en bariz tıkanma noktalarından birisi 5510 sayılı Kanun’a tabi olanlarla 5434 sayılı Kanun’a tabi olanlar içinde bulunmaktadır.
Mevzuyu daha açık tabir etmek gerekirse, 15.10.2008 tarihindilk evvel memur olanlar açısından ehemmiyet arzetmektedir. Zira, 3.000 ek gösterge ile 3.600 ek gösterge içinde emeklilik açısından pek fark vardır. Bunun niçini ise emekli maaşı hesabında yer alan en değerli parametrelerden birisi olan En Yüksek Devlet Memuru Maaşı’nın (9500*maaş katsayısı) muhakkak bir oranının ek göstergeye bakılırsa belirlenmesidir.
bir daha 600 ek ek gösterge 3600 ve 6400 ek göstergeli bir işçi için fazla bir mana tabir etmezken 7000 ek göstergeli bir işçi için epeyce büyük bir katkı sağlamaktadır. Yani 7000 ek göstergeli bir işçinin ek göstergesi 7600 olduğunda emekli maaşında fazlaca büyük bir artış olacaktır. ötürüsıyla üstte belirtilen eşiklerin altında kalan ek gösterge artışları fazla bir mana tabir etmediği için yapılan artışlarda bu eşiklere dikkat edilmesi gerekmektedir.
10- EK GÖSTERGESİZ MEMURLARIN DURUMUNDA UYGUNLAŞTIRMA OLACAK MI?
Memur sendikaları ek göstergesi olmayan çalışanlar için de ek gösterge istiyor. elbette makul bir mantık silsilesi içerisinde bakıldığında talebin yanlış olduğunu söyleyemeyiz. Lakin bütün sıkıntı gelip maliyet artışında karşımıza çıkmaktadır. Çalışanların yanında emekliler de ek gösterge artışından yararlanacağı için ek göstergesiz işçi sayısının büyüklüğü mevzuyu zora sokmaktadır. Ek göstergesiz işçiye hiç bir uygunlaştırma yapılmaması da öbür bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Yani yapılan maliyet hesabı büyük sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.
11- HEKİMLERE YAPILAN GÜZELLEŞTİRME SİSTEMİ BOZDU MU?
Sosyal Sigorta Sistemi’nin temel mantığı ne kadar prim o kadar emekli maaşına dayanmaktadır. Lakin, vakit içerisinde bu mantıktan uzaklaşılmaya başlanmıştır. Bilhassa de hekimlere yönelik yapılan emekli maaşındaki uygunlaştırma ister istemez sistemi kökten değiştirmiştir. Emekli maaşı hesabındaki ek göstergenin değeri hekimlere yapılan tazminat ödemesi ile ortadan kalkmıştır. Yani hekimlerle tıpkı ek göstergeye (3600) sahip biroldukça işçinin emekli maaşı içinde uçurum oluşturulmuştur. Daha evvelki yazılarımızda bu mevzuyu bilgileriyla izah etmiştik. Artık ise tabiplere daha büyük uygunlaştırma talep ediliyor. 30 yıllık bir uzman tabip 10.863,97 TL emekli maaşı alırken birebir durumdaki bir veteriner doktor 6.861 TL emekli maaşı alacaktır.
12- 3600 EK GÖSTERGE EN ERKEN NE VAKİT YÜRÜRLÜĞE GİRER?
3600 ek göstergeye ait yasal düzenlemenin Mayıs ayının sonuna kadar Meclis’e geleceği istikametinde kuvvetli açıklamalar ve irade bulunduğu anlaşılmaktadır. tıpkı vakitte düzenlemenin Meclis’e gelmesinden çok yürürlüğe gireceği tarih kıymetlidir. Bu çerçevede, Meclis’te 03.02.2022 tarihinde kabul edilen 7354 sayılı Öğretmenlik Meslek Kanunu ile bir arada 3600 ek göstergenin 15.01.2023 tarihinde yürürlüğe gireceği netleşti. ötürüsıyla başka meslek kümeleri için öngörülen ve taahhüt edilen 3600 ek göstergenin de 15.01.2023 tarihinde yürürlüğe gireceğini söylemek kehanet olmayacaktır. Öğretmenlik Meslek Kanunu’ndaki düzenlemenin epeyce yalın olması ise birfazlaca sorunun gözardı edildiğini göstermektedir. Fakat 3600 ek gösterge düzenlemesi ile ek gösterge cetvelinde istikrarın kökten bozulacağı için diğer değişikliklere de muhtaçlık duyulacağı anlaşılmaktadır. Bunun içindir ki düzenleme uzunca bir müddetdir çıkarılamamıştır. Ümit ederiz ki yapılacak düzenleme öteki ıstıraplara yol açacak tetikleyici bir öge içermez.
1- 3600 EK GÖSTERGE NİYE BU KADAR KIYMETLİDİR?
3.600 ek gösterge 5434 sayılı Kanun’a tabi işçi açısından mana tabir etmektedir. Yani 15.10.2008 tarihindilk evvel memur olanlar açısından ehemmiyet arz etmektedir. 3600 ek gösterge eşik bedeldir. Zira 3599 ek gösterge olması dahi istenen kararı almaya yetmiyor. İlla ek gösterge 3600 olursa bir mana söz ediyor. 3600 ek gösterge talebi yıllardır vardı lakin bütün baskı ve ısrarlara karşın sonuç alınamıyordu. Sonuç alınamamasının en büyük niçini ise bütçeye getireceği yük, büyük bir kesiti ilgilendirmesi ve bu biçimde bir değişikliğin domino tesiri yapacağıydı. Hakikaten biroldukca meslek kümesi çabucak biz de isteriz demeye başladı ve siperde bekleyen sendikalar da bu taleplere sessiz kalmadı. Hatta ek göstergesi olmayan yardımcı hizmetler sınıfı çalışanı de ek gösterge istemeye başladı. Yapılacak bu düzenleme hem çalışanları, hem emekli olacakları, birebir vakitte mevcut emeklileri direkt etkileyecektir.
Mevzuyu daha net hale getirmek gerekirse, 5434 sayılı Kanun’un ek 70’inci hususuna bakılırsa; artırım, tazminat ve ödenekler ile gibisi ödemeler toplamına karşılık gelmek üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi En Yüksek Devlet Memuru Aylığı (ek gösterge dâhil) brüt meblağının; -Ek göstergesi 8400 ve daha yüksek olanlarda % 255’ına,- Ek göstergesi 7600 (dâhil) -8400 (hariç) içinde olanlarda % 215’üne, -Ek göstergesi 6400 (dahil)- 7600 (hariç) içinde olanlarda % 195’ine, -Ek göstergesi 4800 (dahil)- 6400 (hariç) içinde olanlarda % 165’sine, -Ek göstergesi 3600 (dahil)- 4800 (hariç) içinde olanlarda % 145’ine, -Ek göstergesi 2200 (dahil) -3600 (hariç) içinde olanlarda % 85’ine, -Diğerlerinde % 55’ine, tekabül eden ölçüsü emeklilik keseneğine ve kurum karşılığına tabi tutulmaktadır.
Bu hususa göre, 3.000 ek göstergeli çalışan bir işçinin emekli keseneğine temel fiyatına yani 9500* 0,235445*% 85 = 1.901,21 TL ek edilerek % 14 kesinti yapılırken emekli olan tıpkı çalışanın emekli maaşına temel ögelerine bu fiyat kadar ek edilmektedir. Bu çalışanın ek göstergesinin 3.600 olduğunda ise 9500* 0,235445*% 145 = 3.243,25 TL ek edilerek %14 kesinti yapılırken emekli olan tıpkı işçinin emekli maaşına temel ögelerine bu meblağ kadar ek edilmektedir. ötürüsıyla çalışırken emekli kesintisi niçiniyle maaşı düşen işçi emekli olduğunda maaşına yapılan ekten dolayı bayram yapmaktadır. Ayrıyeten bu fiyat emekli ikramiyesi hesabına da yansımaktadır.
Lakin, 5510 sayılı Kanun’la 15.10.2008 daha sonrası memuriyete başlayanların emekli maaş hesabı prime temel çıkar üzerinden yapılacağı için ek göstergenin 3000’den 3600’e yükseltilmesinin katkısı brüt 600*0,235445 = 141,26 TL kadar olacaktır. Lakin, bunların emekli ikramiyesi de 5434 sayılı Kanun’a tabi olanlar üzere olduğundan bunlar da emekli ikramiyesi artışından yararlanacaklardır. ötürüsıyla ek gösterge artışındaki en büyük piyango 5434 sayılı Kanun’a tabi olanlara vurdu diyebiliriz.
2- EK GÖSTERGE ARTIŞI daha sonraSINDA ÇALIŞANLARIN MAAŞI DÜŞECEK Mİ?
Düşünülen düzenleme olağan olarak emeklilik açısından olağanüstü bir ehemmiyete sahiptir. Lakin, üstte da bahsedildiği üzere emeklilik kesintisine tabi matrah arttığı için ister istemez maaşlarda düşme olacaktır. ötürüsıyla bu kadar hoş bir düzenlemeyi düşünen irade çalışanların maaşlarındaki düşmeyi de önleyecek düzenleme yapacaktır.
2200 ek göstergeli, evli ve çocuksuz, 25 yıllık hizmeti olan imam 7.814,07 TL maaş alırken tıpkı imam 3600 ek göstergeli olması halinde 7.671,94 TL alacaktır. Maaştaki düşüş 142 TL’dir.
3000 ek göstergeli, evli ve çocuksuz, 25 yıllık hizmeti olan öğretmen 8.288,99 TL maaş alırken tıpkı öğretmen 3600 ek göstergeli olması halinde 8.146,86 TL alacaktır. Maaştaki düşüş 142 TL’dir.
3-EMEKLİ İKRAMİYESİ AÇISINDAN 5510 SAYILI KANUN’A TABİ MEMURLA 5434 SAYILI KANUN’A TABİ MEMUR AÇISINDAN 3600 EK GÖSTERGE FARKLI MI UYGULANACAK?
5510 sayılı Kanun’la 15.10.2008 daha sonrası memuriyete başlayanların emekli emekli ikramiyesi de 5434 sayılı Kanun’a tabi olanlar üzere olduğundan bunlar da emekli ikramiyesi artışından yararlanacaklardır. ötürüsıyla 5510 sayılı Kanun’a tabi olan 1.10.2008 tarihinden daha sonra bakılırsave başlayan memurların emekli maaşındaki dezavantaj emekli ikramiyesi açısından kelam konusu olmayacaktır.
4- 3600 EK GÖSTERGE ARTIŞININ KAPSAMINDA HANGİ İŞÇİ KÜMESİ YER ALMAKTADIR?
3600 ek gösterge artışının kapsamında polis, öğretmen, hemşire ve din bakılırsavlileri ile yönetimciler yer almaktadır. Lakin memur sendikaları kapsamın genişlemesi için uğraşmaktadır.
5- KİT’LERDEKİ KONTRATLI İŞÇİ DE 3600 EK GÖSTERGEDEN YARARLANACAK MI?
Kamu İktisadi Teşebbüsleri’nde kontratlı olarak nazaranv yapan işçi de 3600 ek göstergeden yararlanacaktır. KİT’lerde vazife yapan kontratlı işçi emeklilik açısından memurların tabi olduğu emeklilik rejimine tabidir. Daha açık sözle 01.10.2008 tarihindilk evvel kontratlı olanlar 5434 sayılı Kanun’a tabi olacak, 01.10.2008 tarihinden daha sonra bakılırsave başlayan kontratlı işçi de 5510 sayılı Kanun’un 4/c unsuruna tabi olacaklardır.
KİT’lerde vazife yapan kontratlı işçi içinde 3600 ek göstergeden yararlanacak işçi unvanları yer almaktadır. Yani müdür yardımcısı, hemşire ve öğretmen unvanlarında kontratlı işçi bulunmaktadır.
6-EK GÖSTERGESİ 3000’DEN 3600’E YÜKSELENLERİN ÖRNEKLER IŞIĞINDA MAAŞI VE İKRAMİYESİ NASIL ETKİLENMEKTEDİR?
Ek göstergesi 3.000 iken 3.600 ek göstergeye yükseltilen 25 hizmet yılı olan bir öğretmenin emekli aylığı 5.275,61 TL iken ek gösterge 3.600 olduğunda bu aylık fiyatı 6.432,58 TL’ye yükseltilecektir. Ortadaki emekli maaş farkı ise 1.156,97 TL olacaktır. Bu öğretmenin emekli ikramiyesi 169.090 TL iken ek göstergesi 3.600 olduğunda bu fiyat 206.172,66 TL’ye yükseltilecektir. Ortadaki ikramiye farkı ise 37.082,66 TL olacaktır.
Aynı öğretmenin 30 hizmet yılı olması halinde ise; emekli aylığı 5.627 TL iken ek gösterge 3.600 olduğunda bu aylık fiyatı 6.861,42 TL’ye yükseltilecektir. Ortadaki emekli maaş farkı ise 1.234,42 TL olacaktır. Bu öğretmenin emekli ikramiyesi ise 202.908 TL iken ek gösterge 3.600 olduğunda bu meblağ 247.407 TL’ye yükseltilecektir. Ortadaki ikramiye farkı ise 44.499 TL olacaktır. ötürüsıyla hizmet müddeti arttıkça hem emekli maaşı tıpkı vakitte emekli ikramiyesi içindeki fark artarak devam etmektedir.
Sonuç olarak, ek göstergesi 3.000’den 3.600’e yükselen bütün işçi tıpkı biçimde emekli maaşı ve ikramiye artışı alacaktır. İkramiye artışından ise yalnızca emekli olanlar yararlanacaklardır. Daha evvel emekli olanların ise 3.600 ek göstergeye intibakı yapılarak emekli maaşları arttırılacaktır.
7- EK GÖSTERGESİ 2200’DEN 3600’E YÜKSELENLERİN EMEKLİ MAAŞINI NASIL ETKİLEDİĞİNE AİT ÖRNEKLER VEREBİLİR MİSİNİZ?
senelerdır emekliliği geldiği biçimde maaşlarındaki şok düşüşten korktukları için emekli olamayan şube müdürü ve eşiti vazifelerde bulunan yöneticiler adeta bu haberle bayram ettiler. Zira mevcut düzenlemeye nazaran şube müdürü ile memurun emekli maaşı içinde fark bulunmamaktadır. Taahhüt edilen düzenleme gerçekleşirse 30 yıl üzerinden emekli olan şube müdürü ve eşiti vazifelerde bulunan yöneticilerin emekli aylığı 5.470,61 TL iken ek gösterge 3.600 olduğunda bu aylık fiyatı 6.861,42 TL’ye yükseltilecektir. Ortadaki emekli maaş farkı ise 1.390,81 TL olacaktır.
Bu şube müdürü ve eşiti bakılırsavlerde bulunan yöneticilerin emekli ikramiyesi ise 197.257,62 TL iken ek gösterge 3.600 olduğunda bu meblağ 247.407 TL’ye yükseltilecektir. Ortadaki ikramiye farkı ise 50.149 TL olacaktır. Hizmet müddeti arttıkça da hem emekli maaşı tıpkı vakitte emekli ikramiyesi içindeki fark artarak devam edecektir.
8- 3600 EK GÖSTERGENİN KAPSAMI GENİŞLEYECEK Mİ?
Yapılan açıklamalar sonucunda 3.600 ek göstergenin çıkarılacağı şimdi katılaştı. Fakat, 3.600 ek göstergenin kapsamı ile nasıl bir formülle uygulamaya geçirileceği konusundaki tartışma hala devam ediyor. Sendikalar bütün çalışanların ek gösterge düzenlemesinin kapsamına alınmasını istek ediyor. Hatta ek göstergesiz işçi için de ek gösterge istiyor. Sendikalar da bu talebi karşılamanın sıkıntı olduğunu biliyor. “Biz istedik onlar vermedi” mantığı maalesef burada da kendini gösteriyor.
Gelinen noktada bu işin epeyce boyutlu ve fazlaca kapsamlı bir çalışmayı gerektirdiği ortaya çıktığı için süreç ister istemez uzuyor ve istenen uzlaşı sağlanamıyor. Nihayetinde yapılan çalışma direkt yahut dolaylı olarak 5 milyondan fazla kişiyi ilgilendiriyor. Ayrıyeten eksik bırakılan her husus ilerleyen vakit diliminde sorun olarak ortaya çıkacağı için çalışma dikkatle yürütülüyor. olağan olarak yapılan her yeni düzenleme bütün kısımları şad etmeyecek ve geride bir kısım küskün kitlesi oluşturacaktır.
9- KAMUOYUNA YANSIYAN FORMÜLLER TAHLİL OLUR MU?
Ek göstergeleri 2200 ve 3000 olanların ek göstergelerinin 3600 olacağı belirtiliyor. Lakin ek göstergeleri senelerdan beridir 3600 yahut daha yüksek olanlara nasıl bir formül üretilecek? Basına yansıdığı kadarıyla bunların ek gösterge sayılarına 600 gösterge ek edileceği söz ediliyor. Lakin kimi unvanlar için 600 ek gösterge eği emekli maaşlarında epeyce büyük artışlar sağlarken kimileri için fazla bir mana söz etmemektedir. Bilhassa de 5510 sayılı Kanun’a tabi olanlar için 3600 ek göstergenin emekli maaşları açısından fazla bir manası bulunmuyor. İşte en bariz tıkanma noktalarından birisi 5510 sayılı Kanun’a tabi olanlarla 5434 sayılı Kanun’a tabi olanlar içinde bulunmaktadır.
Mevzuyu daha açık tabir etmek gerekirse, 15.10.2008 tarihindilk evvel memur olanlar açısından ehemmiyet arzetmektedir. Zira, 3.000 ek gösterge ile 3.600 ek gösterge içinde emeklilik açısından pek fark vardır. Bunun niçini ise emekli maaşı hesabında yer alan en değerli parametrelerden birisi olan En Yüksek Devlet Memuru Maaşı’nın (9500*maaş katsayısı) muhakkak bir oranının ek göstergeye bakılırsa belirlenmesidir.
bir daha 600 ek ek gösterge 3600 ve 6400 ek göstergeli bir işçi için fazla bir mana tabir etmezken 7000 ek göstergeli bir işçi için epeyce büyük bir katkı sağlamaktadır. Yani 7000 ek göstergeli bir işçinin ek göstergesi 7600 olduğunda emekli maaşında fazlaca büyük bir artış olacaktır. ötürüsıyla üstte belirtilen eşiklerin altında kalan ek gösterge artışları fazla bir mana tabir etmediği için yapılan artışlarda bu eşiklere dikkat edilmesi gerekmektedir.
10- EK GÖSTERGESİZ MEMURLARIN DURUMUNDA UYGUNLAŞTIRMA OLACAK MI?
Memur sendikaları ek göstergesi olmayan çalışanlar için de ek gösterge istiyor. elbette makul bir mantık silsilesi içerisinde bakıldığında talebin yanlış olduğunu söyleyemeyiz. Lakin bütün sıkıntı gelip maliyet artışında karşımıza çıkmaktadır. Çalışanların yanında emekliler de ek gösterge artışından yararlanacağı için ek göstergesiz işçi sayısının büyüklüğü mevzuyu zora sokmaktadır. Ek göstergesiz işçiye hiç bir uygunlaştırma yapılmaması da öbür bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Yani yapılan maliyet hesabı büyük sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.
11- HEKİMLERE YAPILAN GÜZELLEŞTİRME SİSTEMİ BOZDU MU?
Sosyal Sigorta Sistemi’nin temel mantığı ne kadar prim o kadar emekli maaşına dayanmaktadır. Lakin, vakit içerisinde bu mantıktan uzaklaşılmaya başlanmıştır. Bilhassa de hekimlere yönelik yapılan emekli maaşındaki uygunlaştırma ister istemez sistemi kökten değiştirmiştir. Emekli maaşı hesabındaki ek göstergenin değeri hekimlere yapılan tazminat ödemesi ile ortadan kalkmıştır. Yani hekimlerle tıpkı ek göstergeye (3600) sahip biroldukça işçinin emekli maaşı içinde uçurum oluşturulmuştur. Daha evvelki yazılarımızda bu mevzuyu bilgileriyla izah etmiştik. Artık ise tabiplere daha büyük uygunlaştırma talep ediliyor. 30 yıllık bir uzman tabip 10.863,97 TL emekli maaşı alırken birebir durumdaki bir veteriner doktor 6.861 TL emekli maaşı alacaktır.
12- 3600 EK GÖSTERGE EN ERKEN NE VAKİT YÜRÜRLÜĞE GİRER?
3600 ek göstergeye ait yasal düzenlemenin Mayıs ayının sonuna kadar Meclis’e geleceği istikametinde kuvvetli açıklamalar ve irade bulunduğu anlaşılmaktadır. tıpkı vakitte düzenlemenin Meclis’e gelmesinden çok yürürlüğe gireceği tarih kıymetlidir. Bu çerçevede, Meclis’te 03.02.2022 tarihinde kabul edilen 7354 sayılı Öğretmenlik Meslek Kanunu ile bir arada 3600 ek göstergenin 15.01.2023 tarihinde yürürlüğe gireceği netleşti. ötürüsıyla başka meslek kümeleri için öngörülen ve taahhüt edilen 3600 ek göstergenin de 15.01.2023 tarihinde yürürlüğe gireceğini söylemek kehanet olmayacaktır. Öğretmenlik Meslek Kanunu’ndaki düzenlemenin epeyce yalın olması ise birfazlaca sorunun gözardı edildiğini göstermektedir. Fakat 3600 ek gösterge düzenlemesi ile ek gösterge cetvelinde istikrarın kökten bozulacağı için diğer değişikliklere de muhtaçlık duyulacağı anlaşılmaktadır. Bunun içindir ki düzenleme uzunca bir müddetdir çıkarılamamıştır. Ümit ederiz ki yapılacak düzenleme öteki ıstıraplara yol açacak tetikleyici bir öge içermez.