Resmi Gazete’de yayımlanan “Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Yönetimi” düzenlemesi ile elektronik atıkların etrafa etkisinin azaltılması amaçlanıyor. Bu doğrultuda elektronik eşyaların bir daha kullanıma sunulması ve meskenlerde atıl durumda duran elektronik atıkların firmalar tarafınca toplanması hedefleniyor. Ayrıyeten üreticilerin geri dönüştürülmüş ürünler kullanılması teşvik ediliyor.
Düzenlemenin en dikkat alımlı yanı ise yenilenmiş elektronik eşyalara ithalat izni verilmesi oldu. Yurt haricinden yenilenmiş durumdaki cep telefonları, bilgisayarlar, konsollar, beyaz eşyalar, küçük mesken aletleri vb. elektronik eşyalar ithal edilerek Türkiye’de satışa sunabilecek. Örneğin Apple’ın yurt haricinde kendisi tarafınca yenileyerek “refurbished” olarak sattığı iPhone’lar, Türkiye’ye Apple yahut aracı bir şirket tarafınca ithal edilerek “yenilenmiş” olarak satabilecek. Bu düzenlemeyle elektronik atıkların etrafa etkisinin azaltılması ve tüketicilerin elektronik eşyaları sıfırından daha uygun fiyata satın alması sağlanacak.
Markalar, elektronik atıkları toplama kampanyaları düzenleyecek
Bu kapsamda, elektronik eşya üreticileri, yılda en az bir sefer marka ve model gözetmeksizin atık elektrikli elektronik eşyaların faal biçimde toplanması için geri alma kampanyaları düzenleyecek ve toplumsal medyada duyuracak. Türkiye’de yerleşik olmayan üreticiler tarafınca piyasaya elektrikli ve elektronik eşya arz eden üreticiler, Türkiye’ye yetkili temsilci atayacak. Yapılan düzenlemelerle atık elektrikli elektronik eşyaların toplanması ve sürece tesislerine taşınmasının daha faal ve etrafa uyumlu biçimde gerçekleştirilmesi hedefleniyor.
Geri dönüştürülmüş eserler kullanılacak
Yeni düzenleme ile Avrupa Birliği’nin geri dönüştürülmüş eser mevzuatına ahenk sağlandı. Elektrikli ve elektronik eşyaların tasarımı ve üretimi sırasında mamüllerin atık olduktan daha sonra basitçe parçalanması, ayrıştırılması, bir daha kullanıma hazırlanması ve geri kazanılması için üreticilere yükümlülükler verildi. Yeni düzenleme ile üreticilere, geri dönüşümünü ve geri kazanımını kolaylaştıracak gereç ve kesimleri kullanmaları ve birebir vakitte yeni tasarım mamüllerinde teknik açıdan uygun olması durumunda geri dönüştürülmüş gereç kullanmasına öncelik vermesine yönelik yükümlülükler getirildi.
Düzenlemenin en dikkat alımlı yanı ise yenilenmiş elektronik eşyalara ithalat izni verilmesi oldu. Yurt haricinden yenilenmiş durumdaki cep telefonları, bilgisayarlar, konsollar, beyaz eşyalar, küçük mesken aletleri vb. elektronik eşyalar ithal edilerek Türkiye’de satışa sunabilecek. Örneğin Apple’ın yurt haricinde kendisi tarafınca yenileyerek “refurbished” olarak sattığı iPhone’lar, Türkiye’ye Apple yahut aracı bir şirket tarafınca ithal edilerek “yenilenmiş” olarak satabilecek. Bu düzenlemeyle elektronik atıkların etrafa etkisinin azaltılması ve tüketicilerin elektronik eşyaları sıfırından daha uygun fiyata satın alması sağlanacak.
Markalar, elektronik atıkları toplama kampanyaları düzenleyecek
Bu kapsamda, elektronik eşya üreticileri, yılda en az bir sefer marka ve model gözetmeksizin atık elektrikli elektronik eşyaların faal biçimde toplanması için geri alma kampanyaları düzenleyecek ve toplumsal medyada duyuracak. Türkiye’de yerleşik olmayan üreticiler tarafınca piyasaya elektrikli ve elektronik eşya arz eden üreticiler, Türkiye’ye yetkili temsilci atayacak. Yapılan düzenlemelerle atık elektrikli elektronik eşyaların toplanması ve sürece tesislerine taşınmasının daha faal ve etrafa uyumlu biçimde gerçekleştirilmesi hedefleniyor.
Geri dönüştürülmüş eserler kullanılacak
Yeni düzenleme ile Avrupa Birliği’nin geri dönüştürülmüş eser mevzuatına ahenk sağlandı. Elektrikli ve elektronik eşyaların tasarımı ve üretimi sırasında mamüllerin atık olduktan daha sonra basitçe parçalanması, ayrıştırılması, bir daha kullanıma hazırlanması ve geri kazanılması için üreticilere yükümlülükler verildi. Yeni düzenleme ile üreticilere, geri dönüşümünü ve geri kazanımını kolaylaştıracak gereç ve kesimleri kullanmaları ve birebir vakitte yeni tasarım mamüllerinde teknik açıdan uygun olması durumunda geri dönüştürülmüş gereç kullanmasına öncelik vermesine yönelik yükümlülükler getirildi.