Danıştay İdari Dava Daireleri Şurası, 10 Ekim 2015’te bombalı akına uğrayan Ankara’daki Barış Mitingi ile ilgili iki emsal karar verdi. “Canlı bomba saldırısı olabilir” bilgisinin ilgili ünitelere iletilmemesini kusur saymazken, yaralılar varken polisin biber gazı sıkmasını ise “gerekli görüldüğü için yapıldı” diye kıymetlendirdi.
Karar, misal terör hareketleri için de emsal niteliği taşıyor
T24’ten Gökçer Tahincioğlu’nun haberine nazaran; Danıştay İdari Dava Daireleri Konseyi, Emniyet Genel Müdürlüğü’nden gelen “canlı bomba saldırısı olabilir” yazısının ilgili ünitelere iletilmemesinin hizmet kusuru manasına gelmediğine hükmetti. Şura, bu sonucuna, kelam konusu yazıda yer, kişi, saat üzere somut ayrıntıların yer almamasını münasebet gösterdi. Kararda, alanda yaralılar varken polisin biber gazı sıkması konusunda da “sertifikalı güvenlik vazifelileri tarafınca gerekli görüldüğü için yapıldı” denildi. Şura, bu niçinle 10 Ekim katliamından dolayı, hizmet kusuru olduğu nedeni öne sürülerek maddi tazminat ödenemeyeceği görüşüne vardı. Mağdurların yalnızca Terörle Gayretten Doğan Ziyanların Karşılanması isimli yönetmelik uyarınca tazminat alabileceklerini belirtti. Terörden ziyan nazarannlere ödeme yapılmasına dair bu yönetmelik, yönetimin kusurunun bulunmadığı hadiselerde uygulanıyor ve mağdurlara nispeten epey düşük oranda tazminat ödenmesine niye oluyor. Karar, emsal terör hareketleri için de emsal niteliği taşıyor.
10 Ekim Katliamı’ndan daha sonra, hayatını yitiren Başak Sidar Çevik’in babası İzzettin Çevik ile annesi Hatice Hatice Çevik’in fotoğrafları büyük yankı uyandırmıştı. Çevik ailesinin açtığı davada, yönetim mahkemesi, emniyetin hizmet kusuru niçiniyle anne Hatice Çevik için 381 bin, baba İzzettin Çevik için 264 bin olmak üzere toplam 645 bin TL tazminat ödenmesine karar vermiş, bu karar bozulmuştu. İtiraz ve yönetim mahkemesinin birinci sonucunda direnmesi üzerine belge Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na geldi. Konsey, lokal mahkemenin direnme sonucunı bozdu.
“Rutin önlemler alındı, bomba araması yapıldı, işçi sayısı yeterli”
Kurul, yönetimin olay öncesi genel güvenlik hizmetlerine ait kusuru yahut kusursuz sorumluluğunun tespiti için olay öncesinde olaya ait ihbar yahut istihbari bilgi ve doküman olup olmadığının araştırılması gerektiğini belirtti.
Belge var ise hizmet kusurundan kelam edilebileceği, yoksa edilemeyeceği vurgulandı.
Konuyla ilgili dava belgelerine giren evrakları pahalandıran heyet, Emniyet Genel Müdürlüğü Terörle Gayret Daire Başkanlığının, 14 Eylül 2015’te Ankara Emniyet Müdürlüğü ve 47 kentin müdürlüklerine DEAŞ’ın milletlerarası ses getirecek çapta aksiyon yapma sonucu aldığı, seçtiği bir kümesi Suriye Deyr-ez Zor’da bulunan bir kampta özel eğitime tabi tutmaya başladığı, planlanan hareketin uçak/gemi kaçırma ya da miting/kalabalık yerde tıpkı anda epey sayıda canlı bomba patlatma biçiminde kompleks bir hareket olabileceği içerikli yazı gönderdiğini vurguladı.
Kurul, İçişleri Bakanlığı Müfettişliği tarafınca hazırlanan rapora nazaran, bu yazının, güvenlik planlamasını yapan Güvenlik Şube Müdürlüğü ile paylaşıldığına dair bir dokümanın bulunmadığına da dikkati çekti.
Kurul, bu evrakın TEM Şube Müdürlüğü’nce öbür şube müdürlüklerine gönderilmemesinin ihmal sayılıp sayılamayacağını değerlendirirken, İçişleri Bakanlığı raporunda bunun hizmet kusuru sayılabileceğinin açıklandıği anımsatıldı.
Kararda, buna karşılık, kelam konusu yazıdan dolayı yönetimin hizmet kusuru niçiniyle sorumlu tutulabilmesi için elde edilen istihbari bilginin yer, vakit, kişi ögelerinden bir ya da birkaçını belirtmesi gerektiği vurgulandı.
İhbar ile olay öğrenildiği biçimde yönetimin tedbir almadığı durumlarda hizmet kusurundan kelam edilebileceğinin açıklandıği kararda, “istihbari bilginin somut, açık bir bilgi içermediği, vakit ve kişi istikametinden de bilgi bulunmadığı, bu niçinle bu belgeyi olaya ait bir istihbarat olarak kabul etmenin mümkün olmadığı, üstte da açıklandıği üzere emniyet ünitelerinin olay öncesinde olaya ait rastgele bir ihbarın bulunmadığına ait yazıları da göz önünde tutularak olay öncesine ait idarenin/idarelerin hizmet kusurundan kelam edilemeyeceği kararına varılmıştır” denildi.
Kararda, miting öncesinde rutin güvenlik tedbirlerinin alındığı belirtilerek, alanda bomba aramalarının yapıldığı, 2044 işçinin nazaranv yaptığı söz edildi. Kararda, “Olayın meydana gelmesinin Gaziantep vilayetinden çıkış ile hareketin yapıldığı an prestijiyle 12 saat ortasında, örgüt mensuplarının Ankara vilayet merkezine girdikten daha sonra 50 dakika ortasında, ikinci taksiden indikten daha sonra 5-6 dakika ortasında gerçekleştiği, işçi sayısının kâfi olduğu konularının değerlendirildiği görülmüştür” denildi.
“Gerekli görüldüğü için gaz sıkıldı”
Kararda, 9 emniyet işçisinin de hadisede yaralandığı da belirtilerek, “idarenin/idarelerin bu konulara ait hizmet kusurunun bulunmadığı kararına varılmıştır” sözü kullanıldı.
Kararda, yaralıların üzerine polisin biber gazı sıkması konusunda da şu yorum yapıldı:
“Olay daha sonrasında emniyet mensuplarınca biber gazı kullanıldığı argümanları hakkında ise gaz kullanmasının bu mevzuda sertifikalı güvenlik nazaranvlileri tarafınca gerekli görüldüğü için yapıldığı, Ön İnceleme Raporun’nda Gaz kullanması hakkında soruşturma müsaadesi verilmemesi gerektiği istikametinde raporlama yapıldığı görülmüştür.”
Pozitif yükümlülük de yok
Kararda, devletin, yetki alanındaki bireylerin güvenliğini sağlamak konusunda müspet yükümlülüğünün bulunduğu belirtilerek, şu biçimde devam edildi:
“Pozitif yükümlülük bulunmakla birlikte dava konusu olayda olduğu üzere, idari faaliyetle direkt niçinsellik bağı bulunmayan ve temelde insan davranışlarının evvelde bilinemez yahut öngörülemez oluşuyla temaslı olarak meydana gelen toplumsal olaylarda, yönetimlerin oluşan gerçek ziyanı tazmin etmekle yükümlü kılınmalarını gerektirecek halde yorumlanmasına hukuken imkan bulunmamaktadır”
Bu niçinle olayda idarenin/idarelerin hizmet kusuru yahut kusursuz sorumluluğunu gerektirecek rastgele bir süreç ya da aksiyonunun olmadığı vurgulandı.
Kararda, bu niçinle mağdurlar açısından hayli düşük tazminat ödenmesini gerektiren ve genel hadiselerde kullanılan Terör ve Terörle Çabadan Doğan Ziyanların Karşılanması Hakkında Yönetmeliği’nin 21. Hususunun uygulanması istenildi.
Kararda, manevi tazminat istikametinden mağdurlara düşük ödeme yapıldığı, 15 bin lira tazminat yerine daha yüksek tazminat ödenmesi gerektiği de açıklandı.
Karar, misal terör hareketleri için de emsal niteliği taşıyor
T24’ten Gökçer Tahincioğlu’nun haberine nazaran; Danıştay İdari Dava Daireleri Konseyi, Emniyet Genel Müdürlüğü’nden gelen “canlı bomba saldırısı olabilir” yazısının ilgili ünitelere iletilmemesinin hizmet kusuru manasına gelmediğine hükmetti. Şura, bu sonucuna, kelam konusu yazıda yer, kişi, saat üzere somut ayrıntıların yer almamasını münasebet gösterdi. Kararda, alanda yaralılar varken polisin biber gazı sıkması konusunda da “sertifikalı güvenlik vazifelileri tarafınca gerekli görüldüğü için yapıldı” denildi. Şura, bu niçinle 10 Ekim katliamından dolayı, hizmet kusuru olduğu nedeni öne sürülerek maddi tazminat ödenemeyeceği görüşüne vardı. Mağdurların yalnızca Terörle Gayretten Doğan Ziyanların Karşılanması isimli yönetmelik uyarınca tazminat alabileceklerini belirtti. Terörden ziyan nazarannlere ödeme yapılmasına dair bu yönetmelik, yönetimin kusurunun bulunmadığı hadiselerde uygulanıyor ve mağdurlara nispeten epey düşük oranda tazminat ödenmesine niye oluyor. Karar, emsal terör hareketleri için de emsal niteliği taşıyor.
10 Ekim Katliamı’ndan daha sonra, hayatını yitiren Başak Sidar Çevik’in babası İzzettin Çevik ile annesi Hatice Hatice Çevik’in fotoğrafları büyük yankı uyandırmıştı. Çevik ailesinin açtığı davada, yönetim mahkemesi, emniyetin hizmet kusuru niçiniyle anne Hatice Çevik için 381 bin, baba İzzettin Çevik için 264 bin olmak üzere toplam 645 bin TL tazminat ödenmesine karar vermiş, bu karar bozulmuştu. İtiraz ve yönetim mahkemesinin birinci sonucunda direnmesi üzerine belge Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na geldi. Konsey, lokal mahkemenin direnme sonucunı bozdu.
“Rutin önlemler alındı, bomba araması yapıldı, işçi sayısı yeterli”
Kurul, yönetimin olay öncesi genel güvenlik hizmetlerine ait kusuru yahut kusursuz sorumluluğunun tespiti için olay öncesinde olaya ait ihbar yahut istihbari bilgi ve doküman olup olmadığının araştırılması gerektiğini belirtti.
Belge var ise hizmet kusurundan kelam edilebileceği, yoksa edilemeyeceği vurgulandı.
Konuyla ilgili dava belgelerine giren evrakları pahalandıran heyet, Emniyet Genel Müdürlüğü Terörle Gayret Daire Başkanlığının, 14 Eylül 2015’te Ankara Emniyet Müdürlüğü ve 47 kentin müdürlüklerine DEAŞ’ın milletlerarası ses getirecek çapta aksiyon yapma sonucu aldığı, seçtiği bir kümesi Suriye Deyr-ez Zor’da bulunan bir kampta özel eğitime tabi tutmaya başladığı, planlanan hareketin uçak/gemi kaçırma ya da miting/kalabalık yerde tıpkı anda epey sayıda canlı bomba patlatma biçiminde kompleks bir hareket olabileceği içerikli yazı gönderdiğini vurguladı.
Kurul, İçişleri Bakanlığı Müfettişliği tarafınca hazırlanan rapora nazaran, bu yazının, güvenlik planlamasını yapan Güvenlik Şube Müdürlüğü ile paylaşıldığına dair bir dokümanın bulunmadığına da dikkati çekti.
Kurul, bu evrakın TEM Şube Müdürlüğü’nce öbür şube müdürlüklerine gönderilmemesinin ihmal sayılıp sayılamayacağını değerlendirirken, İçişleri Bakanlığı raporunda bunun hizmet kusuru sayılabileceğinin açıklandıği anımsatıldı.
Kararda, buna karşılık, kelam konusu yazıdan dolayı yönetimin hizmet kusuru niçiniyle sorumlu tutulabilmesi için elde edilen istihbari bilginin yer, vakit, kişi ögelerinden bir ya da birkaçını belirtmesi gerektiği vurgulandı.
İhbar ile olay öğrenildiği biçimde yönetimin tedbir almadığı durumlarda hizmet kusurundan kelam edilebileceğinin açıklandıği kararda, “istihbari bilginin somut, açık bir bilgi içermediği, vakit ve kişi istikametinden de bilgi bulunmadığı, bu niçinle bu belgeyi olaya ait bir istihbarat olarak kabul etmenin mümkün olmadığı, üstte da açıklandıği üzere emniyet ünitelerinin olay öncesinde olaya ait rastgele bir ihbarın bulunmadığına ait yazıları da göz önünde tutularak olay öncesine ait idarenin/idarelerin hizmet kusurundan kelam edilemeyeceği kararına varılmıştır” denildi.
Kararda, miting öncesinde rutin güvenlik tedbirlerinin alındığı belirtilerek, alanda bomba aramalarının yapıldığı, 2044 işçinin nazaranv yaptığı söz edildi. Kararda, “Olayın meydana gelmesinin Gaziantep vilayetinden çıkış ile hareketin yapıldığı an prestijiyle 12 saat ortasında, örgüt mensuplarının Ankara vilayet merkezine girdikten daha sonra 50 dakika ortasında, ikinci taksiden indikten daha sonra 5-6 dakika ortasında gerçekleştiği, işçi sayısının kâfi olduğu konularının değerlendirildiği görülmüştür” denildi.
“Gerekli görüldüğü için gaz sıkıldı”
Kararda, 9 emniyet işçisinin de hadisede yaralandığı da belirtilerek, “idarenin/idarelerin bu konulara ait hizmet kusurunun bulunmadığı kararına varılmıştır” sözü kullanıldı.
Kararda, yaralıların üzerine polisin biber gazı sıkması konusunda da şu yorum yapıldı:
“Olay daha sonrasında emniyet mensuplarınca biber gazı kullanıldığı argümanları hakkında ise gaz kullanmasının bu mevzuda sertifikalı güvenlik nazaranvlileri tarafınca gerekli görüldüğü için yapıldığı, Ön İnceleme Raporun’nda Gaz kullanması hakkında soruşturma müsaadesi verilmemesi gerektiği istikametinde raporlama yapıldığı görülmüştür.”
Pozitif yükümlülük de yok
Kararda, devletin, yetki alanındaki bireylerin güvenliğini sağlamak konusunda müspet yükümlülüğünün bulunduğu belirtilerek, şu biçimde devam edildi:
“Pozitif yükümlülük bulunmakla birlikte dava konusu olayda olduğu üzere, idari faaliyetle direkt niçinsellik bağı bulunmayan ve temelde insan davranışlarının evvelde bilinemez yahut öngörülemez oluşuyla temaslı olarak meydana gelen toplumsal olaylarda, yönetimlerin oluşan gerçek ziyanı tazmin etmekle yükümlü kılınmalarını gerektirecek halde yorumlanmasına hukuken imkan bulunmamaktadır”
Bu niçinle olayda idarenin/idarelerin hizmet kusuru yahut kusursuz sorumluluğunu gerektirecek rastgele bir süreç ya da aksiyonunun olmadığı vurgulandı.
Kararda, bu niçinle mağdurlar açısından hayli düşük tazminat ödenmesini gerektiren ve genel hadiselerde kullanılan Terör ve Terörle Çabadan Doğan Ziyanların Karşılanması Hakkında Yönetmeliği’nin 21. Hususunun uygulanması istenildi.
Kararda, manevi tazminat istikametinden mağdurlara düşük ödeme yapıldığı, 15 bin lira tazminat yerine daha yüksek tazminat ödenmesi gerektiği de açıklandı.