RAM
New member
2023, Türkiye’de seçim yılı olacak. Olağan kaidelerde 18 Haziran’da yapılması gereken seçimlerin öne çekilmesi planlanıyor. Bu kapsamda hem Cumhurbaşkanlığı birebir vakitte TBMM seçimleri yapılacak. Lakin bu seçimlere ait gözler, sandıktan evvel mahkeme salonlarına çevrilmiş durumda.
2023 yılında karara çıkması beklenen üç dava, hem Cumhurbaşkanlığı seçimini tıpkı vakitte TBMM’deki sandalye dağılımını direkt etkileyecek.
HDP kapatma davası ne kademede?
Bunlardan birincisini HDP kapatma davası oluşturuyor.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Haziran 2021 yılında HDP hakkında temelli kapatılması talebiyle iddianame hazırlamıştı. 843 sayfalık iddianamede, partinin temelli kapatılması ve hazine yardımlarından büsbütün mahrum bırakılması istenmişti. Selahattin Demirtaş’ın içinde bulunduğu 451 partili hakkında ise siyasi yasak talep ediliyor. Dava Anayasa Mahkemesi’nde bugüne kadar belge üzerinden görüşüldü.
Ancak 5 Ocak Perşembe günü kritik bir talep görüşülecek.
Anayasa Mahkemesi, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin’in “HDP’nin PKK ile organik bağının dava sürecinde de devam ettiği” teziyle Hazine yardımı bulunan hesaplarına acilen bloke konulmasını talebini 5 Ocak’ta görüşecek. Bu hususta Yargıtay Başsavcılığı’nın yeni göndereceği “deliller” belirleyici olacak. Bu talep kabul edilirse HDP, 2023 seçimleri için Hazine’den alacağı 539 milyon TL yardımı kullanamayacak.
Halkların Demokratik Partisi Fotoğraf: Getty Images/AFP/Dogan News
10 Ocak’ta kelamlı beyan
Kapatma davasına ait birinci açık duruşma Anayasa Mahkemesi Ulu Divan Salonu’nda 10 Ocak günü yapılacak. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, bu tarihte davanın aslına ait kelamlı beyanlarda bulunacak.
Bekir Şahin’in beyanlarına karşı HDP’nin kelamlı savunma yapması için bir ay mühlet verilecek. AYM, talep halinde bu bir aylık süreyi uzatabilecek. Mühletin sonunda AYM Lideri’nin belirleyeceği bir günde açılacak duruşmada HDP yöneticileri suçlamalara karşı savunma yapacak. Fakat 13 Şubat’ta AYM Lideri Zühtü Arslan’ın başkanlıktaki misyon mühleti doluyor. Bu niçinle yeni başkanlık seçimi yapılacak. Zühtü Arslan’ın aday olmaması yahut bir daha seçilememesi durumunda yeni lider, kapatma davası sürecini yönetecek.
Sözlü beyanlardan daha sonra AYM Başraportörü, davaya ait temel hakkındaki raporunu hazırlayacak. Bu rapor AYM üyelerine dağıtılacak. Anayasa Mahkemesi Lideri, raporun dağıtılmasından daha sonra muhakkak bir gün tespit ederek, kapatma davasının asıldan görüşme evresini başlatacak. Bu görüşme sonunda kapatma sonucu çıkıp çıkmayacağı aşikâr olacak. Kapatma sonucu alınabilmesi için 3’te 2 oy çoğunluğu aranacak.
Kapatma sonucu seçimleri nasıl etkileyecek?
Kapatma sonucu, seçime girecek partilerin belirlenmesi ve milletvekili aday listelerinin mutlaklaştığı bir periyotta çıkarsa HDP seçimlerde saf dışı kalacak. Bu durumda parti seçime giremeyecek. Lakin HDP’nin mümkün bir kapatma sonucuna karşı, ittifak yaptığı bileşenlerinden bir partiyi desteklemesi bekleniyor.
Ancak seçimlerin akabinde kapatma sonucu çıkarsa, seçilen milletvekilleri bağımsız olarak nazaranvine devam edecek. Lakin içlerinde siyasi yasak sonucu verilen olursa bunlar milletvekilliğini sürdürecek ancak beş yıl boyunca hiç bir siyasi partiye üye olamayacak.
HDP’nin eski eş genel liderleri Selahattin Demirtaş ve Figen YüksekdağFotoğraf: Reuters/M. Sezer
Kobani davası hızlandı
HDP kapatma davasına paralel olarak Ankara’da açılan Kobani olayları davası sürüyor.
Selahattin Demirtaş’ın tutuklu bulunduğu dava Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülüyor. Geçen yılın sonunda yapılan duruşmada, mahkeme HDP’nin eski eş genel liderleri Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın içinde bulunduğu beş sanığın savunması tamamlanmadan, belgenin temel hakkındaki mütalaa için savcıya gönderilmesine karar verdi. Duruşmalar 7, 8, 9 Şubat tarihlerinde yapılmak üzere ertelendi. Bu duruşmada savcının mütalaasını açıklaması bekleniyor. Bu kademeden daha sonra 108 sanık ve avukatları, mütalaaya karşı temel hakkında savunmalarını yapacak. Bu davadaki sürecin de seçim öncesinde bitmesi bekleniyor.
Davada ceza alanlar, karar katılaşmadığı için siyasi yasaklı olmayacak. Lakin milletvekili seçilenlerin, karar çabucak sonrasında katılaştığında milletvekilliği düşecek. Bu niçinle Kobani davasının sonuçları, 2023 seçimleri daha sonrasına tesir edecek ve milletvekili dağılımı etkileyecek.
İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu Fotoğraf: DHA
Ekrem İmamoğlu’nun cezası katılaşacak mi?
2023 seçimlerinin muhtemel Cumhurbaşkanı aday adayları içinde ismi geçen İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu’nun yazgısı de yargıya bağlı.
İstanbul Anadolu 7. Asliye Ceza Mahkemesi, İmamoğlu’na Yüksek Seçim Konseyi (YSK) üyelerine “ahmak” dediği sebebi öne sürülerek 2 yıl 7 ay 15 gün mahpus cezası vermişti. Lakin cezada rastgele bir düzgün hal indirimi yapılmadı. Kararda, İmamoğlu’na siyasi yasak manası taşıyan Türk Ceza Kanunu’nun 53. unsuru de uygulandı. Lakin sonucun hayata geçmesi için mahkûmiyetin İstinaf ve Yargıtay evrelerinden geçmesigerekiyor.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Ceza Dairesi’nin sonucu onamasından daha sonra evrak Yargıtay 4. Ceza Dairesi’ne gidecek. Olağan kaidelerde belgenin temyiz evresinin tamamlanmasının en az 2 yıl alması gerekiyor. Lakin seçim öncesinde sürecin süratli yürütülmesi halinde ceza onanırsa İmamoğlu siyasi yasaklı hale gelecek. Bu durumda Cumhurbaşkanı adayı olamayacak ve bununla birlikte 2024’teki mahallî seçimlerinde de adaylık yolu kapanacak. Mevcut belediye başkanlığı ise onama sonucuyla bir arada düşecek.
İçişleri Bakanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne yönelik yürüttüğü “terör” soruşturması kararında hazırladığı rapor, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na verilmişti. İmamoğlu hakkında bu kapsamda “gorev” yahut “terör” kabahati savıyla bir soruşturma başlatılırsa İçişleri’nin İmamoğlu’nu bakılırsavden alma yetkisi doğuyor. Lakin bu durum Cumhurbaşkanı adaylığına pürüz değil.
2023 yılında karara çıkması beklenen üç dava, hem Cumhurbaşkanlığı seçimini tıpkı vakitte TBMM’deki sandalye dağılımını direkt etkileyecek.
HDP kapatma davası ne kademede?
Bunlardan birincisini HDP kapatma davası oluşturuyor.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Haziran 2021 yılında HDP hakkında temelli kapatılması talebiyle iddianame hazırlamıştı. 843 sayfalık iddianamede, partinin temelli kapatılması ve hazine yardımlarından büsbütün mahrum bırakılması istenmişti. Selahattin Demirtaş’ın içinde bulunduğu 451 partili hakkında ise siyasi yasak talep ediliyor. Dava Anayasa Mahkemesi’nde bugüne kadar belge üzerinden görüşüldü.
Ancak 5 Ocak Perşembe günü kritik bir talep görüşülecek.
Anayasa Mahkemesi, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin’in “HDP’nin PKK ile organik bağının dava sürecinde de devam ettiği” teziyle Hazine yardımı bulunan hesaplarına acilen bloke konulmasını talebini 5 Ocak’ta görüşecek. Bu hususta Yargıtay Başsavcılığı’nın yeni göndereceği “deliller” belirleyici olacak. Bu talep kabul edilirse HDP, 2023 seçimleri için Hazine’den alacağı 539 milyon TL yardımı kullanamayacak.
Halkların Demokratik Partisi Fotoğraf: Getty Images/AFP/Dogan News
10 Ocak’ta kelamlı beyan
Kapatma davasına ait birinci açık duruşma Anayasa Mahkemesi Ulu Divan Salonu’nda 10 Ocak günü yapılacak. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, bu tarihte davanın aslına ait kelamlı beyanlarda bulunacak.
Bekir Şahin’in beyanlarına karşı HDP’nin kelamlı savunma yapması için bir ay mühlet verilecek. AYM, talep halinde bu bir aylık süreyi uzatabilecek. Mühletin sonunda AYM Lideri’nin belirleyeceği bir günde açılacak duruşmada HDP yöneticileri suçlamalara karşı savunma yapacak. Fakat 13 Şubat’ta AYM Lideri Zühtü Arslan’ın başkanlıktaki misyon mühleti doluyor. Bu niçinle yeni başkanlık seçimi yapılacak. Zühtü Arslan’ın aday olmaması yahut bir daha seçilememesi durumunda yeni lider, kapatma davası sürecini yönetecek.
Sözlü beyanlardan daha sonra AYM Başraportörü, davaya ait temel hakkındaki raporunu hazırlayacak. Bu rapor AYM üyelerine dağıtılacak. Anayasa Mahkemesi Lideri, raporun dağıtılmasından daha sonra muhakkak bir gün tespit ederek, kapatma davasının asıldan görüşme evresini başlatacak. Bu görüşme sonunda kapatma sonucu çıkıp çıkmayacağı aşikâr olacak. Kapatma sonucu alınabilmesi için 3’te 2 oy çoğunluğu aranacak.
Kapatma sonucu seçimleri nasıl etkileyecek?
Kapatma sonucu, seçime girecek partilerin belirlenmesi ve milletvekili aday listelerinin mutlaklaştığı bir periyotta çıkarsa HDP seçimlerde saf dışı kalacak. Bu durumda parti seçime giremeyecek. Lakin HDP’nin mümkün bir kapatma sonucuna karşı, ittifak yaptığı bileşenlerinden bir partiyi desteklemesi bekleniyor.
Ancak seçimlerin akabinde kapatma sonucu çıkarsa, seçilen milletvekilleri bağımsız olarak nazaranvine devam edecek. Lakin içlerinde siyasi yasak sonucu verilen olursa bunlar milletvekilliğini sürdürecek ancak beş yıl boyunca hiç bir siyasi partiye üye olamayacak.
HDP’nin eski eş genel liderleri Selahattin Demirtaş ve Figen YüksekdağFotoğraf: Reuters/M. Sezer
Kobani davası hızlandı
HDP kapatma davasına paralel olarak Ankara’da açılan Kobani olayları davası sürüyor.
Selahattin Demirtaş’ın tutuklu bulunduğu dava Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülüyor. Geçen yılın sonunda yapılan duruşmada, mahkeme HDP’nin eski eş genel liderleri Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın içinde bulunduğu beş sanığın savunması tamamlanmadan, belgenin temel hakkındaki mütalaa için savcıya gönderilmesine karar verdi. Duruşmalar 7, 8, 9 Şubat tarihlerinde yapılmak üzere ertelendi. Bu duruşmada savcının mütalaasını açıklaması bekleniyor. Bu kademeden daha sonra 108 sanık ve avukatları, mütalaaya karşı temel hakkında savunmalarını yapacak. Bu davadaki sürecin de seçim öncesinde bitmesi bekleniyor.
Davada ceza alanlar, karar katılaşmadığı için siyasi yasaklı olmayacak. Lakin milletvekili seçilenlerin, karar çabucak sonrasında katılaştığında milletvekilliği düşecek. Bu niçinle Kobani davasının sonuçları, 2023 seçimleri daha sonrasına tesir edecek ve milletvekili dağılımı etkileyecek.
İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu Fotoğraf: DHA
Ekrem İmamoğlu’nun cezası katılaşacak mi?
2023 seçimlerinin muhtemel Cumhurbaşkanı aday adayları içinde ismi geçen İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu’nun yazgısı de yargıya bağlı.
İstanbul Anadolu 7. Asliye Ceza Mahkemesi, İmamoğlu’na Yüksek Seçim Konseyi (YSK) üyelerine “ahmak” dediği sebebi öne sürülerek 2 yıl 7 ay 15 gün mahpus cezası vermişti. Lakin cezada rastgele bir düzgün hal indirimi yapılmadı. Kararda, İmamoğlu’na siyasi yasak manası taşıyan Türk Ceza Kanunu’nun 53. unsuru de uygulandı. Lakin sonucun hayata geçmesi için mahkûmiyetin İstinaf ve Yargıtay evrelerinden geçmesigerekiyor.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Ceza Dairesi’nin sonucu onamasından daha sonra evrak Yargıtay 4. Ceza Dairesi’ne gidecek. Olağan kaidelerde belgenin temyiz evresinin tamamlanmasının en az 2 yıl alması gerekiyor. Lakin seçim öncesinde sürecin süratli yürütülmesi halinde ceza onanırsa İmamoğlu siyasi yasaklı hale gelecek. Bu durumda Cumhurbaşkanı adayı olamayacak ve bununla birlikte 2024’teki mahallî seçimlerinde de adaylık yolu kapanacak. Mevcut belediye başkanlığı ise onama sonucuyla bir arada düşecek.
İçişleri Bakanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne yönelik yürüttüğü “terör” soruşturması kararında hazırladığı rapor, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na verilmişti. İmamoğlu hakkında bu kapsamda “gorev” yahut “terör” kabahati savıyla bir soruşturma başlatılırsa İçişleri’nin İmamoğlu’nu bakılırsavden alma yetkisi doğuyor. Lakin bu durum Cumhurbaşkanı adaylığına pürüz değil.