Yüksek enflasyon çabucak her besin hususunda artırım olarak karşımıza çıkıyor. Ramazan öncesi alışveriş yapmak isteyen vatandaşlar, hurma ve güllaç üzere eserlere gelen artırımların akabinde zorluk çekiyor.
Ekonomik krizin tesiri her geçen gün halkı daha da etkiliyor. Fiyat etiketleri kimi vakit gün ortasında 3-4 defa değişirken, üç kuruşun hesabını yapmak zorunda kalan vatandaşın poşeti her gün daha da az doluyor.
Ramazan ayına yaklaşık 15 gün kala bir zincir marketin geçen yılki fiyatlarıyla bu yılki fiyatlarını karşılaştırdık.
Rekor yüzde 224 artırımla ayçiçek yağında. 2021’de 54 TL’ye alınan 4 litrelik yağın fiyatı 175 liraya çıktı.
Sözcü’den Ramazan Serim’in haberine bakılırsa geçen yıl kilosu 6 lira olan bulgur 16 TL’ye, 9 liraya satılan yeşil mercimek 22 TL’ye satılıyor. Tavuk mamüllerinin fiyatlarında yüzde 100-145 içinde artış yaşandı.
Ramazanla özdeşleşmiş güllaca yüzde 50, hurmaya da yüzde 86 zam geldi.
Eminönü Çarşısı’nda vatandaş ‘tutarları görür görmez uzaklaşıyor’
Ucuzluğuyla ve kalabalığıyla bilinen Eminönü Çarşısı’nda da fiyatlarda büyük artışlar var. Esnafın, “Vatandaş görür görmez uzaklaşıyor” dediği birtakım eserler ve fiyatlar şu biçimde:
Eski Kars Kaşarı 73 TL, Burgu Peynir 99 TL, Çeçil Peynir 79 TL, Klasik Ezine Peyniri 64.50 TL, Çanakkale Biga Peyniri 64.50 TL, Koyun-Keçi Karışık Peynir 79.50 TL, Edremit Çizik Yeşil Zeytin 49 TL, Akhisar Kırma Yeşil Zeytin 39 TL, Bodrum Kırma Yeşil Zeytin 49 TL, Izgara Yeşil Zeytin 69 TL, Karışık Kuru Meyve 130 TL, Kudüs Hurması 100 TL, Kelebek Ceviz 160 TL, Giresun Fındık 110 TL, Tuzlu Fıstık 35 TL, Antep Fıstığı 140 TL, Karışık Çerez 100 TL. civarında fiyatla satılıyor.
SÖZCÜ muhabiri, İstanbul Eminönü Çarşısı’nda halka mikrofon uzattı; esnafa, “Ramazan öncesi satışlar nasıl?”, vatandaşa, “Ramazan öncesi gönlünüzce alışveriş yapabiliyor musunuz? İktidar yetkilileri sık sık fiyatların düşeceğini söylüyor, bu durum etiketlere yansımış mı?” diye sordu. Verilen cevaplar şöyleki oldu…
’45 yıldır Eminönü’nde peynirciyim, bu biçimde periyot görmedim’
Esnaf Yüksel Karlı:
“Zam gelince satışlarımız durdu. Peynir fiyatları aldı başını gidiyor… En ucuz peynir 70 lira. Yoksul fukaranın yediği esasen zeytin-peynirdi, artık onları da alamıyor. (Önceki yıllare göre satışlar nasıl? Bitti satış… Evvelki yıllar hayli hoştu lakin tabi artırım geldikten daha sonra müşteri gelmiyor artık çarşıya. (Vatandaşlar gönüllerince alışveriş yapabiliyorlar mı?) Yapmıyorlar. Evvelce 1 kilo alan şu an yarım kilo bile alamıyor, 250 grama düştüler… İnsan üzülüyor tabi. Müşteri geliyordu 1.5 kilo peynir alıyordu, artık uzaktan bakıp gidiyor. Ben 45 yıldır peynirciyim burada, hiç bu biçimde bir periyot görmemiştim. (tutarları gördükten daha sonra alamadan çıkanlar oluyor mu?) Oluyor. Hatta tarttırıyor, kıymetli gelince paketi bırakıp gidiyor. Yaa…”
Esnaf Fettah Özgüç:
“Yeni artırım yolda. Şu anda mandıra sütünün girişi 4.75, 7-8 liraya çıkacağı söyleniyor. Bana kalsa artırım gelsin istemem. Beşerler hayli mağdur. Biz artırım olmasını istemiyoruz fakat yapacak da bir şey yok. (Vatandaşlar eskisi üzere alışveriş yapabiliyorlar mı?) Evvelce müşteri gelip 3-4 kalıp peynir alıyordu, artık cebine bakıyor para yok, kimi vakit 1 kalıp alıyor, kimi vakit yarım kalıp alıyor. Bütçe hayli düştü. (tutarları gördükten daha sonra hiç bir şey alamadan çıkanlar oluyor mu?) Oluyor. Kimileri fiyatını bilmeden alışveriş yapıyor, yüksek olduğunu öğrenince, ‘param yok’ diyor, eseri bırakıp çıkıyor. Müşteri fiyatlardan fazlaca şikayetçi lakin bizim de yapacak bir şeyimiz yok…”
“‘Çok pahalılanmış, almayacağız’ diyen müşteriler oluyor’
Esnaf Hüseyin Yavuzer:
“Önceki yıllare bakılırsa satışlar hayli düşük. Fiyatlar da sıradan bir yüksek. Hurmalarda falan fiyatlar yüksek olduğundan dolayı öteki yıllare göre kıyasladığınızda satışlar baya düşük bu sene. (Ramazan’da hurmanın yanında genelde hangi eserler tercih ediliyor?) Hurmanın yanında genelde kayısı, üzüm, erik kurusu üzere şeyler Ramazan’da en çok tercih edilen eserler. (Vatandaşlar evvelki senelerdaki üzere bu eserleri alabiliyorlar mı?) Evvelki yıllare kıyasla sıradan düşük. (Önceki senelerda birer kilo eser alan kişi şu anda ne kadar alabiliyor?) Şu anda kilo olarak söylemiyor da para olarak söylüyor. ’30 liralık’, ’50 liralık’ diyorlar. Kilo olarak söylemiyorlar. Herbiçimde bütçelerine bakılırsa söylüyorlar. Almadan gidenler de var. (tutarları görür görmez size sıkıntı yananlar oluyor mu?) İster istemez söylenenler oluyor. ‘Çok pahalanmış’, ‘Alamayacağız’ diyenler oluyor. Söylenenler oluyor yani.”
İsmini vermek istemeyen esnaf:
“Zamlardan daha sonra satışlar sıradan düştü. Her şeye artırım geldi, satışlar sıradan düştü. Bakalım Ramazan’dan daha sonra ne olacak. (Önceden 1 kilo alan müşteri şu an ne kadar alabiliyor?) 250 gram alabiliyor. Onu da güç alabiliyor. (tutarları gördükten daha sonra eli boş çıkanlar oluyor mu?) fiyatları görür görmez dükkanın içine bakmıyor bile, direkt gidiyorlar. 20 liralık lokum oldu 50-60 lira…”
Ekonomik krizin tesiri her geçen gün halkı daha da etkiliyor. Fiyat etiketleri kimi vakit gün ortasında 3-4 defa değişirken, üç kuruşun hesabını yapmak zorunda kalan vatandaşın poşeti her gün daha da az doluyor.
Ramazan ayına yaklaşık 15 gün kala bir zincir marketin geçen yılki fiyatlarıyla bu yılki fiyatlarını karşılaştırdık.
Rekor yüzde 224 artırımla ayçiçek yağında. 2021’de 54 TL’ye alınan 4 litrelik yağın fiyatı 175 liraya çıktı.
Sözcü’den Ramazan Serim’in haberine bakılırsa geçen yıl kilosu 6 lira olan bulgur 16 TL’ye, 9 liraya satılan yeşil mercimek 22 TL’ye satılıyor. Tavuk mamüllerinin fiyatlarında yüzde 100-145 içinde artış yaşandı.
Ramazanla özdeşleşmiş güllaca yüzde 50, hurmaya da yüzde 86 zam geldi.
Eminönü Çarşısı’nda vatandaş ‘tutarları görür görmez uzaklaşıyor’
Ucuzluğuyla ve kalabalığıyla bilinen Eminönü Çarşısı’nda da fiyatlarda büyük artışlar var. Esnafın, “Vatandaş görür görmez uzaklaşıyor” dediği birtakım eserler ve fiyatlar şu biçimde:
Eski Kars Kaşarı 73 TL, Burgu Peynir 99 TL, Çeçil Peynir 79 TL, Klasik Ezine Peyniri 64.50 TL, Çanakkale Biga Peyniri 64.50 TL, Koyun-Keçi Karışık Peynir 79.50 TL, Edremit Çizik Yeşil Zeytin 49 TL, Akhisar Kırma Yeşil Zeytin 39 TL, Bodrum Kırma Yeşil Zeytin 49 TL, Izgara Yeşil Zeytin 69 TL, Karışık Kuru Meyve 130 TL, Kudüs Hurması 100 TL, Kelebek Ceviz 160 TL, Giresun Fındık 110 TL, Tuzlu Fıstık 35 TL, Antep Fıstığı 140 TL, Karışık Çerez 100 TL. civarında fiyatla satılıyor.
SÖZCÜ muhabiri, İstanbul Eminönü Çarşısı’nda halka mikrofon uzattı; esnafa, “Ramazan öncesi satışlar nasıl?”, vatandaşa, “Ramazan öncesi gönlünüzce alışveriş yapabiliyor musunuz? İktidar yetkilileri sık sık fiyatların düşeceğini söylüyor, bu durum etiketlere yansımış mı?” diye sordu. Verilen cevaplar şöyleki oldu…
’45 yıldır Eminönü’nde peynirciyim, bu biçimde periyot görmedim’
Esnaf Yüksel Karlı:
“Zam gelince satışlarımız durdu. Peynir fiyatları aldı başını gidiyor… En ucuz peynir 70 lira. Yoksul fukaranın yediği esasen zeytin-peynirdi, artık onları da alamıyor. (Önceki yıllare göre satışlar nasıl? Bitti satış… Evvelki yıllar hayli hoştu lakin tabi artırım geldikten daha sonra müşteri gelmiyor artık çarşıya. (Vatandaşlar gönüllerince alışveriş yapabiliyorlar mı?) Yapmıyorlar. Evvelce 1 kilo alan şu an yarım kilo bile alamıyor, 250 grama düştüler… İnsan üzülüyor tabi. Müşteri geliyordu 1.5 kilo peynir alıyordu, artık uzaktan bakıp gidiyor. Ben 45 yıldır peynirciyim burada, hiç bu biçimde bir periyot görmemiştim. (tutarları gördükten daha sonra alamadan çıkanlar oluyor mu?) Oluyor. Hatta tarttırıyor, kıymetli gelince paketi bırakıp gidiyor. Yaa…”
Esnaf Fettah Özgüç:
“Yeni artırım yolda. Şu anda mandıra sütünün girişi 4.75, 7-8 liraya çıkacağı söyleniyor. Bana kalsa artırım gelsin istemem. Beşerler hayli mağdur. Biz artırım olmasını istemiyoruz fakat yapacak da bir şey yok. (Vatandaşlar eskisi üzere alışveriş yapabiliyorlar mı?) Evvelce müşteri gelip 3-4 kalıp peynir alıyordu, artık cebine bakıyor para yok, kimi vakit 1 kalıp alıyor, kimi vakit yarım kalıp alıyor. Bütçe hayli düştü. (tutarları gördükten daha sonra hiç bir şey alamadan çıkanlar oluyor mu?) Oluyor. Kimileri fiyatını bilmeden alışveriş yapıyor, yüksek olduğunu öğrenince, ‘param yok’ diyor, eseri bırakıp çıkıyor. Müşteri fiyatlardan fazlaca şikayetçi lakin bizim de yapacak bir şeyimiz yok…”
“‘Çok pahalılanmış, almayacağız’ diyen müşteriler oluyor’
Esnaf Hüseyin Yavuzer:
“Önceki yıllare bakılırsa satışlar hayli düşük. Fiyatlar da sıradan bir yüksek. Hurmalarda falan fiyatlar yüksek olduğundan dolayı öteki yıllare göre kıyasladığınızda satışlar baya düşük bu sene. (Ramazan’da hurmanın yanında genelde hangi eserler tercih ediliyor?) Hurmanın yanında genelde kayısı, üzüm, erik kurusu üzere şeyler Ramazan’da en çok tercih edilen eserler. (Vatandaşlar evvelki senelerdaki üzere bu eserleri alabiliyorlar mı?) Evvelki yıllare kıyasla sıradan düşük. (Önceki senelerda birer kilo eser alan kişi şu anda ne kadar alabiliyor?) Şu anda kilo olarak söylemiyor da para olarak söylüyor. ’30 liralık’, ’50 liralık’ diyorlar. Kilo olarak söylemiyorlar. Herbiçimde bütçelerine bakılırsa söylüyorlar. Almadan gidenler de var. (tutarları görür görmez size sıkıntı yananlar oluyor mu?) İster istemez söylenenler oluyor. ‘Çok pahalanmış’, ‘Alamayacağız’ diyenler oluyor. Söylenenler oluyor yani.”
İsmini vermek istemeyen esnaf:
“Zamlardan daha sonra satışlar sıradan düştü. Her şeye artırım geldi, satışlar sıradan düştü. Bakalım Ramazan’dan daha sonra ne olacak. (Önceden 1 kilo alan müşteri şu an ne kadar alabiliyor?) 250 gram alabiliyor. Onu da güç alabiliyor. (tutarları gördükten daha sonra eli boş çıkanlar oluyor mu?) fiyatları görür görmez dükkanın içine bakmıyor bile, direkt gidiyorlar. 20 liralık lokum oldu 50-60 lira…”