Manisa’nın Soma ilçesinde bundan tam sekiz yıl evvel yaşanan maden faciasında 301 madenci ömrünü kaybetti, 162 emekçi ise yaralandı. Olayın akabinde açılan davada tutuklu sanıkların hepsi tahliye edildi. Yakınlarını kaybedenler ise belgeyi Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı.
2015 yılında görülmeye başlanan ve sanıkların tutuksuz yargılandığı Soma davasında son olarak 4 Nisan 2022’de Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. İdare Heyeti Lideri Can Gürkan‘ın 20 yıl, Türkiye Kömür İşletmeleri baş kontrolörleri Adem Ormanoğlu ve Efkan Kurt‘a verilen toplam 12 yıl 6 aylık mahpus cezaları onandı.
Ancak infaz düzenlemesiyle bir arada bu müddetler kısalacak.
Soma davası ne vakit başladı, nasıl sonuçlandı?
13 Mayıs 2014’te yaşanan maden felaketinin akabinde Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde ‘olası kastla insan öldürme’, ‘neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama’, ‘bilinçli taksirle birden çok kişinin vefatı ile birlikte birden çok kişinin faydalanmasına niye olma’, ‘taksirle birden çok kişinin vefatı ile birlikte birden çok kişinin faydalanmasına niye olma’ suçlamalarıyla açılan dava 2015’te görülmeye başladı.
2016 yılında açıklanan uzman raporunda Güç ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı ve Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın dikkatsizliği ve kusuru olduğu açıklandı. Bu Soma davası belgesinde kamu vazifelileri ile bakanlıkların kusur ve ihmalleri olduğunu belirten birinci resmi belgeydi.
Raporda yer alan Güç Bakanlığı’na bağlı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne (MİGEM) ait yapılan değerlendirmede, planlanandan iki kat fazla üretim yapıldığı, üretim artmasına karşın havalandırmayı sağlayan ana vantilatörün kapasitesinin değiştirilmediği vurgulanıyordu.
bununla birlikte teknik şartlar içinde gaz maskelerinin çalışanların madenden kaçmasına imkan tanımamasından üretim zorlamasına, maden içi aktif haberleşme ve alarm sistemi bulunmamasından acil durumlar için bir planlama yapılmamış bulunmasına kadar bir dizi eksikliğe dikkat çekiliyordu.
Beşi tutuklu toplam 51 kişinin yargılandığı dava Temmuz 2018’de sonuçlandı. 37 kişi beraat etti, 14 sanık ‘taksirle mevte ve yaralamaya niçiniyet vermekten’ ceza aldı.
Sanıklardan Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. İdare Heyeti Lideri Can Gürkan 15 yıl, Genel Müdür Ramazan Doğru 22 yıl 6 ay, İşletme Müdürü Akın Çelik 18 yıl 6 ay mahpus cezasına mahkum edildi.
Ancak Can Gürkan, 18 Nisan 2019’da yurt dışına çıkış yasağıyla tahliye edildi.
Mart 2020’de Soma faciasında hayatını kaybeden 11 emekçinin yakınlarının başvurduğu Anayasa Mahkemesi’nden, ölen çalışanların Anayasa’nın 17’nci unsurunda garanti altına alınan hayat hakkının ihlal edildiği sonucu çıktı.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 30 Eylül 2020’de, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nin verdiği ve istinaf mahkemesinin onadığı sonucu bozdu. Can Gürkan’ın da ortalarında bulunduğu dört sanığa ‘olası kastla 301 sefer öldürme ve 162 kere yaralama’ hatasından ceza verilmesini istedi.
Beş üyeden üçü değişti, karar üçe iki oyla alındı
Fakat bu sırada 12. Ceza Dairesi’nin üç üyesi değişti ve daha sonrasındasında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı 8 Ocak 2021’de 12. Ceza Dairesi’nin 30 Eylül sonucuna itiraz etti. Sanıklar hakkında ‘taksirle mevte niye olmaktan’ ceza verilmesi talep edildi.
Dosya, Yargıtay 12. Ceza Dairesi’ne geri döndü. Yeni heyet ikiye karşı üç oyla evvelki sonucunı bozarak Can Gürkan’ın ‘bilinçli taksirle mevte ve faydalanmaya niye olmaktan’ yargılanması gerektiğini belirtti.
Onun da ortalarında bulunduğu dört sanığın ‘bilinçli taksirle mevte ve yaralamaya niye olma‘ hatasından yine hakim karşısına çıkması kararlaştırıldı. Dava 13 Nisan 2021’de Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde yeniden görülmeye başlandı.
Davada tutuklu sanık kalmadı
2021’in Şubat ayında Ramazan Gerçek, Akın Çelik, onun yardımcısı İsmail Adalı, mahpus yattıkları mühlet göz önünde bulundurularak Soma İnfaz Savcılığı tarafınca özgür bırakıldı. Soma davasında cezaevinde tutuklu sanık kalmadı.
Davanın dördüncü duruşması Haziran 2021’de görüldü. Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi, tutuksuz yargılanan Soma Kömür İşletmeleri A.Ş İdare Şurası Lideri Can Gürkan‘a ‘bilinçli taksirle öldürme ve yaralamaya niye olma’ hatasından 20 yıl; maden mühendisleri Efkan Kurt ile Adem Osmanoğlu‘na 12’şer yıl 6’şar ay mahpus cezası verdi.
Sanıklar tutuklanmadı.
Gürkan toplam yedi yıl mahpus yatmış olacak
Son olarak Nisan 2022’de Yargıtay 12. Ceza Dairesi, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nin temyize giden sonucunın düzeltilerek onanmasına karar verdi.
Hapis cezaları onandı, denetim teşkilatı başmühendisliği bakılırsavini yapmalarının yasaklanması sonucu ise bozuldu.
Bianet‘in haberine göre, 2020 yılındaki infaz düzenlemesinden yararlanan Gürkan’ın 20 yıllık cezasının infazı 10 yıla inecek, üç yıl kontrollü hürlük ve mahpusta kaldığı 4,5 yıl düşürülecek ve cezanın 2 yıl 6 aylık infaz mühleti kalacak. Yani toplam 7 yıl mahpus yatmış olacak.
Üçe iki oy fazlacaluğuyla çıkan karara daire lideri Ahmet Er ve üye hakim Ender Güngüneş şerh düştü, sanıkların ‘olası kastla öldürme suçundan’ cezalandırılması; yani, 301 defa öldürme ve 167 kere yaralama hatasından binlerce yıl mahpus cezasına çarptırılması gerektiğini bildirdi.
Davayı takip eden avukatlar tutuklu
Soma davasında tutuklu sanık yok. Lakin dava belgesini takip eden iki avukat Selçuk Kozağaçlı ve Can Atalay tutuklu.
Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) Genel Lideri Selçuk Kozağaçlı, dernek üyesi 20 avukata ‘terör örgütü kurma ve yönetme’ ve ‘terör örgütü üyeliği’ suçlamalarıyla açılan davada, 2017’den bu yana tutuklu olarak yargılanıyor.
Sosyal Haklar Derneği üyesi Avukat Can Atalay ise Seyahat davasının Nisan ayında görülen karar duruşmasında ‘cebir ve şiddet kullanarak hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüse yardım etme’ suçundan tutuklandı.
Kaynak: BBC Türkçe
2015 yılında görülmeye başlanan ve sanıkların tutuksuz yargılandığı Soma davasında son olarak 4 Nisan 2022’de Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. İdare Heyeti Lideri Can Gürkan‘ın 20 yıl, Türkiye Kömür İşletmeleri baş kontrolörleri Adem Ormanoğlu ve Efkan Kurt‘a verilen toplam 12 yıl 6 aylık mahpus cezaları onandı.
Ancak infaz düzenlemesiyle bir arada bu müddetler kısalacak.
Soma davası ne vakit başladı, nasıl sonuçlandı?
13 Mayıs 2014’te yaşanan maden felaketinin akabinde Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde ‘olası kastla insan öldürme’, ‘neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama’, ‘bilinçli taksirle birden çok kişinin vefatı ile birlikte birden çok kişinin faydalanmasına niye olma’, ‘taksirle birden çok kişinin vefatı ile birlikte birden çok kişinin faydalanmasına niye olma’ suçlamalarıyla açılan dava 2015’te görülmeye başladı.
2016 yılında açıklanan uzman raporunda Güç ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı ve Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın dikkatsizliği ve kusuru olduğu açıklandı. Bu Soma davası belgesinde kamu vazifelileri ile bakanlıkların kusur ve ihmalleri olduğunu belirten birinci resmi belgeydi.
Raporda yer alan Güç Bakanlığı’na bağlı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne (MİGEM) ait yapılan değerlendirmede, planlanandan iki kat fazla üretim yapıldığı, üretim artmasına karşın havalandırmayı sağlayan ana vantilatörün kapasitesinin değiştirilmediği vurgulanıyordu.
bununla birlikte teknik şartlar içinde gaz maskelerinin çalışanların madenden kaçmasına imkan tanımamasından üretim zorlamasına, maden içi aktif haberleşme ve alarm sistemi bulunmamasından acil durumlar için bir planlama yapılmamış bulunmasına kadar bir dizi eksikliğe dikkat çekiliyordu.
Beşi tutuklu toplam 51 kişinin yargılandığı dava Temmuz 2018’de sonuçlandı. 37 kişi beraat etti, 14 sanık ‘taksirle mevte ve yaralamaya niçiniyet vermekten’ ceza aldı.
Sanıklardan Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. İdare Heyeti Lideri Can Gürkan 15 yıl, Genel Müdür Ramazan Doğru 22 yıl 6 ay, İşletme Müdürü Akın Çelik 18 yıl 6 ay mahpus cezasına mahkum edildi.
Ancak Can Gürkan, 18 Nisan 2019’da yurt dışına çıkış yasağıyla tahliye edildi.
Mart 2020’de Soma faciasında hayatını kaybeden 11 emekçinin yakınlarının başvurduğu Anayasa Mahkemesi’nden, ölen çalışanların Anayasa’nın 17’nci unsurunda garanti altına alınan hayat hakkının ihlal edildiği sonucu çıktı.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 30 Eylül 2020’de, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nin verdiği ve istinaf mahkemesinin onadığı sonucu bozdu. Can Gürkan’ın da ortalarında bulunduğu dört sanığa ‘olası kastla 301 sefer öldürme ve 162 kere yaralama’ hatasından ceza verilmesini istedi.
Beş üyeden üçü değişti, karar üçe iki oyla alındı
Fakat bu sırada 12. Ceza Dairesi’nin üç üyesi değişti ve daha sonrasındasında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı 8 Ocak 2021’de 12. Ceza Dairesi’nin 30 Eylül sonucuna itiraz etti. Sanıklar hakkında ‘taksirle mevte niye olmaktan’ ceza verilmesi talep edildi.
Dosya, Yargıtay 12. Ceza Dairesi’ne geri döndü. Yeni heyet ikiye karşı üç oyla evvelki sonucunı bozarak Can Gürkan’ın ‘bilinçli taksirle mevte ve faydalanmaya niye olmaktan’ yargılanması gerektiğini belirtti.
Onun da ortalarında bulunduğu dört sanığın ‘bilinçli taksirle mevte ve yaralamaya niye olma‘ hatasından yine hakim karşısına çıkması kararlaştırıldı. Dava 13 Nisan 2021’de Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde yeniden görülmeye başlandı.
Davada tutuklu sanık kalmadı
2021’in Şubat ayında Ramazan Gerçek, Akın Çelik, onun yardımcısı İsmail Adalı, mahpus yattıkları mühlet göz önünde bulundurularak Soma İnfaz Savcılığı tarafınca özgür bırakıldı. Soma davasında cezaevinde tutuklu sanık kalmadı.
Davanın dördüncü duruşması Haziran 2021’de görüldü. Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi, tutuksuz yargılanan Soma Kömür İşletmeleri A.Ş İdare Şurası Lideri Can Gürkan‘a ‘bilinçli taksirle öldürme ve yaralamaya niye olma’ hatasından 20 yıl; maden mühendisleri Efkan Kurt ile Adem Osmanoğlu‘na 12’şer yıl 6’şar ay mahpus cezası verdi.
Sanıklar tutuklanmadı.
Gürkan toplam yedi yıl mahpus yatmış olacak
Son olarak Nisan 2022’de Yargıtay 12. Ceza Dairesi, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nin temyize giden sonucunın düzeltilerek onanmasına karar verdi.
Hapis cezaları onandı, denetim teşkilatı başmühendisliği bakılırsavini yapmalarının yasaklanması sonucu ise bozuldu.
Bianet‘in haberine göre, 2020 yılındaki infaz düzenlemesinden yararlanan Gürkan’ın 20 yıllık cezasının infazı 10 yıla inecek, üç yıl kontrollü hürlük ve mahpusta kaldığı 4,5 yıl düşürülecek ve cezanın 2 yıl 6 aylık infaz mühleti kalacak. Yani toplam 7 yıl mahpus yatmış olacak.
Üçe iki oy fazlacaluğuyla çıkan karara daire lideri Ahmet Er ve üye hakim Ender Güngüneş şerh düştü, sanıkların ‘olası kastla öldürme suçundan’ cezalandırılması; yani, 301 defa öldürme ve 167 kere yaralama hatasından binlerce yıl mahpus cezasına çarptırılması gerektiğini bildirdi.
Davayı takip eden avukatlar tutuklu
Soma davasında tutuklu sanık yok. Lakin dava belgesini takip eden iki avukat Selçuk Kozağaçlı ve Can Atalay tutuklu.
Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) Genel Lideri Selçuk Kozağaçlı, dernek üyesi 20 avukata ‘terör örgütü kurma ve yönetme’ ve ‘terör örgütü üyeliği’ suçlamalarıyla açılan davada, 2017’den bu yana tutuklu olarak yargılanıyor.
Sosyal Haklar Derneği üyesi Avukat Can Atalay ise Seyahat davasının Nisan ayında görülen karar duruşmasında ‘cebir ve şiddet kullanarak hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüse yardım etme’ suçundan tutuklandı.
Kaynak: BBC Türkçe