Konut fiyatlarındaki Artış Nasıl Başladı: Engellenebilecek mi?

semaver

Global Mod
Global Mod
İnsanları şoklardan ümitsizliğe sürükleyen bir bahis gündemden düşmüyor. Mesken tutarları! Mesken fiyatlarını yalnızca satın almak olarak değil de temel barınma muhtaçlığına kirayı da ekleyip incelersek resmi, gayri resmi tüm bilgilerde arşa değen fiyatlamalar büyük buhran üzere görünüyor. Orta sınıf bir beyaz yakalının konut alması neredeyse Acun’un uçak almasına eş bedel hale gelirken, kiralar da ‘Var mısın? Yok musun?’ müsabakasındaki Hamdi Beyefendi üzere mesken sahipleri ile muhatap ediyor.


Barınma insani temel gereksinimlerden biriyken karın ise temelini çürütüyor


Son günlerde hakikaten isyan üzerine isyan yaşanan mesken meblağlarında, hali hazırda kiracı olanlar konutlarından çıkmamak için direnirken, konut sahipleri daha yüksek kiraların hayaliyle mahkeme kapılarını aşındırıyor.

Emlakçıların ise en sevdikleri yabancılar olurken, bu tartışmalara ekonomistler ne diyor?


Konut meblağları tabir yerindeyse uçuyor. Piyasada bu durumu herkes gözleyebiliyor.


Dünya’da Alaattin Aktaş, isabetli enflasyon hesaplamaların konut fiyatları incelemesini de ekliyor ve durumu şöyleki anlatıyor:

Merkez Bankası’nın resmi bilgileri de bu gerçeği ortaya koyuyor. Merkez Bankası’na nazaran genel artış oranı da yüzde 77’yi aştı. Bu artışın, son iki ayda daha da belirginleştiğini ve mart sonu prestijiyle daha üstlerde oluştuğunu iddia etmek sıkıntı olmasa gerek.

Çabucak her mevzuda olduğu üzere artık de konut fiyatlarındaki bu süratli artışın hatalısı aranıyor. Güya hatalıyı bulsak bile buna karşı bir tedbir alacakmışız üzere.

Türkiye’de konut piyasasını adeta allak bullak eden, fiyatların bu biçimdesine tırmanmasına yol açan nitekim de yabancı talebi mi?

Bu soruya “Evet” demek pek kolay değil.



2019 ve 2020’de yabancı hissesi neredeyse birebir; lakin maliyet ve fiyat artışı yüzde 10’ardan yüzde 60’lara çıkmış.


Değil zira yabancıların aldığı konutların sayısı toplamda giderek daha fazla bir yer tutuyor tutmaya ancak bu sayı piyasada taşları yerinden oynatacak bir büyüklüğe ulaşmaktan hayli uzak. Bir öbür sözle 100 konutun 5’ini yabancılar aldı diye fiyatların bu biçimdesine arttığını, piyasada adeta konut kalmadığını söylemek mümkün mü?

Demek ki yabancıların alımı konut fiyatlarını sanıldığı ya da sav edildiği üzere pek fazla etkilemiyormuş.

Sorun aşikâr; maliyet artışı. Konut fiyatları ve inşaat maliyetlerinin yıllık bazda nasıl paralel bir artış sergiledikleri tabloda epey açık bir biçimde görülüyor. 2021 yılı başından bu yana olan periyotta her ay maliyetler de artıyor, konut satış meblağları da…



Maliyetlerdeki artış sürat kesmediği sürece konut fiyatlarındaki artışı yavaşlatmak da mümkün olmayacak.


Kanada yabancılara konut satışına sınırlama getirdi diye bizde de tıpkı yolun izlenmesi gerektiğini savunanlar var. Bunu yaparsak 95 adet olan konut arzını 100’e çıkarırız, hepsi bu. Konut sayısındaki 5 artış meblağları aşağı çekecek sanıyorsak kötü biçimde yanıldığımızı kısa vakitte görürüz.

Şubat sonunda yüzde 90’ı aşmış inşaat maliyeti artışı karşısında konut fiyatları artmasa şaşmak gerekirdi. Sorun talepten değil, maliyet artışından kaynaklanmaktadır. Kendimizi meblağların yabancıların alımları yüzünden tırmandığına inandırırsak gerçek meseleden o ölçüde uzaklaşmış oluruz.



Türkiye’de pandemi dayanağı diye konut kredisi faizleri indirildi!


Ekonomist Müellif Barış Soydan da ‘Yanlış siyasetler konut fiyatlarını nasıl patlattı?’ başlıklı yazısında durumu şöyle inceliyor:

Konut piyasası 2017’den itibaren sakinliğe girmişti. 2019 ve 2020 yılının birinci aylarında konut fiyatları ve kiralar gerçek olarak (Yani enflasyon karşısında) geriledi. O senelerda konut alan aldı.

2020 yılında pandemi patladı. Türkiye’de pandemi takviyesi diye konut kredisi faizleri indirildi!

olağan olarak bu fırsatı kaçırmak istemeyen on binlerce vatandaş bankalara koştu. O yaz Türkiye tarihinin konut satış rekoru kırıldı. Bir şeye talep ansızın üç-dört katına çıkarsa ne olur? Fiyatı artar. İktisada giriş dersi. 2020 yılında Türkiye’de de konut fiyatları patladı.



Konut meblağlarını patlatan bir diğer yanlış siyaset, 250 bin dolarlık konut alımına Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı verilmesiydi.


Öte yandan konut fiyatlarının patlamasına niye olan bu siyasetlerin ardında AKP iktidarının inşaat lobisiyle içli dışlı olmasının da hissesi büyük.

Keşke yalnızca konut meblağları patlasaydı. Konut meblağları patlayınca olağanda konut alacak vatandaşlar (Yeni evlenenler, boşananlar, bir kentten diğerine taşınanlar) kiraya yöneldi. Kiraya talep artınca da kiralar patladı!

Bu ortada Merkez Bankası’nın faiz indirimleri TL’nin erimesine niye olmuştu. Dolar 4.5 TL’den 15 TL’ye çıkınca inşaat materyallerine artırım üzerine artırım geldi. Yeni proje yapılmaz oldu. Çünkü artırımlı gereçten yapılan konutların satılıp satılmayacağı, satılsa bile gereç fiyatı daima arttığı için inşaatçıların kar edip edemeyeceği aşikâr değildi. Bir şeyin talebi sabit kalırken arzı azalırsa ne olur? Evet, fiyatı artar.
bir daha iktisada giriş dersi.

Görüldüğü üzere konut fiyatlarının ve kiraların patlamasıyla dünyadaki fiyat artışları içinde neredeyse hiç bir bağ yok. Bu enflasyon konut imali.


Kadıköy, Beşiktaş, Şişli, Bakırköy, Sarıyer üzere daha merkezi lokasyonlarda oturmak içinse yüksek bir gelire sahip olmanız gerekiyor.


Gazete Duvar’dan Sinan Saygılı’nın haberine gore, İstanbul’da evvelce kiraların ‘daha uygun’ olduğu Bağcılar, Ümraniye, Esenler, Küçükçekmece üzere ilçelerde dahi 3+1 bir dairenin kirası ortalama 5 bin liradan başlıyor. Bu ilçelerde son senelerda sayıları süratle artan site ortasından bir daire kiralamak isterseniz fiyat 6-7 bin liraya çıkıyor.


Satılık konutların geçen yılın şubatta 3.632 TL olan Türkiye geneli ortalama metrekare fiyatı bu şubatta 7.965 TL oldu


Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafınca sahibinden.com’un ilan bilgileriyle hazırlanan ‘sahibindex Kiralık Konut Piyasası Görünümü’ raporuna göre; Türkiye genelinde ortalama kiralık konut fiyatındaki yıllık artış oranı şubat ayında 6,4 puan yükselerek yüzde 84,2 oldu. Satılık konut fiyatlarında da tablo farklı değil. Rapora nazaran şubat ayında Türkiye geneli satılık konut meblağları 10,2 puanlık yükselişle yüzde 119,3 oldu ve raporlarda incelenen periyottaki yeni en yüksek düzeyine ulaştı. Buna bağlı olarak geçen yılın birebir ayında 3 bin 632 TL olan Türkiye geneli ortalama satılık konut ilan metrekare fiyatı 7 bin 965 TL’ye yükseldi.


Meral Akşener de bugün partisinin küme toplantısında bu mevzuya şöyle değindi:


Yalnızca birkaç müteahhit kâr etsin diye ülkemizde önemli bir konut sorunu yaşanıyor. Milletimiz için konut kiralamak bile neredeyse imkansız hale geliyor.


Konut fiyatlarında ise toplumsal medyada tartışmalar son günlerde hiç sürat kesmiyor! Satılık ve kiralık konut ilanları paylaşan pek hayli kullanıcı ile fiyatlardaki artışın nelere yol açabileceği konusunu yorumlayan uzmanlar da yer alıyor