Ev
Kültür
40 yıllık Eigen+Art: Her şey Ostgeld ve Judy Lybke’nin sabahlık giymesiyle başladı
40 yıl önce Gerd Harry Lybke, Leipzig’deki eski binasında yıkıcı galeri Eigen+Art’ı kurdu. Bugün Doğu’daki başarı öykülerinden biridir.
Ingeborg Ruthe
Judy Lybke olarak bilinen galeri sahibi Gerd Harry LybkeDet Kempke
Bir ayakkabının tabanına sakız gibi yapıştığını söylemeye gerek yok: Doğu’nun en ünlü galeri sahibi bir zamanlar çıplak bir modeldi. Geçmişinden dolayı. Eğitimli Leipzig makine mühendisi Gerd Harry Lybke, NVA zamanını ceza olarak kendi yazdığı “Macht Liebe, nicht Krieg” sloganı nedeniyle kışla kütüphanesinde geçirmiş ve ardından “sosyalist olarak kendini kanıtlamayı” reddetmişti. Sovyetler Birliği’nde elektrik santrali enerjisi eğitimi alması ve Çernobil nükleer santralinde staj yapması gerekiyordu. Lybke istemedi – ve okumaktan ve çalışmaktan men edildi. Bugün kriminalizasyon hakkında yorum yapıyor: “Yani o küçük osuruk hayatında birdenbire büyük hikayeyle iç içe oluyorsun.”
Diğer kanun kaçakları gibi bir mezarlık bahçıvanı değil, “serbest” çıplak bir model oldu. Arkadaşlarının ona hep “Judy” dediği gibi, sanata ilgi duyuyordu. Leipzig Grafik ve Kitap Sanatı Akademisi’ndeki akşam kursunun yetersiz ısıtılan oturma odasında donakalmıştı. Çevresinde, devlet iktidarının vesayetinde yıkıcı olarak görülen genç otodidaktlar vardı. O zamanlar okumalarına izin verilmedi ve onlar da istemediler. Bunların arasında artık ünlü kardeşler Olaf ve Carsten Nicolai ve Jörg Herold da var. 10 Nisan 1983’te arkadaşlar, Judy’nin Körnerstrasse 8’deki eski binasında Eigen+Art adlı kendi galerilerini kurdular.
Gerhard Richter’in evreni: “Berlin için 100 eser”
Sergilenen, herhangi bir resmi sergiye girmeyen sanattı. İzleyiciler, eğimli çatının altındaki apartman galerisine çıkan merdiven boşluğunda kuyruğa girdi. Elbette Stasi’nin aklında bu otonom sahne vardı ama buna cesaret edemedi, çünkü ben de orada çıplak bir model olarak ya da bornozla oynuyordum. Polisleri ve hırsızları oynamak gibiydi” diyor Lybke. “Ve yetkililerin gözünde tamamen ezik olan galeri kolektifi, zekice hiçbir zaman eylemci bir tavırla davranmadı.”
1988, Leipzig’de Fritz-Austel-Strasse’de Judy LybkeKENDİ + SANAT
Yetkililer projeye göz yumdu. Orada da sanat eseri satılmıyordu, Doğu Almanya’da bunu yalnızca devlet sanat ticaretinin yapmasına izin veriliyordu. Ancak Eigen+Art çalışanları, köklü Leipzig sanatçılarıyla bağlantı kurdu ve kısa süre sonra taşınan Rohrer & Klingner şirketinden Fritz-Austel-Strasse’de küçük bir fabrika katı kiraladı. İlk gösterisinin adı “Yeni Betonsuz” idi. Her şey başından beri profesyonelce organize edildi: düzenli açılış saatleri, davetiyeleri, posterleri ve katalogları ekran yazıcısı Hartmut Tauer tasarladı. Leipzig ve Dresden’den tanınmış sanatçılar sergilendi. Yakında popüler bir slayt ve Haber arşivi vardı.
doktor Oetker onun garantörüydü
Sonra dönüm noktası geldi ve onunla birlikte “Biz halkız” haykırışları geldi. Leipzig, sokaklardaki sanat sahnesinde devrim ateşi içindeydi. Duvar yıkıldı ve Lybke & Friends dünyaya açıldı. 1990 yılında Eigen+Art, Frankfurt am Main’deki ticaret fuarına gitti. Doğu parasıyla. Sonra da uyku matları, yemek pişirme alanı ve erzakları olan bir W50 kamyonuyla Basel’e. “Westmark olmadan. Ancak o zamanlar Dr. Oetker Group’un başkanı olan Arend Oetker, standımıza kefil oldu” diyor galeri sahibi. O sırada İsviçreli sanatçı Annelies Štrba’nın resimlerini teklif ediyordu, “ama İsviçre halkı sanatçının Doğu Alman olduğunu düşündü, sadece baktı, satın almadı”.
Macera acımasız gündelik hayata dönüştüğünde
Önce tecrübe sonra para geldi
Sonra 1993’te New York’ta, durgunluğun ortasında, ürkütücü derecede boş bir evde geçici bir konuk performansı vardı. Sonra yan taraftaki efsanevi sanat tüccarı Leo Castelli’nin galerisi vardı. Bu paradoksal kriz deneyimi parayı değil, dünya deneyimini getirdi. 1994’te Londra’da kısa bir Eigen+Art performansı izledi. O andan itibaren Leipzig ve Doğu Berlin galerisi dünyanın en önemli ticaret fuarlarında temsil edildi. 2005’te Venedik Bienali’nde İsrail pavyonunda, 2015’te Almanya pavyonunda ve 2019’da Moğol pavyonunda oynadı. Lybke’nin artık 40 yaşlarında olan sanatçıları Documenta’ya, Venedik, Berlin, İstanbul, Gwangju bienallerine, Sapporo Sanat Festivali’ne ve Yokohama Trienali’ne katıldı.
1993’te milenyumun dönüşünden sonra “Yeni Leipzig Okulu”nun yıldız ressamı Neo Rauch da galeriye geldi. Ve yavaş yavaş Lybke, bu sahnede hem Doğu’dan hem de Batı’dan diğer tüm tanınmış kişilerin galericisi oldu: Uwe Kowski, David Schnell, Tim Eitel, Martin Eder, Titus Schade, Kai Schiemenz, Christine Hill, Ricarda Roggan, Kristina Schuldt, Birgit Brenner, Stella Hamberg, Ulrike Theusner ve Ukraynalı Lada Nakonechna – bunlardan sadece birkaçı.
Michael Triegel’in Tutkusu Natürmort: Tarihin Hurda Odasında
Hepsi Judy Lybke için aynı şeyi söylüyor: o ölçeklenmiyor, araba kullanmıyor. Onun için önemli olan hızlı çıktı almak değil. Sabırlı ortaktır, arkadaştır. Bize sanat için gereken zamanı veriyor. Bugün Eigen+Art adı, 25 kişilik bir ekiple üç lokasyonda bir markadır: 2005’ten beri eski Leipzig pamuk fabrikasında, 90’lardan beri Berlin’de Auguststraße’de ve 2012’den itibaren Torstraße’de Eigen+Art Lab olarak. Resim, heykel, çizim ve kavramsal sanatın galeri profiline uyan sanat için bir oyun alanı ve keşif yeri olarak.
Son 40 heyecan verici, yorucu ve başarılı yılı özetleyen Lybke, bir galerinin ancak sanatçıları ve çalışanları kadar iyi olabileceğini söylüyor. “Kolektif” sihirli kelimedir: “Daha önceki fark edilmeme durumundan bile birbirine kaynaşır.” Bugün Eigen+Art ailesine ait her şey Doğu-Batı karışık, köklü bir kolektif, herkes bir uzman . Ve tabiri caizse herkes sanat için yanan çemberden atlıyor.
Kültür
40 yıllık Eigen+Art: Her şey Ostgeld ve Judy Lybke’nin sabahlık giymesiyle başladı
40 yıl önce Gerd Harry Lybke, Leipzig’deki eski binasında yıkıcı galeri Eigen+Art’ı kurdu. Bugün Doğu’daki başarı öykülerinden biridir.
Ingeborg Ruthe
Judy Lybke olarak bilinen galeri sahibi Gerd Harry LybkeDet Kempke
Bir ayakkabının tabanına sakız gibi yapıştığını söylemeye gerek yok: Doğu’nun en ünlü galeri sahibi bir zamanlar çıplak bir modeldi. Geçmişinden dolayı. Eğitimli Leipzig makine mühendisi Gerd Harry Lybke, NVA zamanını ceza olarak kendi yazdığı “Macht Liebe, nicht Krieg” sloganı nedeniyle kışla kütüphanesinde geçirmiş ve ardından “sosyalist olarak kendini kanıtlamayı” reddetmişti. Sovyetler Birliği’nde elektrik santrali enerjisi eğitimi alması ve Çernobil nükleer santralinde staj yapması gerekiyordu. Lybke istemedi – ve okumaktan ve çalışmaktan men edildi. Bugün kriminalizasyon hakkında yorum yapıyor: “Yani o küçük osuruk hayatında birdenbire büyük hikayeyle iç içe oluyorsun.”
Diğer kanun kaçakları gibi bir mezarlık bahçıvanı değil, “serbest” çıplak bir model oldu. Arkadaşlarının ona hep “Judy” dediği gibi, sanata ilgi duyuyordu. Leipzig Grafik ve Kitap Sanatı Akademisi’ndeki akşam kursunun yetersiz ısıtılan oturma odasında donakalmıştı. Çevresinde, devlet iktidarının vesayetinde yıkıcı olarak görülen genç otodidaktlar vardı. O zamanlar okumalarına izin verilmedi ve onlar da istemediler. Bunların arasında artık ünlü kardeşler Olaf ve Carsten Nicolai ve Jörg Herold da var. 10 Nisan 1983’te arkadaşlar, Judy’nin Körnerstrasse 8’deki eski binasında Eigen+Art adlı kendi galerilerini kurdular.
Gerhard Richter’in evreni: “Berlin için 100 eser”
Sergilenen, herhangi bir resmi sergiye girmeyen sanattı. İzleyiciler, eğimli çatının altındaki apartman galerisine çıkan merdiven boşluğunda kuyruğa girdi. Elbette Stasi’nin aklında bu otonom sahne vardı ama buna cesaret edemedi, çünkü ben de orada çıplak bir model olarak ya da bornozla oynuyordum. Polisleri ve hırsızları oynamak gibiydi” diyor Lybke. “Ve yetkililerin gözünde tamamen ezik olan galeri kolektifi, zekice hiçbir zaman eylemci bir tavırla davranmadı.”
1988, Leipzig’de Fritz-Austel-Strasse’de Judy LybkeKENDİ + SANAT
Yetkililer projeye göz yumdu. Orada da sanat eseri satılmıyordu, Doğu Almanya’da bunu yalnızca devlet sanat ticaretinin yapmasına izin veriliyordu. Ancak Eigen+Art çalışanları, köklü Leipzig sanatçılarıyla bağlantı kurdu ve kısa süre sonra taşınan Rohrer & Klingner şirketinden Fritz-Austel-Strasse’de küçük bir fabrika katı kiraladı. İlk gösterisinin adı “Yeni Betonsuz” idi. Her şey başından beri profesyonelce organize edildi: düzenli açılış saatleri, davetiyeleri, posterleri ve katalogları ekran yazıcısı Hartmut Tauer tasarladı. Leipzig ve Dresden’den tanınmış sanatçılar sergilendi. Yakında popüler bir slayt ve Haber arşivi vardı.
doktor Oetker onun garantörüydü
Sonra dönüm noktası geldi ve onunla birlikte “Biz halkız” haykırışları geldi. Leipzig, sokaklardaki sanat sahnesinde devrim ateşi içindeydi. Duvar yıkıldı ve Lybke & Friends dünyaya açıldı. 1990 yılında Eigen+Art, Frankfurt am Main’deki ticaret fuarına gitti. Doğu parasıyla. Sonra da uyku matları, yemek pişirme alanı ve erzakları olan bir W50 kamyonuyla Basel’e. “Westmark olmadan. Ancak o zamanlar Dr. Oetker Group’un başkanı olan Arend Oetker, standımıza kefil oldu” diyor galeri sahibi. O sırada İsviçreli sanatçı Annelies Štrba’nın resimlerini teklif ediyordu, “ama İsviçre halkı sanatçının Doğu Alman olduğunu düşündü, sadece baktı, satın almadı”.
Macera acımasız gündelik hayata dönüştüğünde
Önce tecrübe sonra para geldi
Sonra 1993’te New York’ta, durgunluğun ortasında, ürkütücü derecede boş bir evde geçici bir konuk performansı vardı. Sonra yan taraftaki efsanevi sanat tüccarı Leo Castelli’nin galerisi vardı. Bu paradoksal kriz deneyimi parayı değil, dünya deneyimini getirdi. 1994’te Londra’da kısa bir Eigen+Art performansı izledi. O andan itibaren Leipzig ve Doğu Berlin galerisi dünyanın en önemli ticaret fuarlarında temsil edildi. 2005’te Venedik Bienali’nde İsrail pavyonunda, 2015’te Almanya pavyonunda ve 2019’da Moğol pavyonunda oynadı. Lybke’nin artık 40 yaşlarında olan sanatçıları Documenta’ya, Venedik, Berlin, İstanbul, Gwangju bienallerine, Sapporo Sanat Festivali’ne ve Yokohama Trienali’ne katıldı.
1993’te milenyumun dönüşünden sonra “Yeni Leipzig Okulu”nun yıldız ressamı Neo Rauch da galeriye geldi. Ve yavaş yavaş Lybke, bu sahnede hem Doğu’dan hem de Batı’dan diğer tüm tanınmış kişilerin galericisi oldu: Uwe Kowski, David Schnell, Tim Eitel, Martin Eder, Titus Schade, Kai Schiemenz, Christine Hill, Ricarda Roggan, Kristina Schuldt, Birgit Brenner, Stella Hamberg, Ulrike Theusner ve Ukraynalı Lada Nakonechna – bunlardan sadece birkaçı.
Michael Triegel’in Tutkusu Natürmort: Tarihin Hurda Odasında
Hepsi Judy Lybke için aynı şeyi söylüyor: o ölçeklenmiyor, araba kullanmıyor. Onun için önemli olan hızlı çıktı almak değil. Sabırlı ortaktır, arkadaştır. Bize sanat için gereken zamanı veriyor. Bugün Eigen+Art adı, 25 kişilik bir ekiple üç lokasyonda bir markadır: 2005’ten beri eski Leipzig pamuk fabrikasında, 90’lardan beri Berlin’de Auguststraße’de ve 2012’den itibaren Torstraße’de Eigen+Art Lab olarak. Resim, heykel, çizim ve kavramsal sanatın galeri profiline uyan sanat için bir oyun alanı ve keşif yeri olarak.
Son 40 heyecan verici, yorucu ve başarılı yılı özetleyen Lybke, bir galerinin ancak sanatçıları ve çalışanları kadar iyi olabileceğini söylüyor. “Kolektif” sihirli kelimedir: “Daha önceki fark edilmeme durumundan bile birbirine kaynaşır.” Bugün Eigen+Art ailesine ait her şey Doğu-Batı karışık, köklü bir kolektif, herkes bir uzman . Ve tabiri caizse herkes sanat için yanan çemberden atlıyor.