Süper Lig’in 21. haftasında Fenerbahçe, alanında ağırladığı Kasımpaşa’yı 5-1 mağlup etti. Uğraşın hakemi Volkan Bayarslan ve grubunun kimi kararları tartışma yarattı.
FENERBAHÇE, VALENCIA İLE KAZANDI
Spor Toto Üstün Lig’in 21. haftasında Fenerbahçe, alanında Kasımpaşa ile karşı karşıya geldi. Karşılaşmanın birinci kısmında 1-0 geriye düşen sarı-lacivertliler, 37. dakikada Valencia’nın penaltısıyla birlikteliği sağladı. Bu golden 2 dakika daha sonra Valencia ile öne geçen Fenerbahçe’de ikinci yarıda Ekvadorlu oyuncu bir daha sahneye çıktı ve kadrosunun 3. golünü kaydetti. Başarılı forvet, 69. dakikada ekibinin dördüncü golünü attı. Fenerbahçe’nin 5. golünü ise Batshuayi kaydetti.
Mücadeleden 5-1’lik galibiyetle ayrılan Kanarya, bu sonuçla ligdeki puanını da 44’e çıkarmış oldu.
TARİHE GEÇTİ
4 golünü kaydeden Enner Valencia, mesleğinde bir unsur imza atmış oldu. 33 yaşındaki golcü, profesyonel futbol mesleğinde birinci sefer bir karşılaşmada 4 gollük performans sergileyerek tarihe geçmiş oldu. Valencia, karşılaşmanın 37, 39, 52 ve 69. dakikalarında rakip fileleri havalandırarak ligdeki gol sayısını da 19’a yükseltmiş oldu. Spor Toto Üstün Lig’in 9. haftasında oynanan Fatih Karagümrük maçında hat-trick yapan Ekvadorlu golcü, 21. haftada oynanan Kasımpaşa maçında da rakip fileleri 4 sefer havalandırdı.
Öte yandan Valencia, Fenerbahçe formasıyla da birinci kere bir karşılaşmada 4 gollük performans sergilemiş oldu. Ayrıyeten ligde 19 gole ulaşan Valencia’nın Ziraat Türkiye Kupası’nda da 1 golü bulunuyor.
JORGE JESUS’TAN TAKIMDA İKİ DEĞİŞİKLİK
Fenerbahçe Teknik Yöneticisi Jorge Jesus, Kasımpaşa karşısında bundan evvelki lig karşılaşmasına göre 2 farklı isme forma bahtı tanıdı.
Tecrübeli çalıştırıcı, Spor Toto Üstün Lig’in 20. haftasında deplasmanda oynadıkları Ümraniyespor müsabakasında Crespo ve Rossi’ye vazife vermişti. Jesus, 21. haftada alanında oynadıkları Kasımpaşa maçında ise Arda Güler ve Miha Zajc’ı alana sürdü.
CRESPO CEZALI DURUMA DÜŞTÜ
Mücadelede Sarı-Lacivertlilerin Portekizli futbolcusu Miguel Crespo, 71. dakikada Miha Zajc’ın yerine oyuna dahil oldu.
Karşılaşma öncesinde sarı kart hududunda olan 26 yaşındaki futbolcu, 89. dakikada sarı kart gördü ve 22. haftada oynanacak Adana Demirspor deplasmanında cezalı duruma düştü.
37 BİN 909 TARAFTAR İZLEDİ
Bu dönem iç saha maçlarında gruplarını yalnız bırakmayan Fenerbahçeli taraftarlar bu gayrette de tribünleri doldurdu. Ülker Stadyumu’nda oynanan maçı toplam 37 bin 909 taraftar takip etti.
Sarı-lacivertli taraftarlar müsabaka boyunca tezahüratlarıyla grubuna dayanak oldu.
OOSTERWOLDE’YE TARAFTARDAN AĞIR İLGİ
Fenerbahçe’nin yeni transferi Jayden Oosterwolde, ayağının tozuyla Kadıköye geldi. İstanbul Havaalanı’ndan Kasımpaşa maçını takip etmek için Kadıköy’e gelen Jayden Oosterwolde, müsabakanın akabinde sarı-lacivertli taraftarların ilgisiyle karşılaştı.
Mücadelenin akabinde 21 yaşındaki sol bek, sarı-lacivertli taraftarların fotoğraf isteğini kırmadı.
MHK’NIN YENİ LİDERİ LALE ORTA
Türkiye Futbol Federasyonu, Merkez Hakem Konseyi Başkanlığı’na (MHK) Lale Orta’nın getirildiğini deklare etti.
Türkiye Futbol Federasyonu’nun resmi internet sitesinden mevzuyla ilgili yapılan açıklamada, “Türkiye Futbol Federasyonu İdare Şurası bugün gerçekleştirdiği görüşmede aldığı kararla; Merkez Hakem Şurası Başkanlığı’na Prof. Dr. Lale Orta’yı getirmiştir. Türkiye’nin birinci bayan futbol antrenörü, birinci bayan futbol hakemi ve FIFA kokartlı birinci bayan hakemlerden biri olan Prof. Dr. Lale Orta başkanlığında bakılırsave başlayacak olan MHK’nın; futbola bedel katarak Türk futbolunu milletlerarası alanda daha yüksek düzeylere getirmek için üzerine düşen sorumlulukları yerine getireceğine inanıyor, yeni MHK Lideri ve üyelerine vazifelerinde muvaffakiyetler diliyoruz” denildi.
İŞTE MÜSABAKANIN TARTIŞMALI POZİSYONLARI
Yayıncı kuruluş beIN SPORTS’ta Trio takımı, Fenerbahçe – Kasımpaşa maçındaki hakem kararlarını kıymetlendirdi. İşte Lale Orta’nın ayrıldığı müellifimiz Deniz Çoban ve Bülent Yıldırım’ın yorumlarıyla masaya yatırılan Fenerbahçe – Kasımpaşa maçının tartışmalı pozisyonları…
6. dakikada Miha Zajc’ın şutunda ceza alanı ortasındaki Mickael Tirpan’ın topa elle müdahalesi var mı, devam sonucu gerçek mu?
Deniz Çoban: Ben daima birebir cümleleri kuruyorum ve bir daha tıpkı şeyi söyleyeceğim. Aday Hakem Kursu’nda ‘Penaltı nasıl olmaz?’ için örnek olur bu. Oyuncu olabildiğince kolunu bedenine kapatmış, sırtına dönüyor. Olasıdır ki ihlal olan bölgeye de çarpmıyor top. Penaltı nasıl olmaza bir örnek bu.
Bülent Yıldırım: Topun cezalandırılmayacak bölgeye, omuz başına çarptığını görüyoruz. ötürüsıyla burada rastgele bir sorun görünmüyor. En başından oynatırsak bir de avantaj uygulaması var. Onunla ilgili müşahedenin ne?
Deniz Çoban: Doğru yapmış. Oyuna hoşluk katan bir uygulamadır avantaj. Hakemin kalitesini ortaya çıkartır.
9. dakikada Ryan Donk’un Enner Valencia’ya faulünde gösterilen sarı kart hakikat mu, değil mi?
Deniz Çoban: Maçın birinci sarı kartıydı. Benim gördüğüm; Donk, bu topla oynamak istiyor. Ayağını yere daha evvelinde koyuyor. Çalım yemiyor. Ayağını koyuyor ve hiç atağını değiştirmiyor. Burada en çok, ‘Ayağını fazla açtı’ dersiniz fakat ayağına da takılmıyor gidip beyazlı oyuncuya çarpıyor. Faulü bile kabul etmiyorum. Haydi faul, ‘sana göre bana nazaran’ dersin lakin asla sarı kart olmaması gerektiğini düşünüyorum.
Bülent Yıldırım: Bu, yanlış bir karar. Niçin o denli düşünüyorum? Donk, defans oyuncusu. Rakip, karşıdan topla geldi. Deplase etmeye çalışırken fakat diziyle uzandı. Dizini temas ettirdi ve ayağı da geniş. Ayak tabanda. Topla fakat bu kadar oynanır. Şayet Valencia, solundan gidecekken Donk, ayağını açıp perde olarak kullanmış olsa bir faulden bahsederiz. Koşu yoluna khalbuki… Valencia, gidip direkt bodoslama Donk’a çarpmış. Ben, bunun atak faul olması gerektiği fikrindeyim. Sarı kartı kabul etmem yanlışsız olmaz. Artı bugün verilen ve verilmeyen faullerde önemli zahmetler olduğunu gördüm.
24. dakikada Kasımpaşa’nın attığı gol öncesindeki taç atışında bir ihlal var mı?
Deniz Çoban: Top, üçüncü koyu renkli alanın ortasından çıktı. Burada iki şey tartışılıyor. Bir, yerinden atıldı mı atılmadı mı? İki, atarken ayağını kaldırdı mı kaldırmadı mı? Tacı attığı ana bakıyoruz ki ayağının ucu, muhtemelen tabana dokunuyor. Görmüyorum, ispatlayamam. Sağ ayağının çizgiye basıyor olması sorun değil. Çizgiye basabilir. Ayağının bir kısmıyla çizgiye basması kafidir. Sol ayağının tabanda olduğunu düşünüyorum. Tacın atılış biçiminde bence bir ıstırap yok.
Tacı atarken oyuncunun durduğu yere de bakalım. Koyu renkli alanın ortasından çıkmıştı, açık renkli alanın ortasından atıyor.
Sizin sözünüze göre burası 6 metre ileride. Artık hakem, o 6 metrenin hesabını yapıp durdur, gel geri yerinden atan falan epey da bu biçimde oyunun beklediği bir şey de değil aslında. Kurala göre hakikat mu? Hayır, 6 metre ileriden atmış. Atış formu itibariyle külfet yok, yeri itibariyle 6 metre ileriden kullanılmış. Bu durum beyazlı ekibe bir avantaj sağlamış mı? Sağlamış. Sonucunda de gitmiş gol olmuş. Hakem, kaleye yakın bir aralık ve bunun gole gidebileceğini hissedip düdük çalarak ‘Gel şuradan at’ biçiminde gösterebilseydi epey daha güzel olurdu. Lakin burada da, ‘Ya kardeşim nasıl da hesap edemezsin? Gitmiş de 6 metre ileriden atmış’ diyemiyorum zira futbol oyununda birden fazla taç atışı bu türlü yapılıyor.
Bülent Yıldırım: Bunun da bir standardı yok. ‘Şu kadar metrenin üzeri ihlal, bu kadar metrenin altı değil’ diye bir kural da yok. ‘Çıktığı yerden taç atışı yaptır’ diye kural kitabı yazıyor. Çabucak yakınında futbolun beklentisi mantığıyla 1 metre, duruma bakılırsa kimi vakit 1.5 metre hayli fahiş değilse aslına bakarsan karışılmıyor. Futbol esasen suratın kesilmemesini bekliyor. Her taç atışına müdahale ettiğinizde oyunu soğutan, oyunu durduran bir hakem var oluyor. Lakin doğrusu şu bence de; bu taç atışında hal olarak değil lakin topun çıktığı yerin daha ilerisinde ve avantaj sağlanan biçimde taç atışı kullanıldığı için proaktif davranamadıysanız düdük ile rakip lehine verilmesi gerekirdi.
Deniz Çoban: Aynı fikirdeyim. Bu kural bu biçimde olduğu sürece, ‘Bu taç yerinden atılmış’ diyemem ben de. Lakin atılış biçiminde ihlal yok, yerinde sorun var.
Bülent Yıldırım: Taç atışında yer itibariyle lokasyon olarak bir ihlal var.
26. dakikada Mickael Tirpan’ın Enner Valencia’ya faulü daha sonrasında gördüğü sarı kart gerçek mu?
Deniz Çoban: Volkan’ın vücut lisanından, ‘Düdükten daha sonra topa vurma’ diyor. Onu anlıyorum lakin ben, biraz fazla titiz davrandığı fikrindeyim. Oyuncu uğraşına devam ediyor ki tahminen düdüğü duymamış olabilir ve uzanıp topa ayağının dışıyla çabaya devam ederken vuruyor. Çok kolay bir sarı kart çıkartmış. Faule itirazım yok. ‘Düdüğümden daha sonra topa vurdun’ diyor fakat aslında oyuncu, bence topa vurmuyor. Niyeti o değil. Uğraşa devam ediyor. Oyuncuya karşı da sarı kartı gerektirecek bir sportmenlik dışı atağı de yok. Ben, sarı kartı fazla buldum.
Bülent Yıldırım: Bu sarı kart, yanlışsız değil. Yanlış bir kart. Umut vadeden atak kesilmedi, denetimsiz girmedi, sportmenliğe muhalif olmayan bir biçimde öbür bir bölgeye oyunu bozacak biçimde vakit avantajı kazanmak için de vurmadı. bu biçimde sarı kart niçin? Taç konusunda 5-6 metrelik bir arada göstermediğiniz hassasiyeti burada gösterdiğiniz vakit inanç vurgusu biraz zedeleniyor diye düşünüyorum.
33. dakikada Fenerbahçe lehine verilen penaltı sonucu yanlışsız mu?
Deniz Çoban: Her şey esasen gözüküyor. İhlalde bir kuşku yok. Savunma oyuncusu topa atak yapacakken atak oyuncusu fazlaca hoş bir atılım yapıyor ve yanıltıyor rakibini. O denli olunca ayak, boşta kalıyor ve dikkatsiz davranıp oyuncuyu düşürüyor. Yalnızca faulü tespit etmek kâfi mi?
Top, Enner Valencia’nın denetiminde. Geçtikten daha sonra da top hâlâ denetiminde. Düşmeyecek olsa da topla devam edecek. Top, düştükten epeyce daha sonra kaleciye gidiyor. Denetiminden uzaklaşmayacak ve geçtiği anda bence vurup gol yapacak. Bu epeyce net bir bariz gol talihi ancak beyazlı oyuncu aslında topla oynama arasında, topla oynama niyetinde. Atılımını topla oynamak üzerine yapıyor fakat çalımı yediğinde ayağı boşta kalıyor. Şayet bu biçimde bir ihlal yapıyorsanız yani niyetinizde top var ise, top sizin oynama mesafenizdeyse, topla oynama niyeti içerisinde bir ihlal yapıyorsanız ve penaltı ile de cezalandırılıyorsa kırmızı kart da sarı karta düşüyor. Burada hakemin penaltıyı vermesi epeyce gerçek fakat burada bariz gol bahtı olduğu için ve beyazlı oyuncu da topla oynama niyeti içerisinde bu bariz gol bahtını engellediği için kırmızı değil de bir alt ceza olan sarı kartın verilmesi gerekirdi. Fenerbahçe lehine verilen penaltı gerçek, bunda kuşku yok fakat sarı kartın da verilmesi gerekirdi.
Bülent Yıldırım: Şu faul, penaltıyı gerektiren atılım. Gecikmiş ayağa vurulan bir darbe. Top, Valencia’nın denetiminde ve denetim mümkünlüğü motamot devam ediyor. Daniel Graovac, bu hamleyi top kadrajın ortasındayken yapıyor. ötürüsıyla seninle hemfikirim. Penaltı, %100 gerçek. Bariz gol talihinin da bir tık altı. Topla oynama alanındayken vakit içindema kusurundan kaynaklanıyor. Şayet defans oyuncusu, Valencia kendisinden kurtulduktan daha sonra geriden bu hamleyi yapsa kırmızı kart olurdu. Lakin burada bir sarı kartla gerçek sonucun taçlandırılması gerektiğinin fikrindeyim.
Penaltının atılışı
Bülent Yıldırım: Yardımcı hakem Samet Çiçek, hangi ihlal için bu bayrağı kaldırmış olabilir? Bu, bizim için fazlaca bedelli. Bayrağını neden kaldırmış olabilir?
Deniz Çoban: Kalecinin çizgi üzerinde yapacağı ihlaller, yardımcı hakemin sorumluluğuna bırakılır. Zira nazaranv paylaşımı açısından çizgi üzerinde daha rahat görür. Hakem de daha fazlaca vuruşu yapan oyuncunun ihlali var mı diye bakar ve ceza alanına giren oyuncuların ihlalini takip eder. Yani çizgi ihlali, yardımcı hakeme ilişkin.
Bülent Yıldırım: Çizgi ihlaline ve topun gol olup olmadığına bakacak kişi yardımcı hakemdir.
Deniz Çoban: Yardımcı hakem, burada bayrak kaldırdığı anda Volkan’a dikkat ettim ben. Volkan Bayarslan’ın sol eli havaya kalkıyor ve bayrağı görür görmez iniyor. Yani Valencia, topa ikinci bir oyuncu dokunmadan direkten dönen topa dokunduğu için endirekt bir hür vuruş verme niyetinde. Lakin o sırada yardımcı hakemin bayrağı geliyor. Yani Volkan, Valencia topla ikinci defa oynadığı için endirekt özgür vuruş veriyor. Ancak yardımcı hakem, kaleci ihlal yaptı diye bayrak kaldırıyor burada. Bunu da nasıl anlıyorum, yanılıyor muyum? Sol elini göğsüne gerçek gdolayıp yeniden işareti yaptığını düşünüyorum.
Bülent Yıldırım: Beden lisanı o denli gözüküyor.
Deniz Çoban: Eğer bu kalkan bayrak, Valencia topa ikinci sefer dokundu diye kalksa bir, sorumluluğu değil ve o denli bir ihlal tespit ettiyse tahminen telsizden söyleyebilir fakat bunun için bayrak kaldırmaz; iki, haydi diyelim onun için bayrak kaldırdı fakat bir yardımcı hakem, ofsayt dışında bir endirekt hür vuruş için bayrak kaldırırsa bayrak tutmayan sol elini de kaldırarak bir endirekt hür vuruşu işaret eder. Bunu kaleci çıktı diye kaldırdığına dair benim için üçüncü bir sebep de; bayrağı Valencia ikinci defa topa vurdu diye kaldırmış olsa bayrağı indirdikten daha sonra yerine döner. bu biçimde bir yine olmayacak ve oyun endirekt özgür vuruş ile başlayacak. Ama yardımcı hakem bayrağı kaldırıp indirdikten daha sonra orada kalmaya devam ediyor. İkinci penaltının atılmasını bekliyor. ötürüsıyla yardımcı hakem, burada kaleci ihlal yaptı diye kaldırıp Volkan Bayarslan’a bunu bildiren kişi. Orada kuşku yok. Volkan’ın sonucunın üzerinde tesiri olan kişi, yardımcı hakem.
Bülent Yıldırım: Video Hakem sisteminde bu stil riskli vücut lisanı kullanmasına gerek yok. Telsizden ihlali söylersiniz. Görüntü Hakem’in de kıymetlendirme bahtını bütün takıma bırakırsınız. Tahminen hakem, öbür bir ihlal gorecek. Niçin ivedi edip de o bayrağı kaldırıyorsunuz? Bakın iş nereden nereye gitti. Hakem, öteki bir gördüğü ihlale yönelecekken yardımcı hakemin bayrağı havada olduğu için Görüntü Hakem de devre dışına çıktı.
Deniz Çoban: Bu top, kaleye girseydi sorun yok. Bu topu kaleci kurtarsaydı esasen Görüntü Hakem sistemiyle de bir arada ayağını bir kısmı çizgi üzerinde değilse fazlaca net, penaltının yenidenı gerekecekti. Ama burada, top direkten oyun alanına geri dönüyor.
Bülent Yıldırım: IFAB; sayfa 119 – kural 14, “Eğer top kaleye isabet etmezse yahut üst direkten yahut kale direklerinden dönerse vuruş; yalnızca kalecinin ihlali, vuruşu kullanan oyuncuyu açık bir biçimde etkilemişse yinelanır” diyor.
Deniz Çoban: Kaleci öne çıkmış mı? Çıkmış. Bu söze baktığımız vakit öne çıkan kalecinin açık biçimde vuruşu yapan oyuncuyu etkilemesi lazım. Yani Valencia’nın vuruşunun kalitesini açık biçimde düşürmesi lazım ki bu penaltının yineı gereksin. Yarım metre bir öne çıkışın; ben bu vuruşun biçimini açık biçimde etkilediğini, Valencia’nın bu vuruştan dolayı karar değiştirdiğini, vuruşun kalitesinin düştüğünü ben bu durumda görmüyorum. Burada en gerçek karar, bu penaltının yeniden edilmemesi olurdu. Zira kaleci, yarım metre öne çıkıyor. Buna da şunu destek gösterebilirim; VAR sistemi birinci geldikten daha sonra kalecinin bu öne çıkışları açık, bariz yanılgı kabul edip Görüntü Hakem karışmıyordu bile. Yarım metre, 40 santimetre, 50 santimetre çıkarsa bile karışılmıyordu. Açık, bariz yanılgı olarak kabul edilmiyordu. Yarım metre öne çıkıp direkten dönen bir topta da bunun açık bir ihlal olarak kabul edilmesi benim görüşüme bakılırsa yanlış bir yorum.
Bülent Yıldırım: Pozisyonda bir küçük ihlal, bir de daha kaba bir ihlal var. Futbol Oyun Kuralları’nın temel ideolojisi, daha ağır bir ihlal olduğu vakit ağır olanın cezalandırılması biçimindedir. Burada tıpkı münasebetlerle bence de verilmesi gereken karar Enner Valencia’nın aleyhine bir endirekt hür vuruştu.
Deniz Çoban: Burada tartışmalar var ve sizce bu, bir kural yanlışı mı?
Bülent Yıldırım: Hayır, bir yorum yanlışı.
Deniz Çoban: Bence de bir yorum yanlışı. Hakem, yorumunu bu biçimde yapmış. Bizim fikrimizin tam aykırısını söyleyecek de dünya kadar insan çıkar. Haklıdır da.. Der ki, “11 metre aralıktan kalecinin yarım metre bile çıkması ona avantaj sağlar. Vuracak oyuncuyu zora sokar” diyebilir.
Bülent Yıldırım: Bu, haksız avantaj. Vuruşu engellemiş olsa kabul.
Deniz Çoban: bu biçimde bir yorum da olabilir. O niçinle hakem, yorumunu yanlış yapmıştır. Asla bir kural yanlışı yoktur. Maç yenidenı falan gündeme gelecek bir durum değildir benim görüşüme nazaran. Öbür taraftan da yardımcı hakem; üzerine görev olmayacak biçimde bu bayrağı kaldırarak, hakeme bu uyarıyı yaparak hakemi de yanlış yönlendirmiştir. Bu penaltının yeniden edilmemesi ve endirekt özgür vuruş ile başlaması en gerçek karar olurdu. Penaltı vuruşları hakikaten epeyce güç. Hakemler için hatta Görüntü Yardımcı Hakemler için… Kaç tane değişik varyasyon sayıyoruz. Hakemin de bunu satır satır aklında tutması lazım. Görüntü Yardımcı Hakemlerin odadayken artısı var. Yanına kural kitabını, notlarını alabilir. Bir konum olduğu vakit çabucak onlara bakabilir. O denli bir talihi var değil mi?
Bülent Yıldırım: Ezbere bilmeme karşın penaltıdaki ihlalleri, tablo halinde çıkartmıştım ve karşıma yapıştırıyordum. Lakin o denli çözüyordum. Bunun diğer tahlili yok. Buradaki olayda motamot katılıyorum. Görüntü Yardımcı Hakemi devre dışı bırakan maç bakılırsavlisinin yanlış tavrı olmuş. Burada en gerçek karar endirekt özgür vuruş olacaktı.
Valencia’nın bir daha kullandığı penaltısında bir ihlal var mı?
Deniz Çoban: Bunu üç gündür konuşuyoruz. Arda’nın açık biçimde ihlal ettiğini ve öteki oyuncuların da çizgiye bastığını görüyoruz fakat top, gol olduktan daha sonra bunlar dikkate alınmıyor. Yazılı lakin uygulanmayan bir kural.
Bülent Yıldırım: Ben de birebir şeyi gördüm. Kaleci de bir daha çıkmış. Birinci atışın öbür versiyonu… Burada, golle sonuçlandığı için karışan olmamış. Ceza alanı ihlalleri de esasen üniversal futbolun meselelerinden bir tanesi…
39. dakikada Fenerbahçe’nin ikinci golü öncesinde bir daha bir taç atışı var. Bu taç atışında ihlal var mı?
Deniz Çoban: İki ayağı da yerde görüyorum. Zahmet olduğunu düşünmüyorum. Siz farklı bir şey gördünüz mü?
Bülent Yıldırım: Enner Valencia, topu aldı ve süratli oynadı. Yer olarak bir sorun yok. Futbol ortasında süratli davranıyor. Tahminen 20-30 santimetrelik bir ivmelenme ki sorun değil. Ayakların ikisinin de bir biçimde fakat kısmî biçimde ancak tam olarak yerde olduğunu görüyoruz. Burada da bir sorun görünmüyor.
41. dakikadaki faul sonucu daha sonrası İrfan Can Kahveci’nin hakeme yönelik itirazında sarı kart gerekli mi?
Deniz Çoban: Hakem, faul sonucunı verdiği vakit o bölgeye de bakıyor oluyor. Bakmadığı anda falan olsa kabul. İrfan Can’ın hakeme yanlışsız bir el, kol atağı var. Bunu üstten aşağı yaptığı vakit kart gösterilmesi isteniyor. Kart gösterse daha hakikat bulurdum.
Bülent Yıldırım: Açık, bariz, gaye kitle belli… Eli öne gerçek bu türlü kullandığınızda sarı kart beklenir.
42. dakikada avantaj gösterilen Miha Zajc’ın Haris Hajradinovic’e faulünde karar hakikat mu, sarı kart gerekir mi?
Bülent Yıldırım: Burada bir faul olduğu konusunda ben de hakemle hemfikirim. Hajradinovic, önüne geçti ve Miha topla oynayamadan burada kündeyi attı ve vurdu. Bir; bu ihlal olmasaydı sol ayağı tesirli bir oyuncu olan Hajradinovic, hem şut atabilir birebir vakitte ortaya pas verebilir miydi? Evet. Bu, umut vadeden bir durum mudur? Evet. Avantaj oynatabilir misiniz? Evet. Avantajı oynattıktan daha sonra potansiyel, umduğunuz avantaj gerçekleşmedi. Ortadaki müddet, hayli kısa. Oyun kuralları, ismini koymaz ancak oyunu yorumlamak konusunda size tam yetki vermiştir. Burada, faule dönülmesi gerekirdi ve bir sarı kart, kesinlikle gösterilmeliydi.
Deniz Çoban: Süre, epey kısa. Faule dönmesi gerekirmiş. Orada yanılgı yapmış. Sarı kart da kullanılmalıymış. Lale Hocanın ajandasına yazması lazım ki avantaj daha sonrası kart uygulamalarında dönem başından beri kasvet var.
45+1. dakikada Arda Güler’in Mickael Tirpan’a faulünde gösterilen sarı kart yanlışsız mu?
Deniz Çoban: Arda’nın müdahalesini, bizim ekrandan gördüğümüz üzere görüp değerlendirdiyse tebrik etmek lazım hakemi. Zira bir şey yok üzere gözüküyor. Sarı kartın niçini itiraz mı yoksa hareketin kendi mi bilemiyorum. Bence hareketin kendisi sarı kartı gerektiriyor. Diziyle rakibinin ayağına bir darbesi var. Sakatlayıcı bir darbe olabilir bu. Bu darbe, tek başına sarı kartı gerektirir esasen.
Bülent Yıldırım: İyi niyetli bulunmasına karşın şu giriş, o tendonu sakatlayabilir. Bu, denetimsiz bir fauldür. Diz darbesinden dolayı verdiyse hakemi kutlarım. Gerçek bir sarı kart.
65. dakikada Miha Zajc’ın Berat Kalkan’a müdahalesinde faul var mı, devam sonucu hakikat mu?
Deniz Çoban: Faul çalmıyor galiba burada. Zajc, dirseğiyle yokluyor. Hakem görse bunu sarı kart göstermesi gerekirdi.
Bülent Yıldırım: Kontrolsüz bir faul niteliğinde. Çeneye bir darbe epeyce net görünüyor. Bence de bir sarı kart kaçmış.
89. dakikada Mamadou Fall’un Attila Szalai’ye müdahalesindeki faul sonucu gerçek mu?
Deniz Çoban: Bu düzeye yakışmayan bir faul sonucu oldu. Oyuncu, top çaldı. İtirazında haklı oyuncular. Faul yok.
Bülent Yıldırım: Olmayan bir faul. Komik bir faul olmuş. Bulunduğu açıdan dolayı yanılmış olabilir. Dikkat etmesinde yarar var.
89. dakikada tıpkı konum ortasında Miguel Crespo ve Aytaç Kara’ya çıkan sarı kartlar gerçek mu?
Deniz Çoban: Hakemin çaldığı faul, hakikat. daha sonrasında Aytaç’ın uzatmasına gerek yoktu, uzattı. Crespo; karşılık vermese olurdu, verdi. Biz, bu gerginlikleri izlemek için izlemiyoruz bu maçı. Bu gerginliği yapıyorsanız hakem de hakikat olanı yaptı. İki oyuncuya da sarı kart gösterdi.
Bülent Yıldırım: İki sarı kart da net yanlışsız.
90+2. dakikada Michy Batshuayi’nin golü öncesinde İsmail Yüksek’in Berat Kaplan’a müdahalesinde faul var mı?
Deniz Çoban: Beyazlı oyuncu faul bekliyor ve bu top, gidip gol olacak. Oyuncu yerde, atak ileri istikametli devam ediyor. Atak fazı değişmiyor.
Bülent Yıldırım: Yani Görüntü Hakem’in müdahale edebileceği bir şey var ise Görüntü Hakem de müdahale edebilir.
Deniz Çoban: Evet, müdahale de edebilir. Bu, atak fazının ortasında olan bir ihlal ve bana epey açık bir ihlal üzere geldi. Üzerine sıçrıyor, darbesi rakibinin başına hakikat gidiyor. Burada bir faul var ve bu golün iptali daha uygun olurdu.
Bülent Yıldırım: Video Hakem müdahale edebilir miydi sence? O sonda mı?
Deniz Çoban: Video Hakem’in müdahale edebileceği bir hudutta değil. Niçin değil? Çok küçük bir farkla değil. Üzerine sıçrıyor, kolunu açıyor lakin bir diğeri da, ‘Rakip yükselmediği için eli oraya geliyor. Bu bir ihlal değildir’ diyebilir. ‘Ya sen nasıl yorum yapıyorsun buna?’ diyemeyiz fakat ben şurada, dirsekten bükülü biçimde omzuna geldiğini ve bir faul olduğunu düşünüyorum. Görüntü Yardımcı Hakem, buna müdahale edemez. Umarım dönem sonuna kadar da bu standardı koruyarak devam edebilirler. Zira iki gün evvel de müdahale edilmemesi gereken bir penaltıya müdahale edilmişti.
Bülent Yıldırım: İsmail’in yaptığı bence de net bir faul. Görüntü Hakem’in müdahale etme talihi yok. Denetimsiz bir biçimde kolun kullanması kelam konusu değil. Beden bedene, futbol ortasında, yoruma açık bir konum. ötürüsıyla hakem vermeliydi, görmeliydi bunu. Bu, gol öncesinde bir faul.
90+5. dakikada Sadık Çiftpınar’ın Michy Batshuayi’ye faulünde gösterilen sarı kart gerçek mu?
Bülent Yıldırım: Sadık, geliyor ve topa da dokunduğunu tabir ediyor. Pekala bu müdahale gerçek mu? Parantezi açtınız, geldiniz, alanı genişlettiniz, rakibi süpürdünüz. Sevgili Sadık, topa temas etseniz bile Batshuayi’ye geriden bu biçimde girdiğiniz için rakip oyuncu açısından bu, aşikâr bir derecede sakatlık riski oluşturur. Bu, denetimsiz bir dalıştır ve sarı kart gerektirir.
Deniz Çoban: Bence de, yanlışsız.
FENERBAHÇE, VALENCIA İLE KAZANDI
Spor Toto Üstün Lig’in 21. haftasında Fenerbahçe, alanında Kasımpaşa ile karşı karşıya geldi. Karşılaşmanın birinci kısmında 1-0 geriye düşen sarı-lacivertliler, 37. dakikada Valencia’nın penaltısıyla birlikteliği sağladı. Bu golden 2 dakika daha sonra Valencia ile öne geçen Fenerbahçe’de ikinci yarıda Ekvadorlu oyuncu bir daha sahneye çıktı ve kadrosunun 3. golünü kaydetti. Başarılı forvet, 69. dakikada ekibinin dördüncü golünü attı. Fenerbahçe’nin 5. golünü ise Batshuayi kaydetti.
Mücadeleden 5-1’lik galibiyetle ayrılan Kanarya, bu sonuçla ligdeki puanını da 44’e çıkarmış oldu.
TARİHE GEÇTİ
4 golünü kaydeden Enner Valencia, mesleğinde bir unsur imza atmış oldu. 33 yaşındaki golcü, profesyonel futbol mesleğinde birinci sefer bir karşılaşmada 4 gollük performans sergileyerek tarihe geçmiş oldu. Valencia, karşılaşmanın 37, 39, 52 ve 69. dakikalarında rakip fileleri havalandırarak ligdeki gol sayısını da 19’a yükseltmiş oldu. Spor Toto Üstün Lig’in 9. haftasında oynanan Fatih Karagümrük maçında hat-trick yapan Ekvadorlu golcü, 21. haftada oynanan Kasımpaşa maçında da rakip fileleri 4 sefer havalandırdı.
Öte yandan Valencia, Fenerbahçe formasıyla da birinci kere bir karşılaşmada 4 gollük performans sergilemiş oldu. Ayrıyeten ligde 19 gole ulaşan Valencia’nın Ziraat Türkiye Kupası’nda da 1 golü bulunuyor.
JORGE JESUS’TAN TAKIMDA İKİ DEĞİŞİKLİK
Fenerbahçe Teknik Yöneticisi Jorge Jesus, Kasımpaşa karşısında bundan evvelki lig karşılaşmasına göre 2 farklı isme forma bahtı tanıdı.
Tecrübeli çalıştırıcı, Spor Toto Üstün Lig’in 20. haftasında deplasmanda oynadıkları Ümraniyespor müsabakasında Crespo ve Rossi’ye vazife vermişti. Jesus, 21. haftada alanında oynadıkları Kasımpaşa maçında ise Arda Güler ve Miha Zajc’ı alana sürdü.
CRESPO CEZALI DURUMA DÜŞTÜ
Mücadelede Sarı-Lacivertlilerin Portekizli futbolcusu Miguel Crespo, 71. dakikada Miha Zajc’ın yerine oyuna dahil oldu.
Karşılaşma öncesinde sarı kart hududunda olan 26 yaşındaki futbolcu, 89. dakikada sarı kart gördü ve 22. haftada oynanacak Adana Demirspor deplasmanında cezalı duruma düştü.
37 BİN 909 TARAFTAR İZLEDİ
Bu dönem iç saha maçlarında gruplarını yalnız bırakmayan Fenerbahçeli taraftarlar bu gayrette de tribünleri doldurdu. Ülker Stadyumu’nda oynanan maçı toplam 37 bin 909 taraftar takip etti.
Sarı-lacivertli taraftarlar müsabaka boyunca tezahüratlarıyla grubuna dayanak oldu.
OOSTERWOLDE’YE TARAFTARDAN AĞIR İLGİ
Fenerbahçe’nin yeni transferi Jayden Oosterwolde, ayağının tozuyla Kadıköye geldi. İstanbul Havaalanı’ndan Kasımpaşa maçını takip etmek için Kadıköy’e gelen Jayden Oosterwolde, müsabakanın akabinde sarı-lacivertli taraftarların ilgisiyle karşılaştı.
Mücadelenin akabinde 21 yaşındaki sol bek, sarı-lacivertli taraftarların fotoğraf isteğini kırmadı.
MHK’NIN YENİ LİDERİ LALE ORTA
Türkiye Futbol Federasyonu, Merkez Hakem Konseyi Başkanlığı’na (MHK) Lale Orta’nın getirildiğini deklare etti.
Türkiye Futbol Federasyonu’nun resmi internet sitesinden mevzuyla ilgili yapılan açıklamada, “Türkiye Futbol Federasyonu İdare Şurası bugün gerçekleştirdiği görüşmede aldığı kararla; Merkez Hakem Şurası Başkanlığı’na Prof. Dr. Lale Orta’yı getirmiştir. Türkiye’nin birinci bayan futbol antrenörü, birinci bayan futbol hakemi ve FIFA kokartlı birinci bayan hakemlerden biri olan Prof. Dr. Lale Orta başkanlığında bakılırsave başlayacak olan MHK’nın; futbola bedel katarak Türk futbolunu milletlerarası alanda daha yüksek düzeylere getirmek için üzerine düşen sorumlulukları yerine getireceğine inanıyor, yeni MHK Lideri ve üyelerine vazifelerinde muvaffakiyetler diliyoruz” denildi.
İŞTE MÜSABAKANIN TARTIŞMALI POZİSYONLARI
Yayıncı kuruluş beIN SPORTS’ta Trio takımı, Fenerbahçe – Kasımpaşa maçındaki hakem kararlarını kıymetlendirdi. İşte Lale Orta’nın ayrıldığı müellifimiz Deniz Çoban ve Bülent Yıldırım’ın yorumlarıyla masaya yatırılan Fenerbahçe – Kasımpaşa maçının tartışmalı pozisyonları…
6. dakikada Miha Zajc’ın şutunda ceza alanı ortasındaki Mickael Tirpan’ın topa elle müdahalesi var mı, devam sonucu gerçek mu?
Deniz Çoban: Ben daima birebir cümleleri kuruyorum ve bir daha tıpkı şeyi söyleyeceğim. Aday Hakem Kursu’nda ‘Penaltı nasıl olmaz?’ için örnek olur bu. Oyuncu olabildiğince kolunu bedenine kapatmış, sırtına dönüyor. Olasıdır ki ihlal olan bölgeye de çarpmıyor top. Penaltı nasıl olmaza bir örnek bu.
Bülent Yıldırım: Topun cezalandırılmayacak bölgeye, omuz başına çarptığını görüyoruz. ötürüsıyla burada rastgele bir sorun görünmüyor. En başından oynatırsak bir de avantaj uygulaması var. Onunla ilgili müşahedenin ne?
Deniz Çoban: Doğru yapmış. Oyuna hoşluk katan bir uygulamadır avantaj. Hakemin kalitesini ortaya çıkartır.
9. dakikada Ryan Donk’un Enner Valencia’ya faulünde gösterilen sarı kart hakikat mu, değil mi?
Deniz Çoban: Maçın birinci sarı kartıydı. Benim gördüğüm; Donk, bu topla oynamak istiyor. Ayağını yere daha evvelinde koyuyor. Çalım yemiyor. Ayağını koyuyor ve hiç atağını değiştirmiyor. Burada en çok, ‘Ayağını fazla açtı’ dersiniz fakat ayağına da takılmıyor gidip beyazlı oyuncuya çarpıyor. Faulü bile kabul etmiyorum. Haydi faul, ‘sana göre bana nazaran’ dersin lakin asla sarı kart olmaması gerektiğini düşünüyorum.
Bülent Yıldırım: Bu, yanlış bir karar. Niçin o denli düşünüyorum? Donk, defans oyuncusu. Rakip, karşıdan topla geldi. Deplase etmeye çalışırken fakat diziyle uzandı. Dizini temas ettirdi ve ayağı da geniş. Ayak tabanda. Topla fakat bu kadar oynanır. Şayet Valencia, solundan gidecekken Donk, ayağını açıp perde olarak kullanmış olsa bir faulden bahsederiz. Koşu yoluna khalbuki… Valencia, gidip direkt bodoslama Donk’a çarpmış. Ben, bunun atak faul olması gerektiği fikrindeyim. Sarı kartı kabul etmem yanlışsız olmaz. Artı bugün verilen ve verilmeyen faullerde önemli zahmetler olduğunu gördüm.
24. dakikada Kasımpaşa’nın attığı gol öncesindeki taç atışında bir ihlal var mı?
Deniz Çoban: Top, üçüncü koyu renkli alanın ortasından çıktı. Burada iki şey tartışılıyor. Bir, yerinden atıldı mı atılmadı mı? İki, atarken ayağını kaldırdı mı kaldırmadı mı? Tacı attığı ana bakıyoruz ki ayağının ucu, muhtemelen tabana dokunuyor. Görmüyorum, ispatlayamam. Sağ ayağının çizgiye basıyor olması sorun değil. Çizgiye basabilir. Ayağının bir kısmıyla çizgiye basması kafidir. Sol ayağının tabanda olduğunu düşünüyorum. Tacın atılış biçiminde bence bir ıstırap yok.
Tacı atarken oyuncunun durduğu yere de bakalım. Koyu renkli alanın ortasından çıkmıştı, açık renkli alanın ortasından atıyor.
Sizin sözünüze göre burası 6 metre ileride. Artık hakem, o 6 metrenin hesabını yapıp durdur, gel geri yerinden atan falan epey da bu biçimde oyunun beklediği bir şey de değil aslında. Kurala göre hakikat mu? Hayır, 6 metre ileriden atmış. Atış formu itibariyle külfet yok, yeri itibariyle 6 metre ileriden kullanılmış. Bu durum beyazlı ekibe bir avantaj sağlamış mı? Sağlamış. Sonucunda de gitmiş gol olmuş. Hakem, kaleye yakın bir aralık ve bunun gole gidebileceğini hissedip düdük çalarak ‘Gel şuradan at’ biçiminde gösterebilseydi epey daha güzel olurdu. Lakin burada da, ‘Ya kardeşim nasıl da hesap edemezsin? Gitmiş de 6 metre ileriden atmış’ diyemiyorum zira futbol oyununda birden fazla taç atışı bu türlü yapılıyor.
Bülent Yıldırım: Bunun da bir standardı yok. ‘Şu kadar metrenin üzeri ihlal, bu kadar metrenin altı değil’ diye bir kural da yok. ‘Çıktığı yerden taç atışı yaptır’ diye kural kitabı yazıyor. Çabucak yakınında futbolun beklentisi mantığıyla 1 metre, duruma bakılırsa kimi vakit 1.5 metre hayli fahiş değilse aslına bakarsan karışılmıyor. Futbol esasen suratın kesilmemesini bekliyor. Her taç atışına müdahale ettiğinizde oyunu soğutan, oyunu durduran bir hakem var oluyor. Lakin doğrusu şu bence de; bu taç atışında hal olarak değil lakin topun çıktığı yerin daha ilerisinde ve avantaj sağlanan biçimde taç atışı kullanıldığı için proaktif davranamadıysanız düdük ile rakip lehine verilmesi gerekirdi.
Deniz Çoban: Aynı fikirdeyim. Bu kural bu biçimde olduğu sürece, ‘Bu taç yerinden atılmış’ diyemem ben de. Lakin atılış biçiminde ihlal yok, yerinde sorun var.
Bülent Yıldırım: Taç atışında yer itibariyle lokasyon olarak bir ihlal var.
26. dakikada Mickael Tirpan’ın Enner Valencia’ya faulü daha sonrasında gördüğü sarı kart gerçek mu?
Deniz Çoban: Volkan’ın vücut lisanından, ‘Düdükten daha sonra topa vurma’ diyor. Onu anlıyorum lakin ben, biraz fazla titiz davrandığı fikrindeyim. Oyuncu uğraşına devam ediyor ki tahminen düdüğü duymamış olabilir ve uzanıp topa ayağının dışıyla çabaya devam ederken vuruyor. Çok kolay bir sarı kart çıkartmış. Faule itirazım yok. ‘Düdüğümden daha sonra topa vurdun’ diyor fakat aslında oyuncu, bence topa vurmuyor. Niyeti o değil. Uğraşa devam ediyor. Oyuncuya karşı da sarı kartı gerektirecek bir sportmenlik dışı atağı de yok. Ben, sarı kartı fazla buldum.
Bülent Yıldırım: Bu sarı kart, yanlışsız değil. Yanlış bir kart. Umut vadeden atak kesilmedi, denetimsiz girmedi, sportmenliğe muhalif olmayan bir biçimde öbür bir bölgeye oyunu bozacak biçimde vakit avantajı kazanmak için de vurmadı. bu biçimde sarı kart niçin? Taç konusunda 5-6 metrelik bir arada göstermediğiniz hassasiyeti burada gösterdiğiniz vakit inanç vurgusu biraz zedeleniyor diye düşünüyorum.
33. dakikada Fenerbahçe lehine verilen penaltı sonucu yanlışsız mu?
Deniz Çoban: Her şey esasen gözüküyor. İhlalde bir kuşku yok. Savunma oyuncusu topa atak yapacakken atak oyuncusu fazlaca hoş bir atılım yapıyor ve yanıltıyor rakibini. O denli olunca ayak, boşta kalıyor ve dikkatsiz davranıp oyuncuyu düşürüyor. Yalnızca faulü tespit etmek kâfi mi?
Top, Enner Valencia’nın denetiminde. Geçtikten daha sonra da top hâlâ denetiminde. Düşmeyecek olsa da topla devam edecek. Top, düştükten epeyce daha sonra kaleciye gidiyor. Denetiminden uzaklaşmayacak ve geçtiği anda bence vurup gol yapacak. Bu epeyce net bir bariz gol talihi ancak beyazlı oyuncu aslında topla oynama arasında, topla oynama niyetinde. Atılımını topla oynamak üzerine yapıyor fakat çalımı yediğinde ayağı boşta kalıyor. Şayet bu biçimde bir ihlal yapıyorsanız yani niyetinizde top var ise, top sizin oynama mesafenizdeyse, topla oynama niyeti içerisinde bir ihlal yapıyorsanız ve penaltı ile de cezalandırılıyorsa kırmızı kart da sarı karta düşüyor. Burada hakemin penaltıyı vermesi epeyce gerçek fakat burada bariz gol bahtı olduğu için ve beyazlı oyuncu da topla oynama niyeti içerisinde bu bariz gol bahtını engellediği için kırmızı değil de bir alt ceza olan sarı kartın verilmesi gerekirdi. Fenerbahçe lehine verilen penaltı gerçek, bunda kuşku yok fakat sarı kartın da verilmesi gerekirdi.
Bülent Yıldırım: Şu faul, penaltıyı gerektiren atılım. Gecikmiş ayağa vurulan bir darbe. Top, Valencia’nın denetiminde ve denetim mümkünlüğü motamot devam ediyor. Daniel Graovac, bu hamleyi top kadrajın ortasındayken yapıyor. ötürüsıyla seninle hemfikirim. Penaltı, %100 gerçek. Bariz gol talihinin da bir tık altı. Topla oynama alanındayken vakit içindema kusurundan kaynaklanıyor. Şayet defans oyuncusu, Valencia kendisinden kurtulduktan daha sonra geriden bu hamleyi yapsa kırmızı kart olurdu. Lakin burada bir sarı kartla gerçek sonucun taçlandırılması gerektiğinin fikrindeyim.
Penaltının atılışı
Bülent Yıldırım: Yardımcı hakem Samet Çiçek, hangi ihlal için bu bayrağı kaldırmış olabilir? Bu, bizim için fazlaca bedelli. Bayrağını neden kaldırmış olabilir?
Deniz Çoban: Kalecinin çizgi üzerinde yapacağı ihlaller, yardımcı hakemin sorumluluğuna bırakılır. Zira nazaranv paylaşımı açısından çizgi üzerinde daha rahat görür. Hakem de daha fazlaca vuruşu yapan oyuncunun ihlali var mı diye bakar ve ceza alanına giren oyuncuların ihlalini takip eder. Yani çizgi ihlali, yardımcı hakeme ilişkin.
Bülent Yıldırım: Çizgi ihlaline ve topun gol olup olmadığına bakacak kişi yardımcı hakemdir.
Deniz Çoban: Yardımcı hakem, burada bayrak kaldırdığı anda Volkan’a dikkat ettim ben. Volkan Bayarslan’ın sol eli havaya kalkıyor ve bayrağı görür görmez iniyor. Yani Valencia, topa ikinci bir oyuncu dokunmadan direkten dönen topa dokunduğu için endirekt bir hür vuruş verme niyetinde. Lakin o sırada yardımcı hakemin bayrağı geliyor. Yani Volkan, Valencia topla ikinci defa oynadığı için endirekt özgür vuruş veriyor. Ancak yardımcı hakem, kaleci ihlal yaptı diye bayrak kaldırıyor burada. Bunu da nasıl anlıyorum, yanılıyor muyum? Sol elini göğsüne gerçek gdolayıp yeniden işareti yaptığını düşünüyorum.
Bülent Yıldırım: Beden lisanı o denli gözüküyor.
Deniz Çoban: Eğer bu kalkan bayrak, Valencia topa ikinci sefer dokundu diye kalksa bir, sorumluluğu değil ve o denli bir ihlal tespit ettiyse tahminen telsizden söyleyebilir fakat bunun için bayrak kaldırmaz; iki, haydi diyelim onun için bayrak kaldırdı fakat bir yardımcı hakem, ofsayt dışında bir endirekt hür vuruş için bayrak kaldırırsa bayrak tutmayan sol elini de kaldırarak bir endirekt hür vuruşu işaret eder. Bunu kaleci çıktı diye kaldırdığına dair benim için üçüncü bir sebep de; bayrağı Valencia ikinci defa topa vurdu diye kaldırmış olsa bayrağı indirdikten daha sonra yerine döner. bu biçimde bir yine olmayacak ve oyun endirekt özgür vuruş ile başlayacak. Ama yardımcı hakem bayrağı kaldırıp indirdikten daha sonra orada kalmaya devam ediyor. İkinci penaltının atılmasını bekliyor. ötürüsıyla yardımcı hakem, burada kaleci ihlal yaptı diye kaldırıp Volkan Bayarslan’a bunu bildiren kişi. Orada kuşku yok. Volkan’ın sonucunın üzerinde tesiri olan kişi, yardımcı hakem.
Bülent Yıldırım: Video Hakem sisteminde bu stil riskli vücut lisanı kullanmasına gerek yok. Telsizden ihlali söylersiniz. Görüntü Hakem’in de kıymetlendirme bahtını bütün takıma bırakırsınız. Tahminen hakem, öbür bir ihlal gorecek. Niçin ivedi edip de o bayrağı kaldırıyorsunuz? Bakın iş nereden nereye gitti. Hakem, öteki bir gördüğü ihlale yönelecekken yardımcı hakemin bayrağı havada olduğu için Görüntü Hakem de devre dışına çıktı.
Deniz Çoban: Bu top, kaleye girseydi sorun yok. Bu topu kaleci kurtarsaydı esasen Görüntü Hakem sistemiyle de bir arada ayağını bir kısmı çizgi üzerinde değilse fazlaca net, penaltının yenidenı gerekecekti. Ama burada, top direkten oyun alanına geri dönüyor.
Bülent Yıldırım: IFAB; sayfa 119 – kural 14, “Eğer top kaleye isabet etmezse yahut üst direkten yahut kale direklerinden dönerse vuruş; yalnızca kalecinin ihlali, vuruşu kullanan oyuncuyu açık bir biçimde etkilemişse yinelanır” diyor.
Deniz Çoban: Kaleci öne çıkmış mı? Çıkmış. Bu söze baktığımız vakit öne çıkan kalecinin açık biçimde vuruşu yapan oyuncuyu etkilemesi lazım. Yani Valencia’nın vuruşunun kalitesini açık biçimde düşürmesi lazım ki bu penaltının yineı gereksin. Yarım metre bir öne çıkışın; ben bu vuruşun biçimini açık biçimde etkilediğini, Valencia’nın bu vuruştan dolayı karar değiştirdiğini, vuruşun kalitesinin düştüğünü ben bu durumda görmüyorum. Burada en gerçek karar, bu penaltının yeniden edilmemesi olurdu. Zira kaleci, yarım metre öne çıkıyor. Buna da şunu destek gösterebilirim; VAR sistemi birinci geldikten daha sonra kalecinin bu öne çıkışları açık, bariz yanılgı kabul edip Görüntü Hakem karışmıyordu bile. Yarım metre, 40 santimetre, 50 santimetre çıkarsa bile karışılmıyordu. Açık, bariz yanılgı olarak kabul edilmiyordu. Yarım metre öne çıkıp direkten dönen bir topta da bunun açık bir ihlal olarak kabul edilmesi benim görüşüme bakılırsa yanlış bir yorum.
Bülent Yıldırım: Pozisyonda bir küçük ihlal, bir de daha kaba bir ihlal var. Futbol Oyun Kuralları’nın temel ideolojisi, daha ağır bir ihlal olduğu vakit ağır olanın cezalandırılması biçimindedir. Burada tıpkı münasebetlerle bence de verilmesi gereken karar Enner Valencia’nın aleyhine bir endirekt hür vuruştu.
Deniz Çoban: Burada tartışmalar var ve sizce bu, bir kural yanlışı mı?
Bülent Yıldırım: Hayır, bir yorum yanlışı.
Deniz Çoban: Bence de bir yorum yanlışı. Hakem, yorumunu bu biçimde yapmış. Bizim fikrimizin tam aykırısını söyleyecek de dünya kadar insan çıkar. Haklıdır da.. Der ki, “11 metre aralıktan kalecinin yarım metre bile çıkması ona avantaj sağlar. Vuracak oyuncuyu zora sokar” diyebilir.
Bülent Yıldırım: Bu, haksız avantaj. Vuruşu engellemiş olsa kabul.
Deniz Çoban: bu biçimde bir yorum da olabilir. O niçinle hakem, yorumunu yanlış yapmıştır. Asla bir kural yanlışı yoktur. Maç yenidenı falan gündeme gelecek bir durum değildir benim görüşüme nazaran. Öbür taraftan da yardımcı hakem; üzerine görev olmayacak biçimde bu bayrağı kaldırarak, hakeme bu uyarıyı yaparak hakemi de yanlış yönlendirmiştir. Bu penaltının yeniden edilmemesi ve endirekt özgür vuruş ile başlaması en gerçek karar olurdu. Penaltı vuruşları hakikaten epeyce güç. Hakemler için hatta Görüntü Yardımcı Hakemler için… Kaç tane değişik varyasyon sayıyoruz. Hakemin de bunu satır satır aklında tutması lazım. Görüntü Yardımcı Hakemlerin odadayken artısı var. Yanına kural kitabını, notlarını alabilir. Bir konum olduğu vakit çabucak onlara bakabilir. O denli bir talihi var değil mi?
Bülent Yıldırım: Ezbere bilmeme karşın penaltıdaki ihlalleri, tablo halinde çıkartmıştım ve karşıma yapıştırıyordum. Lakin o denli çözüyordum. Bunun diğer tahlili yok. Buradaki olayda motamot katılıyorum. Görüntü Yardımcı Hakemi devre dışı bırakan maç bakılırsavlisinin yanlış tavrı olmuş. Burada en gerçek karar endirekt özgür vuruş olacaktı.
Valencia’nın bir daha kullandığı penaltısında bir ihlal var mı?
Deniz Çoban: Bunu üç gündür konuşuyoruz. Arda’nın açık biçimde ihlal ettiğini ve öteki oyuncuların da çizgiye bastığını görüyoruz fakat top, gol olduktan daha sonra bunlar dikkate alınmıyor. Yazılı lakin uygulanmayan bir kural.
Bülent Yıldırım: Ben de birebir şeyi gördüm. Kaleci de bir daha çıkmış. Birinci atışın öbür versiyonu… Burada, golle sonuçlandığı için karışan olmamış. Ceza alanı ihlalleri de esasen üniversal futbolun meselelerinden bir tanesi…
39. dakikada Fenerbahçe’nin ikinci golü öncesinde bir daha bir taç atışı var. Bu taç atışında ihlal var mı?
Deniz Çoban: İki ayağı da yerde görüyorum. Zahmet olduğunu düşünmüyorum. Siz farklı bir şey gördünüz mü?
Bülent Yıldırım: Enner Valencia, topu aldı ve süratli oynadı. Yer olarak bir sorun yok. Futbol ortasında süratli davranıyor. Tahminen 20-30 santimetrelik bir ivmelenme ki sorun değil. Ayakların ikisinin de bir biçimde fakat kısmî biçimde ancak tam olarak yerde olduğunu görüyoruz. Burada da bir sorun görünmüyor.
41. dakikadaki faul sonucu daha sonrası İrfan Can Kahveci’nin hakeme yönelik itirazında sarı kart gerekli mi?
Deniz Çoban: Hakem, faul sonucunı verdiği vakit o bölgeye de bakıyor oluyor. Bakmadığı anda falan olsa kabul. İrfan Can’ın hakeme yanlışsız bir el, kol atağı var. Bunu üstten aşağı yaptığı vakit kart gösterilmesi isteniyor. Kart gösterse daha hakikat bulurdum.
Bülent Yıldırım: Açık, bariz, gaye kitle belli… Eli öne gerçek bu türlü kullandığınızda sarı kart beklenir.
42. dakikada avantaj gösterilen Miha Zajc’ın Haris Hajradinovic’e faulünde karar hakikat mu, sarı kart gerekir mi?
Bülent Yıldırım: Burada bir faul olduğu konusunda ben de hakemle hemfikirim. Hajradinovic, önüne geçti ve Miha topla oynayamadan burada kündeyi attı ve vurdu. Bir; bu ihlal olmasaydı sol ayağı tesirli bir oyuncu olan Hajradinovic, hem şut atabilir birebir vakitte ortaya pas verebilir miydi? Evet. Bu, umut vadeden bir durum mudur? Evet. Avantaj oynatabilir misiniz? Evet. Avantajı oynattıktan daha sonra potansiyel, umduğunuz avantaj gerçekleşmedi. Ortadaki müddet, hayli kısa. Oyun kuralları, ismini koymaz ancak oyunu yorumlamak konusunda size tam yetki vermiştir. Burada, faule dönülmesi gerekirdi ve bir sarı kart, kesinlikle gösterilmeliydi.
Deniz Çoban: Süre, epey kısa. Faule dönmesi gerekirmiş. Orada yanılgı yapmış. Sarı kart da kullanılmalıymış. Lale Hocanın ajandasına yazması lazım ki avantaj daha sonrası kart uygulamalarında dönem başından beri kasvet var.
45+1. dakikada Arda Güler’in Mickael Tirpan’a faulünde gösterilen sarı kart yanlışsız mu?
Deniz Çoban: Arda’nın müdahalesini, bizim ekrandan gördüğümüz üzere görüp değerlendirdiyse tebrik etmek lazım hakemi. Zira bir şey yok üzere gözüküyor. Sarı kartın niçini itiraz mı yoksa hareketin kendi mi bilemiyorum. Bence hareketin kendisi sarı kartı gerektiriyor. Diziyle rakibinin ayağına bir darbesi var. Sakatlayıcı bir darbe olabilir bu. Bu darbe, tek başına sarı kartı gerektirir esasen.
Bülent Yıldırım: İyi niyetli bulunmasına karşın şu giriş, o tendonu sakatlayabilir. Bu, denetimsiz bir fauldür. Diz darbesinden dolayı verdiyse hakemi kutlarım. Gerçek bir sarı kart.
65. dakikada Miha Zajc’ın Berat Kalkan’a müdahalesinde faul var mı, devam sonucu hakikat mu?
Deniz Çoban: Faul çalmıyor galiba burada. Zajc, dirseğiyle yokluyor. Hakem görse bunu sarı kart göstermesi gerekirdi.
Bülent Yıldırım: Kontrolsüz bir faul niteliğinde. Çeneye bir darbe epeyce net görünüyor. Bence de bir sarı kart kaçmış.
89. dakikada Mamadou Fall’un Attila Szalai’ye müdahalesindeki faul sonucu gerçek mu?
Deniz Çoban: Bu düzeye yakışmayan bir faul sonucu oldu. Oyuncu, top çaldı. İtirazında haklı oyuncular. Faul yok.
Bülent Yıldırım: Olmayan bir faul. Komik bir faul olmuş. Bulunduğu açıdan dolayı yanılmış olabilir. Dikkat etmesinde yarar var.
89. dakikada tıpkı konum ortasında Miguel Crespo ve Aytaç Kara’ya çıkan sarı kartlar gerçek mu?
Deniz Çoban: Hakemin çaldığı faul, hakikat. daha sonrasında Aytaç’ın uzatmasına gerek yoktu, uzattı. Crespo; karşılık vermese olurdu, verdi. Biz, bu gerginlikleri izlemek için izlemiyoruz bu maçı. Bu gerginliği yapıyorsanız hakem de hakikat olanı yaptı. İki oyuncuya da sarı kart gösterdi.
Bülent Yıldırım: İki sarı kart da net yanlışsız.
90+2. dakikada Michy Batshuayi’nin golü öncesinde İsmail Yüksek’in Berat Kaplan’a müdahalesinde faul var mı?
Deniz Çoban: Beyazlı oyuncu faul bekliyor ve bu top, gidip gol olacak. Oyuncu yerde, atak ileri istikametli devam ediyor. Atak fazı değişmiyor.
Bülent Yıldırım: Yani Görüntü Hakem’in müdahale edebileceği bir şey var ise Görüntü Hakem de müdahale edebilir.
Deniz Çoban: Evet, müdahale de edebilir. Bu, atak fazının ortasında olan bir ihlal ve bana epey açık bir ihlal üzere geldi. Üzerine sıçrıyor, darbesi rakibinin başına hakikat gidiyor. Burada bir faul var ve bu golün iptali daha uygun olurdu.
Bülent Yıldırım: Video Hakem müdahale edebilir miydi sence? O sonda mı?
Deniz Çoban: Video Hakem’in müdahale edebileceği bir hudutta değil. Niçin değil? Çok küçük bir farkla değil. Üzerine sıçrıyor, kolunu açıyor lakin bir diğeri da, ‘Rakip yükselmediği için eli oraya geliyor. Bu bir ihlal değildir’ diyebilir. ‘Ya sen nasıl yorum yapıyorsun buna?’ diyemeyiz fakat ben şurada, dirsekten bükülü biçimde omzuna geldiğini ve bir faul olduğunu düşünüyorum. Görüntü Yardımcı Hakem, buna müdahale edemez. Umarım dönem sonuna kadar da bu standardı koruyarak devam edebilirler. Zira iki gün evvel de müdahale edilmemesi gereken bir penaltıya müdahale edilmişti.
Bülent Yıldırım: İsmail’in yaptığı bence de net bir faul. Görüntü Hakem’in müdahale etme talihi yok. Denetimsiz bir biçimde kolun kullanması kelam konusu değil. Beden bedene, futbol ortasında, yoruma açık bir konum. ötürüsıyla hakem vermeliydi, görmeliydi bunu. Bu, gol öncesinde bir faul.
90+5. dakikada Sadık Çiftpınar’ın Michy Batshuayi’ye faulünde gösterilen sarı kart gerçek mu?
Bülent Yıldırım: Sadık, geliyor ve topa da dokunduğunu tabir ediyor. Pekala bu müdahale gerçek mu? Parantezi açtınız, geldiniz, alanı genişlettiniz, rakibi süpürdünüz. Sevgili Sadık, topa temas etseniz bile Batshuayi’ye geriden bu biçimde girdiğiniz için rakip oyuncu açısından bu, aşikâr bir derecede sakatlık riski oluşturur. Bu, denetimsiz bir dalıştır ve sarı kart gerektirir.
Deniz Çoban: Bence de, yanlışsız.