Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, spekülatif fiyat oluşumuna niye olunduğu ve stokçuluk yapıldığı savlarıyla ilgili, ortalarında temel besin, paklık eserleri ve otomotiv bölümlerinin de yer aldığı biroldukça bölüme yönelik vergi incelemesi başlatıldığını deklare etti.
Bakan, ayrıyeten Türkiye İktisat Modeli’ne duyulun itimat ile finansal piyasalarda oynaklığın süratle ve kıymetli ölçüde giderilmiş olduğunu ve iktisatta güven ortamının devamlılığının sağlandığını belirtti.
Stokçulara saha denetimlerş
Dünya Gazetesi’nin sorularını yanıtlayan Bakan Nebati, temel besin, paklık eserleri, otomotiv, çimento, gübre, hububat depolama ve antrepoculuk (lisanslı depo) üzere spekülatif fiyat hareketliliğinin yahut stokçuluğun tespit edildiği dallarda saha kontrolleri yapılarak, riskli mükelleflerin tespit edildiğini söylemiş oldu.
Nebati, Kur Muhafazalı Mevduat hesaplarında birikimin 539 milyar liraya ulaştığını, hükmî kişi müşteri sayısının ise 27 bin olduğunu bildirdi.
Salgının iktisat üstündeki tesiri azalmaya başlamışken artık de Ukrayna krizi çıktı. Bu durum Türkiye iktisadını ve uygulanmakta olan programı nasıl etkileyecek?
Son 20 yılda yapılan ıslahatlar ve uygulanan siyasetler sonucunda; Türkiye iktisadı geçmiş devirlerdeki kırılganlıklarını azaltmış, kuvvetli kamu maliyesi ve bankacılık dalıyla iç ve dış şoklara karşı değerli bir direnç geliştirmiştir. Hakikaten bu dayanıklılık yardımıyla, salgının tüm dünya ekonomilerini olumsuz etkilediği ve global iktisadın yüzde 3,1 oranında daraldığı 2020 yılında Türkiye iktisadı yüzde 1,8 oranında büyüyerek Çin ile bir arada müspet büyüme kaydeden iki ülkeden biri olmuştur. Global ölçekte tedarik zincirinde görülen aksamalar, salgın kaynaklı belirsizlikler ve süratle artan girdi fiyatlarına karşın Türkiye iktisadı 2021 yılında yüzde 11 oranında büyüyerek son 10 yılın en kuvvetli performansını göstermiştir. bu biçimdece Türkiye açıklanan datalar prestijiyle G20, OECD ve AB ülkeleri içinde en çok büyüme kaydeden ülke olmuştur.
Yakın vakitte değerli ticaret ortaklarımız Rusya ve Ukrayna içinde tezahür eden vaziyetin insani ve toplumsal boyutta oluşturacağı yıkıcı sonuçlarının yanı sıra global ölçekte de bir dizi ekonomik aksiliğe niye olabileceği aşikârdır. Bilhassa güç ve ziraî emtiada yaşanan fiyat artışlarının hâlihazırda yüksek seyreden global enflasyonist ortama ek baskı yapması ve finansal piyasalarda oynaklıklara yol açması beklenmektedir. tıpkı vakitte, global risk iştahının azalması ve memleketler arası sermaye hareketlerinin daha da yavaşlaması kestirim edilmektedir. Bu global risklerle bir arada Rusya ve Ukrayna ile olan ekonomik bağlarımızın boyutu niçiniyle ülkemiz dış ticaret, turizm, güç ve besin dallarında de etkilenebilecektir.
Hakikaten 2021 yılı prestijiyle kelam konusu iki ülkenin ihracatımızdaki hissesi yüzde 3,9 iken, ithalatımızdaki hissesi yüzde 12,4’tür. Turizm açısından değerlendirildiğinde Rusya ve Ukrayna’dan ülkemize gelen ziyaretçilerin sayısının yaklaşık 7 milyon olduğu görülmektedir. Öbür taraftan, salgın daha sonrası periyodun en yüksek düzeylerine ulaşan petrol ve doğalgaz meblağlarının gerek enflasyon gerek cari süreçler istikrarı üzerinde olumsuz tesirler yapacağı kıymetlendirilmektedir. İlaveten, kelam konusu ülkelerde değerli bir yükü olan Türk müteahhitlik firmalarının süreçten olumsuz etkilenebileceği düşünülmektedir.
Son olarak, iki ülkenin tarım mamüllerinde kıymetli ticaret ortaklarımız olması sebebiyle, tarım bölümünü etkileyebilecek gelişmeler de yakinen takip edilmektedir. olağan olarak bu risklerin ülkemiz ve öbür ülke ekonomileri üstündeki tesirleri, savaşın müddetine ve boyutuna bağlı olarak değişebilecektir. İktisat idaresi olarak, bütün bu gelişmeleri ve muhtemel tesirleri paydaş kurumlarımızla bir arada yakından takip ediyor ve kelam konusu gelişmelerin ekonomik boyutlarını tüm alanlarıyla ele alıp kıymetlendiriyoruz.
Örneğin; Fiyat İstikrarı Komitesindeki bakanlıklarımız ve kurumlarımız ile bir arada bu krizin tesirlerini de değerlendirdik. Buna bakılırsa, besin arz güvenliğinin sağlanması ve besin mamüllerine erişimde sorun yaşanmaması hedefiyle Tarım ve Orman Bakanlığımız Ukrayna’dan tarım eserleri ithalatına ait kolaylaştırıcı sonucunı uygulamaya koymuştur.
Malumunuz, Türkiye İktisat Modeli uygulamaya aldığı finansal enstrümanlarıyla finansal piyasalardaki oynaklığı süratle ve kıymetli ölçüde gidermiş ve iktisatta güven ortamının devamlılığını sağlamıştır.
Türkiye İktisat Modeli ile yatırıma, üretime ve ihracata odaklanarak, yüksek istihdam sağlayan katma pahalı büyüme amacımıza ulaşmayı amaçlıyoruz. Bu çerçevede istikrarlı ve istikrarlı büyüme gayesine yönelik çalışmalarımızı önümüzdeki devirde de kararlılıkla sürdüreceğiz. Ukrayna-Rusya krizinin de bu ekonomik modele mümkün olumsuz tesirlerini de azaltmaya yönelik her türlü önlemi almaya devam edeceğiz.
İhracatta süren artışa rağmen, ithalat daha süratli artıyor, dış ticaret açığındaki genişleme, sürdürülen ekonomik program üzerinde baskı oluşturabilir mi?
Türkiye İktisat Modeli ile temel gayelerimizden birisi istikrarlı bir büyüme kompozisyonu ile birlikte cari istikrarda kalıcı güzelleşme elde etmektir. Bu yolda da biliyorsunuz 2021 yılında değerli aralık kat ettik. kuvvetli büyüme ile bir arada cari açığın değerli ölçüde gerilediğini gördük. Başka yandan, global konjonktürde meydana gelen olaylarla birlikte doğalgaz ve ham petrol başta olmak üzere güç fiyatlarında değerli yükselişler olmuştur. Bu durum Ocak ve Şubat aylarında ithalat faturamızda süratli artışa niye olmuştur.
Öte yandan sanayi üretimi ve ihracattaki olumlu görünüm niçiniyle güç hariç orta malı ithalatı da artış göstermiştir. birebir vakitte, ihracat performansının güçlü seyri ile güç hariç dış ticaret açığında düzgünleşme görülmektedir.
Gerçekten, 2021 Şubat ayında yıllıklandırılmış güç hariç dış ticaret açığımız 26,3 milyar dolar iken, Şubat 2022 prestijiyle yıllıklandırılmış güç hariç dış ticaret açığı 5,0 milyar dolara gerilemiştir. Bölgemizdeki politik istikrarın bir daha tesis edilmesi durumunda, tedarik zincirlerindeki sorunların çözülmesi ve global güç fiyatlarındaki olağanlaşmaya bağlı olarak önümüzdeki devirde dış ticaret ve cari süreçler istikrarında bir daha düzgünleşme eğilimi beklemekteyiz.
Enflasyon, tüketici meblağlarında yüzde 50’yi, üretici fiyatlarında yüzde 100’ü aşmış durumda, enflasyonun bundan daha sonra nasıl bir seyir izleyeceğini düşünüyorsunuz? Üretici ve tüketici enflasyonu içindeki makasın daralması mümkün mü?
Enflasyonla gayret en değerli evvelarimizden birisidir. Bu alanda gerek kısa vadeli gerekse orta ve uzun vadeli siyaset adımlarımızı hayata geçiriyoruz. Öncelikle fiyat istikrarını olumsuz etkileyen döviz kuru dalgalanmalarını engellemek üzere bir dizi enstrümanı hayata geçirerek kıymetli kazanımlar elde ettik. Son devirde, besin mamüllerinde KDV oranını yüzde 8’den yüzde 1’e, elektrikte ise KDV oranını yüzde 18’den yüzde 8’e indirdik. Kelam konusu önlemler enflasyonla uğraşta kararlığımızı göstermektedir. Başka yandan, enflasyonun yapısal ögelerine yönelik çalışmalarımızı ise Fiyat İstikrarı Komitesi bünyesinde ilgili kurumlarımızla birlikte sürdürüyoruz.
Bildiğiniz üzere, salgın daha sonrası devirde tüm dünyada güç ve öbür emtia fiyatlarında görülen artışlar ve tedarik zincirlerindeki aksaklıklar global seviyede enflasyonun artmasına niye olmuştur. Arz istikametli bu tesirler ülkemizde de hissedilmiştir. 2022 yılı genelinde maliyet taraflı baskılar, döviz kurunun gecikmeli tesiri, global güç meblağlarının tesirleriyle enflasyonun yüksek seyretmesi beklenmektedir. Yılsonunda enflasyonun atılan kararlı adımlarla gerilemesini bekliyoruz. Enflasyonda düşüşü sağladığımız vakit TÜFE ile ÜFE içindeki makas da daralacaktır. Önümüzdeki devirde enflasyonun düşmesi noktasında disiplinli maliye siyasetine da devam edilecek; ve tüm politikalarımızda paydaşlarımızla iştirakçi yaklaşım sürdürülecektir.
Bilhassa besin ve güç fiyatları kaynaklı enflasyonun indirilmesi konusunda, mevcut uygulananların haricinde özel bir program uygulamayı öngörüyor musunuz?
Ülkemizde bilhassa besin ve güç meblağları kaynaklı baskıların enflasyon üzerinde tesirli olduğunu görüyoruz. Besin fiyatlarındaki artışı denetim altına almak için ziraî üretimi desteklemek ismine tarım takviyelerini 25,6 milyar TL’den 29 milyar TL’ye çıkardık. Ayrıyeten, yakın vakitte gübre meblağlarında indirim yaptık. Başta hububat ve yağlı tohumlar olmak üzere besin ve hammadde arz güvenliğinin sürdürülebilirliğini sağlamak gayesiyle üretim etabından yurtiçi satış ve dış ticaret dahil tüm ticari evrelerde gerekli önlemlerin vatandaşlarımızın lehine uygulanması tarafında adımlar atacağız. ‘berabern Berekete’ isimli proje üzerinde çalışmalarımıza devam ediyoruz ve yakın vakitte hayata geçireceğiz. Bu projemizle, tüketicilerin makul temel eserlerde makul fiyatlarla eserlere erişimini sağlayacağız. Ayrıyeten, başta vergi olmak üzere attığımız adımların fiyatlara yansımasını yakından takip edeceğiz. Piyasa gerçekleriyle uyuşmayan haksız fiyat ile çaba edeceğimizden kimsenin kuşkusu olmasın. Bu kapsamda, Bakanlığımızca oluşturulan Enflasyonla Çaba Timi ile firmalar yakından denetlenmekte ve piyasa istikrarıyla uyuşmayan fiyat hareketleriyle ilgili yasal yerde en sert tedbirler alınmaktadır.
Fiyat artışlarıyla ilgili artırılan kontrollerin sonuçlarının ölçülmesine ait bir sisteminiz var mı?
Bakanlık bilgi tabanında bulunan e-arşiv fatura, e-irsaliye ve gibisi elektronik evrak dataları, mükellefler tarafınca bildirilen yahut Gelir Yönetimi Başkanlığı tarafınca elektronik dokümanlardan faydalanılarak oluşturulan alış satış beyanları, mükelleflerin mali tabloları üzerinden yapılan tahlil çalışmaları ile bakanlığımıza intikal eden ihbar ve şikâyetler hassasiyetle bedellendirilmektedir. Bakanlığımız tahlil ünitelerinde yürütülen bu çalışmalar ardından fiyat artışlarının yahut stokçuluğun gözlemlendiği kesimler bazında saha kontrolleri ve fiili envanter çalışmaları yapılmaktadır.
Temel besin, paklık eserleri, otomotiv, mobilya, alkollü-alkolsüz içecek, çimento, ayakkabı, kozmetik, inşaat gereci, kağıt, plastik, kırtasiye, gübre, hububat depolama ve antrepoculuk (lisanslı depoculuk) başta olmak üzere spekülatif fiyat hareketliliğinin yahut stokçuluğun tespit edildiği bölümler nezdinde fiili envanter, yoklama, izahat istenmesi üzere saha kontrolleri yapılmak suretiyle riskli mükellefler tespit edilmektedir. Yapılan saha kontrollerine ağır bir biçimde devam edilmekte olup, haksız fiyat artışları ve stokçuluğun önlenmesi ismine ilerleyen devirlerde de kararlılıkla alanda bulunulmaya devam edilecektir. Yürütülen bu çalışmaların kıymetlendirilmesi kararında vergisel taraftan riskli olduğu tespit edilen mükellefler nezdinde cari yıl vergi incelemeleri de yapılmaktadır.
Kur Muhafazalı Mevduata geçişlerde son durum ne?
24 Aralık 2021 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde Kur Muhafazalı Türk Lirası Vadeli Mevduat ve Katılma Hesapları enstrümanını hayata geçirdik. Vatandaşlarımızın büyük ilgi gösterdiği bu eser, döviz kurlarında gördüğümüz istikrara kıymetli bir katkı sağlamıştır. 4 Mart 2022 itibariyle KKM hesaplarındaki toplam meblağ 539 milyar TL’yi geçmiştir. Bu meblağın yüzde 57,3’ü (308,6 milyar TL) TCMB kapsamında dönüşümlerden, yüzde 42,7’si (230,5 milyar TL) Hazine kapsamındaki dönüşümlerden oluşmaktadır. 853 bini gerçek ve 27 bini hukukî kişi olmak üzere KKM hesapları toplamda 880 bin müşteri sayısına ulaşmıştır.
Bu enstrüman ile maksadımız kurdaki oynaklığı azaltarak istikrara kavuşturmaktı. Enstrümanın duyurulduğu tarihten itibaren bunu başardık. Bildiğiniz üzere Kur Muhafazalı Hesapları kademe kademe devreye aldık. birinci vakit içinderda gerçek şahıslarla başladık, daha sonrasında bu uygulamaya altın hesapları ve hukukî bireyleri de dahil ettik. Kur Muhafazalı hesaplar haricinde da adımlar atıyoruz. 60 milyar TL’lik KGF paketlerini Şubat ayında duyurduk, yastık altı altınları iktisada kazandırmak için Altın Tasarruf Sistemini yürürlüğe aldık. Makroekonomik istikrarı sağlama konusunda gereken tüm adımları atma konusunda kararlıyız.
Bakan, ayrıyeten Türkiye İktisat Modeli’ne duyulun itimat ile finansal piyasalarda oynaklığın süratle ve kıymetli ölçüde giderilmiş olduğunu ve iktisatta güven ortamının devamlılığının sağlandığını belirtti.
Stokçulara saha denetimlerş
Dünya Gazetesi’nin sorularını yanıtlayan Bakan Nebati, temel besin, paklık eserleri, otomotiv, çimento, gübre, hububat depolama ve antrepoculuk (lisanslı depo) üzere spekülatif fiyat hareketliliğinin yahut stokçuluğun tespit edildiği dallarda saha kontrolleri yapılarak, riskli mükelleflerin tespit edildiğini söylemiş oldu.
Nebati, Kur Muhafazalı Mevduat hesaplarında birikimin 539 milyar liraya ulaştığını, hükmî kişi müşteri sayısının ise 27 bin olduğunu bildirdi.
Salgının iktisat üstündeki tesiri azalmaya başlamışken artık de Ukrayna krizi çıktı. Bu durum Türkiye iktisadını ve uygulanmakta olan programı nasıl etkileyecek?
Son 20 yılda yapılan ıslahatlar ve uygulanan siyasetler sonucunda; Türkiye iktisadı geçmiş devirlerdeki kırılganlıklarını azaltmış, kuvvetli kamu maliyesi ve bankacılık dalıyla iç ve dış şoklara karşı değerli bir direnç geliştirmiştir. Hakikaten bu dayanıklılık yardımıyla, salgının tüm dünya ekonomilerini olumsuz etkilediği ve global iktisadın yüzde 3,1 oranında daraldığı 2020 yılında Türkiye iktisadı yüzde 1,8 oranında büyüyerek Çin ile bir arada müspet büyüme kaydeden iki ülkeden biri olmuştur. Global ölçekte tedarik zincirinde görülen aksamalar, salgın kaynaklı belirsizlikler ve süratle artan girdi fiyatlarına karşın Türkiye iktisadı 2021 yılında yüzde 11 oranında büyüyerek son 10 yılın en kuvvetli performansını göstermiştir. bu biçimdece Türkiye açıklanan datalar prestijiyle G20, OECD ve AB ülkeleri içinde en çok büyüme kaydeden ülke olmuştur.
Yakın vakitte değerli ticaret ortaklarımız Rusya ve Ukrayna içinde tezahür eden vaziyetin insani ve toplumsal boyutta oluşturacağı yıkıcı sonuçlarının yanı sıra global ölçekte de bir dizi ekonomik aksiliğe niye olabileceği aşikârdır. Bilhassa güç ve ziraî emtiada yaşanan fiyat artışlarının hâlihazırda yüksek seyreden global enflasyonist ortama ek baskı yapması ve finansal piyasalarda oynaklıklara yol açması beklenmektedir. tıpkı vakitte, global risk iştahının azalması ve memleketler arası sermaye hareketlerinin daha da yavaşlaması kestirim edilmektedir. Bu global risklerle bir arada Rusya ve Ukrayna ile olan ekonomik bağlarımızın boyutu niçiniyle ülkemiz dış ticaret, turizm, güç ve besin dallarında de etkilenebilecektir.
Hakikaten 2021 yılı prestijiyle kelam konusu iki ülkenin ihracatımızdaki hissesi yüzde 3,9 iken, ithalatımızdaki hissesi yüzde 12,4’tür. Turizm açısından değerlendirildiğinde Rusya ve Ukrayna’dan ülkemize gelen ziyaretçilerin sayısının yaklaşık 7 milyon olduğu görülmektedir. Öbür taraftan, salgın daha sonrası periyodun en yüksek düzeylerine ulaşan petrol ve doğalgaz meblağlarının gerek enflasyon gerek cari süreçler istikrarı üzerinde olumsuz tesirler yapacağı kıymetlendirilmektedir. İlaveten, kelam konusu ülkelerde değerli bir yükü olan Türk müteahhitlik firmalarının süreçten olumsuz etkilenebileceği düşünülmektedir.
Son olarak, iki ülkenin tarım mamüllerinde kıymetli ticaret ortaklarımız olması sebebiyle, tarım bölümünü etkileyebilecek gelişmeler de yakinen takip edilmektedir. olağan olarak bu risklerin ülkemiz ve öbür ülke ekonomileri üstündeki tesirleri, savaşın müddetine ve boyutuna bağlı olarak değişebilecektir. İktisat idaresi olarak, bütün bu gelişmeleri ve muhtemel tesirleri paydaş kurumlarımızla bir arada yakından takip ediyor ve kelam konusu gelişmelerin ekonomik boyutlarını tüm alanlarıyla ele alıp kıymetlendiriyoruz.
Örneğin; Fiyat İstikrarı Komitesindeki bakanlıklarımız ve kurumlarımız ile bir arada bu krizin tesirlerini de değerlendirdik. Buna bakılırsa, besin arz güvenliğinin sağlanması ve besin mamüllerine erişimde sorun yaşanmaması hedefiyle Tarım ve Orman Bakanlığımız Ukrayna’dan tarım eserleri ithalatına ait kolaylaştırıcı sonucunı uygulamaya koymuştur.
Malumunuz, Türkiye İktisat Modeli uygulamaya aldığı finansal enstrümanlarıyla finansal piyasalardaki oynaklığı süratle ve kıymetli ölçüde gidermiş ve iktisatta güven ortamının devamlılığını sağlamıştır.
Türkiye İktisat Modeli ile yatırıma, üretime ve ihracata odaklanarak, yüksek istihdam sağlayan katma pahalı büyüme amacımıza ulaşmayı amaçlıyoruz. Bu çerçevede istikrarlı ve istikrarlı büyüme gayesine yönelik çalışmalarımızı önümüzdeki devirde de kararlılıkla sürdüreceğiz. Ukrayna-Rusya krizinin de bu ekonomik modele mümkün olumsuz tesirlerini de azaltmaya yönelik her türlü önlemi almaya devam edeceğiz.
İhracatta süren artışa rağmen, ithalat daha süratli artıyor, dış ticaret açığındaki genişleme, sürdürülen ekonomik program üzerinde baskı oluşturabilir mi?
Türkiye İktisat Modeli ile temel gayelerimizden birisi istikrarlı bir büyüme kompozisyonu ile birlikte cari istikrarda kalıcı güzelleşme elde etmektir. Bu yolda da biliyorsunuz 2021 yılında değerli aralık kat ettik. kuvvetli büyüme ile bir arada cari açığın değerli ölçüde gerilediğini gördük. Başka yandan, global konjonktürde meydana gelen olaylarla birlikte doğalgaz ve ham petrol başta olmak üzere güç fiyatlarında değerli yükselişler olmuştur. Bu durum Ocak ve Şubat aylarında ithalat faturamızda süratli artışa niye olmuştur.
Öte yandan sanayi üretimi ve ihracattaki olumlu görünüm niçiniyle güç hariç orta malı ithalatı da artış göstermiştir. birebir vakitte, ihracat performansının güçlü seyri ile güç hariç dış ticaret açığında düzgünleşme görülmektedir.
Gerçekten, 2021 Şubat ayında yıllıklandırılmış güç hariç dış ticaret açığımız 26,3 milyar dolar iken, Şubat 2022 prestijiyle yıllıklandırılmış güç hariç dış ticaret açığı 5,0 milyar dolara gerilemiştir. Bölgemizdeki politik istikrarın bir daha tesis edilmesi durumunda, tedarik zincirlerindeki sorunların çözülmesi ve global güç fiyatlarındaki olağanlaşmaya bağlı olarak önümüzdeki devirde dış ticaret ve cari süreçler istikrarında bir daha düzgünleşme eğilimi beklemekteyiz.
Enflasyon, tüketici meblağlarında yüzde 50’yi, üretici fiyatlarında yüzde 100’ü aşmış durumda, enflasyonun bundan daha sonra nasıl bir seyir izleyeceğini düşünüyorsunuz? Üretici ve tüketici enflasyonu içindeki makasın daralması mümkün mü?
Enflasyonla gayret en değerli evvelarimizden birisidir. Bu alanda gerek kısa vadeli gerekse orta ve uzun vadeli siyaset adımlarımızı hayata geçiriyoruz. Öncelikle fiyat istikrarını olumsuz etkileyen döviz kuru dalgalanmalarını engellemek üzere bir dizi enstrümanı hayata geçirerek kıymetli kazanımlar elde ettik. Son devirde, besin mamüllerinde KDV oranını yüzde 8’den yüzde 1’e, elektrikte ise KDV oranını yüzde 18’den yüzde 8’e indirdik. Kelam konusu önlemler enflasyonla uğraşta kararlığımızı göstermektedir. Başka yandan, enflasyonun yapısal ögelerine yönelik çalışmalarımızı ise Fiyat İstikrarı Komitesi bünyesinde ilgili kurumlarımızla birlikte sürdürüyoruz.
Bildiğiniz üzere, salgın daha sonrası devirde tüm dünyada güç ve öbür emtia fiyatlarında görülen artışlar ve tedarik zincirlerindeki aksaklıklar global seviyede enflasyonun artmasına niye olmuştur. Arz istikametli bu tesirler ülkemizde de hissedilmiştir. 2022 yılı genelinde maliyet taraflı baskılar, döviz kurunun gecikmeli tesiri, global güç meblağlarının tesirleriyle enflasyonun yüksek seyretmesi beklenmektedir. Yılsonunda enflasyonun atılan kararlı adımlarla gerilemesini bekliyoruz. Enflasyonda düşüşü sağladığımız vakit TÜFE ile ÜFE içindeki makas da daralacaktır. Önümüzdeki devirde enflasyonun düşmesi noktasında disiplinli maliye siyasetine da devam edilecek; ve tüm politikalarımızda paydaşlarımızla iştirakçi yaklaşım sürdürülecektir.
Bilhassa besin ve güç fiyatları kaynaklı enflasyonun indirilmesi konusunda, mevcut uygulananların haricinde özel bir program uygulamayı öngörüyor musunuz?
Ülkemizde bilhassa besin ve güç meblağları kaynaklı baskıların enflasyon üzerinde tesirli olduğunu görüyoruz. Besin fiyatlarındaki artışı denetim altına almak için ziraî üretimi desteklemek ismine tarım takviyelerini 25,6 milyar TL’den 29 milyar TL’ye çıkardık. Ayrıyeten, yakın vakitte gübre meblağlarında indirim yaptık. Başta hububat ve yağlı tohumlar olmak üzere besin ve hammadde arz güvenliğinin sürdürülebilirliğini sağlamak gayesiyle üretim etabından yurtiçi satış ve dış ticaret dahil tüm ticari evrelerde gerekli önlemlerin vatandaşlarımızın lehine uygulanması tarafında adımlar atacağız. ‘berabern Berekete’ isimli proje üzerinde çalışmalarımıza devam ediyoruz ve yakın vakitte hayata geçireceğiz. Bu projemizle, tüketicilerin makul temel eserlerde makul fiyatlarla eserlere erişimini sağlayacağız. Ayrıyeten, başta vergi olmak üzere attığımız adımların fiyatlara yansımasını yakından takip edeceğiz. Piyasa gerçekleriyle uyuşmayan haksız fiyat ile çaba edeceğimizden kimsenin kuşkusu olmasın. Bu kapsamda, Bakanlığımızca oluşturulan Enflasyonla Çaba Timi ile firmalar yakından denetlenmekte ve piyasa istikrarıyla uyuşmayan fiyat hareketleriyle ilgili yasal yerde en sert tedbirler alınmaktadır.
Fiyat artışlarıyla ilgili artırılan kontrollerin sonuçlarının ölçülmesine ait bir sisteminiz var mı?
Bakanlık bilgi tabanında bulunan e-arşiv fatura, e-irsaliye ve gibisi elektronik evrak dataları, mükellefler tarafınca bildirilen yahut Gelir Yönetimi Başkanlığı tarafınca elektronik dokümanlardan faydalanılarak oluşturulan alış satış beyanları, mükelleflerin mali tabloları üzerinden yapılan tahlil çalışmaları ile bakanlığımıza intikal eden ihbar ve şikâyetler hassasiyetle bedellendirilmektedir. Bakanlığımız tahlil ünitelerinde yürütülen bu çalışmalar ardından fiyat artışlarının yahut stokçuluğun gözlemlendiği kesimler bazında saha kontrolleri ve fiili envanter çalışmaları yapılmaktadır.
Temel besin, paklık eserleri, otomotiv, mobilya, alkollü-alkolsüz içecek, çimento, ayakkabı, kozmetik, inşaat gereci, kağıt, plastik, kırtasiye, gübre, hububat depolama ve antrepoculuk (lisanslı depoculuk) başta olmak üzere spekülatif fiyat hareketliliğinin yahut stokçuluğun tespit edildiği bölümler nezdinde fiili envanter, yoklama, izahat istenmesi üzere saha kontrolleri yapılmak suretiyle riskli mükellefler tespit edilmektedir. Yapılan saha kontrollerine ağır bir biçimde devam edilmekte olup, haksız fiyat artışları ve stokçuluğun önlenmesi ismine ilerleyen devirlerde de kararlılıkla alanda bulunulmaya devam edilecektir. Yürütülen bu çalışmaların kıymetlendirilmesi kararında vergisel taraftan riskli olduğu tespit edilen mükellefler nezdinde cari yıl vergi incelemeleri de yapılmaktadır.
Kur Muhafazalı Mevduata geçişlerde son durum ne?
24 Aralık 2021 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde Kur Muhafazalı Türk Lirası Vadeli Mevduat ve Katılma Hesapları enstrümanını hayata geçirdik. Vatandaşlarımızın büyük ilgi gösterdiği bu eser, döviz kurlarında gördüğümüz istikrara kıymetli bir katkı sağlamıştır. 4 Mart 2022 itibariyle KKM hesaplarındaki toplam meblağ 539 milyar TL’yi geçmiştir. Bu meblağın yüzde 57,3’ü (308,6 milyar TL) TCMB kapsamında dönüşümlerden, yüzde 42,7’si (230,5 milyar TL) Hazine kapsamındaki dönüşümlerden oluşmaktadır. 853 bini gerçek ve 27 bini hukukî kişi olmak üzere KKM hesapları toplamda 880 bin müşteri sayısına ulaşmıştır.
Bu enstrüman ile maksadımız kurdaki oynaklığı azaltarak istikrara kavuşturmaktı. Enstrümanın duyurulduğu tarihten itibaren bunu başardık. Bildiğiniz üzere Kur Muhafazalı Hesapları kademe kademe devreye aldık. birinci vakit içinderda gerçek şahıslarla başladık, daha sonrasında bu uygulamaya altın hesapları ve hukukî bireyleri de dahil ettik. Kur Muhafazalı hesaplar haricinde da adımlar atıyoruz. 60 milyar TL’lik KGF paketlerini Şubat ayında duyurduk, yastık altı altınları iktisada kazandırmak için Altın Tasarruf Sistemini yürürlüğe aldık. Makroekonomik istikrarı sağlama konusunda gereken tüm adımları atma konusunda kararlıyız.