TÜRK-İŞ araştırmasının 2022 Ekim ayı neticelerina nazaran, besin meblağları aylık %2,48, yıllık %134,77 artarken, 4 kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcanması meblağı (açlık sınırı) 7.425,23 TL, besin harcanması ile giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi gereksinimler için yapılması mecburî başka aylık harcamalarının toplam fiyatı (yoksulluk sınırı) 24.186,42 TL’ye ve bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 9.706,52 TL’ye yükseldi.
TÜRK-İŞ: Besin fiyatları Ekim’de aylık %2,48, yıllık %134,77 arttı. Açıklamanın devamında da şu biçimde denildi
Yükselen besin, kira ve güç faturaları karşısında gelirleri gereğince artmayan milyonlarca hane için bu kış daha çetin geçecek üzere görülüyor. Yılın başından bu yana hane elektriğine 3, hane doğalgazına 4 kere artırım yapıldı. “Hane Halkı Fiyat Endeksi (HEPI)” bilgilerine göre; metreküp başına Avrupa başşehirleri içinde en ucuz doğalgazı Ankara’nın kullanıyor bulunmasına karşın haneye giren paranın büyük kısmını kiraya ve besine ayırmak zorunda kalan milyonlarca vatandaş, faturalarını ödemekte fazlaca zorlanmaktadır. Resmi ağızdan duyurulan; gerçek kişi borçluların 30 milyar TL’ye yakın icra borcunun hazinece üstlenilecek olması ve vatandaşlara takviye sağlanacak borçların değerli bir kısmının temel gereksinimlere tekabül eden elektrik, su, doğalgaz, telefon, üzere abonelikler olması hane bütçesinin ne kadar kırılganlaştığını deliller niteliktedir. Ek olarak; ticarethane, sanayi, ziraî sulama elektrik abonelerine yapılan artırımların üretim maliyetlerini artırarak yurttaşlara hayat pahalılığı olarak geri döneceği de ortadadır.
TÜRK-İŞ’in bilgileri temel alındığında “mutfak enflasyonu”ndaki değişim Ekim 2022 itibariyle şöyledir:
Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken minimum harcama fiyatındaki artış bundan evvelki aya nazaran % 2,48 oranında gerçekleşti.
On aylık değişim oranı % 81,19 oranında oldu.
Son on iki ay itibariyle artış oranı ise % 134,77 olarak hesaplandı.
TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve direkt piyasadan derlenen fiyatlara nazaran, besin mamüllerinde Ekim 2022 itibariyle gözlemlenen değişim harcama kümelerine göre şöyle oldu
Süt, yoğurt, peynir kümesinde, tüm mamüllerin fiyatları yükseldi. 1 litre sütün marketlerde ortalama satış fiyatı 18 TL’yi geçmişken, çiğ süt alım fiyatının net 7,5 TL’de tutulması, bilhassa hayvanlarının yem ve başka gereksinimlerini karşılayacak çiftçiler açısından büyük bir sorun olmaya devam ediyor. Bir ayda ortalama peynir fiyatı %12, ortalama yoğurt fiyatı %15 arttı. Yoğurdun kg fiyatı birinci defa 30 TL’yi geçti.
Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller, yağlı tohum mamüllerinin bulunduğu kümede değişim ne istikamette?
Balık fiyatı değişmedi, hamsi 90 TL’den tezgâhlarda satılmaya başladı. Dana etinin fiyatı artarken kuzu eti fiyatı geriledi. Tavuk eti %9 zamlandı. Yumurta fiyatı bu ay değişmedi. Bakliyatlardan nohut fiyatı %6 arttı. Yeşil mercimek fiyatı gerilerken kırmızı mercimek, kuru fasulye ve yağlı tohumların fiyatı zamlandı.
Ekmek ve tahıllar kümesinde, pirinç %8, makarna %9 oranında zamlandı. Un, irmik, bulgur fiyatı da yükseldi. Ekmek fiyatı -şimdilik- birebir kaldı.
Taze sebze-meyve kümesinde, genel olarak fiyat düşüşü gözlemlendi ve başka bir epeyce besin fiyatı yükselirken aylık besin enflasyonunun %2,48’de kalmasında kıymetli tesir sağladı.
Semt pazarlarında maydanoz, kıvırcık üzere salata yeşilliklerinin meblağları düşerken pırasa, ıspanak üzere yeşil yapraklı sebzelerin fiyatları yükseldi. Patates, biber, kırmızılahana fiyatı geriledi. Domates, üretiminde yüksek girdi meblağları sebebiyle zamlandı. Ayrıyeten bu sene domates tüketimi, alım gücüne bağlı olarak, azalabilir. Meyvelerden elma ve üzüm fiyatı arttı, mandalina ve nar ortalama 13 TL’den satılmaya başladı. Muz ve armut fiyatı geriledi. Ortalama zerzevat kg fiyatı 16,10 TL, ortalama meyve kg fiyatı 14,72 TL oldu. Hesaplamada 24’ü zerzevat ve 8’i meyve olmak üzere toplam 32 eserdeki fiyat değişimi dikkate alındı. Ortalama meyve-sebze kg fiyatı bu ay 15,71 TL olarak tespit edildi.
Temel yağ mamüllerinin bulunduğu kümede meblağları nasıl değişti?
Ayçiçek yağının fiyatı değişmedi. Zeytinyağı ve margarin fiyatları biraz arttı. Tereyağı bir ayda %11 zamlandı.
Son küme ortasında yer alan besin unsurlarından de en çok zamlanan eser %20 ile baharatlar oldu. Çay ve bal %11 zamlandı. Tuz, salça, reçel, yeşil zeytin meblağları da yükseldi. Siyah zeytin fiyatı geriledi. Pekmez ve ıhlamur fiyatı değişmedi.
TÜRK-İŞ: Besin fiyatları Ekim’de aylık %2,48, yıllık %134,77 arttı. Açıklamanın devamında da şu biçimde denildi
Yükselen besin, kira ve güç faturaları karşısında gelirleri gereğince artmayan milyonlarca hane için bu kış daha çetin geçecek üzere görülüyor. Yılın başından bu yana hane elektriğine 3, hane doğalgazına 4 kere artırım yapıldı. “Hane Halkı Fiyat Endeksi (HEPI)” bilgilerine göre; metreküp başına Avrupa başşehirleri içinde en ucuz doğalgazı Ankara’nın kullanıyor bulunmasına karşın haneye giren paranın büyük kısmını kiraya ve besine ayırmak zorunda kalan milyonlarca vatandaş, faturalarını ödemekte fazlaca zorlanmaktadır. Resmi ağızdan duyurulan; gerçek kişi borçluların 30 milyar TL’ye yakın icra borcunun hazinece üstlenilecek olması ve vatandaşlara takviye sağlanacak borçların değerli bir kısmının temel gereksinimlere tekabül eden elektrik, su, doğalgaz, telefon, üzere abonelikler olması hane bütçesinin ne kadar kırılganlaştığını deliller niteliktedir. Ek olarak; ticarethane, sanayi, ziraî sulama elektrik abonelerine yapılan artırımların üretim maliyetlerini artırarak yurttaşlara hayat pahalılığı olarak geri döneceği de ortadadır.
TÜRK-İŞ’in bilgileri temel alındığında “mutfak enflasyonu”ndaki değişim Ekim 2022 itibariyle şöyledir:
Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken minimum harcama fiyatındaki artış bundan evvelki aya nazaran % 2,48 oranında gerçekleşti.
On aylık değişim oranı % 81,19 oranında oldu.
Son on iki ay itibariyle artış oranı ise % 134,77 olarak hesaplandı.
TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve direkt piyasadan derlenen fiyatlara nazaran, besin mamüllerinde Ekim 2022 itibariyle gözlemlenen değişim harcama kümelerine göre şöyle oldu
Süt, yoğurt, peynir kümesinde, tüm mamüllerin fiyatları yükseldi. 1 litre sütün marketlerde ortalama satış fiyatı 18 TL’yi geçmişken, çiğ süt alım fiyatının net 7,5 TL’de tutulması, bilhassa hayvanlarının yem ve başka gereksinimlerini karşılayacak çiftçiler açısından büyük bir sorun olmaya devam ediyor. Bir ayda ortalama peynir fiyatı %12, ortalama yoğurt fiyatı %15 arttı. Yoğurdun kg fiyatı birinci defa 30 TL’yi geçti.
Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller, yağlı tohum mamüllerinin bulunduğu kümede değişim ne istikamette?
Balık fiyatı değişmedi, hamsi 90 TL’den tezgâhlarda satılmaya başladı. Dana etinin fiyatı artarken kuzu eti fiyatı geriledi. Tavuk eti %9 zamlandı. Yumurta fiyatı bu ay değişmedi. Bakliyatlardan nohut fiyatı %6 arttı. Yeşil mercimek fiyatı gerilerken kırmızı mercimek, kuru fasulye ve yağlı tohumların fiyatı zamlandı.
Ekmek ve tahıllar kümesinde, pirinç %8, makarna %9 oranında zamlandı. Un, irmik, bulgur fiyatı da yükseldi. Ekmek fiyatı -şimdilik- birebir kaldı.
Taze sebze-meyve kümesinde, genel olarak fiyat düşüşü gözlemlendi ve başka bir epeyce besin fiyatı yükselirken aylık besin enflasyonunun %2,48’de kalmasında kıymetli tesir sağladı.
Semt pazarlarında maydanoz, kıvırcık üzere salata yeşilliklerinin meblağları düşerken pırasa, ıspanak üzere yeşil yapraklı sebzelerin fiyatları yükseldi. Patates, biber, kırmızılahana fiyatı geriledi. Domates, üretiminde yüksek girdi meblağları sebebiyle zamlandı. Ayrıyeten bu sene domates tüketimi, alım gücüne bağlı olarak, azalabilir. Meyvelerden elma ve üzüm fiyatı arttı, mandalina ve nar ortalama 13 TL’den satılmaya başladı. Muz ve armut fiyatı geriledi. Ortalama zerzevat kg fiyatı 16,10 TL, ortalama meyve kg fiyatı 14,72 TL oldu. Hesaplamada 24’ü zerzevat ve 8’i meyve olmak üzere toplam 32 eserdeki fiyat değişimi dikkate alındı. Ortalama meyve-sebze kg fiyatı bu ay 15,71 TL olarak tespit edildi.
Temel yağ mamüllerinin bulunduğu kümede meblağları nasıl değişti?
Ayçiçek yağının fiyatı değişmedi. Zeytinyağı ve margarin fiyatları biraz arttı. Tereyağı bir ayda %11 zamlandı.
Son küme ortasında yer alan besin unsurlarından de en çok zamlanan eser %20 ile baharatlar oldu. Çay ve bal %11 zamlandı. Tuz, salça, reçel, yeşil zeytin meblağları da yükseldi. Siyah zeytin fiyatı geriledi. Pekmez ve ıhlamur fiyatı değişmedi.