Objektif hak nedir ?

Kerem

New member
Objektif Hak Nedir?

Objektif hak, bir toplumda tüm bireyler için geçerli ve bağlayıcı olan, kanunlar, kurallar ve normlarla belirlenen hakların genel adıdır. Objektif haklar, bireysel taleplerden bağımsız olarak, toplumsal düzenin sağlanması amacıyla varlık gösterir. Kişilerin ve toplumun huzuru için önemli olan bu haklar, herhangi bir kişi tarafından ihlal edildiğinde, bu durum toplumun tamamı için geçerli olan hukuki sonuçları doğurur. Objektif hakların kaynağı, çoğunlukla yazılı kanunlar, toplumsal sözleşmeler veya benzeri düzenleyici normlardır.

Objektif Hakların Özellikleri

Objektif hakların temel özellikleri, toplumun genel düzenini ve hukuk sisteminin işleyişini güvence altına almasıdır. Bu haklar, her bireyin bu toplumsal normlara uymasını bekler ve herhangi bir ihlal durumunda hukuk tarafından müdahale edilir.

1. Genellik ve Eşitlik İlkesi: Objektif haklar, tüm bireyler için eşit ve geneldir. Bu haklar, toplumu oluşturan her birey için geçerli ve bağlayıcıdır. Örneğin, herkesin mülkiyet hakkına sahip olması gibi, belirli haklar toplumu oluşturan her bireyi kapsar.

2. Bağlayıcılık: Objektif haklar, sadece belirli bir bireyi değil, tüm toplumu bağlayan haklardır. Bu hakların ihlali durumunda, toplumun hukuki düzeni bozulur ve hukuk devleti müdahale eder.

3. Yazılı Kanunlar ve Normlar: Objektif haklar, çoğunlukla yazılı hukuk metinlerinde ve kanunlarda yer alır. Bu kanunlar, toplumu düzenleyen ve bireylerin haklarını tanıyan normlardır.

Objektif Hak ile Subjektif Hak Arasındaki Fark

Objektif hak ile subjektif hak arasındaki fark, her iki kavramın doğası ve kapsamı ile ilgilidir. Objektif hak, toplumsal bir düzenin ve hukuk sisteminin oluşturduğu haklar olarak genel bir karakter taşırken, subjektif hak, bir kişinin sahip olduğu, kendisine özel olan ve yalnızca bireysel olarak kullanılabilen hakları ifade eder.

1. Objektif Hak: Toplumun genel düzenini sağlayan haklardır ve herkesi kapsar. Bir kişinin sahip olduğu hakların ötesinde, toplumun düzeninin ve hukukun korunması amacıyla varlık gösterir. Objektif haklar, yasalarla belirlenir ve bireylerin bu yasalara uyması beklenir.

2. Subjektif Hak: Bir kişinin kendisine tanınmış hakları ifade eder. Bu haklar, kişisel çıkarları ve özgürlükleri korur. Örneğin, bir kişinin mülk edinme hakkı subjektif bir haktır çünkü bu hak sadece o kişiyi bağlar ve sadece o kişi tarafından kullanılabilir.

Objektif Hakların Kaynakları

Objektif hakların kaynakları, toplumdaki hukuk sisteminin şekillendirilmesinde büyük rol oynar. Bu kaynaklar, yazılı hukuk kuralları, gelenekler, örf ve adetler gibi toplumsal normlar olabilir. Objektif hakların kaynaklarını şu şekilde sıralayabiliriz:

1. Yazılı Hukuk Kuralları: Objektif hakların en temel kaynaklarından biri yazılı hukuk kurallarıdır. Devletler, yazılı hukuk metinleri ile bireylerin haklarını belirler ve toplumsal düzeni sağlamak için bu kuralları uygular.

2. Uluslararası Anlaşmalar: Devletler arası anlaşmalar ve uluslararası sözleşmeler de objektif hakları etkileyen önemli bir kaynaktır. İnsan hakları sözleşmeleri, uluslararası ticaret anlaşmaları gibi metinler, toplumların genel haklar çerçevesinde belirli normları ortaya koyar.

3. Gelenekler ve Örfler: Objektif haklar bazen toplumun gelenek ve göreneklerinden de kaynaklanabilir. Özellikle hukukun yetersiz kaldığı bazı durumlarda, örf ve adetler toplumsal düzeni sağlamada önemli bir rol oynar.

4. Mahkeme Kararları ve İçtihatlar: Mahkeme kararları ve içtihatlar da objektif hakların bir parçası olabilir. Hukuk sisteminin uygulayıcıları olan yargıçlar, toplumsal düzenin sağlanması için objektif hakların uygulanmasında kritik bir rol oynar.

Objektif Hakların Hukuk Sistemi Üzerindeki Etkisi

Objektif hakların hukuki sisteme etkisi, bir toplumun hukuki yapısının nasıl şekilleneceği konusunda önemli bir belirleyicidir. Bu haklar, bireylerin birbirleriyle olan ilişkilerini düzenler ve kamu düzenini korur. Ayrıca, devletlerin hukuk sistemlerinde, bu hakların korunması için çeşitli mekanizmalar geliştirilmiştir.

1. Toplumsal Düzenin Sağlanması: Objektif haklar, toplumsal düzeni sağlamada önemli bir işlev görür. Bu haklar sayesinde, toplumda insanlar arasındaki ilişkiler kurallar çerçevesinde gerçekleşir ve kaos engellenir. Hukukun genel normları, herkesin eşit haklara sahip olmasını ve bu hakların korunmasını sağlar.

2. Yasaların Uygulanması ve Denetim: Objektif hakların belirlenmesi, yasaların doğru bir şekilde uygulanmasını ve denetlenmesini sağlar. Bu, devletin adaletli bir şekilde işleyebilmesi için önemlidir. Yasaların ihlali durumunda, hukuk sistemi devreye girer ve ilgili kişi veya kurum cezalandırılır.

3. Birey Haklarının Korunması: Objektif haklar, bireylerin haklarını güvence altına alır. Örneğin, kişinin mülkiyet hakkı, özgürlükleri ve kişisel güvenliği gibi haklar, objektif haklar tarafından korunur. Bu haklar, toplumun her bireyinin eşit şekilde yararlanabileceği haklardır.

Objektif Hakların Günlük Hayatta Uygulama Alanları

Objektif hakların günlük hayatla olan ilişkisi çok geniştir ve her alanda kendini gösterir. İşte bazı örnekler:

1. Mülkiyet Hakkı: Her birey, mülkiyet hakkına sahiptir ve bu hak, toplumda her birey için geçerlidir. Kişinin malına, mülküne zarar verilemez; devlet de mülkiyet hakkını korur.

2. Temel İnsan Hakları: Yaşama hakkı, ifade özgürlüğü, eşitlik gibi haklar, objektif haklar çerçevesinde düzenlenir ve her birey bu haklardan yararlanabilir. Bu haklar, devletler tarafından güvence altına alınır.

3. Toplumsal Sözleşme ve Devletin Rolü: Devlet, toplumsal sözleşme çerçevesinde, toplumun huzurunu sağlamak için objektif hakların uygulanmasını denetler. Ayrıca, bu hakların ihlali durumunda cezaî yaptırımlar uygular.

Sonuç

Objektif haklar, toplumların düzeninin sağlanması, bireylerin haklarının korunması ve genel hukuki çerçevenin oluşturulması açısından son derece önemli bir rol oynamaktadır. Her birey, bu haklardan eşit şekilde yararlanmalı ve bu hakların ihlali durumunda hukuk devleti müdahale etmelidir. Objektif haklar, toplumda huzuru ve adaleti sağlayarak, sosyal barışı korur. Bu haklar, yasalarla güvence altına alınır ve toplumun her bireyi bu haklara saygı göstermek zorundadır.