Türk-İş deklare etti: Açlık Sonu 1, Yoksulluk Sonu 4 Minimum Fiyattan çok!

semaver

Global Mod
Global Mod
Türkiye Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) besin enflasyonu ile açlık ve yoksulluk sonu hesaplamalarını deklare etti. 4 kişilik bir ailenin açlık hududu taban fiyatın üzerinde olurken, yoksulluk hududunun 4 minimum fiyattan çok olduğu görüldü.


Türk-İş: Besin meblağları Nisan’da aylık %8,02, yıllık %85,02 arttı



TÜRK-İŞ tarafınca yapılan açıklamada şu biçimde denildi:

‘İçinde bulunduğumuz enflasyonist periyot tüketici alışkanlıklarında değerli değişikliklere yol açıyor. Marketlerde ve semt pazarlarında toplu alışveriş azalıyor, az ve sık alışveriş artıyor. Daha küçük paketler, daha ekonomik markalar tercih ediliyor. Tüketicinin özel markalı (private label) ucuz eserlere yönelmesi indirim marketi sayısını ülke genelinde 34 bine yükseltti.

Martın son haftası Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), sanayicilere sattığı buğdaya yüzde 22 oranında artırım yaptı. Bu niçinle buğday içeren besin mamüllerine de, tüketiciye yansıyacak biçimde ramazan bayramı daha sonrasında bir artırım yapılması durumu ortaya çıktı.

Dişi sığır sayısının azalması ve yüksek maliyetlerin üzerine bir de turizm dönemindeki talep artışı eklendiğinde, tahlilleri bulunmazsa dana kuşbaşının yaz aylarında 175 TL’yi geçmesi öngörülüyor.

Elektrik meblağlarına yapılan yüksek artırımlardan dolayı daha az sulama yapılan yerlerde sonlu gübre kullanmasının da ek olumsuz tesiriyle randıman kaybı olacak. Artırımlar öncesindeki üzere gübreleme ve sulamaya devam edilen yerlerde ise maliyetler artacak. Bu çıkmazın doğal kararı olarak, yaz aylarında besin fiyatlarında şayet olursa evvelki senelera kıyasla fazlaca sonlu bir gerileme olacağı şimdiden öne sürülebilir.


TÜRK-İŞ Araştırmasının 2022 Nisan ayı kararına nazaran;


  • Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcanması meblağı (açlık sınırı) 5.323,64 TL’ye,


  • Besin harcanması ile giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi muhtaçlıklar için yapılması zarurî öbür aylık harcamalarının toplam fiyatı (yoksulluk sınırı) 17.340,47 TL’ye,


  • Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 6.965,47 TL’ye yükseldi.
En büyük “halk düşmanı” enflasyon bir yandan yurttaşların alım gücünü düşürürken öteki yandan, temel gereksinimlerini dahi alabilmeleri için onları borçlandırmaya devam ediyor. Türkiye Bankalar Birliği (TBB) datalarına nazaran, ferdî kredi ve kart borcundan takibe düşenlerin sayısı Şubat 2021’de 68 bin kişi iken, 2022’nin şubat ayında %154 artışla 173 bine yükseldi. Ayrıyeten, TBB Risk Merkezi datalarına nazaran, 2022 Şubat ayı prestijiyle ferdi kredi kartlarını da içeren ferdî kredilerde tasfiye olunacak alacaklar bundan evvelki yıla göre %50 artış ile 31 milyar TL oldu.


2022-23 kış aylarında elektrik kullanmak ve ısınmak şimdiden çetinleşmeye başladı.


1 Nisan itibariyle konutlarda tüketilen doğalgaza yüzde 35, elektrik üretiminde kullanılan doğalgaza yüzde 44,3 artırım geldi. Sanayi ve ticarethaneler üzere tüketicilerin kullandığı doğalgaza ise yüzde 50 oranında yapılan artırım, önümüzdeki ayların fiyat artışlarına taban hazırladı.

Memleketler arası kuruluşların ölçütlerine göre; son 6 yılda Türkiye’nin hem GSYH hem kişi başı gelir açısından gerilemesi bizi dünyanın en büyük 16. iktisadı pozisyonundan 21. sıraya düşürdü. Artık en büyük birinci 20’de değiliz!

TÜRK-İŞ’in bilgileri temel alındığında “mutfak enflasyonu”ndaki değişim Mart 2022 itibariyle şöyle gerçekleşti:


  • Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken taban harcama fiyatındaki artış bundan evvelki aya nazaran % 8,02 oranında gerçekleşti.


  • Son on iki ay itibariyle artış oranı % 85,02 olarak hesaplandı.


  • Dört aylık değişim oranı % 29,91 oldu.
TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve direkt piyasadan derlenen fiyatlara bakılırsa, besin mamüllerinde Mart 2022 itibariyle gözlemlenen değişim harcama kümelerine bakılırsa şöyle oldu:

  • Süt, yoğurt, peynir kümesinde;
Bir ayda ortalama olarak süt %21, peynir %18, yoğurt %23 zamlandı. Geçen ay tabir ettiğimiz yem/süt paha eşitliğinin (parite) bozulmuş olması ve bunun devam etmesi öbür maliyet artışlarıyla birlikte süt ve süt eserleri meblağlarının yaz aylarında artmaya devam edeceğinin göstergesi.

  • Et, tavuk, balık, kurubaklagil, yağlı tohum mamüllerinin bulunduğu kümede;
Nisan ayında da dana, kuzu, tavuk ve balıketinin hepsinde fiyat artışları oldu. Balık dönemi kapanırken en ucuz balık hamsi 45 TL oldu. Tavuğun kg fiyatı 40 TL’yi buldu. Kuru fasulye ve kırmızı mercimek fiyatı artarken nohut ve yeşil mercimeğin fiyatı değişmedi. Yağlı tohumlar zamlanırken en çok artış ortalama %23’le yer fıstığında oldu.

  • Ekmek ve tahıllar kümesinde;
Vilayet ve ilçe belediyelerinden kimileri alım gücü düşen yurttaş için ekmekte indirim sağlayan kupon dağıtmaya başladı. gorece uygun maliyetle karın doyurmak için tercih edilen karbonhidrat kaynağı makarna, pirinç, bulgur ile un ve irmik meblağlarının tamamı yükseldi.

  • Taze sebze-meyve kümesinde;
Sabit gelirli tüketici artık taneyle meyve-sebze almaya başladı. Pazarcı esnafı da müşteriyi markete kaybetmemek için banka komitesine karşın POS aygıtına geçti. Havaların ısınmaya başlamasıyla semt pazarlarında maydanoz, kıvırcık üzere salata yeşillikleri ve lahana, ıspanak üzere yeşil yapraklı sebzelerin fiyatları geriledi. Türk mutfağının vazgeçilmezlerinden patates 10 TL’ye çıktı. Soğan 5 TL’den satıldı. Örtü altı eserlerden kabak, patlıcan, biber meblağları düştü. Semt pazarlarında en çok tercih edilen ve satılan tüm meyvelerin fiyatı arttı. Yerli muz 22-25 TL’den satıldı. Ortalama zerzevat kg fiyatı 11,92 TL, ortalama meyve kg fiyatı 10,52 oldu. 25’i zerzevat ve 7’i meyve olmak üzere toplam 32 eserdeki fiyat değişimi hesaplamada dikkate alındı. Ortalama meyve-sebze kg fiyatı 11,22 TL olarak tespit edildi.

  • Temel yağ mamüllerinin bulunduğu kümede;
Tereyağı ve zeytinyağı fiyatları yükseldi. Margarin ve geçen ay %40 zamlanan ayçiçek yağı bu ay sabit kaldı. Birtakım marketlerde sıvı yağlarda satış sınırlaması devam ederken 5 LT ayçiçek yağlarına alarm takıldığı görüldü. Tereyağı 225g’dan daha sonra 200 gramlık paketlerde de satılır oldu.

  • Son küme ortasında yer alan besin hususlarından;
Türkiye Şeker Fabrikaları (TÜRKŞEKER), 4 Mart 2022 tarihinde şeker fiyatına %20 artırım yapmıştı. 1 Nisan tarihinde %30’luk ek bir artırım daha yaptı. Mart sonundan Nisan sonuna şeker raflarına yansımış olan artırım ise %24. Bu ay; tuz, çay, ıhlamur, yeşil ve siyah zeytin, reçel, pekmez ve salça fiyatlarının hepsi arttı. Siyah çayın ortalama kg fiyatı 40 TL’yi aştı. Bu kümede yalnızca bal fiyatı geriledi.

Vurgulamak gerekir ki açıklanan harcama meblağı fiyat düzeyi olmayıp, haneye girmesi gereken toplam gelirin karşılığıdır. Lakin ne yazık ki, ülkemizde istihdama iştirak oranı genel olarak ve bilhassa de bayanlarda son derece düşüktür. Fiyatlı çalışanlarda haneye gelir sağlayan kişi sayısı yüklü olarak bir kişi olmaktadır. Ele geçen fiyatın yetersiz olduğu durumlarda, elde edilen gelir birden çok kişinin geçimini karşılayamamakta, kişi başına “insanca geçim için” yapılması gereken harcama fiyatı yetersiz kalmaktadır.’