İSO Türkiye İmalat PMI Gerilemeye Devam Etti: 8 Aydır Sanayi Alarm Verirken, İstihdam da Sorun Var!

semaver

Global Mod
Global Mod
Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en süratli ve emniyetli referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Ekim 2022 devri sonuçları belirtildi.


Eşik bedel olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların dalda güzelleşmeye işaret ettiği anket neticelerina bakılırsa, eylül ayında 46,9 olan manşet PMI, ekimde 46,4’e geriledi.


Manşet PMI, üst üste sekizinci ay eşik kıymet 50’nin altında kalarak dalın performansında sert yavaşlamaya işaret etti. Bu yavaşlama Mayıs 2020’den bu yana en besbelli seviyede gerçekleşti.

Yeni siparişlerde talep eksikliğine bağlı olarak devam eden ve 13’üncü aya ulaşan ivme kaybı, faaliyet şartlarındaki bozulmada tesirli oldu. Benzeri biçimde yeni ihracat siparişleri de gözle görülür bir biçimde yavaşladı. Talepteki zayıflık, üretim tarafını da etkiledi. tıpkı vakitte, üretimdeki yavaşlama mayıs ayından bu yana en ölçülü seviyede ölçüldü.

Ekim ayında imalatçılar yeni siparişlerdeki yavaşlamayı satın alma faaliyetlerine ve çalışan sayılarına da yansıttı.


İstihdamda Mayıs 2020’den bu yana en besbelli azalma gerçekleşti.


Girdi alımlarındaki azalma, tedarik zincirleri üstündeki baskının hafifçelemesini sağlayarak teslimat müddetlerinin azalmasında rol oynadı. Tedarikçi performansı son 34 ayda birinci sefer düzgünleşme sergiledi ve bu düzgünleşme Eylül 2014’ten bu yana en besbelli seviyede kaydedildi.

Girdi maliyetleri ve en son eser meblağları ekim ayında keskin bir biçimde artmaya devam etti. Lakin her ikisinde de enflasyon evvelki aya nazaran düşüş gösterdi. Girdi maliyetlerindeki yükseliş büyük ölçüde para ünitesindeki zayıflıktan kaynaklanırken güç ve ham unsur meblağlarında da artış bildirildi. Firmaların girdi maliyetlerindeki artışı müşterilere yansıtmasıyla birlikte sonuncu eser meblağları da yükseldi.


İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket dataları hakkında değerlendirmede bulunan S&P Küresel Market Intelligence İktisat Yöneticisi Andrew Harker, şunları söylemiş oldu:


“Ekim ayında talep şartlarındaki durağanlık Türk imalat kesiminin performansını sınırlamaya devam ederken bilhassa memleketler arası talepteki zayıflığın giderek ön plana çıktığı gözlendi. Yeni siparişleri karşılamaya yönelik iş yükünün azalmasıyla bir arada firmalar hem istihdamı tıpkı vakitte satın alma faaliyetlerini sınırlamaya yöneldi. Satın alma faaliyetlerinin yavaşlaması tedarikçileri kısmen rahatlattı ve teslimat müddetlerinde sekiz yılı aşkın periyodun en besbelli düşüşü gerçekleşti. Bu durum, dalda büyümenin önündeki pürüzlerden birinin tesirini hafifçeletti.”


Takip edilen 10 bölümün sekizinde üretim azaldı


İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI ekim ayı raporuna bakılırsa, talebin son altı ayda dördüncü kere arttığı kara ve deniz taşıtları hariç olmak üzere, tüm bölümlerde yeni siparişler yavaşlama kaydetti.

Eylül ayından beri en sert ivme kayıpları dokuma, metalik olmayan mineral eserler ile giysi ve deri eserleri bölümlerinde gerçekleşti.

Ekim ayında 10 sektörün sekizinde üretim azalırken en bariz düşüşler dokuma ve metalik olmayan mineral eserler dallarında ölçüldü.

Kara ve deniz taşıtlarında Ağustos 2021’den beri en kuvvetli büyüme gerçekleşirken, besin eserleri dalında daha ölçülü bir üretim artışı gözlendi.


Dört bölümde istihdam artış kaydetti. Fakat artış kaydedilen dal sayısı Nisan-Mayıs 2020 periyodundaki birinci pandemi dalgasından bu yana ikinci defa en düşük seviyede kaydedildi.


İstihdam artışının en kuvvetli olduğu bölüm ise makine ve metal eserleri oldu. Bu bölümü sırasıyla ana metal sanayi, kara ve deniz taşıtları, kimyasal, plastik ve kauçuk bölümleri takip etti. İşe alımlarda en sert yavaşlama ise dokuma mamüllerinde kaydedildi.

Ekimde 10 sektörün dokuzunda girdi fiyatlarındaki artış sürat kesti. Genel maliyet baskılarının en yavaşça olduğu iki bölüm sırasıyla ana metal sanayi ile makine ve metal eserler oldu.

Hem girdi tıpkı vakitte son eser meblağlarında en süratli artış, metalik olmayan mineral eserler kesiminde kaydedildi. Girdi meblağları enflasyonu sırf kimyasal, plastik ve kauçuk dalında yükseldi.


Gıda eserleri bölümünde ise sonuncu eser meblağları enflasyonu artış kaydetti.


bir daha dört kesimde tedarikçilerin teslimat müddetleri kısalırken en besbelli düşüş dokumada yaşandı. Dört dalda ise teslimat sürelerindeki artış eylül ayına nazaran daha sonlu oldu. Birikmiş işler, başta dokumacılık eserleri kesiminde olmak üzere genele yayılı bir düşüş gösterirken kara ve deniz taşıtları bölümünde Ocak 2020’den beri en yüksek oranda arttı.