Birleşmiş Milletler Biyoçeşitlilik Konferansı’nda (COP15) 190’dan fazla ülke, on yılın sonuna kadar Dünya’nın topraklarının ve suyunun yüzde 30’unu müdafaayı kabul etti. Tarihi mutabakat, Montreal’de yaklaşık iki hafta süren müzakerelerin akabinde kısa bir süre evvel taraflarca imzalandı.
Tarihi mutabakat imzalandı
Yapılan mutabakata bakılırsa her ülke, 2030 yılına kadar 20’den çok çevresel amaca ulaşma kelamı veren Kunming-Montreal Global Biyoçeşitlilik Çerçevesini benimsemiş durumda. Bu çerçeve metninin insanları çeşitleri yok olmaya sürüklemekten alıkoyması, gezegenin genetik çeşitliliğini muhafazası ve bu biyolojik çeşitliliğin faydalarının sürdürülebilir ve adil bir biçimde kullanılmasını sağlaması üzere gayeleri bulunuyor.
Mutabakatın en büyük ve en tartışmalı kısımlarından biri, 2030 yılına kadar karaların, iç suların ve kıyı ve deniz alanlarının en az yüzde 30’unun “korunması” kararı olarak karşımıza çıkıyor. Ekseriyetle 30 x 30 olarak isimlendirilen bu maksadı düzenleyen BM Biyoçeşitlilik Sözleşmesi’ne resmi olarak katılmayan ülkeler ABD ve Vatikan oldu. Fakat ABD’nin kendi 2030’a kadar yüzde 30 müdafaa gayesi bulunuyor.
Yeni BM biyoçeşitlilik çerçevesi artık bu amacı 2015’te kabul edilen Paris iklim muahedesine emsal büyük bir memleketler arası mutabakatla taçlandırıyor sayıyor. 2019 BM değerlendirmesine göre, yaklaşık bir milyon hayvan ve bitki tipi şu anda insanlık tarihinin rastgele bir devrinde olduğundan daha fazla yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. 2050 yılına kadar, Kunming-Montreal Global Biyoçeşitlilik Çerçevesi, tüm tiplerin yok olma oranını on kat azaltmayı hedefliyor.
COP15 Kunming-Montreal Global Biyoçeşitlilik Çerçeve hedefleri
Tarihi mutabakat imzalandı
Yapılan mutabakata bakılırsa her ülke, 2030 yılına kadar 20’den çok çevresel amaca ulaşma kelamı veren Kunming-Montreal Global Biyoçeşitlilik Çerçevesini benimsemiş durumda. Bu çerçeve metninin insanları çeşitleri yok olmaya sürüklemekten alıkoyması, gezegenin genetik çeşitliliğini muhafazası ve bu biyolojik çeşitliliğin faydalarının sürdürülebilir ve adil bir biçimde kullanılmasını sağlaması üzere gayeleri bulunuyor.
Mutabakatın en büyük ve en tartışmalı kısımlarından biri, 2030 yılına kadar karaların, iç suların ve kıyı ve deniz alanlarının en az yüzde 30’unun “korunması” kararı olarak karşımıza çıkıyor. Ekseriyetle 30 x 30 olarak isimlendirilen bu maksadı düzenleyen BM Biyoçeşitlilik Sözleşmesi’ne resmi olarak katılmayan ülkeler ABD ve Vatikan oldu. Fakat ABD’nin kendi 2030’a kadar yüzde 30 müdafaa gayesi bulunuyor.
Yeni BM biyoçeşitlilik çerçevesi artık bu amacı 2015’te kabul edilen Paris iklim muahedesine emsal büyük bir memleketler arası mutabakatla taçlandırıyor sayıyor. 2019 BM değerlendirmesine göre, yaklaşık bir milyon hayvan ve bitki tipi şu anda insanlık tarihinin rastgele bir devrinde olduğundan daha fazla yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. 2050 yılına kadar, Kunming-Montreal Global Biyoçeşitlilik Çerçevesi, tüm tiplerin yok olma oranını on kat azaltmayı hedefliyor.
COP15 Kunming-Montreal Global Biyoçeşitlilik Çerçeve hedefleri
- 2030 yılına kadar global olarak (karada ve denizde) bozulmuş ekosistemlerin %30’unu eski haline getirmek,
- 2030 yılına kadar alanların %30’unu (karasal, iç sular, kıyı ve deniz) korumak ve yönetmek,
- Bilinen cinslerin yok oluşunu durdurmak ve 2050 yılına kadar tüm tiplerin (bilinmeyenler dahil) yok olma riskini ve oranını on kat azaltmak,
- Pestisit riskini 2030’a kadar en az %50 azaltmak,
- 2030 yılına kadar atık besin hususlarını en az %50 oranında azaltmak,
- 2030 yılına kadar tüm kaynaklardan kaynaklanan kirlilik risklerini ve kirliliğin olumsuz tesirlerini biyolojik çeşitlilik ve ekosistem fonksiyonlarına ziyan vermeyecek düzeylere indirmek,
- Aşırı tüketimin ve atık oluşumunun değerli ölçüde azaltılması ve besin israfının yarıya indirilmesi dahil olmak üzere, 2030 yılına kadar tüketimin global ayak izini azaltmak,
- Tarım, su eserleri yetiştiriciliği, balıkçılık ve ormancılık kapsamındaki alanları sürdürülebilir bir biçimde yönetmek ve agroekoloji ve öbür biyolojik çeşitlilik dostu uygulamaları değerli ölçüde artırmak,
- Doğa temelli tahlillerle iklim değişikliğiyle gayret etmek,
- İstilacı yırtıcı cinslerin giriş ve yerleşme oranını 2030 yılına kadar en az %50 azaltmak,
- 2030 yılına kadar yabani çeşitlerin inançlı, yasal ve sürdürülebilir durumlarını teminat altına almak,
- Kentsel alanları yeşillendirmek.