Son devirde enflasyon kaynaklı bir servet transferi gündemi var bilindiği üzere. Pekala aslında bu servet transferini Robin Hood’a yaptırsak dövizi, parası olandan, inşaat yapandan halka döndürsek nasıl olur?
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, bayram ikramiyeleriyle ilgili artışın gündemde olmadığını söylemişti.
Alım, “1100 lira olarak 28 yahut 29 Nisan’da ödenecek. İki bayramda bunun maliyeti 25 milyar lira. Bu mevzu her vakit kıymetlendirilebilir lakin ben şu an mevcut durumu söylüyorum” demişti.
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu da iktidarı bu hususta eleştirerek Erdoğan’a seslenmiş, “Beşli çeteye verdiğinin binde birini emekliye vereceksin” demişti.
İktisatçılar ise kamu özel (KOİ) işbirliği projelerine verilen garantilere dikkat çekti. Buna bakılırsa kamu kaynaklarının transfer ıstırabı bir tercih problemi olurken, iktidarın tercihi projelerden yana oluyor.
Türkiye İktisat Siyasetleri Araştırma Vakfı’na (TEPAV) nazaran hükümet, havalimanı projelerine 7,3 milyar, otoyol ve köprü projelerine 32,1 milyar, kent hastanelerine 78,2 milyar, Akkuyu Nükleer Santrali içinse 35 milyar dolarlık gelir garantisi sağladı. Kamu özel işbirliği projelerine verilen gelir garantilerinin bütçeye toplam yükü yaklaşık 153 milyar dolar.
DW Türkçe’den Pelin Ünker haberine bakılırsa, Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) eski uzmanı Prof. Dr. Uğur Emek, “Önceliklendirme değerli. Birincisi, verimsiz projeye para aktarıyorsanız, evvela verimsiz olduğu için berbat bir projeye para aktarmış olursunuz. İkincisi de daha düzgün bir projeden vazgeçmiş olursunuz. İki tane kötülük var burada’ dedi.
“Asgari fiyat hiç bir artırım yapılmadan 5 bin lira olabilir”
Çalışma iktisadı uzmanı Prof. Dr. Aziz Çelik ise bütçeden sermaye dayanakları için ayrılabilen kaynakların, emekliler için ya da minimum fiyatın üzerindeki prim yükünü azaltmak için kullanılabileceğine dikkat çekti.
Çelik, devletin emekli aylık ve gelirlerinin artırılması için Toplumsal Güvenlik Kurumu’na bütçeden kaynak aktarabileceğini ve SGK’nın da emeklilere daha düzgün bir aylık ve bayram ikramiyesi ödeyebileceğini belirtiyor.
SGK primlerinde patronların yüzde 5’lik hissesinin devlet tarafınca karşılandığını belirten Çelik, son 10 yılda bütçeden bu türlü aktarılan prim takviyesinin 174 milyar lirayı bulduğunu söylerken, 2021’de aktarılan 25 milyar TL’nin bütçenin yaklaşık yüzde 2’sine karşılık geldiğine dikkat çekti.
“İşverene nasıl prim takviyesi sağlanıyorsa taban fiyatlı üstündeki sigorta primi yükü de Hazine tarafınca ya da bütçeden karşılanabilir” diyen Çelik’e göre bu türlü 4 bin 250 lira için olan minimum fiyatın hiç bir artırım yapılmadan 5 bin lira olabilmesi mümkün.
En hayli tartışılan bahislerinden biri Kur Muhafazalı Mevduat oldu
Düzenlemeye göre şirketler ve kurumlar, döviz ya da altın hesaplarını, kur üzerinden Türk Lirası mevduatlara çevirebiliyor. TL’nin dövize karşı düşüşünün banka faiz oranlarını aşması durumundaysa bu kurum ve şirketlerin uğradığı ziyanlar telafi ediliyor. Düzenleme yüksek gelir kümesine servet transferi yapıldığı tarafında eleştiriliyor.
Aziz Çelik, kur muhafazalı mevduat hesapları için bütçeden yalnızca martta 11,7 milyar liralık kaynak aktarıldığını hatırlatırken, Türkiye’de 13,6 milyon emekli bulunduğunu belirterek, “11,7 milyar lira bayram ikramiyesine aktarılsaydı, emekliye 856 lira daha ödenebilecek ve bayram ikramiyesi 1956 liraya ulaşacaktı” dedi.
“Yani kaynak var mı? Evet, kaynak var fakat kaynak öteki yerlere kullanılıyor.”
Aziz Çelik’e göre, kur garantili mevduat sahipleri, araç garantili köprüler, yollar ve hasta garantili hastanelere verilen dayanaklar önemli bir yük oluşturmalarının yanı sıra bütçede kaynak olduğunun da bir işareti.
İktisatçılara nazaran, iktidarın bütçe planlamasındaki tercihleri niçiniyle, geniş halk bölümlerinden alınan vergilerle elde edilen kamu kaynakları, sermaye ve yüksek gelir kümelerine aktarılıyor.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, bayram ikramiyeleriyle ilgili artışın gündemde olmadığını söylemişti.
Alım, “1100 lira olarak 28 yahut 29 Nisan’da ödenecek. İki bayramda bunun maliyeti 25 milyar lira. Bu mevzu her vakit kıymetlendirilebilir lakin ben şu an mevcut durumu söylüyorum” demişti.
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu da iktidarı bu hususta eleştirerek Erdoğan’a seslenmiş, “Beşli çeteye verdiğinin binde birini emekliye vereceksin” demişti.
İktisatçılar ise kamu özel (KOİ) işbirliği projelerine verilen garantilere dikkat çekti. Buna bakılırsa kamu kaynaklarının transfer ıstırabı bir tercih problemi olurken, iktidarın tercihi projelerden yana oluyor.
Türkiye İktisat Siyasetleri Araştırma Vakfı’na (TEPAV) nazaran hükümet, havalimanı projelerine 7,3 milyar, otoyol ve köprü projelerine 32,1 milyar, kent hastanelerine 78,2 milyar, Akkuyu Nükleer Santrali içinse 35 milyar dolarlık gelir garantisi sağladı. Kamu özel işbirliği projelerine verilen gelir garantilerinin bütçeye toplam yükü yaklaşık 153 milyar dolar.
DW Türkçe’den Pelin Ünker haberine bakılırsa, Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) eski uzmanı Prof. Dr. Uğur Emek, “Önceliklendirme değerli. Birincisi, verimsiz projeye para aktarıyorsanız, evvela verimsiz olduğu için berbat bir projeye para aktarmış olursunuz. İkincisi de daha düzgün bir projeden vazgeçmiş olursunuz. İki tane kötülük var burada’ dedi.
“Asgari fiyat hiç bir artırım yapılmadan 5 bin lira olabilir”
Çalışma iktisadı uzmanı Prof. Dr. Aziz Çelik ise bütçeden sermaye dayanakları için ayrılabilen kaynakların, emekliler için ya da minimum fiyatın üzerindeki prim yükünü azaltmak için kullanılabileceğine dikkat çekti.
Çelik, devletin emekli aylık ve gelirlerinin artırılması için Toplumsal Güvenlik Kurumu’na bütçeden kaynak aktarabileceğini ve SGK’nın da emeklilere daha düzgün bir aylık ve bayram ikramiyesi ödeyebileceğini belirtiyor.
SGK primlerinde patronların yüzde 5’lik hissesinin devlet tarafınca karşılandığını belirten Çelik, son 10 yılda bütçeden bu türlü aktarılan prim takviyesinin 174 milyar lirayı bulduğunu söylerken, 2021’de aktarılan 25 milyar TL’nin bütçenin yaklaşık yüzde 2’sine karşılık geldiğine dikkat çekti.
“İşverene nasıl prim takviyesi sağlanıyorsa taban fiyatlı üstündeki sigorta primi yükü de Hazine tarafınca ya da bütçeden karşılanabilir” diyen Çelik’e göre bu türlü 4 bin 250 lira için olan minimum fiyatın hiç bir artırım yapılmadan 5 bin lira olabilmesi mümkün.
En hayli tartışılan bahislerinden biri Kur Muhafazalı Mevduat oldu
Düzenlemeye göre şirketler ve kurumlar, döviz ya da altın hesaplarını, kur üzerinden Türk Lirası mevduatlara çevirebiliyor. TL’nin dövize karşı düşüşünün banka faiz oranlarını aşması durumundaysa bu kurum ve şirketlerin uğradığı ziyanlar telafi ediliyor. Düzenleme yüksek gelir kümesine servet transferi yapıldığı tarafında eleştiriliyor.
Aziz Çelik, kur muhafazalı mevduat hesapları için bütçeden yalnızca martta 11,7 milyar liralık kaynak aktarıldığını hatırlatırken, Türkiye’de 13,6 milyon emekli bulunduğunu belirterek, “11,7 milyar lira bayram ikramiyesine aktarılsaydı, emekliye 856 lira daha ödenebilecek ve bayram ikramiyesi 1956 liraya ulaşacaktı” dedi.
“Yani kaynak var mı? Evet, kaynak var fakat kaynak öteki yerlere kullanılıyor.”
Aziz Çelik’e göre, kur garantili mevduat sahipleri, araç garantili köprüler, yollar ve hasta garantili hastanelere verilen dayanaklar önemli bir yük oluşturmalarının yanı sıra bütçede kaynak olduğunun da bir işareti.
İktisatçılara nazaran, iktidarın bütçe planlamasındaki tercihleri niçiniyle, geniş halk bölümlerinden alınan vergilerle elde edilen kamu kaynakları, sermaye ve yüksek gelir kümelerine aktarılıyor.