İsveç’ten yakın ‘NATO’ markajı

Professional

New member
ASLIHAN ALTAY KARATAŞ / Ankara – NATO üyeliğine karşı Türkiye’nin çekincelerini aşmak isteyen İsveç, son periyotta adımlarını sıklaştırdı. Yeni kurulan hükümetin Başbakanı Ulf Kristersson, Türkiye’ye geliyor.

Kristersson’dan evvel geçtiğimiz hafta Türkiye’ye gelen NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmüş ve “Zamanı geldi, Finlandiya ve İsveç’in tam üye olmaları gerekli” iletisini vermişti.

İsveç Başbakanı’nın ziyaretinin ana gündeminde de İsveç’in NATO üyeliğinin TBMM’de onaylanması isteği bulunuyor.

2 ülkeden ret

İttifakın 30 üyesinden Türkiye ve Macaristan haricindeki ülkeler onay sürecini tamamladı. Macaristan, Aralık ayı ortasında sürecin tamamlanmasının öngörüldüğünü duyururken, Türkiye 3’lü muhtıradaki koşulların yerine getirilmesi için somut adımların atılması beklediğini yineladı.

Madrid’deki NATO Zirvesi’nde imzalanan 3’lü Muhtıra’dan daha sonra İsveç birinci adımını, 2019’dan bu yana uyguladığı silah ambargosunu kaldırarak atmıştı.


Ardından terörle çaba konusunda çıkarılan yeni kanunla muhtıranın hayata geçirilmesi istikametinde değerli bir evre daha kat etmişti.

Ancak terör suçlularının iadesi sürecinde bir gelişme yaşanmaması ve terör örgütü mensuplarının İsveç’in başşehri Stockholm’de terör örgütü YPG/PKK yandaşlarının yaptığı şovlar Türkiye’nin reaksiyonunu çekti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO üyeliği için parlamento onayı gerektiğini vurgulayarak “NATO probleminde de İsveç ve Finlandiya terörle çabada net, somut ve kararlı adımlar atana kadar duruşumuzu mutlaka değiştirmeyiz” ihtarını yaptı.

Güvenlik vurgusu

İsveç’teki hükümet değişikliğinin akabinde terörle çaba konusunda gelen olumlu açıklamalar Ankara’da memnuniyetle karşılandı. Kristersson, başbakanlık koltuğuna oturur oturmaz Cumhurbaşkanı Erdoğan’a bir mektup gönderirken, verdiği “Türkiye’nin güvenlik meselelerini hayli ciddiye alıyoruz” bildirisiyle, NATO üyeliği konusunda görüşmeye hazır olduklarını belirtmişti.

SOMUT ADIM BEKLENTİSİ

İsveç Başbakanı, bugün Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde Erdoğan’ın konuğu olacak. Erdoğan, resmi karşılama merasiminden daha sonra görüşeceği Kristersson ile ortak basın toplantısı da düzenleyecek.

İsveç’in NATO’ya üyelik sürecinin ana gündem olacağı toplantıda Erdoğan’ın Kristersson’a, Türkiye’nin terörle uğraşta atılmasını beklediği adımları ve iadesini talep ettiği terör hatalılarını hatırlatması bekleniyor. Başbakanın ziyaretindilk evvel İsveç hükümetinden gelen sıcak iletiler, 3’lü Muhtıra’daki kuralların karşılanması tarafında somut adımların atılması beklentisini artırdı.

Kristersson, son yaptığı açıklamada Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’dan NATO mutabakatıyla ilgili yükümlülüklerini yerine getirmesini beklemesini son derece “haklı” olarak nitelendirdi ve “Türkiye’nin memleketler arası terörizm ile uğraşına hürmet duyuyoruz” dedi. İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billstrom de, YPG’ye ait soruyu yanıtlarken misal iletiler vererek “PKK ve bu tertipler içinde Türkiye ile bağlarımızı zedeleyecek kadar fazla yakınlık bulunuyor. İsveç’le bu örgüt içinde bir ara olması önemli” tabirlerini kullandı.

UZMANLAR, KRİSTERSSON’UN ZİYARETİNİ MİLLİYET’E YORUMLADI:

‘PKK’ya baskıyı artıracak’

SETA Terör Uzmanı Murat Aslan, gelinen noktaya ait Milliyet’e yaptığı değerlendirmede şunları söylemiş oldu:


“İsveç’te iktidar değişikliğiyle PKK ve sempatizanlarını tolere eden zihniyet yeni bir bakış açısı olan hükümete bakılırsavi devretti. Hükümet değişikliği bu biçimde bir görüş değişikliği için fırsat. İsveçliler de bu fırsatı düzgün kullanmaya çalışıyorlar. Zira Rusya’nın yarattığı güvenlik baskısı ülkeleri kaygılandırıyor. Değerlendirmem şu: PKK’ya yönelik, bilhassa İsveç vatandaşı olmayanlara yönelik basıncı artıracak. PKK’nın İsveç içerisindeki faaliyetlerine yönelik ikaz ve sınırlama eğilimi kuvvetli bir biçimde aksiyona geçirilebilecek. Üye olduktan daha sonra ne olacak? Asıl problem o. İmzalanmış olan protokol çerçevesinde İsveç ve Finlandiya’nın geriye yanlışsız dönüşü, yani PKK’yı tekrar tolere edecek seviyeye dönüşü engelleyecek bir yükümlülüğü yazılı olarak iç düzenlemeyle hayata geçirmesi gerekiyor.”

‘Biraz vakte muhtaçlık var’

Uluslararası Bağlar Uzmanı Can Acun, şunları söylemiş oldu:
“İsveç’te yeni bir kabine oluştu ve Türkiye ile bağlantıları bakılırsace uygunlaştırmak istiyorlar. Kısmen bir optimistlik ortasındayım. PYD/YPG’nin PKK ile alakasını kabul etmeleri, bu istikamette bir hareket üslubu benimseyeceklerini bize gösteriyor. Anladığım kadarıyla kendilerinin de vakte gereksinimi var, bir anda önemli, olumlu bir sonuç beklemektense vakte yayılacak kademeli biçimde adımlar atılması ve buna paralel Türkiye’nin NATO üyeliğini onaylamasını bekliyorum. Bence Türkiye bekleyecek, istediklerini almadan bu ülkelerin üyeliklerini onaylamayacaktır. Tahminen burada ikili bir dizayn yapılabilir. Finlandiya’ya öncelik verilip akabinde İsveç’e yönelik bir adım olabilir. Türkiye’nin elinde epey kıymetli bir koz var ve bu kozu bekletecektir diye düşünüyorum.”