Avrupa coğrafyasında yaşanan süratli ve radikal değişiklikler Avrupa Birliği’nin geleceğine yönelik farklı formüllerin öne çıkmasına niye oluyor. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un hafta başında gündeme getirdiği, aslında temeli 1989’da devrin Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterand’ın “konfederal Avrupa” teklifine dayanan, Avrupa Siyasi Topluluğu (AST) bunlardan biri. Şu evrede net olmaktan uzak ve AB üyelerinin gözü kapalı kabul edeceği çeşitten olmayan teklif, Türkiye’yi de yakından ilgilendiriyor.
niye ŞİMDİ
AB’nin genişleme hevesinin en düşük, üye olmaya istekli ülkelerin sayısının ise yüksek düzeyde olduğu bir devir kelam konusu. Rusya’nın saldırısı daha sonrası Ukrayna, Moldova ve Gürcistan’ın üyelik için müracaat yapmasıyla liste düzgünce uzadı. Bu ülkelerin hiç birinin kısa müddette üye olması mümkün değil. AST, Batı Balkan ülkelerinin ve yeni müracaat yapanların üyeliği beklerken AB’den uzaklaşmalarını önlemek için orta formül olarak görülüyor.
AB’YE ALTERNATİF DEĞİL
AST, AB üyeliğinden bağımsız olarak düşünülen bir proje. AB maksadını, bedellerini ve unsurlarını paylaşan demokratik ülkelerle tüm tarafların çıkarına olan alanlarda daha derin işbirliği ve uyumu hedefliyor. Bir ülkenin AST’ye dahil olması o ülkenin AB üyeliğinden vazgeçtiği manasına gelmeyeceği üzere AB üyeliğinin garanti olduğu manasına da gelmeyecek. AST’de olmak AB’nin karar sisteminde yer almak manası da taşımayacak.
İŞBİRLİĞİ ALANLARI
AST’yle siyaset, güvenlik, güç, ulaştırma, yatırım, bireylerin hür deveranı alanlarında ileri seviyede işbirliği planlanıyor.
HERKESE AÇIK MI
Kimin AST’ye girebileceği çabucak hemen net olarak tanımlanmadı. Macron’un açıklamalarından, AST’nin geniş kapsama alanına sahip olmasını istediği anlaşılıyor. Ukrayna, Moldova, Gürcistan ve Batı Balkan ülkeleri öncelikli.
TÜRKİYE’NİN DURUMU
Hürriyet’in haberine nazaran, Macron açıklamalarında Türkiye’ye direkt vurgu yapmadı. Şu ana kadar yapılan vurgular müzakere sürecindeki AB adayı Türkiye’ye, en azından teorik olarak kapıların kapalı olmadığına işaret ediyor. birebir vakitte AST’nin asıl önceliği Türkiye değil. Türkiye, AST için sıralanan işbirliği alanlarında uzun müddettir AB’yle direkt ve derinlemesine çalışıyor. Bu alanlarda Yüksek Düzeyli Diyalog düzeneği devrede. Bu da teklifin Ankara açısından albenisini düşürüyor. Türkiye’nin AST’ye ait yaklaşımını teklifin netleşmesinden ve içinin doldurulmasından daha sonra belirlemesi bekleniyor.
niye ŞİMDİ
AB’nin genişleme hevesinin en düşük, üye olmaya istekli ülkelerin sayısının ise yüksek düzeyde olduğu bir devir kelam konusu. Rusya’nın saldırısı daha sonrası Ukrayna, Moldova ve Gürcistan’ın üyelik için müracaat yapmasıyla liste düzgünce uzadı. Bu ülkelerin hiç birinin kısa müddette üye olması mümkün değil. AST, Batı Balkan ülkelerinin ve yeni müracaat yapanların üyeliği beklerken AB’den uzaklaşmalarını önlemek için orta formül olarak görülüyor.
AB’YE ALTERNATİF DEĞİL
AST, AB üyeliğinden bağımsız olarak düşünülen bir proje. AB maksadını, bedellerini ve unsurlarını paylaşan demokratik ülkelerle tüm tarafların çıkarına olan alanlarda daha derin işbirliği ve uyumu hedefliyor. Bir ülkenin AST’ye dahil olması o ülkenin AB üyeliğinden vazgeçtiği manasına gelmeyeceği üzere AB üyeliğinin garanti olduğu manasına da gelmeyecek. AST’de olmak AB’nin karar sisteminde yer almak manası da taşımayacak.
İŞBİRLİĞİ ALANLARI
AST’yle siyaset, güvenlik, güç, ulaştırma, yatırım, bireylerin hür deveranı alanlarında ileri seviyede işbirliği planlanıyor.
HERKESE AÇIK MI
Kimin AST’ye girebileceği çabucak hemen net olarak tanımlanmadı. Macron’un açıklamalarından, AST’nin geniş kapsama alanına sahip olmasını istediği anlaşılıyor. Ukrayna, Moldova, Gürcistan ve Batı Balkan ülkeleri öncelikli.
TÜRKİYE’NİN DURUMU
Hürriyet’in haberine nazaran, Macron açıklamalarında Türkiye’ye direkt vurgu yapmadı. Şu ana kadar yapılan vurgular müzakere sürecindeki AB adayı Türkiye’ye, en azından teorik olarak kapıların kapalı olmadığına işaret ediyor. birebir vakitte AST’nin asıl önceliği Türkiye değil. Türkiye, AST için sıralanan işbirliği alanlarında uzun müddettir AB’yle direkt ve derinlemesine çalışıyor. Bu alanlarda Yüksek Düzeyli Diyalog düzeneği devrede. Bu da teklifin Ankara açısından albenisini düşürüyor. Türkiye’nin AST’ye ait yaklaşımını teklifin netleşmesinden ve içinin doldurulmasından daha sonra belirlemesi bekleniyor.